Darmowe ebooki » Tragedia » Sabinki - Paul Heyse (nowoczesna biblioteka txt) 📖

Czytasz książkę online - «Sabinki - Paul Heyse (nowoczesna biblioteka txt) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Paul Heyse



1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 13
Idź do strony:
I
Pinarius, ślepy, siedzi na przodzie sceny przed świątynią, na jednym z ciosanych głazów. Syn jego mały stoi w otwartej bramie i patrzy w dół na równinę. CHŁOPIEC
Przestali się mocować. Ankus znowu 
Już po raz trzeci górą. Stanął sobie 
Tak, ręce założywszy; a przeciwnik 
To ledwie że się biedak z ziemi dźwiga... 
Pomiędzy tłum się powlókł! No, ten pewno, 
Do domu jak powróci, to nie bardzo 
O naszym dzisiaj święcie się rozgada! 
Tymczasem Ankus pobiegł... a, do Tybru... 
Rękami czerpie wodę; twarz i głowę 
Z kurzu i potu zmywa... Teraz wraca... 
Odgarnął sobie włosy; idzie z wolna... 
O pięknie bo wygląda! Jak bóg wojny! 
Wszyscy mu wiwat krzyczą, że zwycięzca. 
Być takim mocnym, ach — i takim pięknym! 
Dokoła żeby wszystko tak wołało 
I biegło na spotkanie! Wszak i tu już 
W czasie pochodu z rana, na ulicach 
Na niego każdy patrzał; każdy pytał: 
A kto to ten przystojny? Kiedy inni 
Wciąż z gośćmi kuryjskimi5 rozprawiali 
I ten i ów się chlubił z swych popisów; — 
To on przez cały czas z królewną obcą, 
Z tą młodszą — nieodstępnie. To się śmieją, 
To się spierają z sobą. Sam widziałem, 
Dziewczęta zazdrościły aż królewnie, 
A jemu znów mężczyźni zazdrościli. 
Ankus jak dziecko śmiał się. — Teraz wszystkich 
Zwyciężył jak bohater! 
  PINARIUS
Prosta dusza! 
Co błyszczy, to mu dobre; choćby to był 
Wężowych oczu połysk. Pójdź no, chłopcze! 
Pójdź, mój kochany chłopcze; coś ci powiem. 
  CHŁOPIEC
wychylając się za bramę
Kiedy teraz najpiękniej: — konie, konie! 
Dziesięć bialutkich takich, dziesięć karych! 
Aż wszyscy z miejsc powstali: takie śliczne. 
Mój ojcze, czy też u nich, u Sabinów, 
Są w Kurach6 takie konie, jak tu w Rzymie? 
Ach! żebym ja był duży, też bym jechał. 
  PINARIUS
Podziękuj wszystkim bogom, żeś jest dzieckiem, 
Żeś z dala tam od złego, co się spełnia. 
  CHŁOPIEC
Od złego? Jak to, ojcze? Przecież święto 
Dla boga się odprawia. Przecież tylu 
Sąsiadów, co nas przedtem znać nie chcieli, 
Na obchód do nas przyszło. Jakżeż mówisz, 
Że złem jest, gdzie nienawiść się uśmierza. 
  PINARIUS
Nienawiść się zapala! Lecz ty tego, 
Mój synu, nie przeczuwasz. 
  CHŁOPIEC
Jeśli takie 
Masz złe przeczucia, ojcze, to uchodźmy. 
  PINARIUS
Ach, ślepy, dokąd pójdę! Trzeba było 
Od Rzymian ujść, gdy gród nasz zdobywali! 
O czemuż, zamiast skryć się, czemuż biegłem 
Wśród dymów i płomieni do ołtarza, 
By wynieść bóstwa posąg! Czemu płomień 
Wypalił tylko oczy, a samego 
Nie zniszczył razem z drogą mi świątynią! 
Jesteśmy teraz łupem tego ludu, 
Co nie dba o świętości, co z nich szydzi. 
  CHŁOPIEC
Znak dają! Teraz — teraz — polecieli! 
Toż pędzą! ach jak pędzą! grzywy w górę! 
Jak gdyby sam Neptunus7 ich poganiał! 
U jeźdźców włosy na wiatr! Ach, że ja też 
Z daleka stać tu muszę! 
  PINARIUS
Zapomnijcie 
O bogach! gardźcie nimi! Bogi8 milczą; 
Ich piorun mówić będzie. 
  CHŁOPIEC
Gdybyś widział, 
Jak pięknie się kurzawa w słońcu złoci! 
Po drugi raz znów lecą. Przed wszystkimi 
Ankusa biały ogier. A sam jeździec 
To jakby był przykuty; głowa prosto! 
Zwyciężył! znów zwyciężył! Wspiął się ogier; 
Różowym nozdrzem parska, zarżał dumnie; 
Zwycięstwem też się pyszni! Stają wszyscy... 
A konie jak spotniały! Aż z nich dymi 
Biaława od rzecznego chłodu para. 
Ach ojcze, gdybyś widział! Zsiedli teraz 
I wodzą swe rumaki w parach, stępa, 
Wzdłuż siedzeń. 
  PINARIUS
wstając
Odwróć oczy, moje dziecko, 
I nie patrz na to dłużej i nic nie mów; 
Bo źle jest przypatrywać się zdrożności, 
Nie mogąc jej zaradzić. 
  CHŁOPIEC
Co to! Co to! 
Co oni robią, ojcze? 
  PINARIUS
wznosząc głowę
O odwróćcie 
Oblicze wasze, bogi, co strzeżecie 
Pokoju i praw świętych gościnności 
I pory uroczystej! 
  CHŁOPIEC
Z ław ściągają 
Dziewice! Każdy z naszych jedną chwyta, 
Porywa, sadza na koń i sam skacze! 
I pędzą z miejsca żywo! — Czy to żartem? 
Te krzyczą; goście grożą aż pięściami... 
Wrzask, bójka! Co to będzie? 
  PINARIUS
Zaprosili 
Na święto, aby zgwałcić i znieważyć.  
  CHŁOPIEC
I miecze! Czyż to wolno na igrzyskach 
Być z bronią?  
  PINARIUS
Zdradzić wolno! Wszystko wolno! 
  CHŁOPIEC
A goście są bez broni. To haniebnie! 
Porwawszy biednym matkom córki z objęć, 
Wywijać gołą szablą przed oczyma! 
I wciąż tak robią wszyscy! Coraz inni 
Rzucają się na zdobycz za tamtymi! 
Tutaj na górę dążą; każdy swoją 
Chwyciwszy, ciągnie, wlecze tu do bramy. 
O! widzę: to Talassjusz, a tuż za nim... 
Czyż można tak zwycięstwo chlubne plamić! 
I Ankus! — Gdzież to, ojcze, król się podział? 
Król nie dałby im broić. 
  PINARIUS
Jest ich królem 
Dlatego, że ich zbrodniom przewodniczy. 
  CHŁOPIEC
biegnąc śpiesznie od bramy na przód sceny
Już idą, zaraz wejdą. Słyszysz krzyki? 
Ach ojcze, aż drżę cały. Krew się we mnie 
Gotuje z bólu, z wstydu! Uciekajmy! 
  PINARIUS
Słyszycie, nieśmiertelni? Ach ocalcież 
To dziecię, co się wzdryga na ohydę, 
Ocalcie je od kary, jaka spadnie! 
O chciałbym! Władza króla mnie tu trzyma. 
Odprowadź mnie przynajmniej gdzie na stronę9, 
Aż burza ta ucichnie. 
  CHŁOPIEC
Idźmy, idźmy! 
 
Odprowadza starego na prawo. W tejże chwili wpada młodzież w otwartą bramę; każdy ciągnie za sobą opierającą się dziewczynę. SCENA II 1-SZY RZYMIANIN
sadzając swoję brankę na jednym z kamieni
No, toś już w Rzymie! 
  1-SZA SABINKA
Niedługo i w grobie! 
  2-GA SABINKA
Bracia, ratujcie!  
  2-GI RZYMIANIN
Dajże pokój sobie, 
Duszko ty moja; ten hałas płaczliwy 
Wszak to nie z serca. 
  2-GA SABINKA
Zbójco niegodziwy! 
Tam matka płacze i ciebie przeklina!  
  2-GI RZYMIANIN
Góra wysoka! poczciwa babina 
Zejść nie podoła. 
  2-GA SABINKA
Usłyszcie me jęki, 
Bracia! ratujcie! Matko!  
  3-CI RZYMIANIN
wnosi dziewczynę na ręku
Bogom dzięki!  
  1-SZY RZYMIANIN
Na Herkulesa! Widzę, przyjacielu, 
Najmniejsząś wybrał zdobycz spośród wielu! 
  3-CIA SABINKA
Bodajeś zginął! 
  3-CI RZYMIANIN
huśtając ją na rękach
Hop! Nic się nie boję, 
Twoje przekleństwa, jak i ciałko twoje, 
Leciuchne pewno. Śmiejcie się! Co do mnie 
Wiem, że choć mała, lecz kocha ogromnie. 
Ot jak mi ząbki zapuściła w ramię — 
Z wielkiej miłości! No, to się przełamie! 
Spocznij tymczasem; zmięknie twarda dusza. 
 
Talassjusz wchodzi, prowadząc Marcję. 2-RZYMIANIN
Jest i Talassjusz! 
  1-SZY RZYMIANIN
Ha, zuch z Talassjusza! 
  TALASSJUSZ
do Marcji
Teraześ10 moja, nie ma na to rady! 
  MARCJA
wraz z innymi dziewicami coraz to na scenę wnoszonymi
Ratujcie! Zbawcie! Obrońcie od zdrady, 
Od zbójców!  
  TALASSJUSZ
Dosyć już z tymi krzykami! 
Obroną waszą my jesteśmy sami, 
Nikt inny w świecie. W nas wasze zbawienie, 
Z nami zyszczecie11 własny dom i mienie 
I synków dzielnych. 
  MARCJA
Precz z oczu, zuchwały! 
  1-SZA SABINKA
Bodaj te mury w gruz się rozsypały 
Na głowy wasze!  
  TALASSJUSZ
Ciszej bądźcie, ciszej, 
Moje najmilsze! Nikt was tu nie słyszy. 
A w nas niebawem pociechę znajdziecie. 
Przestańcież jęczeć. 
  2-GI RZYMIANIN
wyglądając
To i Ankus przecie! 
  INNI RZYMIANIE
Wiwat!  
  SCENA III
Ankus wchodzi i prowadzi Tullię, przytrzymując w prawej dłoni obie jej ręce, a lewą objąwszy jej ramiona. Hersylia tuż za nimi sama przestępuje przez bramę. MARCJA
Królewny obie! Ach, sromota! 
  ANKUS
Czy są już wszyscy? — Więc zamykać wrota! 
Zobacz, Talassjusz? 
  TALASSJUSZ
Winszuję, mój Anku12! 
Walnieś13 się spisał — ty, bogów kochanku! 
Aż dwie? 
  ANKUS
Za jednym zachodem, mój bracie! 
Tę jam ułowił, tę w przydatku14 macie. 
Poszła, jak kokosz, kiedy jej spod skrzydła 
Pisklę zabiorą. 
  TULLIA
Poczwaro obrzydła! 
Puść moje ciało; bo duszy nie spęta 
Twa przemoc nigdy.  
  ANKUS
Nie szarp się; rączęta 
Sobie odgnieciesz. 
Do Talassjusza 
I cóż ty na taką 
Utarczkę? 
  TALASSJUSZ
śmiejąc się
Walna15! 
  ANKUS
Dość nudna; wszelako! 
Oręż nierówny: bo tu z paznokciami, 
Zębami, łzami... 
  TULLIA
Kłamiesz! z mymi łzami? 
Czym ja płakała? widziałeś? 
  ANKUS
Po trosze; 
Z gniewu, koteczko. 
 
Sadza ją na schodkach Romulusowego domu. HERSYLIA
występując
Jeszcze raz cię proszę, 
Błagam; uwolnij moją siostrę młodą! 
Przyszłam tu sama, a choć jej urodą 
Nie dorównywam16, lecz zdrowie i siła 
Do pracy lepsze. Będę ci służyła 
Jak niewolnica na wszystko gotowa; 
Lecz puść to dziecko. 
  TULLIA
Siostro, ani słowa! 
To poniżenie i marna ofiara! 
Dla takich wzgarda, wzgarda, tak — i kara! 
  HERSYLIA
Nie zważaj na nią; mnie słuchaj, młodzianie! 
I jam w królewskim wychowana stanie, 
Nie prosić zwykłam, ale rozkazywać; 
Nie wiem, jak niższych błaganiem zjednywać; 
Umiałam tylko o łaski rodzica 
Prośby zanosić; — ale z mego lica 
Snadnie mą boleść wyczytać możecie 
I trwogę serca... Miałeś matkę przecie? 
  ANKUS
A jużci miałem; ale cóż mi potem! 
Nigdym jej nie znał. 
  HERSYLIA
Więc ojca... 
  ANKUS
O! o tym 
Lepiej nic nie mów; na takie wezwanie 
Najpewniej żadna łaska się nie stanie. 
Żebyś go znała!... Ho, moja wygrana, 
Żem w czas spod tego wyrwał się tyrana! 
Nie taki ze mnie będzie ojciec ostry — 
Mogę zaręczyć — dla synów twej siostry. 
  TULLIA
Głupiec bezwstydny!  
  HERSYLIA
Ach! 
  ANKUS
Gadajcie sobie! 
Jakem was przywiódł, tak i trzymam obie. 
Do Hersylii 
Gdybyś nie poszła sama, to bym wtedy 
Musiał cię zabrać na konia od biedy, 
Ażeby święcie uiścić się w słowie, 
Com dał królowi — że i ciebie złowię. 
Ba! kiedym waszych sześciu brał na siebie, 
Toć z dwojgiem dziewcząt umiałbym w potrzebie 
Dać sobie radę. 
  HERSYLIA
O bogi, o bogi! 
  TULLIA
Siostro jedyna! cios wspólny, choć srogi; 
Umrzemy razem!  
  ANKUS
Ho, wróżko skrzydlata! 
Sięgasz, jak widzę, w dalekie gdzieś lata, 
Gdy obie, długie spędziwszy tu życie, 
Wśród rzymskich wnuków ten świat opuścicie; 
Wszak tak? 
  TULLIA
Nie, nie tak, szyderco bezczelny! 
O dzisiaj myślę; dziś ten dzień śmiertelny, 
Co nas pochłonie. 
  ANKUS
Wybornie się składa! 
Słyszysz, Talassjusz, co ona powiada? 
Szyderca ze mnie; a tom właśnie dla niej 
W sam raz na męża, jak jeleń dla łani. 
Ot, mury miasta na świadki tu stawię17; 
Jeszcze z nich echo nie wywiało prawie 
Jej głośnych śmiechów dzisiejszego ranku18, 
Jak sobie z Rzymu drwiła bez ustanku. 
  TALASSJUSZ
Tak, wciąż szydziła.  
  ANKUS
Wychwalała niby, 
Że jakoś nazbyt porządne siedziby 
Dla takiej zgrai. Udaje Tullię 
„To coś niesłychane: 
Wilki stawiają domy murowane! 
Może smakują w pieczonym mięsiwie19?” 
To znów cysternę wytyka złośliwie 
Paluszkiem: „Proszę, czy to jest pieczara 
Owa, gdzie niegdyś ta wilczyca stara, 
Wasza mateczka, dawała wam wymię20?” 
Tak to panienka w naszym młodym Rzymie 
Z wszystkiego sobie robiła żarciki. 
We mnie utknęły te ostre przytyki. 
Teraz je strząsam. — 
Obracając się do Tullii 
Twoje własne strzały — 
Tak, harda lubciu — na ciebie zleciały. 
  TALASSJUSZ
Milczy, bo czuje sprawiedliwość czystą.  
  ANKUS
Nie sprawiedliwość, łaskę oczywistą. 
Gdyśmy do Kurów — przypominasz sobie — 
Żon przyszli szukać w uczciwym sposobie, 
Jak to nas dumnie przyjął król ich stary! 
Jak sucho nasze odrzucił ofiary! 
A te szczebiotki, ot właśnie te same, 
To jeszcze wyszły za nami, za bramę 
I nuż dogryzać: 
„Bajka osobliwa! 
Że się też córek królewskich zachciéwa21 
Rabusiom takim. Wszak na zaludnienie 
Gniazda tam swego dali w nim schronienie 
Łotrom i zbiegom z wszystkich końców ziemi; 
To
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 13
Idź do strony:

Darmowe książki «Sabinki - Paul Heyse (nowoczesna biblioteka txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz