Darmowe ebooki » Dramat współczesny » Eros i Psyche - Jerzy Żuławski (biblioteki internetowe txt) 📖

Czytasz książkę online - «Eros i Psyche - Jerzy Żuławski (biblioteki internetowe txt) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Jerzy Żuławski



1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 17
Idź do strony:
Jerzy Żuławski Eros i Psyche

 

Ta lektura, podobnie jak tysiące innych, jest dostępna on-line na stronie wolnelektury.pl.

Utwór opracowany został w ramach projektu Wolne Lektury przez fundację Nowoczesna Polska.

ISBN 978-83-288-5638-7

Eros i Psyche Strona tytułowa Spis treści Początek utworu I. W Arkadii SCENA I SCENA II II. Zmierzch bogów III. Pod krzyżem IV. Na przełomie V. Przez krew VI. Dzień dzisiejszy VII. WYZWOLENIE SCENA I SCENA II Przypisy Wesprzyj Wolne Lektury Strona redakcyjna
Eros i Psyche Powieść sceniczna w siedmiu rozdziałach

ὁδὸς ἄνω κάτω μία1

Heraklit

Tuum fac nec respicias finem2

Przyjaciele Wolnych Lektur otrzymują dostęp do prapremier wcześniej niż inni. Zadeklaruj stałą wpłatę i dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur: wolnelektury.pl/towarzystwo/
I. W Arkadii Psyche, arkadyjska królewna Arete Hedone, Kallone, Melike, Hagne, służebne dziewki Psychy Blaks, parobek Eros, bóg Hermes, poseł bogów
Rzecz działa się w kraju szczęśliwym, w czasie, kiedy bogowie chodzili po ziemi.
Łąka przerznięta3 strumieniem, płynącym pośród traw i kwiatów. Za strumieniem drzewa, a za nimi w głębi skały ogromne, strome i czarne, wyglądające jak mur, który kwiecistą i cichą łąkę oddziela od świata. Po skałach tu i ówdzie pną się bujne bluszcze. Na lewo w dali, na łagodnym trawiastym wzgórzu widno4 zamek królewski, do greckiej świątyni podobny. — Nad strumieniem rozłożyste drzewo i wielki kamień pod nim. Widać też głazy, z rzadka po łące porozrzucane. W głębi wiedzie przez strumień kładka z obalonego pnia. Krajobraz pełen zachodniego słońca, ciszy i wesela. SCENA I
Arete rozwiesza na głazach i gałęziach nad strumieniem świeżo wyprane białe szaty.
Blaks leży na wznak z rękoma pod głową i śpi. DZIEWKI SŁUŻEBNE
trzymając się za ręce, pląsają dokoła stojącej w pośrodku Psychy i śpiewają:
Razem z wiatrem, co rozwiewa 
nasze śnieżnobiałe szaty, 
między strojne, wonne drzewa, 
z których w słońcu kapią kwiaty, 
po równinie, 
co tak płynie, 
— od skał płynie 
traw puszystych słodką falą: 
dalej w pląsy! w pląsy! W pląsy! 
stopy się nam palą! — O hej! 
  BLAKS
budzi się i wstaje

Zmierżone5 dziewki! drą się, jakby sojki! ani się człowiek zdrzemnąć nie może!

Idzie w głąb i kładzie się znowu, zatykając uszy. DZIEWKI SŁUŻEBNE
tańcząc, znów śpiewają:
Wiatr się z włosem naszym pieści 
i tak śpiewa, 
— jak ptak śpiewa; 
ptasząt śpiewu pełne drzewa — 
a złocisty liść szeleści, 
a do wtóru 
dzwoni strumień, gęśl z lazuru — o hej! 
Dalej w pląsy! W pląsy! W pląsy — o hej! 
  ARETE
od pracy:
A sam, dziewczęta!6 W główkach wam pustoty,  
a tu jest jeszcze tyle do roboty! 
 
Dziewki służebne rozwiązują taneczne koło i biegną do Arety.
Psyche zbliża się z wolna ku strumieniowi. KALLONE
do Arety tonem usprawiedliwienia:
Prałyśmy matko, od samego świtu  
w strumyku pełnym srebra i błękitu  
dziane odzieże i bieluchną wełnę... 
  HEDONE
Czyż nie czas teraz, gdy karoca chyża  
słońca ku ziemi pod wieczór się zniża  
a fale złota i purpury pełne, 
potańczyć, ciesząc się słońcu i wiośnie,  
i tak dzień pracy zakończyć radośnie? 
  ARETE
Praca nie wszystka jeszcze ukończona,  
choć słońce długą już przebyło drogę. 
Zwińcie się, dziewki! 
  HAGNE
Ja ci dopomogę! 
  ARETE
Pomóżcie wszystkie! Z szat wilgłego łona 
niech wszystkie pary wyssie i wypije  
wiatr i słoneczny boski żar, co bije  
z niebios, spragniony woni i wilgoci —  
i wełnę bieli, a twarz dziewcząt złoci.  
 
Służebne wraz z Aretą krzątają się, rozwieszając wyprane szaty na głazach i gałęziach.
Psyche siada na przodzie nad strumieniem i zapatrzona w nurt, igra palcami po wodzie. SŁUŻEBNE
śpiewają przy pracy:
Suszcie się rychło, białośnieżne szaty,  
bo was przywdzieje pan nasz, król bogaty,  
co mieszka w dworcu o smukłych kolumnach, 
stad ma bez liku i moc7 zboża w gumnach, 
zbroje i złoto, i drogą purpurę,  
a przenajdroższą bogolicą córę,  
— a przenajdroższą bogolicą córę. 
  HAGNE
odłączywszy się od dziewcząt, podchodzi ku królewnie i z wolna osuwa się przed nią na kolana
Cóż bogolica, nie pląsałaś z nami  
ani nie śpiewasz? Czy ci co dolega?  
Czy tak twe oczy równe gwiazdom mami  
lic twych odbitych obraz, co tak biega  
z fali na falę po szybie strumyka  
w błyszczących kropel świetlistej koronie? 
Na białej dłoni białe wsparłaś skronie 
i zapatrzona w nurt, jak w dal pomyka,  
nie spojrzysz nawet na twoje służebne,  
co wiodą pląsy i śpiewy gędziebne  
dla ciebie — jeno na serca kądzieli  
przędziesz zadumę... 
 
Psyche z tęsknym uśmiechem kładzie dłoń na głowie Hagny i z wolna głaszcze jej włosy. MELIKE
która się była odłączyła8 od pracujących w głębi dziewcząt i zbliżyła się do Psychy podczas ostatnich słów Hagny, mówi:
Otośmy radosne, 
że bogi słońce dały, młodość, wiosnę;  
wszystko się w okrąg cieszy i weseli —  
ty jedna — cicha — patrzysz na te skały,  
na dworzec ojca twego okazały 
i na wawrzynów gaj kwieciem różowy,  
na ciemne, liściem szumiące dąbrowy,  
na łąki, strumyk i to białe płótno  
— i łzy masz w oczach, pani? 
  PSYCHE
po chwili:
Tak mi smutno... 
  MELIKE
Smutno? I o co? 
  HAGNE
Wszakżeśmy9 przy tobie! 
  PSYCHE
Pójdźcie tu do mnie, pójdźcie bliżej, obie...  
Czyście wy nigdy o tym nie myślały,  
aby się wyrwać za te czarne skały —  
tam! I zobaczyć, co tam jest za niemi? 
Czy, jako tutaj, szmat zielonej ziemi,  
czy też kraina jaka dziwna, złota, wyśniona...? 
Nigdy o tym nie myślicie? 
  MELIKE
Nigdy! 
  HAGNE
Ja — nigdy! 
  MELIKE
Tu — tak słodkie życie,  
cóż cię tam ciągnie, królewno? 
  PSYCHE
Tęsknota... 
  HAGNE
Co to? 
  MELIKE
Królewno, cóż to jest? Nie wiemy... 
  PSYCHE
Wiemże ja sama10?... 
  ARETE
w głębi:
Schną już w słońcu szatki  
na białe głazy rzucone i kwiatki; 
teraz już pora przynieść kosze z łozy11 
i piękną, w wodzie wybieloną wełnę 
znieść na wysokie, na koleśne12 wozy, 
aby do domu powróciły pełne, 
jako tu pełne przyjechały z rana, 
ciążąc leniwym mułom. 
  HEDONE
klaszcze w ręce
Hejże, dana! 
Teraz już mogę oddać się zabawie, 
pląsać, ach, pląsać po puszystej trawie 
i echu rzucać pieśni, jako pragnę! 
Zawołam tamte, Melikę i Hagnę. 
  ARETE
Zawołaj wprzódy jeszcze na parobka,  
by przyniósł żwawo kosze wyplecione... 
  HEDONE
spostrzega Blaksa i biegnie ku niemu
Śpi tam! Dalibóg! Wstawajże, mazgaju,  
rusz się nareszcie, szkaradny leniuchu! 
  BLAKS
przeciera oczy
Co tam? 
  ARETE
A wstawaj! 
  BLAKS
Jest co do roboty? 
  HEDONE
I on się pyta! Biegaj jeno13 żwawo  
i przynieś kosze, które tam za ławą  
ponad strumykiem zostały od rana. — 
Bielizna schnie już, od dawna wyprana! 
 
Blaks podnosi się z wolna, przeciąga i ziewa. KALLONE
wybucha śmiechem
Jeszcze po drodze drzemkę sobie utnie! 
  HEDONE
rzuca na Blaksa zerwane liście
Nuże14! 
  BLAKS
A idźcież15, uprzykrzone dziewki, 
bo pókim dobry, tom dobry okrutnie,  
lecz jak się zgniewam — mówię — nie przelewki! 
 
Odchodzi poza strumyk
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 17
Idź do strony:

Darmowe książki «Eros i Psyche - Jerzy Żuławski (biblioteki internetowe txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz