Darmowe ebooki » Poemat heroikomiczny » Jobsjada - Karl Arnold Kortum (gdzie czytać książki txt) 📖

Czytasz książkę online - «Jobsjada - Karl Arnold Kortum (gdzie czytać książki txt) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Karl Arnold Kortum



1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 15
Idź do strony:
class="verse">«I sam wszak bredni piszesz dość».  
 
Rozdział drugi

z którego czytelnik dowiaduje się o rodzicach bohatera, jak się urodził, a także o dającym do myślenia śnie, jaki miała matka jego.

Zanim się dalej puszczę et cetera11... 
O rodzie powiem mego bohatera, 
A także słówko albo trzy 
O miejscu, w którym zaczął dni. 
 
Mieszkał ród jego w Szwabii, w zacnym mieście, 
Gdzie domów było co najmniej ze dwieście, 
I gdzie Jobs senior, chłop na schwał, 
Pierwszy głos w Radzie miejskiej miał. 
 
Bogacz to był. Miał krowy, mnogie stada, 
Dzieci uczciwa była też gromada, 
Chłopców i dziewcząt cały huk — 
Żył więc Jobs senior, jako mógł.  
 
Handelek winny miał na samym rogu, 
Był miły ludziom, sobie, Panu Bogu, 
A czy w Ratuszu, czy też gdzie, 
Obchodzić z groszem umiał się.  
 
Z wyznania prawy był to luteranin, 
Nie zaś kancista12 lub jaki wolfianin, 
A to z przyczyny, iż na świat 
Bez filozofii patrzył rad.  
 
W naukach przecież spore miał zasługi, 
Do szkoły chodził rok jeden i drugi, 
Wyższą więc mądrość posiadł stąd 
Niż panów Radnych cały rząd.  
 
Współbraci nieraz chętnie wspierał w nędzy, 
Gdy fant13 był pięćkroć więcej wart pieniędzy, 
Brał dziesięć od sta14, nie pruł żył, 
Był niski, pocił się i tył.  
 
Miastu swych ojców wiernie czynem służył, 
Jadł, pił, z cybucha godnie fajkę kurzył 
I ulubiony «Morgenblatt» 
Przy cienkiej kawie czytał rad.  
 
Podagrę15 miewał w stopie i w kolanie, 
Na żółci srodze cierpiał też ulanie, 
Urząd swój przecie dźwigał rad, 
Właśnie jak Atlas16 dźwiga świat.  
 
Matka, co miała herb w swym starym rodzie, 
Najwymowniejszą damą była w grodzie, 
Sucha, a taka pełna cnót, 
Że ni w tył bez nich, ani w przód.  
 
Lecz jak się i jagniętom skromnym zdarza, 
Gdy już odejdą wreszcie od ołtarza, 
Przy sposobności tak i siak 
Dawała władzy swojej znak.  
 
Że różnie w domu było, łaski nieba, 
Tłumaczyć przecież mężom nie potrzeba, 
Lecz mimo swarów, mimo zwad, 
Przykład z tej pary mógł brać świat.  
 
Mieli więc — żyjąc różnie, jak się dało — 
Progeniturę17 wielce okazałą, 
Kiedy Jobsowi żona znów 
Szepnęła w ucho kilka słów.  
 
Czas leci chyżo... Jutro goni wczora... 
Rozlicza pani — bliski czas i pora! 
Więc przysposabia cały kram, 
A resztę zrobi bocian sam.  
 
Jemu powierzmy zatem ową sprawę, 
A ja zdarzenie zaiste ciekawe 
Lub raczej treść opowiem snu, 
Który, jak raz, pasuje tu.  
 
Mądry, kto wieszczych snów nie lekceważy! 
Tak w Testamencie zawżdy18 czynią starzy, 
Tak czyń i teraz każdy z was, 
Choć się kaducznie19 zmienił czas.  
 
Pani Jobsowa śpi w łożu i marzy 
(A we śnie wielce było jej do twarzy), 
Wtem zdało jej się — strzeż ją Bóg! — 
Że zamiast dziecka rodzi — róg.  
 
Zlękła się srodze, aż owy róg właśnie 
Jak nie zachrapie! jak na głos nie wrzaśnie! 
Więc biedna pani się co tchu 
W potach zbudziła z swego snu.  
 
Ledwo dzień błysnął, bieży do sąsiadki, 
Co dar wróżenia ze snów miała rzadki, 
Ta z rady w radę zgadła wraz, 
Że chłopak będzie, i to — bas.  
 
A jako znaczyć tamten róg nie może 
Nic, tylko właśnie dzielne sługi boże, 
Więc oczywista, iż ten syn 
Z ambony będzie karcił gmin!  
 
Czy miała słuszność — trudno dzisiaj dociec. 
Wierzyła matka, wierzył i pan ociec. 
My dajmy chłopcu dojść do lat, 
A przedtem jeszcze — przyjść na świat.  
 
Wśród betów, sznurków, jaśków i poduszek, 
Chust, powijaków, powłoczek, pieluszek, 
W trzydziestym września, w termin sam, 
Zapukał gość do życia bram.  
 
Ach, co za radość kwitnie w całym dworze, 
Jak się senator cieszył — dobry Boże! — 
Kiedy mu babka pod sam nos 
Podetkła z dzieckiem pieluch stos!  
 
Rozdział trzeci

jak panią położnicę Jobsową nawiedziły przyjaciółki i co pani Schnepperle dziecku przepowiedziała.

Więc gdy w połogu — jako wyżej mowa — 
Legła z Jobsiątkiem swym pani Jobsowa, 
Spał nasz bohater przy niej tuż, 
Ani się troszcząc, że żył już.  
 
Jak domownicy szli go w ręce chwytać, 
O tym się nie da ni pisać, ni czytać: 
Krewni, sąsiedzi, każdy miał 
W szczęściu tym udział — lub mieć chciał. 
 
W pokoju pani wciąż huczy jak w ulu 
(Nie miała biedna czasu stęknąć z bólu), 
A wkoło łóżka taki brzęk, 
Jak gdy się pszczoły zwiążą w pęk.  
 
Jużci minęły trzy dni od tej biedy, 
Jak Jobsek przyszedł na świat boży, kiedy 
Na placek z kawą w zmierzchu czas 
Rój przyjaciółek przybył wraz.  
 
Choć wszystkie, które tu widzicie, damy 
Był to miasteczka kwiat i zaszczyt samy, 
Przecież wymową chlubi się 
Nad inne pani Schnepperle.  
 
Sam Jobs senator był jejmości kumem20! 
Szła o pogodzie wpierw dysputa z szumem, 
Potem o rzeczach, które też 
Równie są ważne wzdłuż i wszerz.  
 
Wreszcie o zdrowie (choć to z staroświecka) 
Zaczęto pytać i matki, i dziecka, 
Jaki apetyt, brzuszek miał, 
Czy krzyczał w nocy, czy też spał?  
 
Tu mu z aplauzem oddano honory, 
Że taki ciężki, tłusty był i spory, 
I wychwalano w jeden głos 
Grzeczność nad wiek, oczy i nos.  
 
Wtem rzecze pani Schnepperle: «Dla Boga! 
— Mówiła przez nos nieco dama droga — 
Ksiądz z niego będzie, mówię wam... 
Już ja się na tych rzeczach znam.  
 
Niedawno właśnie książkę w ręku miałam 
(Trochę z niej nawet tu owdzie czytałam) — 
Otoż powiada książka ta, 
Co która fizys21 znaczyć ma.  
 
Pełno tam było różnych dziwnych twarzy, 
Mędrców i głupców, zacnych i zbrodniarzy, 
Ten miał nos krzywy, tamten brew, 
Był nawet wielbłąd, pies i lew.  
 
Jeśli więc tylko tu nie jestem w błędzie, 
To mędrcem chłopiec lub proboszczem będzie, 
Bo uszy, co odstają tak, 
Talentów wielkich pewny znak!  
 
Już dzisiaj zatem mogę przepowiedzieć, 
Że w książkach będzie dniem i nocą siedzieć, 
Pisać je nawet może sam... 
Już ja się na tych rzeczach znam!»  
 
Mówiła jeszcze zacna pani wiele, 
Co ja się przecież pominąć ośmielę, 
A inne damy razem znów 
Krzyk swój łączyły do jej słów.  
 
Aż się skończyła tak miła wizyta, 
Gdy kawa z plackiem została wypita 
I damy, wiodąc dalej rzecz, 
Jak przyszły, tak i poszły precz.  
 
Pani Jobs wszakże, z ciężkim bólem głowy, 
Do serca wzięła kumy swojej mowy, 
Gdyż głos był, że się dama ta 
Na magii, jak aptekarz, zna.  
 
Rozdział czwarty

jako dzieciątko było chrzczone i jak imienia Hieronima dostało.

Gdy przeszło czasu jeszcze mało wiele, 
Chłopiec się zdawał żądać chrztu w kościel 
Bo hałasował, krzyczał tak, 
Że najwyraźniej dawał znak.  
 
Ani spać nie chciał, ani nawet drzymać22, 
Ani gałganka z cukrem w ustach trzymać, 
Tylko wciąż wrzeszczał, co miał sił, 
Jak gdyby za to płatny był.  
 
Tak gdy poznano, że dziecko chrztu woła, 
Sam Jobs senator poszedł do kościoła 
I ceremoniał cały wnet 
Od «a» zamówił aż do «zet».  
 
Zaraz też w kuchni wszczęły się narady; 
Swędy, pieczenie, torty, marmelady, 
Piwo i wino, wódka, miód — 
Wszystkiego tego było w bród.  
 
Aż kumotrowie, krewni i sąsiady, 
Babka, znajomi i kościelne dziady, 
Wszyscy stanęli pięknie wraz, 
Gdy oznaczony przyszedł czas.  
 
Był więc zakrystian, pleban z formularzem, 
Chłopak z ampułką23, stułą, trybularzem24, 
A także panów Radnych rząd 
I magistracki świetny sąd.  
 
Trudno mi w regestr wpisywać tu gości, 
Co udział wzięli w tej uroczystości, 
I tylko jedno powiem to, 
Że wszystko jakby z płatka szło.  
 
Lecz kiedy miano już do stołu siadać, 
Spór powstał, jakie dziecku imię nadać: 
Piotr, Walter, Kuno czy też Hans, 
Czy Jost, czy Herman, czyli25 Franz?  
 
Żadne z tych imion, choć ich jest niemało, 
Wszystkim się przecież podobać nie chciało, 
Jednych Hans raził, drugich Piotr, 
Josta chce kuma, Franza kmotr.  
 
Powstało tedy znaczne zamieszanie, 
Gdy każdy z gości wyjawiał swe zdanie, 
Krzycząc, iż dziecka twarz i wzrost 
Imienia jego żąda wprost.  
 
Dopieroż pleban, co nie od parady 
Miał głowę, rzecze: «Nie ma innej rady, 
Tylko w kalendarz zajrzeć nam, 
Co chłopak sobie przyniósł sam».  
 
Bez dalszych tedy sporów zdjęto z ściany 
Kalendarz lipski, dobrze już zszarzany, 
Gdzie pod trzydziestym września w dół 
Święty Hieronim stał jak wół.  
 
Wnieśli więc goście, a także kumowie, 
Powszechny wiwat za plebana zdrowie, 
In pleno26 godząc całą rzecz, 
Jakby ją ostry przeciął miecz. 
 
Zaczem chrzest w dobrym odbył się porządku, 
Do kresu swego krocząc od początku: 
Sól, woda, olej, z świecy dym — 
I oto nowy Hieronim!  
 
A by uświetnić tę rodzinną scenę, 
Jak mógł, tak każdy czynił sobie bene27 
I aż do nocy prawie pół 
Dzban był w robocie, fajka, stół. 
 
Podoba Ci się to, co robimy? Wesprzyj Wolne Lektury drobną wpłatą: wolnelektury.pl/towarzystwo/
Rozdział piąty

jak poczynało sobie dziecię Hieronim w tych życia swego nadobnych28 momentach.

Póki Hieronim w powijakach leżał, 
Nie dbał, czy szedł czas, czyli zgoła bieżał, 
Tylko jadł papkę albo ssał, 
A jak nie krzyczał, to znów spał.  
 
Lecz i te nawet rzeczy tak niewinne 
Inaczej czynił niźli dzieci inne, 
Bo jadł, ssał, sypiał miły zuch 
Za tęgich chłopców trzech lub dwóch.  
 
I tego przecież było mu za mało, 
Więc krzyczał nieraz i godzinę całą, 
Jakby ze skóry darł go kto 
Albo go szczypał, albo co.  
 
Wszyscy więc w domu, tak młody, jak stary, 
Poznali zaraz, że to były czary, 
Że ktoś uroki rzucił złe, 
I że odczynić trzeba je.  
 
Wnet się zabrano do odjęcia czaru, 
Aptekarz dodał nieco rabarbaru, 
A babka, czyniąc krzyża znak, 
Związała w smoczku tarty mak.  
 
Było więc z dzieckiem kłopotów niemało, 
Lecz matce wszystko miłym się zdawało, 
Bo chłopiec w oczach prawie tył, 
Rósł i na podziw silny był.  
 
Te mi się tylko udało znać fata 
Przez bohatera mego pierwsze lata, 
A więc dodawszy jeszcze z rok, 
Nowy w powieści czynię krok.  
 
Rozdział szósty

Hieronima sprawy dalsze i jak był do szkoły oddany.

Chociażbym wszakże dodał jeszcze nieco, 
Mój czytelniku — lata szybko lecą — 
I tak byś straty nie miał w tem, 
Bo o nich bardzo mało wiem. 
 
Tom tylko czerpnął z wiarogodnych wieści, 
Że jadł nasz chłopak, co się tylko zmieści, 
Że nie do ucha, lecz do ust 
Niósł kufel, a miał tęgi spust.  
 
Wcześnie też inne objawiał przymioty: 
Lgnął do dziewczątek, z chłopcami darł koty, 
A co już łgarstwo, to mu szło, 
Jakby chleb z masłem łykał kto.  
 
Pacierz pojmował z nader wielkim trudem, 
Lecz klątw i przezwisk uczył się jak cudem, 
Miały więc z niego tęgi wzór 
Sąsiadów dzieci poprzez mur.  
 
Węch mu też dziwnie służył do łakotek, 
Do fig, rodzynków, migdałów i plotek, 
A gdy grosz jaki dostał skąd, 
Kupował ciastko i szedł w kąt.  
 
Z rodzeństwem swoim w ciągłej żył rozterce29, 
Ale Jobs senior miał zbyt miękkie serce 
I matka jakoś sprawy tej 
Nie brała nigdy z strony złej.  
 
Tak nasz Hieronim przerósł braci, siostry, 
Pięści miał twarde, a język też ostry, 
A szło o masło, czy o chleb, 
Z miejsca pluł w kułak — i za łeb!  
 
Bacząc więc ojciec wczesne te przymioty, 
Przy gospodarstwie zdawał mu roboty, 
A nasz bohater nosił zdrów 
Siano dla wołów i dla krów.  
 
Czasem też konie pławił w stawie rankiem, 
Czasem po piwo szedł do szynku z dzbankiem. 
Przy czym na czworo wokół staj30, 
Gdzie był — w kurnikach brakło jaj.  
 
Tak wyrósł głupi, wesoły i zdrowy, 
Miewając z ławki wcale piękne mowy, 
A choć to przecież tylko żart, 
Prawił, jak gdyby prosto z kart.  
 
Słucha matczysko nieraz go i duma, 
I przypomina, co wróżyła kuma, 
Uważa w sobie głos i gest: 
Nic — tylko proboszcz w chłopcu jest.  
 
Wszystko się bowiem cudownie składało: 
Wzrost, siła, tusza, głos, umysł i ciało, 
Że, jak chcesz, próbuj albo mierz, 
Pastor jest z niego wzdłuż i wszerz!  
 
Zaczem się skończył żywot zbyt wesoły: 
Musiał Hieronim do nauk, do szkoły, 
Rzecz bo wiadoma, że się ksiądz 
Jak wół w ksiąg jarzmo musi wprząc.  
 
Uczył się tedy z okrutnym lamentem, 
Drąc książki albo plamiąc atramentem, 
A te przeklęte A B C 
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 15
Idź do strony:

Darmowe książki «Jobsjada - Karl Arnold Kortum (gdzie czytać książki txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz