Jobsjada - Karl Arnold Kortum (gdzie czytać książki txt) 📖
Krótki opis książki:
Jobsjada to historia o życiu Hieronima Jobsa. Poznajemy ją od najmłodszych lat głównego bohatera.
Przed jego narodzinami, jego matce przyśniło się, że urodziła róg. Zdaniem sąsiadki to pewny znak, że urodzi chłopca. Gdy dziecko przychodzi na świat, rodzice słyszą kolejne proroctwo — kształt twarzy noworodka wskazuje na to, że będzie on księdzem. Rodzice Hieronima biorą sobie tę wróżbę do serca. Chłopiec od najmłodszych lat posyłany jest na nauki. Nie jest wybitnym uczniem, ale rodzice decydują się posłać go do akademii. Hieronim prowadzi hulaszcze życie, płacąc oczywiście pieniędzmi rodziców. Gdy wraca do domu, okazuje się, że nauka w akademii nie przyniosła zbyt wiele efektów. Czy Hieronim zostanie duchownym?
Autorem Jobsjady, poematu satyrycznego, jest Karol Arnold Kortum. Był on niemieckim fizykiem i pisarzem, żył na przełomie XVIII i XIX wieku. Jobsjada została napisana w 1784 roku.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Karl Arnold Kortum
- Epoka: Romantyzm
- Rodzaj: Liryka
Czytasz książkę online - «Jobsjada - Karl Arnold Kortum (gdzie czytać książki txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Karl Arnold Kortum
class="stanza-spacer">
Z radości tedy ująwszy się w boki,
Rozkazał panicz rozwiązywać troki,
Chociaż do syta w domu jadł,
Zanim na konia w drogę siadł.
A iż to w drodze na nudy podróży
Pieczeń soczysta przednio zawsze służy,
Więc do miasteczka zleciał czas,
Jak gdyby właśnie z bicza trzasł.
Już przed zajazdem stuknął wóz pocztowy,
Do drogi prawie tak jakby gotowy,
Tylko mu jeszcze jedną oś
I dyszel wprawią czy tam coś.
Hieronim, z jazdy kontent53 nadzwyczajnie,
Podjezdka54 swego dał prowadzić w stajnie,
Po czym strawnego55 groszy sześć
Dał pachołkowi, by mógł jeść.
Wszakże przy całym przybycia zapale
O swym posiłku nie zapomniał wcale;
Siadł i w godzinę czy też dwie
Prawie że całkiem najadł się.
A był w oberży, której opis skrócę,
Zacny podróżny, pan w wielkiej peruce,
Imć baron Niżnik imię mu,
Z dalekich krajów przybył tu.
Ten gdy młodzieńca z pachołkiem obaczył,
Wnet: kto i skąd był, zapytać go raczył,
Na co Hieronim tak i tak:
«Studiosus56 jestem, choć nie żak!
Do usług Waszej Wielmożności, jadę
Na Akademię, ad parnassum grade57,
Gdzie Teologii w noc i w dzień
Uczyć się będę, bom nie leń!»
«Hm!... Waszmość tedy parasz się nauką! —
Rzekł grzecznie na to owy pan z peruką —
Szczęścia więc życzę. Tylko bacz,
Byś w szkodę nie wpadł, jak ów zacz...
Hm!... Akademia!... Znam wysokie szkoły,
Wiem, jako żywot bywa tam wesoły,
Jak tam łotrzyki różne się
Obławiać zwykły, ciągnąc w grę.
Wielu już, wierzaj Waszmość Pan, studentów
Wpadło tam w matnię kosterskich58 wykrętów,
Czas drogocenny, jak na żart,
W winiarni trwoniąc lub u kart.
Ja sam z lat młodych doznałem, niestety,
Co to są damy, asy i walety!
A więc się Waszmość frantów strzeż,
I słowa moje w serce bierz!»
Na co Hieronim: «Najłaskawszy Panie,
Zachowam zawsze w pamięci twe zdanie
I twoich mądrych nauk treść
Przez życie w sercu będę nieść.
Muszę też wyznać Waszej Wielmożności,
Żem takoż grywał i w karty, i w kości,
Lecz iżem stawiał tak jak nic,
Żaden mnie dotąd nie zgrał fryc59.»
«Grę niską — na to pan w wielkiej peruce —
Chwalę. Sam nieraz nawet karty rzucę,
Nic bo nie traci, kto tak gra,
Chociaż mu karta padnie zła.
My dwaj — na przykład — z tak piękną zasadą
Spróbować możem, nim konie zajadą
I nim wsiadania przyjdzie czas,
Komu fortuna służy z nas.»
Wnet nasz Hieronim podobał naukę
Zacnego pana i wielką perukę:
Cóż szkodzi pulka albo dwie,
Gdy czas w zajeździe dłuży się?
Tu, jakby cudem, zjawiły się karty,
Stół uprzątnięty został i wytarty,
A sam gospodarz wyniósł się,
By nie przeszkadzać gościom w grze.
Niskie z początku poszły na stół stawki.
Ale Hieronim zerwał się wnet z ławki
I w pierwszą pulę, gdy mu szła,
Rzucił talara czy też dwa.
Zaledwie przecież stawił grubszą sztukę,
Wnet się ku panu, który miał perukę,
Fortuny taki zwrócił los,
Że ciągle pęczniał jego trzos.
Tak kiedy poszły szyldburskie talary
(A sto ich było i dziesięć, do pary),
Po dar matczyny sięgnął ów,
By się odegrać jakoś znów.
Fortuna wszakże, brzydząc się przynuką60,
Najwierniej panu służyła z peruką
I zanim się skończyła gra,
Spuścił węzełek aż do dna.
Tak mniej niżeli w trzy zdrowaśki z szmatki
Los wypatroszył «pożegnalne» matki,
Złoto i srebro, nawet miedź,
Pan ów w peruce zgarnął w sieć.
Być może, że się jeszcze kiedy wrócę
Do opowieści o panu w peruce,
Co umiał karty znaczyć tak,
Że każda stawka szła mu w sak61.
Ale że teraz czasu było mało,
Więc co tam jeszcze w trokach się zostało,
Dobył Hieronim. Z drżących rąk
Lecą tobołki sukien, ksiąg...
I te już stawiać chciał sztuka po sztuce,
Gdy z wielkim żalem dla pana w peruce
Z trąbki pocztylion dobył głos —
I tak ocalił resztę los.
Siadł w wóz Hieronim, związawszy swe juki,
Klnąc w duszy pana i wielkie peruki.
I tak rozstali obaj się,
W przeciwne strony dążąc dwie.
Rozdział dwunasty
jak Hieronim wozem pocztowym jechał, jak w nim pannę potkawszy miłość ku niej powziął i jak mu panna ta zegarek ukradła.
To, co się dalej działo w dyliżansie
Po tej najpierwszej niefortunnej szansie,
Powiem tu naprzód albo wspak,
Rzecz się nie zmieni, tak czy tak.
Biedny Hieronim, dotknięty nauką,
Jaką mu pan dał ów z wielką peruką,
Teraz dopiero poznał, że
Łotr to był, co przyczaił się.
Matczyny datek dolegał mu zwłaszcza,
A więc się połą zawinął od płaszcza
I mrucząc: «Niech to porwie bies!» —
Otarł nim kilka rzewnych łez.
Po czym w sen zapadł czy też zadumanie,
Kiedy go w nogę całkiem niespodzianie
Panna trąciła, która tam
Była, choć myślał, że jest sam.
Lat jej dwadzieścia zdradzała uroda,
Ani za stara była, ni za młoda,
A oczy, włosy, nos i wzrost
Do zachwycenia miała wprost.
Przy czym w jej całej nadobnej postawie
Prócz wesołości nie było nic prawie,
Śmiech i swoboda od niej tuż
Wiały, jak gdyby zapach róż.
Gdy się więc panna do niego rozśmiała,
Melancholija pierzchnęła precz cała,
Siadł blisko przy niej, aż mu wnet
Ciarki gorące przeszły grzbiet.
Tak kiedy poznał, że tę pannę kocha,
Przepadł gdzieś rozum ten, co go miał trocha,
I poczuł w głowie zamęt tak,
Jakby mu klepki szły na wspak.
Nie przeszło nawet ani pół godziny,
Już jej formalne złożył oświadczyny,
Wyznając, iż tak kocha ją,
Jak się w romansach zdarza to.
Nie była panna, ku uciesze jego,
Ani zbyt sroga, ani zbyt od tego,
Tak więc Hieronim pomknął się
O piędź coś bliżej czy o dwie.
Nie wiem, czy dalej zaszły jakie sprawy,
Których czytelnik pewno jest ciekawy,
Dość, że im milej zeszedł czas,
Niźli każdemu schodzi z nas.
Tak kiedy wreszcie do stacji przybyli,
Żegnać go panna zaczęła w tej chwili,
Lecz co się dalej stało z nią,
Później wiadomym będzie to.
Ale gdy trawiąc słodkie przypomnienie
Zajrzał Hieronim znienacka w kieszenie,
Aby zobaczyć, co za czas —
Z panną zegarek zniknął wraz!
Mało ten żarcik przypadł mu do smaku.
Szukał w kieszeniach — ani po nim znaku!
Więc się domyślił, że nie co,