Sabinki - Paul Heyse (nowoczesna biblioteka txt) 📖
Krótki opis książki:
Sabinki to dramat autorstwa Paula Heysego nawiązujący do jednej z najstarszych legend antycznego Rzymu.
Podczas igrzysk, na rozkaz Romulusa, rzymskiego władcy, mężczyźni porywają przybyłe dziewczęta z plemienia Sabinów. Zostają wydane za mąż za swoich porywaczy, co oczywiście zadziało się bez woli dziewcząt. W obliczu tragedii postanawiają zademonstrować siłę i biorą sprawy w swoje ręce. Ich bunt uświadamia mężom, że nie obrali sobie za żony posłusznych dziewczątek, tylko silne, solidarne kobiety.
Paul Heyse to niemiecki pisarz, poeta, dramaturg, którego lata twórczości przypadają na drugą połowę XIX i pierwszą XX wieku. Jego utwory cechuje przede wszystkim idealizm i wykwintny styl. Za całokształt twórczości otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury w 1910 roku.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Paul Heyse
- Epoka: Modernizm
- Rodzaj: Dramat
Czytasz książkę online - «Sabinki - Paul Heyse (nowoczesna biblioteka txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Paul Heyse
niechże będą równie uprzejmemi22
Dla równych kobiet; niech tylko ogłoszą
Na całe Lacjum; niech tylko zaproszą...
To wnet złodziejki wszystkie, nierządnice
Zlecą się do nich! Będą śliczne pary.”
TALASSJUSZ
No, teraześ23 im oddał podług miary!
ANKUS
Milczałem wówczas; a za zniewag tyle
Przyrzekłem sobie na tę właśnie chwilę
Odwet odłożyć. — Lecz gdzie się podziała
Uraza słuszna i zawziętość cała!
Jakąż czynimy im tu sprawiedliwość?
Gdzie kara za ich pychę i złośliwość?
Patrzcie, o bogi! na przykład jedyny
Najczystszej łaski! Oto te dziewczyny,
Które nas lżyły! My zamiast nawzajem
Obelgą płacić, za mąż je wydajem;
Siebie, latyńską młodzież wyborową,
Ofiarujemy; za każde złe słowo
Dajemy całus!...
TULLIA
Przechwałki kłamliwe
Próżnego głupca!
MARCJA
O! są bogi mściwe,
Zdradę i podstęp karzące surowie24!
Są jeszcze nasi bracia i ojcowie
Niezwyciężeni dotąd!
TULLIA
A jeżeli
Nikt nam pomocy rychłej nie udzieli,
To się potrafim wyzwolić i same,
Śmierć przekładając nad honoru plamę.
Do Ankusa
O, trzymaj silniej! tylko siła może
Tu mnie zatrzymać! I nigdy nie złożę
Mej dłoni w twojej z własnej dobrej woli!
Was dotąd jeszcze wzgarda owa boli,
Jakiej w sabińskiej doznaliście ziemi?
Dziś dowodzicie czynami własnemi,
Żeście stokrotnej wzgardy warci byli;
O bohatery! W uroczystej chwili
Święta pokoju zgotowany skrycie
Rozbój wykonać!... Ale zobaczycie,
Że to zarzewie, któreście porwali
Z ognisk sąsiadów, ono wam popali
Dachy i ściany, i na wasze głowy
Runie wam w gruzach cały gród wasz nowy
Prędzej, niż powstał!
ANKUS
No! nim się to ziści,
Toć zawsze tyle odniesiem korzyści.
Że się pogrzejem. — Lecz mógłby też wrócić
I król nasz dotąd; żeby przecie skrócić
Tę pieśń weselną, którą pewnie raczy
Ma luba jutro zaśpiewać inaczej.
TULLIA
Niech przyjdzie! niech go nie miną te słowa,
Przekleństwa moje! — Wszystkiem25 mu gotowa
W oczy powtórzyć!
Obracając się do innych branek
Lecz czemuż z was żadnej,
Z was, ofiar tylu tej zdrady szkaradnej,
Głosu nie słychać? Już się poddajecie
Ciche, potulne?... Niema ryba przecie
Chwycona wędką rzuca się i miota;
A was nie boli gwałt ani sromota?
I ty, Hersylia! czyż gniew wolnej duszy
Tak się już prędko w twojej piersi głuszy?
Lecz nie; masz słuszność! bo ci nikczemnicy
Nie są godnymi głośnych skarg dziewicy,
Ale pogardy milczeniem wymownej
I — w nocnym mroku zagłady bezsłownej!
PIERWSZY RZYMIANIN
koło bramy stojący
Król, król powraca! Na górę już wchodzi.
DRUGI RZYMIANIN
Z nim reszta naszych; zastęp dzielnej młodzi,
Co nas zasłaniał w przytrudnym odwrocie,
Sami nie mają nic!
ANKUS
To jeszcze krocie
Dziewcząt w sąsiedztwie; więc w stosownej porze
Im się też wzajem do swatów pomoże.
SCENA IV
Romulus wchodzi z oddziałem zbrojnych.
RZYMIANIE
Niech żyje król nasz!
ROMULUS
wychodząc naprzód
Założyć ryglami
Bramę natychmiast!
Do Ankusa
A, z dwiema brankami?
Słowaś dotrzymał!
ANKUS
Tak królu; zwycięstwo!
I górą nasi!
TULLIA
O chlubne zwycięstwo!
Ty, królu zbójców! Ty i wszyscy twoi
Niech...
HERSYLIA
przerywając
Pozwól, siostro; mnie mówić przystoi.
Do Romulusa
Ty jesteś królem: więc słuchaj! To dziecię
Mnie, mnie wydarto. Matka w pierwszym lecie
Ją odumarła; jam ją wychowała,
A ten mi wydarł! — Niech ta rzesza cała
Zaświadczy zaraz... Zapytaj i jego:
Niech powie, czylim do grodu waszego
Nie sama przyszła, ofiarując siebie
W zamian za siostrę. Królu, błagam ciebie;
Każ mu, niech zaraz Tullię oswobodzi.
Ona się z jarzmem nigdy nie pogodzi!
Ona wprzód umrze! Ja, ja znam już życie
I jego troski: jeśli ją puścicie,
Za łaskę taką, niewoli surowej
Poddam się chętnie; — lecz w razie odmowy —
Wiedz o tym: — żadnej z nas mieć nie będziecie!
Więc mów.
ANKUS
do Romulusa
A dobrze; powiedz jej raz przecie!
Bo moje słowa jakby niesłyszane.
Uprzędła sobie sama tę zamianę;
Jam się nie wdawał w żadne obietnice.
ROMULUS
do Sabinek
Jesteście branki — wy, wszystkie dziewice!
Żadna już ziemi nie ujrzy rodzinnej!
Lecz nie w niewoli, nie; — we czci powinnej
U naszych ognisk zasiądziecie z nami.
Gwałt wam zadano; prawda! Ale sami
Winni tu wasi niebaczni ojcowie.
Kiedyśmy w zgodnej szukali umowie
Pokrewnych związków, jak dobrzy sąsiedzi,
Dano nam suchą wzgardę w odpowiedzi.
Więc lepszy podstęp niźli słowo bratnie!
Bóg was zaślepił i wpadliście w matnię.
Bóg też uświęci zrządzenie łaskawe.
Wołać kapłana, niechaj kończy sprawę;
Niech przez stosowne modły i ofiary
Połączy ślubem wszystkie młode pary.
SCENA V
Wchodzi Pinarius, prowadzony przez chłopca niosącego pochodnię i naczynie ofiarne.
ROMULUS
Więc do ołtarza!
TULLIA
w czasie, gdy chłopiec roznieca ogień na ołtarzu
Czy myślicie może
Błogosławieństwo nawet ukraść boże?
Jakimż obrządkiem uświęci się godnie
Zelżenie święta przez ohydną zbrodnię?
Do Pinariusa
Chcesz chyba bluźnić, kapłanie niewierny,
Chcesz zwiększyć zgrozę igraszki mizernej,
Do której zniżasz twój urząd.
PINARIUS
Bo muszę!
Ciężkie przeczucie uciska mi duszę.
ROMULUS
Niechaj się starość w złych przeczuciach gubi;
A Rzym jest młody; młodość działać lubi.
Czyń, co ci każą.
PINARIUS
Słucham. Losy mściwe
Padną na wasze głowy nieszczęśliwe
A nie na moję.
Do chłopca
Chłopcze, podaj czarę!
Chłopiec podaje
Wam, wielkie bogi, czynię tę ofiarę!
Tobie, Jowiszu!
Słychać uderzenia w bramę
ANKUS
idąc ku bramie
Co tam za pukanie?
TULLIA
Bogów mściciele — na wasze skaranie —
Już idą!
Pokazuje na ołtarze
Od tych bluźnierczych płomieni
Wasz gród zbójecki w popiół się zamieni!
ROMULUS
stając obok Hersylii, nie ruszając się z miejsca, głowę tylko odwraca
Któż znów taki?
TYTUS TACJUSZ
z zewnątrz
Otwórzcie! Król stoi —
Sam sobie herold — u waszych podwoi.
HERSYLIA
do siebie
Ojciec!
ANKUS
Nie trzeba starcowi otwierać!
Ma nam tu próżno swym jękiem doskwierać!