Wola mocy - Friedrich Nietzsche (czytaj książki .txt) 📖

Plan z r. 1887 i początków 1888. Redakcja pierwsza (17 marca 1887):

Wola mocy

Próba przemiany wszystkich wartości

Księga pierwsza: Nihilizm europejski

Księga druga: Krytyka wartości najwyższych

Księga trzecia: Zasada nowego ustanowienia wartości

Księga czwarta: Chów i hodowla

Redakcja druga (lato, jesień 1887):

Wola mocy

Próba przemiany wszystkich wartości

Księga pierwsza: Nihilizm (jako następstwo dotychczasowych wartości najwyższych)

Księga druga: Krytyka dotychczasowych wartości najwyższych (wniknięcie w to, co przez nie mówiło „tak” i „nie”)

Księga trzecia: Samoprzezwyciężenie nihilizmu (próba przytaknięcia wszystkiemu, czego dotychczas zaprzeczano)

Księga czwarta: Przezwyciężający i przezwyciężeni (wróżba)

Redakcja trzecia (z końca 1887):

Księga pierwsza:

1. Nihilizm, zupełnie do końca przemyślany

2. Kultura, cywilizacja, dwuznaczność „nowoczesności”

Księga druga:

3. Pochodzenie ideału

4. Krytyka ideału chrześcijańskiego

5. Jak cnota dochodzi do zwycięstwa

6. Instynkt stadny

Księga trzecia:

7. „Wola prawdy”

8. Moralność jako Cyrce filozofów

9. Psychologia „woli mocy” (przyjemność, wola, pojęcie itd.)

Księga czwarta:

10. „Wieczny powrót”

11. Wielka polityka

12. Przepis życiowy dla nas

Wykaz aforyzmów tego tomu, które Nietzsche sam podzielił między cztery księgi tego planu.

2. I. Nihilizm.

3. I. „Po co?” Pytanie nihilizmu i usiłowania, żeby otrzymać odpowiedzi.

6. I. Do I. Nihilizm, plan.

9. I. W kwestii planu księgi pierwszej.

12. I. Brak hierarchii przyczyną nihilizmu. Próby wymyślenia typów wyższych...

13. I. Moralność jako najwyższa miara oceny, nawet jeszcze w nihilizmie Schopenhauera.

14. I. Przyczyny pojawienia się pesymizmu.

15. I. Nihilizm.

16. I. Nihilizm.

21. I. Zupełność nihilisty.

22. I. Mój „nihilizm”.

23. IV. Miara niewiary, dozwolonej„wolności ducha” jako miara mocy.

24. IV. Najbardziej krańcowa forma nihilizmu: o ile boskim sposobem myślenia.

26. I. Trzy stulecia.

27. I. Wiek siedemnasty i osiemnasty.

28. I. Przeciwko Rousseau.

29. I. Rousseau i Voltaire około r. 1760: wpływ Rousseau na romantykę.

30. I. Voltaire i Rousseau.

32. I. Problemat cywilizacji.

33. IV. Epoka tragiczna.

34. I. Wartość Kanta.

35. I. Do charakterystyki geniuszu narodowego.

36. I. Postęp dziewiętnastego stulecia do naturalności.

38. I. Schopenhauer jako ten, który Pascala znowu przyjmuje.

39. I. Wiek osiemnasty w Schopenhauerze.

40. I. Kwestia wartości człowieka nowoczesnego. Czy silna i słaba jego strona są z sobą związane.

41. I. Krytyka człowieka nowoczesnego, jego kłamliwość psychologiczna, jego pozy romantyczne.

42. I. Nowoczesność.

44. I. „Nowoczesność”.

45. I. Występki nowoczesne.

48. I. Nowoczesność.

49. I. Nowocześni: handlarze i osoby pośredniczące.

50. I. Napięcie krytyczne: krańcowości przeważają (wiek dziewiętnasty).

51. I. Protestantyzm w wieku dziewiętnastym.

54. I. Główne symptomaty pesymizmu.

56. I. Nowoczesne fałszerstwo artystów.

57. I. Romantyzm: fałszywe wzmocnienie.

58. I. Sztuka nowoczesna jako sztuka tyranizowania.

59. IV. Nasza muzyka: w kwestii pojęcia „klasyczny”, „genialny” itd.

60. I. Nowoczesny podział na „publikę” i „cenakel”.

64. I. Pesymizm muzyczny.

70. I. Ogólny pogląd na dwuznaczny charakter naszego świata nowoczesnego.

71. I. Ogólny pogląd na nihilizm.

89. III. Metamorfozy zmysłowości.

94. IV. Przeciw skrusze.

99. II. Chrześcijanizm jako kontynuacja żydostwa.

107. II. Ideał chrześcijański po żydowsku mądry...

114. II. Rzeczywistość, kryjąca się poza chrześcijanizmem: mała rodzina żydowska.

116. II. Przeciw Jezusowi z Nazaretu jako uwodzicielowi...

117. II. Ironia z maluczkich chrześcijan.

118. II. Głupota antyczna przeciw chrześcijanizmowi.

119. II. Do psychologii Nowego Testamentu.

121. II. Nowy Testament jako książka uwodzicielska.

122. II. Niestosowne roszczenie do zabierania głosu w Nowym Testamencie.

123. II. Nowy Testament i Petroniusz.

125. II. Ostrożnie z Nowym Testamentem!

126. II. Nowy Testament.

127. II. Chrześcijanin: ideał niewytwornego gatunku człowieka.

144. II. Chrześcijańska sztuka oczerniania.

145. II. Gdzie chrześcijanizm nie ma dziś absolutnie żadnego prawa. W polityce...

146. II. Wiara czy uczynki? Luter. Reformacja. „Pogardzanie samym sobą”.

153. II. Trzy żywioły w chrześcijanizmie. Jego postęp ku demokracji jako unaturalnienie chrześcijanizmu.

155. II. O ile chrześcijanizm mógł być popierany przez stany panujące.

157. I. Następstwa opatrzności chrześcijańskiej. Co się zawdzięcza chrześcijanizmowi.

163. IV. Nie znoszę żadnego kompromisu z chrześcijanizmem.

175. II. Człowiek najmoralniejszy jako najpotężniejszy, najbardziej boski: całe poznanie usiłuje dowieść tego. Ten stosunek do mocy wyniósł moralność ponad wszystkie wartości.

178. III, Ogólny porachunek z moralnością: co przez nią chce dojść do mocy?

180. II. Co znaczy idiosynkrazja260 moralna nawet u jednostki nadzwyczajnej, jak Pascal?

181. II. Wielkie fałszerstwa pod panowaniem moralności: schemat.

182. II. Zasadnicze fałszowanie historii, żeby złożyła dowód na rzecz moralności.

183. II. Fałszerstwa psychologiczne pod panowaniem instynktu stadnego.

184. II. Wielkie fałszerstwo w psychologii.

185. II. Fałszywe zrozumienie miłości, współczucia, sprawiedliwości pod naciskiem moralności wyzucia się z siebie.

187. II. Formy „odnaturalizowania”: dobro gwoli dobru, piękno gwoli pięknu, prawda gwoli prawdzie.

188. II. Stopnie odnaturalizowania moralności. Przywrócenie „natury” w moralności.

192. II. Odnaturalizowanie moralności i jego postępy.

195. II. Jak powstaje sława cnoty.

197. II. Jak cnota zyskuje moc.

200. II. W kwestii polityki cnoty: jak zyskuje moc — jak, zyskawszy moc, panuje.

201. II. Środki zapewnienia cnocie zwycięstwa.

202. II. Patronat cnoty (chciwość, żądza panowania itd.).

203. II. Fałszerstwo psychologiczne pod naciskiem walki o swój ideał.

204. II. Siła karykaturowania w każdej społecznej ocenie wartości: środki jej woli mocy.

205. II. Czyj egoizm znajduje wyrachowanie w utrzymaniu tyranii moralności.

206. II. Instynkt stadny: jakie stany i żądze chwali.

207. II. Instynkt stadny: szacowanie mierności.

209. II. Zakres hipotezy moralnej.

210. II. Jaki sens posiada krótkowzroczna perspektywa społeczeństwa ze względu na pożyteczność.

211. II. Moralność jako środek uwodzicielski, jako wola mocy.

217. II. Kastratyzm chrześcijańsko-buddystyczny jako ideał: skąd jego ponęta uwodzicielska?

226. II. Krytyka człowieka dobrego.

260. III. „Pozorność” myśli...

268. III. „Prawdą” — nasze warunki zachowania się, rzutowane jako atrybuty bytu.

271. III. Zasada przeczenia.

273. III. Poznanie i stawanie się.

275. III. „Podmiot”, rzecz sama w sobie.

277. III. Podmiot, substancja.

278. III. Wywód naszej wiary w rozum

279. III. Przyczynek do pozoru logicznego.

280. III. Ku zwalczeniu determinizmu.

281. III. Stwierdzić i wprowadzić znaczenie.

282. III. Wzrost sztuki udawania w hierarchii istot.

284. III. Wartości moralne w teorii poznania.

285. III. Wola prawdy.

290. III. Zasadnicze teorie poznania i ich stosunek do wartości najwyższych.

291. III. Krytyka i zbędność pojęcia „obiektywny”.

292. III. To, co wiecznie pozostaje jednakowe, kwestia wartości.

313. III. Przeciw trosce o siebie i o swoje zbawienie wieczne.

315. IV. „Świat świadomy” nie może służyć za punkt wyjścia dla wartości: konieczność „obiektywnego ustanowienia wartości”.

318. III. Sformułowanie Boga jako punktu kulminacyjnego; cofnięcie się od niego.

319. IV. Bóg jako stan maksymalny.

320. III. Przeciw przecenianiu „gatunku” i niedocenianiu „jednostki” w naukach przyrodniczych.

321. III. „Duchowość” — nie tylko wykazuje i kieruje.

328. III. Optyka oceny wartości.

331. IV. Problemat przestępcy.

332. III. Człowiek wielki — przestępcą.

337. III. Indywidualizm jako „wola mocy”. Do metamorfozy woli mocy.

339. II. Morfologia woli mocy.

341. IV. Sprostowanie pojęcia „egoizmu”.

343. III. Pochwała i wdzięczność — jako wola mocy.

344. III. Przeciw altruizmowi słabości.

347. III. Przywrócenie właściwego pojęcia „uczuć życzliwości, miłosierdzia, dobrotliwości”: te czci się nie gwoli pożytkowi, lecz czczone są przez tych, którzy je odczuwają.

348. IV. Uczucie jako osłona i broń zaczepna: co się staje z człowiekiem bez musu obrony i napadania?

350. III. La Rochefoucauld i J. St. Mill: ostatni absolutnie płaski, pierwszy naiwny; „egoizm”.

351. III. Pożytecznymi są wszystkie uczucia.

352. III. „Pożytek” zależny od „celów”: utylitaryzm.

354. III. Historia zmoralizowania i odmoralizowania.

356. III. W sprawie powstania piękna: krytyka jego sądów o wartości.

361. III. Aesthetica.

370. IV. Klasyczność: do estetyki przyszłości.

371. IV. Za pomocą sztuki walczyć przeciw przemoralizowaniu.

373. I. Nihilizm artystów.

374. IV. Artysta tragiczny.

386. IV. Silni przyszłości.

387. IV. Każdy rodzaj człowieka silniejszego stoi na poziomie niższego.

388. IV. Czasowa przewaga społecznych uczuć wartości zrozumiała, żeby wznieść podstawy.

390. IV. Wydzielenie zbytkownego nadmiaru ludzkości. Dwa ruchy.

391. IV. Przyrost mocy ogólnej w człowieku: w jakim stopniu powoduje wszelkiego rodzaju upadek.

394. IV. Gdzie natur silniejszych szukać należy.

395. IV. Hierarchia między ludźmi.

399. I. Szyderstwo z idealizmu, który mierności nie chce mieć mierną: do krytyki „idealisty”.

400. IV. Usprawiedliwiający rzut oka wstecz na złe skutki tyranii moralnej.

402. IV. Na usprawiedliwienie moralności. Rekapitulacja.

403. IV. Instynkt ludzkości cywilizowanej przeciw ludziom wielkim.

406. IV. Zużytkowanie człowieka za pomocą cnoty: cnota maszyn.

407. IV. Na usprawiedliwienie moralności.

408. IV. Ocena ekonomiczna ideałów dotychczasowych.

409. IV. W jakim znaczeniu nie pragnę zniweczenia ideałów, które zwalczam: chcę tylko zapanować nad nimi.

411. IV. Zwężenie dziedziny moralności: postęp.

412. IV. Nietolerancja moralna, z ogólnego punktu widzenia: wyraz słabości człowieka.

413. IV. Moim zamiarem wykazać absolutną jednorodność we wszystkim, co się dzieje: różnice moralne stają się różnicami perspektywy.

417. IV. My poznający — jakżeśmy niemoralni!

419. IV. Naiwność w stosunku do „aspiracji” ostatecznych, podczas kiedy się nie zna „dlaczego?” przeznaczenia ludzkiego.

420, 22. IV. Stanowisko moje i Schopenhauera: kontrowersja; w stosunku do Kanta również, do Hegla, do Comte’a, do Darwina, do historyków itd.

421. IV. Przeciw Schopenhauerowi, który łajdaków i gęsi chce kastrować. W kwestii „hierarchii”.

423. IV. Protest przeciw Chrystusowi, jako typowi człowieka, gdy tymczasem jest on tylko karykaturą...

424. IV. Wartości człowieka nie mierzy się jego działaniem. „Dostojny”.

426. III. Ironia pod adresem cnotliwców (krytyka „człowieka dobrego”).

427. I i IV. Nasza życzliwa ocena człowieka w porównaniu z oceną moralno-chrześcijańską. Liberalizm moralny jako oznaka przyrostu kultury.

428. IV. Unaturalnienie człowieka w wieku dziewiętnastym.

429. IV. Nawiązuję do silnych cech stulecia.

430. IV. Jakie znaczenie posiada przemiana wartości.

431. IV. Cnota wytłumaczona na dostojność.

432. IV. Nie uniformować! „Cnota” nie jest czymś pośrednim, jest czymś szalonym.

433. IV. Do krytyki idealistów: przeciwieństwo ze mną.

434. IV. Mój sposób usprawiedliwienia cnoty.

435. IV. Cnoty dziś się nie ceni: musiał by ją więc ktoś jako zmazę w obieg wprowadzić.

436. IV. Czyż wyrządziłem szkodę cnocie?

437. IV. Czy książęta mogą się obejść bez nas, immoralistów?

439. IV. Przyszłość sztuki.

444. IV. Wojna przeciw „dostojności” w znaczeniu zniewieściałym i niewieścim.

445. IV. Przywrócenie ascetyki.

447. IV. Typ moich „uczniów”.

448. IV. Wstydzić się nieszczęścia.

457. IV. Mój punkt widzenia wartości.

458. IV. Próby siły.

460. IV. Dionizyjskość: nowa droga do typu boskości; różnica od samego początku między mną a Schopenhauerem.

461. I. Pesymizm siły.

462. IV. Pojęcie Boga, po otrąceniu dobroci.

463. IV. Moje pięć „nie”: do przedmowy?

464. IV. W kwestii siły wieku dziewiętnastego.

466. IV. Na cześć wieku dziewiętnastego.

469. III. Wszelkie dobro: zaprzęgnięte w służbę zło dawniejsze.

470. III. Wzrost wzwyż i w złość idzie społem.

471. IV. Do charakterystyki „silnych”.

474. IV. Przyszłość wychowania: kult wyjątku.

475. IV. W kwestii hierarchii.

476. IV. Moja nowa droga do „tak”.

477. IV. Na zakończenie: Goethowskie spojrzenie pełne miłości, prawdziwe przezwyciężenie pesymizmu.