Mieszczanin szlachcicem - Molière (Molier) (czytać ksiązki TXT) 📖

Uwagi: 0

Słowa kluczowe:

Skarżyć się

Krótki opis książki:

Komedia opowiada historię mieszczanina, który postanawia dostać się do wyższej klasy społecznej. Jest gotów zrobić wszystko byle osiągnąć swój cel. Czy mu się uda?

Komedia została wydana w 1670 roku przez francuskiego pisarza, aktora i dyrektora teatru, Moliera. Autor uważany jest za najwybitniejszego komediopisarza w historii literatury francuskiej. Założył wędrowną trupę, która po pewnym czasie zbankrutowała, a sam Molier trafił do więzienia za długi. Po wyjściu z więzienia ponownie zajął się aktorstwem, ale tym razem wystawiona w 1659 roku komedia Pocieszne wykwintnisie odniosła sukces.

Przeczytaj książkę

Podziel się książką:

Autor: Molière (Molier)
Epoka: Barok
Rodzaj: Dramat

Czytasz książkę online - «Mieszczanin szlachcicem - Molière (Molier) (czytać ksiązki TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Molière (Molier)

Idź do strony:

class="kwestia">

Ależ to cudowne! Kakarakamuchen: moje drogie serce. Kto by to powiedział? Człowiek głupieje, doprawdy.

COVIELLE

Słowem, aby się wywiązać z poselstwa, donoszę panu, iż on ma zamiar prosić pana o rękę córki; pragnąc zaś mieć teścia, który by był godnym jego powinowactwa, chce pana zamianować mamamuszi, co stanowi jedną z najwyższych godności w jego kraju.

PAN JOURDAIN

Mamamuszi?

COVIELLE

Tak, mamamuszi; to znaczy po naszemu: wojewoda. Wojewoda to jeden z owych dawnych... słowem, wojewoda. Nie może być nic dostojniejszego w świecie; godność ta zrówna cię co do stanowiska z największymi panami w kraju.

PAN JOURDAIN

Syn sułtana tureckiego wyświadcza mi prawdziwy zaszczyt. Proszę cię, chciej mnie zaprowadzić do niego, abym mógł wyrazić mu podziękę!

COVIELLE

Jak to? Ależ on sam przybędzie tu za chwilę.

PAN JOURDAIN

On sam przybędzie?...

COVIELLE

Tak, i prowadzi z sobą wszystko, co jest potrzebne do ceremonii pańskiego mianowania.

PAN JOURDAIN

Ależ to szybko idzie!

COVIELLE

Miłość jego nie chce słyszeć o najmniejszej odwłoce.

PAN JOURDAIN

Jedno tylko mnie niepokoi: to, że moja córka, bardzo uparta dziewczyna, nabiła sobie głowę niejakim Kleontem i przysięgła, że nie pójdzie za nikogo innego.

COVIELLE

Odmieni zdanie, skoro zobaczy syna sułtana tureckiego. Przy tym zachodzi tu doprawdy dziwny zbieg okoliczności: mianowicie syn sułtana podobny jest do tego Kleonta jak dwie krople wody — przed chwilą widziałem go właśnie, pokazano mi go — miłość zatem, którą córka pańska żywi dla jednego, z łatwością może się przenieść na drugiego. Ale słyszę głosy — otóż i on.

SCENA VI

Kleont jako Turek, Trzech paziów niosących ogon szaty Kleonta, Pan Jourdain, Covielle KLEONT

Ambusahim oki boraf, Żordina, salamaleki.

COVIELLE

do pana Jourdain

To znaczy: Panie Jourdain, oby twe serce było przez cały rok jako kwitnący krzak róży. To są takie uprzejme sposoby mówienia w tym kraju.

PAN JOURDAIN

Jestem najniższym sługą jego tureckiej wysokości.

COVIELLE

Kazigar kamboto ustin moraf.

KLEONT

Ustin yot katamaleki basum base alla moran.

COVIELLE

Mówi: Oby niebo dało ci siłę lwa i roztropność węża.

PAN JOURDAIN

Jego turecka wysokość jest na mnie zbyt łaskawa; życzę jej wzajem wszelkich pomyślności.

COVIELLE

Ossa binamen sadok babulli orakaf uram.

KLEONT

Bel men

COVIELLE

Mówi, abyś się z nim natychmiast udał przygotować wszystko do ceremonii oraz że pragnie jak najprędzej ujrzeć twą córkę i zawrzeć małżeństwo.

PAN JOURDAIN

Tyle rzeczy w dwóch słowach?

COVIELLE

Tak. Język turecki już jest taki: umie dużo wyrazić w niewielu zgłoskach. Spiesz pan z nim prędko tam, gdzie sobie życzy!

SCENA VII

Covielle sam COVIELLE

Ha, ha, ha! Słowo daję, to można pęknąć ze śmiechu. Cóż za bałwan! Gdyby na pamięć wyuczył się roli, nie mógłby jej lepiej odegrać. Och, och!

SCENA VIII

Dorant, Covielle COVIELLE

Śmiem pana upraszać, abyś nam zechciał pomóc w małej intryżce, którą właśnie prowadzimy.

DORANT

Aj, wszak to imć Covielle? Któż by cię poznał w tej postaci! Coś ty z siebie zrobił, człowieku?

COVIELLE

Co pan widzi. Ha, ha!

DORANT

Z czegóż się tak śmiejesz?

COVIELLE

Jest z czego, niech mi pan wierzy!

DORANT

Cóż takiego?

COVIELLE

Mógłby pan hrabia długo sobie głowę łamać, nim by się domyślił, jakiegośmy się chwycili podstępu, aby nakłonić pana Jourdain do oddania ręki córki memu panu.

DORANT

Nie wiem, co to za podstęp, ale domyślam się, że nie chybi celu, skoro ty doń rękę przykładasz.

COVIELLE

Widzę, że pan zna dobrze naszego mądralę.

DORANT

Objaśnijże mnie więc, o co chodzi.

COVIELLE

Niech pan będzie łaskaw usunąć się nieco, aby zrobić miejsce orszakowi! Może pan oglądać naocznie część naszej sztuczki, resztę zaś panu opowiem.

SCENA IX

Ceremonia turecka5. Mufti, Derwisze, Turcy, stanowiący orszak Muftiego, tańczący i śpiewający. Pierwsza grupa baletowa.

sześciu Turków wchodzi poważnie parami przy dźwiękach orkiestry. Niosą trzy dywany, które podnoszą bardzo wysoko i tańcząc wykonują rozmaite figury. Turcy śpiewający przechodzą pod dywanami i ustawiają się po dwóch stronach sceny. Mufti w towarzystwie derwiszów zamyka pochód. Następnie Turcy rozciągają dywany na ziemi i klękają na nich z wyjątkiem Muftiego i derwiszów, którzy zachowują pozycję stojącą. Podczas gdy Mufti przyzywa Mahometa, wykonując różne gesty i miny, nie wymawiając jednak ani słowa, Turcy stanowiący jego orszak nachylają się aż do ziemi, śpiewając „Alli”, po czym wznoszą ramiona w górę, śpiewając „Alla”. Tę grę powtarzają aż do końca modłów Muftiego, po czym powstają wszyscy, śpiewając „Alla ekber”, dwaj zaś derwisze podchodzą do pana Jourdain. SCENA X

Mufti, Derwisze, Turcy śpiewający i tańczący, Pan Jourdain, ubrany po turecku z ogoloną głową, bez turbana i bez szabli. MUFTI

do pana Jourdain

Se ti wiada

Gada, gada,

Se non wiada

Ne powiada.

Mi byl Mufti,

Tu kilicha?

Ne pojmajesz;

Ticha, ticha!6

dwaj derwisze wyprowadzają pana Jourdain SCENA XI

Mufti, Derwisze, Turcy MUFTI

Gada, Turka, qui byl ista? Anabatista? Anabatista?

TURCY

Iok.

MUFTI

Zwinglista?

TURCY

Iok.

MUFTI

Koffita?

TURCY

Iok.

MUFTI

Hussita? Morista? Fronista?

TURCY

Iok, iok, iok.

MUFTI

Iok, iok, iok. Byl pagana?

TURCY

Iok.

MUFTI

Luterana?

TURCY

Iok.

MUFTI

Puritana?

TURCY

Iok.

MUFTI

Bramina? Moffina? Zurina?

TURCY

Iok, iok, iok.

MUFTI

Iok, iok, iok. Mahametana? Mahametana?

TURCY

Ahi, alla, Ahi, alla.

MUFTI

Jako zwala? Jako zwala?

TURCY

Żurdina, Żurdina.

MUFTI

podskakując

Żurdina, Żurdina.

TURCY

Żurdina, Żurdina7.

MUFTI

Mahameta, per Żurdina

Ja se modli każdhodina.

Bende czyni paladina

De Żurdina, de Żurdina;

Dar turbana e szablina,

Con galera brigantina

Per obrrona Palestina.8

Mahameta, per Żurdina

Ja se modli każdhodina.

do Turków

Byl bon Turka Żurdina?9

TURCY

Ahi, alla,10 Ahi, alla.

MUFTI

śpiewając i tańcząc

Ha la ba, ba la hu, la ba, ba la da.

TURCY

Ha la ba, ba la hu, ba la ba, ba la da.

SCENA XII

Turcy śpiewający i tańczący. Druga grupa baletowa SCENA XIII

Mufti, Derwisze, Pan Jourdain, Turcy śpiewający i tańczący.

Mufti wraca w uroczystym turbanie olbrzymich rozmiarów, przystrojonym kilkoma rzędami zapalonych świec; towarzyszy mu dwóch derwiszów, niosących Alkoran, ubranych w szpiczaste czapki, również przystrojone płonącymi świecami. Dwaj inni derwisze przyprowadzają pana Jourdain, każą mu klęknąć i oprzeć ręce o podłogę w ten sposób, że jego grzbiet, na którym spoczywa Alkoran, służy za pulpit Muftiemu. Mufti odprawia po raz wtóry swoje komiczne modły, marszcząc brwi, uderzając od czasu do czasu w Alkoran i przewracając szybko kartki, po czym wznosząc ramiona ku niebu, krzyczy donośnym głosem: Hu! Podczas tych ponownych modłów Turcy, schylając się i podnosząc na przemian, śpiewają również: Hu, hu, hu! PAN JOURDAIN

(podnosząc się, gdy mu zdjęto Alkoran z grzbietu)

Uff!!

MUFTI

do pana Jourdain

Ti non byl oszusta?

TURCY

No, no, no.

MUFTI

Non byl szelma?

TURCY

No, no, no.

MUFTI

do Turków

Dawar turbanta.

TURCY

Ti non byl oszusta?

No, no, no.

Non byl szelma?

No, no, no.

Dawar turbanta11.

TRZECIA GRUPA BALETOWA

Turcy, tańcząc przy dźwiękach orkiestry, wkładają turban na głowę pana Jourdain MUFTI

dając szablę panu Jourdain

Ti byl noble, non e fabla,

Bery oto tetu schiabbla.

TURCY

dobywając szabel

Ti byl noble, non e fabla,

Bery oto tetu schiabbla12.

Czwarta grupa baletowa, Turcy tańczący uderzają rytmicznie szablami pana Jourdain. MUFTI

Ładu, ładu,

Kijdozadu;

Ładu, ładu,

Kijdozadu.

Piąta grupa baletowa

Turcy tańczący biją w rytm muzyki pana Jourdain kijami MUFTI

Nefstydala, nefstydala;

Więcy gańba nesasnala.

TURCY

Nefstydala, nefstydala,

Więcy gańba nesasnala.

Mufti rozpoczyna trzecią część modłów. Derwisze podtrzymują go ze czcią pod ramiona, po czym Turcy, tańczący i śpiewający, skaczą wokoło Muftiego i wychodzą wraz z nim, pociągając ze sobą pana Jourdain

AKT PIĄTY SCENA I

Pan Jourdain, Pani Jourdain PANI JOURDAIN

Jezusie, Maryjo! Miłosierdzie Pańskie! A to znów co takiego? Jak ten wygląda! Błazna z siebie robisz? Czy teraz pora na maskarady? Mówże, co to ma znaczyć? Któż cię tak wystroił?

PAN JOURDAIN

Patrzcie mi tę małpę! W jaki ty sposób przemawiasz do mamamuszi?

PANI JOURDAIN

Co takiego?

PAN JOURDAIN

Tak, teraz trzeba być dla mnie z całym szacunkiem: świeżo zostałem mianowany mamamuszi.

PANI JOURDAIN

Co to ma znaczyć: mamamuszi?

PAN JOURDAIN

Mamamuszi, powiadam. Jestem mamamuszi.

PANI JOURDAIN

Cóż to za bydlę?

PAN JOURDAIN

Mamamuszi znaczy po naszemu: wojewoda.

PANI JOURDAIN

Woziwoda? Ty chcesz na starość zostać woziwodą?

PAN JOURDAIN

Cóż za ciemnota! Wojewoda, powiadam. Właśnie odprawiono nade mną uroczystość.

PANI JOURDAIN

Co za uroczystość?

PAN JOURDAIN

Mahameta per Żurdina.

PANI JOURDAIN

Cóż to ma znaczyć?

PAN JOURDAIN

Żurdina to niby Jourdain.

PANI JOURDAIN

No i cóż, niby Jourdain?

PAN JOURDAIN

Bende czyni paladina de Żurdina.

PANI JOURDAIN

Jak powiadasz?

PAN JOURDAIN

Dar turbanta con galera.

PANI JOURDAIN

Cóż to takiego?

PAN JOURDAIN

Per obrrrona Palestina.

PANI JOURDAIN

Co tobie, człowieku, w głowie?

PAN JOURDAIN

Ładu, ładu, kijdozadu.

PANI JOURDAIN

Cóż to za szwargot?

PAN JOURDAIN

Nefstydala, nefstydala, więcy gańba nesasnala.

PANI JOURDAIN

Cóż to ma być to wszystko?

PAN JOURDAIN

tańcząc i śpiewając

Hu la ba, ba la hu, ba la ba, ba la da.

wywraca się PANI JOURDAIN

Och, Boże mój, Boże! Mąż oszalał!

PAN JOURDAIN

podnosząc się i odchodząc

Milczeć, jędzo! Więcej szacunku dla wielkiego mamamuszi.

PANI JOURDAIN

sama

Od czegóż on mógł rozum tak postradać? Spieszmy, aby go przynajmniej zatrzymać w domu!

spostrzegając Dorymenę i Doranta

Masz, tych mi jeszcze brakowało. Ze wszystkich stron same utrapienia!

SCENA II

Dorant, Dorymena DORANT

Niech mi pani wierzy, zobaczy pani najzabawniejszą rzecz pod słońcem — nie sądzę, aby w całym świecie mógł się znaleźć człowiek tak pomylony. Przy tym trzeba nam koniecznie dopomóc Kleontowi w zamiarach i uświetnić tę maskaradę. To bardzo dzielny człowiek i wart, aby poprzeć jego sprawę.

DORYMENA

Ja również cenię go wysoko i życzę mu najlepszego losu.

DORANT

Oprócz tego czeka nas tutaj balet, którego szkoda by stracić: jestem bardzo ciekawy, czy mój pomysł należycie się wyda w wykonaniu.

DORYMENA

Tak, widziałam już mimochodem wspaniałe przygotowania. Doprawdy, nie mogę dłużej cierpieć tego wszystkiego, Dorancie. Tak, chcę nareszcie położyć koniec twej rozrzutności i, aby przerwać szalone wydatki, na które się dla mnie narażasz, postanowiłam jak najprędzej wyjść za ciebie. To jedyny sposób: wiadomo, że wszystkie te wyskoki uprzejmości kończą się zazwyczaj po ślubie.

DORANT

Och, pani, naprawdę? Czyżbyś istotnie powzięła tak słodkie postanowienie?

DORYMENA

To jedynie, aby cię uchronić od ruiny; inaczej, widzę dobrze, straciłbyś wszystko do szeląga.

DORANT

Jakże wdzięczen ci jestem, pani, za troskliwość, z jaką czuwasz nad moim majątkiem! Składam go u twych stóp wraz z sercem, możesz nimi rozrządzać do woli.

DORYMENA

Będę się starała dobrze nimi zawiadować. Ale oto i nasz poczciwiec: wygląda doprawdy wspaniale.

SCENA III

Pan Jourdain, Dorant, Dorymena DORANT

Panie, pani markiza i ja przychodzimy złożyć hołd pańskiej nowej godności i cieszyć się wraz z tobą małżeństwem twojej córki z synem sułtańskim.

PAN JOURDAIN

złożywszy ukłony na sposób turecki

Panie hrabio, życzę ci siły węża i roztropności

Idź do strony:

Darmowe książki «Mieszczanin szlachcicem - Molière (Molier) (czytać ksiązki TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!

Dodaj komentarz