Darmowe ebooki » Dramat szekspirowski » Hamlet - William Shakespeare (Szekspir) (internetowa czytelnia książek .txt) 📖

Czytasz książkę online - «Hamlet - William Shakespeare (Szekspir) (internetowa czytelnia książek .txt) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)



1 ... 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19
Idź do strony:
kit i dlaczegóż byśmy tym kitem, w który on się zamienił, nie mogli zalepić beczki piwa?
Potężny Cezar przedzierzgnął się w glinę, 
Którą przed wiatrem chłop zatkał szczelinę. 
Zatrząsłszy światem pójść na polep chaty, 
Toż kres wielkości, toż los potentaty?! 
Lecz cicho — patrz: król tu nadchodzi. 
 
Księża procesjonalnie wchodzą, za nimi niosą zwłoki Ofelii, tuż za zwłokami postępuje Laertes i żałobnicy, następnie Król, Królowa i orszak.
Królowa, cały dwór. Czyjże to pogrzeb? 
I ceremonia skrócona! To znaczy, 
Że ten, którego zwłoki tak prowadzą, 
Sam sobie musiał rozpaczliwą dłonią 
Odebrać życie. Ktoś to z wyższej klasy. 
Odstąpmy na bok i patrzmy. 
 
usuwa się z Horacym na stronę LAERTES
Jakiż obrządek pozostaje? 
  HAMLET
Jest to 
Laertes, zacny młodzian. Uważajmy. 
  LAERTES
Jakiż obrządek jeszcze pozostaje? 
  KSIĄDZ
Posunęliśmy ten akt tak daleko, 
Jak tylko mandat nam pozwala. Śmierć jej 
Była wątpliwa i gdyby był wyższy 
Nakaz nie przemógł rygoru przepisów, 
W niepoświęconej musiałaby ziemi 
Przeleżeć do dnia sądu. Miasto modłów156 
Spadłyby na nią gruzy i kamienie; 
Tak zaś zachowa swój dziewiczy wieniec 
I towarzyszyć jej będzie do grobu 
Kwiat i dźwięk dzwonów. 
  LAERTES
Więcej nic? 
  KSIĄDZ
Nic więcej. 
Skazilibyśmy obrządek za zmarłych, 
Gdybyśmy nad nią requiem157 śpiewali, 
Tak jak to czynim tym, co bogobojnie 
Oddali ducha. 
  LAERTES
Spuśćcie ją do grobu, 
Niechaj z tych pięknych, nieskalanych szczątków 
Fiołki wykwitną! A ty, twardy księże, 
Wiedz, że pomiędzy chórami aniołów 
Wznosić się będzie moja siostra wtedy, 
Gdy ty się w prochu wić będziesz. 
  HAMLET
Ofelia! 
  KRÓLOWA
sypiąc kwiaty
Najmilsza z dziewic, bądź zdrowa! Myślałam 
Widzieć cię żoną mojego Hamleta; 
Prędzej się w kwiaty spodziewałam stroić 
Twoje małżeńskie łoże niż mogiłę. 
  LAERTES
Trzykroć trzydzieści razy ciężkie „biada” 
Niech na przeklętą głowę tego spada, 
Kto podłym czynem zmącił twoje zmysły! 
Nie sypcie jeszcze ziemi, niech się jeszcze 
Raz jej kochanym widokiem napieszczę! 
 
wskakując w grób
Walcie proch teraz na dwojakie zwłoki, 
Aż usypiecie kurhan tak wysoki 
Jak Pelion158 albo prujący obłoki 
Podniebny Olimp159. 
  HAMLET
ukazując się
Co to jest za człowiek, 
Którego boleść brzmi z taką przesadą? 
Którego objaw żalu zatrzymuje 
Gwiazdy w ich biegu i obraca one 
W słuchaczy osłupiałych? To ja jestem 
Hamlet, syn Danii. 
 
wskakuje w grób LAERTES
Poleć duszę czartu! 
  HAMLET
Źle się waść modlisz. Puść mi gardło, proszę; 
Bo choć nie jestem prędki i drażliwy, 
Ale mam w sobie coś niebezpiecznego, 
Czego ci radzę strzec się. Odejm rękę. 
  KRÓL
Hola! Rozdzielcie ich. 
  KRÓLOWA
Hamlecie, synu! 
  DWORZANIE
Panowie! 
  HORACY
Hamuj się, łaskawy książę. 
 
Dworzanie rozdzielają ich i obydwaj wychodzą z grobu HAMLET
Walczyć z nim będę o lepszą dopóty, 
Dopóki powiek na wieki nie zawrę. 
  KRÓLOWA
O co, mój synu? 
  HAMLET
Kochałem Ofelię — 
Tysiąc by braci z całą swą miłością 
Nie mogło memu wyrównać uczuciu. 
Cóż byś ty dla niej uczynił? 
  KRÓL
do Laertesa
To nowy 
Wyskok szaleństwa. 
  KRÓLOWA
podobnież
O, miej wzgląd na niego! 
  HAMLET
Mów, do pioruna! Mów, co byś uczynił? 
Jesteś–li gotów płakać, bić się, pościć? 
Dać się rozedrzeć? rzekę160 wypić do dna? 
Jeść krokodyle? I jam także gotów. 
Przyszedłeś tutaj jęczeć, w grób jej skakać 
Dla urągania mi? Daj się z nią razem 
Żywcem pogrzebać, i ja to uczynię; 
A jeśli prawisz o górach, niech na nas 
Runą miliony włók ziemi, aż kopiec, 
Co z niej powstanie, stercząc w głąb eteru 
Ossę161 w brodawkę zmieni. Jeśli umiesz 
szermować gębą, i ja to potrafię. 
  KRÓLOWA
Szał to, któremu chwilowo ulega; 
Gdy go ominie, wraz jak gołębica, 
Po wylężeniu swoich złotych piskląt, 
Potulnie zwiesi głowę i zamilknie. 
  HAMLET
Powiedz mi, waćpan, co się to ma znaczyć, 
Że się obchodzisz ze mną tak niegodnie? 
Jam ci tak sprzyjał! Ale mniejsza o to; 
Choćby Herkules dał się i posiekać, 
Zawsze kot miauczeć będzie, a pies szczekać. 
 
wychodzi KRÓL
Horacy, proszę cię, miej go na oku. 
 
Horacy wychodzi. Król do Laertesa.
Uzbrój cierpliwość tym, co ułożone 
Pomiędzy nami; rzecz się sama składa. 
Gertrudo, każ tam komu nad nim czuwać. 
Grób ten mieć będzie wkrótce żywy pomnik, 
A my spokojność; lecz nim to się stanie, 
Cierpliwie nasze prowadźmy zadanie. 
 
Wszyscy wychodzą. SCENA DRUGA
Sala w zamku.
Hamlet i Horacy. HAMLET
Dosyć już o tym; słuchaj teraz dalej. 
Pamiętasz dobrze całą okoliczność? 
  HORACY
Pamiętam, mości książę. 
  HAMLET
W duszy mojej 
Wrzał jakiś rodzaj walki, skutkiem której 
Ani na chwilę nie zmrużyłem oka. 
Zdawało mi się, żem był w położeniu 
Gorszym niż więzień przykuty do galer. 
Nagle, i niech się święci owa nagłość! 
Trzeba ci bowiem wiedzieć, że nie wszystko 
Bywa po diable, co czynimy nagle. 
Że, owszem, czasem niezastanowienie 
Lepiej nam służy niż najumiejętniej 
Skombinowane plany; co dowodzi, 
Że jakieś dobre bóstwo kształt nadaje 
Naszym działaniom z gruba obciosanym. 
  HORACY
To pewna. 
  HAMLET
Nagle przywdziałem kapotę 
I wyskoczywszy z kajuty, po macku 
Szukałem miejsca, gdzie spali; znalazłem 
Wreszcie mych śpiochów, wyjąłem im pakiet 
I powróciłem z nim do mego kąta. 
Strach tak dalece zrobił mię niepomnym 
Na delikatność, żem rozpieczętował 
Dokument, w którym odkryłem, cóż na to 
Powiesz, Horacy! królewskie szelmostwo: 
Jawne wezwanie, mnóstwem różnych racji 
Naszpikowane, w imię dobra Danii 
Anglii dobra, z którym się istnienie 
Takiego jak ja upiora nie zgadza, 
Aby za odebraniem niniejszego, 
Bez ceremonii i bez zwłoki, nawet 
Na wyostrzenie miecza nie czekając, 
Głowa mi była zdjęta. 
  HORACY
Czy podobna? 
  HAMLET
Oto dokument; przejrz go162 w wolnej chwili. 
A teraz, chceszli wiedzieć, com ja zrobił? 
  HORACY
Błagam cię, panie, powiedz. 
  HAMLET
Tak wplątany 
W hultajskie sidła, nie zdołałem jeszcze 
Do mego mózgu z prologiem wystąpić, 
Gdy on już zaczął swoją rolę. Siadłem 
I napisałem inny list, jak tylko 
Mogłem najpiękniej. Dawniej, naśladując 
Przykład uczonych naszych i statystów, 
Za ujmę miałem sobie pięknie pisać 
I zadawałem sobie wielką pracę 
Nad zapomnieniem tego kunsztu; teraz 
Wyświadczył mi on kapitalnie ważną 
Przysługę. Chceszli usłyszeć, co w sobie 
Mój list zawierał? 
  HORACY
Pragnę, mości książę. 
  HAMLET
Oto zaklęcia jak najuroczystsze 
Ze strony króla: jeśli Anglia szczerze 
Chce mu dać dowód hołdowniczej wiary; 
Jeśli stosunki między nami mają 
Kwitnąć jak palma; jeśli pokój stale 
Ma nam zaplatać swą girlandę z kłosów 
I stać jak koma163 między okresami 
Naszej przyjaźni (takich szumnych „jeśli” 
Było tam więcej), aby w takim razie 
Angielski władca wraz po odczytaniu 
I rozpoznaniu treści tego pisma, 
Nie namyślając się i ćwierć sekundy, 
Oddawców jego, bez spowiedzi nawet, 
Ze świata sprzątnąć kazał. 
  HORACY
Jak żeś, panie, 
Zapieczętował to pismo? 
  HAMLET
Tu właśnie 
Najwidoczniejszy był wpływ Opatrzności; 
Miałem przy sobie sygnet mego ojca, 
Rżnięty zupełnie tak jak pieczęć Danii. 
Złożywszy tedy list na wzór tamtego 
I opatrzywszy stemplem i adresem, 
Niepostrzeżenie wsadziłem podrzutka 
W miejsce prawego pomiotu. Nazajutrz 
Mieliśmy bitwę morską; wiesz już resztę. 
  HORACY
Tak więc Rozenkranc i Gildenstern poszli 
Na śmierć niechybną. 
  HAMLET
Sami–ć jej szukali; 
Sumienie moje spokojne w tej mierze: 
Własne to wścibstwo wtrąciło ich w przepaść. 
Biada podrzędnym istotom, gdy wchodzą 
Pomiędzy ostrza potężnych szermierzy. 
  HORACY
Cóż to za człowiek z tego króla! 
  HAMLET
Mamże 
Jeszcze się wahać? On mi zabił ojca, 
Zhańbił mi matkę i niecnie się wcisnął 
Między elekcję a moje nadzieje. 
Na życie moje tak podstępnie godził. 
Nie będzież to czyn najzupełniej zgodny 
Z słusznością dać mu odwet tym ramieniem? 
I nie byłożby to krzyczącą rzeczą 
Pozwolić, aby się taki rak dłużej 
Wpośród nas szerzył? 
  HORACY
Wkrótce mu zapewne 
Doniosą z Anglii o skutku poselstwa. 
  HAMLET
Zapewne, trzeba mi przeto się śpieszyć. 
Życie człowieka zdmuchnąć jest to tyle 
Co zliczyć jeden. Przykro mi jednakże, 
Żem się zapomniał względem Laertesa; 
W obrazie bowiem jego losu widzę 
Wierne odbicie mojej własnej doli. 
Cenię go bardzo; słysząc wszakże owe 
Przechwałki jego boleści, nie mogłem 
Być panem siebie. 
  HORACY
Cicho, ktoś nadchodzi. 
 
Wchodzi Ozryk. OZRYK

Stokroć szczęśliwa chwila, która nam pozwoliła waszą książęcą mość ujrzeć znowu.

HAMLET

Pokornie dziękuję waćpanu.

na stronie do Horacego

Czy znasz tę muchę wodną?

HORACY

Nie, mości książę.

HAMLET

Tym lepiej dla zbawienia duszy twojej, bo znać go jest występkiem. Ma on pod dostatkiem ziemi, i żyznej. Niech bydlę będzie panem między bydlętami, wraz będzie miało swój żłób przy królewskim stole. To istny gawron, ale, jak powiadam, hojnie uposażony błotem.

OZRYK

Łaskawy książę, jeżeli wasza książęca mość masz czas wolny, miałbym szczęście zakomunikować mu coś z polecenia jego królewskiej mości.

HAMLET

Z całym natężeniem ducha gotów jestem to coś odebrać. Zrób pan właściwy użytek ze swojej czapki: czapka stworzona na głowę.

OZRYK

Dziękuję waszej książęcej mości; bardzo dziś gorąco.

HAMLET

Gdzież tam! raczej bardzo zimno; wiatr z północy.

OZRYK

W istocie, mości książę, zimno jakoś.

HAMLET

Podobno jednak masz waćpan słuszność; parno jest i gorąco jak na moje usposobienie.

OZRYK

Nadzwyczajnie, mości książę; tak jest parno, że wypowiedzieć tego nie umiem. Łaskawy książę, król jegomość kazał mi waszej książęcej mości oznajmić, że wielki na waszą książęcą mość zakład stawił. Rzecz się tak ma...

HAMLET

Nie zapominajże, waćpan, bardzo proszę.

pokazuje mu, aby włożył kapelusz OZRYK

Nie, mości książę; doprawdy, dla własnej mojej wygody. Od niejakiego czasu jest tu na dworze Laertes, nieporównany młodzian, pełen najwytworniejszych przymiotów, nadzwyczaj miły w towarzystwie i dystyngowany w obejściu. Na honor, jest to, że użyję poetycznego wyrażenia, istny inwentarz albo kalendarz ukształcenia, bo znajdziesz w nim, mości książę, kwintesencję tego wszystkiego, co prawdziwie ukształcony człowiek znaleźć pragnie.

HAMLET

Mości panie, zalety jego nie cierpią upośledzenia w ustach waćpana; jakkolwiek wyliczenie ich inwentarzowe nabawiłoby arytmetykę pamięciową zawrotu głowy i jeszcze by mogło rzecz oddać tylko in crudo164 ze względu na wysoki stopień jego ogłady. Co do mnie, sprowadzając pochwały do najprostszych wyrazów mam go za młodego człowieka wielkich nadziei; za zlewek cnót tak rzadkich i szacownych, że bez przesady mówiąc, podobne do niego jest zwierciadło, w którym się przegląda; kto zaś idzie w jego ślady, jest jego cieniem, niczym więcej.

OZRYK

Opis waszej książęcej mości ze wszech miar trafny.

HAMLET

Do czegóż to zmierza, mój panie? W jakimże celu chuchamy na tę doskonałość naszym ułomnym oddechem?

OZRYK

Jak to, mości książę?

HORACY

Czyż można nie rozumieć ojczystego języka? Ale myślę, że się porozumiecie.

HAMLET

Co znaczy wyjechanie na harc z tym panem?

OZRYK

Wasza książęca mość mówi o Laertesie?

HORACY

Worek jego już próżny; wyszyplił165 całą gotówkę dowcipu.

HAMLET

Nie inaczej, o Laertesie.

OZRYK

Widzę, że książę pan nie jesteś nieumiejętny.

HAMLET

Cieszę się, że pan to widzisz, lubo zaprawdę, niewiele mogę na tym zyskać. Cóż dalej?

OZRYK

Widzę, że książę pan nie jesteś nieumiejętny w ocenianiu znakomitej wyższości Laertesa.

HAMLET

Nie mogę tego przyznać, nie porównawszy się z nim poprzednio; znać bowiem drugich dokładnie jest to znać samego siebie.

OZRYK

Mówię o jego wyższości w władaniu bronią, powszechna bowiem opinia uważa go za nieporównanego w tym kunszcie.

HAMLET

W jakimże on rodzaju broni tak jest mocny?

OZRYK

Na rapiery i florety.

HAMLET

W dwóch aż rodzajach broni tak odrębnych! Cóż dalej?

OZRYK

Król jegomość stawił w zakład sześć berberyjskich koni166; on zaś, ile wiem, sześć francuskich szpad i puginałów, z należącymi do nich przyborami, jako to: pendentami167, pasami i tak dalej. Spomiędzy tych rynsztunków trzy są w istocie bardzo ozdobne, pasujące do rękojeści, nader misternie wyrobione i świeżego pomysłu.

HAMLET

Co pan nazywasz rynsztunkami?

HORACY

Wiedziałem, książę, że będą ci potrzebne komentarze, zanim dowiesz się końca.

OZRYK

Rynsztunki, mości książę, to pendenty.

HAMLET

Wyrażenie to byłoby bardziej z rzeczą spokrewnione, gdybyśmy

1 ... 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19
Idź do strony:

Darmowe książki «Hamlet - William Shakespeare (Szekspir) (internetowa czytelnia książek .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz