Darmowe ebooki » Komedia » Mizantrop - Molière (Molier) (biblioteka w .txt) 📖

Czytasz książkę online - «Mizantrop - Molière (Molier) (biblioteka w .txt) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Molière (Molier)



1 ... 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ... 18
Idź do strony:
mego towarzystwa szukasz przez dzień cały  
Po to, aby się sprzeczać lub prawić morały56? 
  ALCEST
Ja się nie sprzeczam; jednak mniemać się ośmielę, 
Że z łask twoich korzysta natrętów zbyt wiele;  
Że cię tłum zalotników oblega zbyt rojnie  
I że trudno mi na to patrzeć jest spokojnie. 
  CELIMENA
Czyliż moja w tym wina, jeśli ma osoba  
Więcej nawet, niż pragnę, komuś się podoba57? 
I gdy mnie zbyt natrętnie ściga tkliwość czyja,  
By się obronić, mamże używać aż kija58? 
  ALCEST
O nie, pani, nie kije by się tutaj zdały,  
Lecz dusza mniej wrażliwa na męskie zapały.  
Wiem, że nie w twojej mocy ukryć swe powaby,  
Lecz twa zalotność opór ujawnia zbyt słaby;  
Słodycz, z jaką przyjmujesz każdy hołd w ofierze,  
Ich niewczesną gorliwość podsyca w tej mierze;  
Pozór nadziei, jaki twe serce rozdaje, 
Przykuwa do twych progów tę natrętną zgraję,  
I gdyby twa uprzejmość była mniej łaskawa,  
Lada kto do twych uczuć nie rościłby prawa. 
Lecz powiedz mi przynajmniej, przez jakie sposoby  
Klitander zdołał ująć cię dla swej osoby? 
Przez jakie rzadkie cnoty i przymioty szczytne  
Umiał zyskać u pani względy tak wybitne?  
Czy ten na małym palcu paznokietek gładki,  
Stał się może przyczyną tej sympatii rzadkiej?  
Lub może cię uwiodły, jak inne kobiety,  
Jego białej peruczki niezwykłe zalety?  
Czy połysk jego wstążek lub haftów misterność  
Zdołały mu pozyskać uczuć twoich wierność?  
Czy może przez swych pludrów krój modnie szeroki  
Umiał rzucić na ciebie tak silne uroki?  
Lub jego słodki głosik i uśmiech pieściwy  
W twym sercu obudziły ów płomień tak żywy59? 
  CELIMENA
Jak niesłusznie, Alceście, zazdrość cię uwodzi!  
Czyż nie wiesz, o Klitandra dlaczego mi chodzi?  
I że w procesie moim on poprzysiągł prawie 
Wszystkich swoich przyjaciół poruszyć w mej sprawie60? 
  ALCEST
Niech więc raczej przepadnie twoja sprawa cała,  
Niż żebyś miłość moją tak znieważać miała! 
  CELIMENA
Lecz, doprawdy, świat cały zazdrość twoją rani! 
  ALCEST
Bo też świat cały znajdzie łaskę w oczach pani. 
  CELIMENA
Ależ to właśnie gniewy twe rozproszyć winno,  
Że równo mą życzliwość obdzielam niewinną;  
I większe do wyrzutów miałbyś wówczas prawo,  
Gdybym jednemu była wyłącznie łaskawą61. 
  ALCEST
Lecz gdy na moją zazdrość pani się tak żali, 
Cóż ja więcej posiadam od moich rywali62? 
  CELIMENA
Świadomość, że w mym sercu miejsce masz jedyne. 
  ALCEST
Aby dać temu wiarę, jakąż mam przyczynę? 
  CELIMENA
Skoro z własnych ust moich słyszysz to wyznanie,  
Mniemam, że to powinno wystarczyć, mój panie.  
  ALCEST
Ale czy mogę wiedzieć, kto i ile razy 
Z tychże ust słyszał może te same wyrazy63? 
  CELIMENA
W czułych ustach kochanka64 nader wdzięczny kwiatek 
I twego o mnie sądu rozkoszny zadatek! 
Dobrze więc; byś na przyszłość nie był już w obawie,  
Cofam to, com przed chwilą wyrzekła w tej sprawie:  
Nikt nie zwiedzie cię więcej, chyba ty sam siebie65.  
Bądź spokojny. 
  ALCEST
Ha, trzebaż, abym kochał ciebie! 
Och, gdybym mógł się wyrwać z tej niewoli podłej,  
Jakże dziękczynne niebu zasyłałbym modły!  
Tak, wcale ci nie taję, że czynię, co mogę,  
By zagasić w mym sercu tę straszną pożogę;  
Lecz na próżno sam sobie zadaję katusze,  
Widać za moje grzechy tak kochać cię muszę66. 
  CELIMENA
To prawda, miłość twoja jest wprost bezprzykładna67! 
  ALCEST
Tak jest; i nie dorówna jej na świecie żadna.  
Jej płomień niepojęty jest wprost w swojej sile  
I z pewnością nikt kochać nie potrafił tyle. 
  CELIMENA
W istocie; i metoda jest zupełnie nowa,  
Gdyż po to kochasz, aby mówić przykre słowa;  
W łajaniu się objawia ten płomień tak żywy  
I nikt nie znał miłości podobnie gderliwej. 
  ALCEST
W twojej jest mocy zmienić te przykre pozory; 
Błagam panią, zakończmy wszystkie nasze spory, 
Rozmówmy się otwarcie, dłużej niech nie znoszę...  
  SCENA DRUGA68
CELIMENA, ALCEST, SŁUŻĄCY CELIMENA
Cóż znowu?  
  SŁUŻĄCY
Akast przybył i... 
  CELIMENA
Powiedz, że proszę. 
  SCENA TRZECIA
CELIMENA, ALCEST ALCEST
Więc nie można spokojnie pomówić ni słowa?  
Zawsze przyjmować gości pani jest gotowa? 
Nigdyż się nie zdobędziesz, by raz jeden komu  
Kazać wreszcie oznajmić, że cię nie ma w domu69? 
  CELIMENA
By został moim wrogiem, życzysz sobie zatem?  
  ALCEST
Oględnie się obchodzi pani z całym światem! 
  CELIMENA
Ten człowiek byłby zdolny szkodzić z całej siły,  
Gdyby mniemał, iż komuś może być niemiły. 
  ALCEST
Po cóż dbać o to, po cóż ta ciągła usilność... 
  CELIMENA
Mój Boże, takich ludzi potrzebna przychylność;  
Wszakże oni najwięcej znaczą dziś na dworze,  
Każdy gada, rozprawia najgłośniej, jak może, 
Wszędzie się wciska, miesza do każdej rozmowy,  
Pomóc nie zdoła, szkodzić zawsze jest gotowy!  
Toteż każdy, bez względu na to, ile znaczy,  
Powinien dbać o przyjaźń tych wielkich krzykaczy70. 
  ALCEST
Słowem, jakkolwiek by się kiedy sprawy miały,  
Zawsze znajdziesz w nich powód, by znosić świat cały,  
I twój umysł w subtelnych wymówkach wieczyście... 
  SCENA CZWARTA
ALCEST, CELIMENA, SŁUŻĄCY SŁUŻĄCY
Jeszcze i pan Klitander przybył. 
  ALCEST
Oczywiście! 
  CELIMENA
Gdzie pędzisz?  
  ALCEST
Idę sobie. 
  CELIMENA
Zostań tu71. 
  ALCEST
Dlaczego? 
  CELIMENA
Zostań.  
  ALCEST
Nie mogę. 
  CELIMENA
Ja chcę. 
  ALCEST
Nie uczynię tego. 
Tych ckliwych rozmów kazać mi słuchać daremnie,  
To doprawdy wymagać zbyt wiele ode mnie. 
  CELIMENA
Kiedy ja chcę, ja każę.  
  ALCEST
To nad siły moje. 
  CELIMENA
Dobrze więc, możesz odejść; już o to nie stoję72. 
  SCENA PIĄTA
ELIANTA, FILINT, AKAST, KLITANDER, ALCEST, CELIMENA, SŁUŻACY ELIANTA
Oto ci dwaj panowie ze mną tu przybyli.  
Czy mówiono ci o tym? 
  CELIMENA
dając znak służącemu, aby podał krzesła
Wielce mi są mili. 
(Służący podaje krzesła i wychodzi) 
Do Alcesta 
Co? I pan jeszcze tutaj? 
  ALCEST
Tak, pani łaskawa73, 
I chcę, niech się tu nasza wraz wyjaśni sprawa. 
  CELIMENA
Cicho z tym teraz. 
  ALCEST
Niech się pani wytłumaczy. 
  CELIMENA
Czy pan oszalał?  
  ALCEST
Niechaj wybrać pani raczy. 
  CELIMENA
Ech!  
  ALCEST
Dziś się rzecz rozstrzygnie. 
  CELIMENA
To chyba są żarty! 
  ALCEST
Nie, dziś uczynisz wybór jawny i otwarty74. 
  KLITANDER
Na honor! wracam z Luwru, gdzie wśród tłumu gości75, 
Kleont zdołał się wybić zbytkiem swych śmieszności.  
Czemuż jaki przyjaciel nie zechce go wreszcie  
Przestrzec, że jest przedmiotem żartów w całym mieście76! 
  CELIMENA
W istocie dobry Kleont, kędy się pojawi,  
Wszędzie swoją postacią ludzkie oczy bawi  
I gdy kto przez czas jakiś nie widział go z bliska,  
Nie może się napatrzeć tego dziwowiska. 
  AKAST
Na honor! gdy o dziwne figury wam chodzi,  
I mnie dziś spotkał pewien niezwykły dobrodziej:  
Damon wymowny, co mnie — czyli dacie wiarę! —  
Przy lektyce na słońcu trzymał godzin parę. 
  CELIMENA
Tak, ten człowiek szczególną zaletę posiada,  
Aby nic nie powiedzieć, choć bez przerwy gada;  
Płynna jego wymowa dziwną sztuką mieści  
Pusty dźwięk bez znaczenia, a słowa bez treści. 
  ELIANTA
do Filinta
Początek wcale niezły i jak widać po nim  
Dobrej sławy bliźniego dzisiaj nie obronim77. 
  KLITANDER
A Tymantem czy także pani się zachwyca? 
  CELIMENA
Ten człowiek to chodząca jedna tajemnica: 
Idzie z błędnym spojrzeniem, nie widząc cię prawie,  
Choć nic nie robi, zawsze śpieszy w ważnej sprawie;  
Z twarzą zagadek pełną kręci się wśród ludzi,  
Póty się droży, wzdraga, aż na śmierć zanudzi; 
Masz z kim mówić? on właśnie za połę cię trzyma,  
Aby ci zwierzyć sekret, na którym nic nie ma;  
Wielką sprawę uczyni wraz z drobnostki małej,  
I coś komuś do ucha szepce przez dzień cały78. 
  AKAST
A Gerald, proszę pani?  
  CELIMENA
Straszliwa osoba! 
Wszak jego wielkopaństwo to istna choroba: 
Wciąż wymienia stosunki swoje niebosiężne,  
Zawsze mu w ustach tylko książęta i księżne; 
Jego rozmowa, jeśli ma być w dobrym tonie,  
Muszą być jej przedmiotem psy albo też konie; 
Że słowo pan istnieje, nie chcąc wiedzieć wcale,  
Najwyższych po imieniu tyka poufale. 
  KLITANDER
Z Belizą ponoć łączy go stosunek tkliwy. 
  CELIMENA
Też obraz duchowego ubóstwa prawdziwy! 
Gdy u mnie bawi, mękę przechodzę niemałą,  
Szukając, czym wypełnić tę wizytę całą; 
Lecz cokolwiek wydobyć pragnę z tego zera, 
Rozmowa raz po razu na ustach zamiera. 
Na próżno chcąc jej umysł zbudzić ociężały, 
Przywołujesz na pomoc wszystkie komunały,  
Próżno człowiek kolejno tematy potrąca, 
I słoty, i pogody, zimna i gorąca; 
A mają te wizyty jeszcze przymiot drugi, 
To jest, że trwają zwykle czas piekielnie długi; 
Możesz pytać godziny, ziewać raz za razem,  
Tak siedzi, jakby była nieżywym obrazem79. 
  AKAST
Co sądzisz o Adraście?  
  CELIMENA
Pyszałek nadęty! 
Swoją własną osobą przesadnie zajęty!  
Zawsze mniema, iż nie dość cenią go na dworze,  
Na brak sprawiedliwości narzeka, gdzie może;  
Próżno mu sypią pensje, urzędy, nagrody: 
On wszędzie niewdzięczności odnajdzie dowody. 
  KLITANDER
A o młodym Kleonie, co w swym domu umie  
Zebrać kwiat towarzystwa, cóż pani rozumie? 
  CELIMENA
Że swojego kucharza przymiotami stoi 
I jego głowie wszystko zawdzięcza, nie swojej. 
  ELIANTA
Wykwintnym stołem umiał w istocie się wsławić. 
  CELIMENA
Cóż, kiedy gospodarza trudniej bywa strawić! 
Jego własna osoba to najgorsze danie 
I psuje to, czym obiad zdobył mu uznanie. 
  FILINT
Damisa, jego wuja, bardzo cenią wszędzie;  
A pani? 
  CELIMENA
Wszak go mieszczę w mych przyjaciół rzędzie80... 
  FILINT
O wielu rzeczach miewa sąd bystry i śmiały. 
  CELIMENA
Tak; lecz wydaje mi się nadto przemądrzały.  
Nazbyt jest wymuszony; czuć, że w każdej chwili  
Bez przerwy jego głowa na dowcip się sili. 
Odkąd własne wszechznawstwo wbił sobie do głowy, 
Niczemu nie przepuści sąd jego surowy!  
W wyszukiwaniu błędów widzi sztukę całą,  
Mniema, iżby swą godność poniżył pochwałą; 
Że do tytułu mędrca zrzędność daje prawa,  
A głupców tylko rzeczą podziw lub zabawa;  
I gdy dla dzieł współczesnych swą pogardę głosi,  
Sądzi, iż tym nad innych chlubnie się wynosi.  
Próżno by ktoś próbował zająć go rozmową; 
Nazbyt poziomym wyda mu się każde słowo!  
I siedząc nieruchomo pośród innych gości,  
Raczy słuchać ich gawęd z uśmieszkiem litości. 
  AKAST
Ależ to jego obraz! poznałbym go w tłumie! 
  KLITANDER
do Celimeny
Nikt równie trafnie skreślić portretu nie umie81. 
  ALCEST
Wybornie, przyjaciele! dalej, tylko śmiało!  
Uważajcie, by wszystkim równo się dostało:  
Jednak niechaj z nich który za chwilę tu stanie,  
Już widzę, jak śpieszycie na jego spotkanie, 
Jak mu ściskacie dłonie i w czułym zaklęciu  
Przyrzekacie swą przyjaźń w każdym przedsięwzięciu
1 ... 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ... 18
Idź do strony:

Darmowe książki «Mizantrop - Molière (Molier) (biblioteka w .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz