Darmowe ebooki » Dramat szekspirowski » Hamlet - William Shakespeare (Szekspir) (internetowa czytelnia książek .txt) 📖

Czytasz książkę online - «Hamlet - William Shakespeare (Szekspir) (internetowa czytelnia książek .txt) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)



1 ... 9 10 11 12 13 14 15 16 17 ... 19
Idź do strony:
ja nie winien śmierci twego ojca, 
Owszem, najmocniej nią jestem dotknięty, 
To się okaże wnet rozwadze twojej 
Tak jasne jak dzień oczom. 
  DUŃCZYCY
za sceną
Puśćcie ją! 
  LAERTES
Co to jest? Skąd ten hałas? 
 
Ofelia wchodzi, fantastycznie ubrana w kłosy i kwiaty.
O wściekłości! 
Spal mi mózg! Soli łez, straw mi zmysł wzroku! 
Na Boga! Za to twoje obłąkanie 
Ciężką zapłatę ściągnę z jego sprawców, 
Tak, że aż szala od jej wagi całkiem 
Na dół opadnie. O majowa różo! 
Kochane dziewczę, luba siostro, wdzięczna 
Moja Ofelio! Boże! czy podobna, 
Aby dziewczęcy umysł był tak wątły 
Jak życie starca? Miłość uszlachetnia 
Naturę ludzką, gdy zaś ta szlachetna, 
Wtedy zamyka najlepszą swą cząstkę 
W grobie tych, których kochała. 
  OFELIA
śpiewa
Pochłonęła go zimna mogiła, 
Pieszczoty moje, nie ma was już! 
I na grób jego ściekło łez siła. 
 
Bądź zdrów, mój gołąbku! 
  LAERTES
Gdybyś przy zdrowych zmysłach chciała kogo 
Zagrzać do zemsty, wymowniej byś tego 
Dopiąć nie mogła. 
  OFELIA

Trzeba wam mówić pacierz po nim, skoro mówicie, że już po nim. Nieprawdaż, jak się to ładnie składa? Fałszywy to sługa, który uwiódł córkę swego pana.

LAERTES

Ten nonsens więcej wart niż sensowność.

OFELIA
do Laertesa

Oto rozmaryn132 na pamiątkę; proszę cię, luby, pamiętaj; a to bratki, żebyś o mnie myślał.

LAERTES

Przezorny obłędzie! Niezapomnienie łączysz do pamięci.

OFELIA
do Króla

Oto koper dla was i orliki.

do Królowej

Oto ruta; część jej wam daję, a część sobie zachowam; w niedzielę możemy ją nazywać zielem łaski, ale ty swoją rutkę musisz nosić trochę inaczej niż ja. Oto stokrotki. Rada bym wam dać i fiołków, ale mi wszystkie ze śmiercią ojca powiędły. Mówią, że szczęśliwie skończył.

śpiewa
Bo luby mój Jasio to skarb mój jedyny. 
  LAERTES
Tęsknotę, smutek, boleść, piekło samo 
Zamienia ona w wdzięk i lubość. 
  OFELIA
śpiewa
Czyliż on już nie powróci? 
Czyliż on już nie powróci? 
Nie, nie, on śpi w grobie: 
Zaśnij i ty sobie. 
Już on nigdy nie powróci. 
Śnieżną była jego broda, 
Włos na głowie cały mleczny; 
Już po nim, już po nim 
Na próżno łzy ronim. 
Boże, daj mu pokój wieczny! 
 

i wszystkim dobrym chrześcijanom! Będę się za was modliła. Bóg z wami!

wychodzi LAERTES
Boże! Ty patrzysz na to? 
  KRÓL
Laertesie, 
Muszę podzielić z tobą to cierpienie, 
Chyba mi prawa do tego zaprzeczysz, 
Ustąp tymczasem. Wybierz, kogo zechcesz, 
Spośród przyjaciół swych najzaufańszych, 
Niech ten rozsądzi nas, jeśli mię uzna 
Winnym w tej sprawie bądź wprost, bądź pośrednio, 
Natychmiast oddam ci na satysfakcję 
Tron, państwo, życie, wszystko, co posiadam; 
W przeciwnym razie ty twoją zranioną 
Duszę cierpliwie porucz naszej pieczy, 
A wtedy razem pomyślimy nad tym, 
Jakby ją spełna zaspokoić. 
  LAERTES
Zgoda, 
Ta jego nagła śmierć, ten cichy pogrzeb, 
Bez żadnych oznak, szpady ani herbów, 
Bez ceremonii, bez pompy pogrzebu. 
Wszystko to woła na mnie wniebogłosy 
O ścisłe śledztwo. 
  KRÓL
Sprostasz temu snadnie; 
Gdzie zaś jest wina, tam niech kara spadnie. 
Chodź ze mną. 
 
Wychodzą. SCENA SZÓSTA
Inny pokój w zamku.
Horacy i jego Sługa. HORACY
Co to za ludzie, co chcą mówić ze mną? 
  SŁUGA
Są to majtkowie, panie; mają, mówią, 
Listy do pana. 
  HORACY
Wpuść ich. 
 
Sługa wychodzi.
Nie wiem, kto by   
Spomiędzy całej rzeszy tego świata, 
Mógł pisać do mnie, jeżeli nie Hamlet. 
 
Majtkowie wchodzą. PIERWSZY MAJTEK
Bóg wam pomagaj, panie. 
  HORACY
I wam wzajem. 
  PIERWSZY MAJTEK

Pomoże, jeżeli mu się podoba. Oto list do was, jeżeli tylko miano wasze Horacy, jak nas o tym zapewniono. Oddał nam go jakiś poseł wyprawiony do Anglii.

HORACY
czyta

„Horacy, jak tylko ten list przeczytasz, dopomóż oddawcom jego dostać się do króla, mają oni pismo i do niego. Zaledwieśmy przebyli dwa dni na morzu, gdy silnie uzbrojony statek korsarski wyprawił na nas łowy. Ponieważ miał nad nami w żaglach przewagę, zmuszeni byliśmy stawić mu czoło i przyjąć bitwę, wśród której wrzenia wskoczyłem na ów statek. W tejże chwili piraci oddalili się od naszego okrętu i tym sposobem sam jeden zostałem ich jeńcem. Obeszli się ze mną, jak poczciwym łotrom przystoi; ale wiedzieli, co czynią133; muszę się im za to dobrze wywdzięczyć. Postaraj się, aby król odebrał to, co doń piszę, i śpiesz do mnie tak chyżo, jak gdybyś uciekał przed śmiercią. Mam ci coś do powiedzenia na ucho, co cię w oniemienie wprawi, a przecież słowa będą tu tylko cieniem rzeczy samej. Ci dobrzy ludziska doprowadzą cię do miejsca, gdzie się znajduję. Rozenkranc i Gildenstern peregrynują134 do Anglii; o nich także mam ci wiele do powiedzenia. Bądź zdrów.

Twój, jak go znasz,

Hamlet”

Chodźcie, ułatwię drogę tamtym listom, 
O ile tylko będę mógł najprędzej, 
Byście tym prędzej mnie zaprowadzili 
Do tego, co je wam oddał. 
 
Wychodzą. SCENA SIÓDMA
Inny pokój tamże.
Król i Laertes. KRÓL
Teraz mię musisz w sądzie swym rozgrzeszyć 
I w sercu swoim umieścić przyjaźnie, 
Skoroś jawnego nabrał przekonania, 
Że ten, co zabił twego ojca, godził 
Na własne moje życie. 
  LAERTES
Rzecz widoczna; 
Nie mogę sobie tylko wytłumaczyć, 
Dlaczego przeciw tym jego knowaniom, 
Tak karygodnym i wyrodnym razem, 
Nie przedsięwziąłeś, panie, żadnych środków, 
Jak ci to własne twoje bezpieczeństwo, 
Monarsza godność, mądrość, wszystko zgoła 
Powinno było radzić? 
  KRÓL
O, z dwóch przyczyn, 
Które ci może wydadzą się błahe, 
Dla mnie są jednak bardzo ważne. Najprzód 
Królowa, matka jego, żyje prawie 
Jego widokiem, a ja, niech to będzie 
Słabość lub cnota, tak dalece jestem 
Ciałem i duszą do niej przywiązany, 
Że jako gwiazda w jednej tylko sferze 
Krążąca, przez nią się tylko poruszam. 
Drugą przyczyną, dla której go jawnie 
Skarcić nie mogłem, była miłość ludu, 
Która usterki jego topi w sobie. 
I, jako owo źródło drzewo w kamień, 
Zmienia naganę w chwalbę. Strzały moje 
Za tępe przeciw takiemu wiatrowi, 
Byłyby w łuk mój powróciły nazad, 
Zamiast dosięgnąć, gdzie bym je był posłał. 
  LAERTES
Tak więc straciłem najlepszego ojca; 
Siostrę znajduję pchniętą w głąb rozpaczy. 
Siostrę, ach! której szanowne przymioty 
(Jeżeli można chwalić, co minione) 
Wyzywająco jaśniały na szczycie 
Widowni wieku. Ależ przyjdzie chwila 
Mej zemsty. 
  KRÓL
Możesz być o to spokojny, 
Nie sądź, ażebym był z tak miękkiej gliny, 
Iżbym pozwolił się niebezpieczeństwu 
Targać za brodę i miał to za fraszkę. 
Wkrótce ci powiem coś więcej. Kochałem 
Twojego ojca, kocham też i ciebie: 
To ci powinno dać do zrozumienia! 
 
Wchodzi Pokojowiec.
Co tam masz? 
  POKOJOWIEC
Listy od księcia Hamleta: 
Ten do was, panie, a ten do królowej. 
  KRÓL
Od kogo? Od Hamleta? Któż je przyniósł? 
  POKOJOWIEC
Jacyś majtkowie, panie; tak przynajmniej 
Mówił mi Klaudio, który je odebrał 
I mnie doręczył. Ja ich nie widziałem. 
  KRÓL
Zostaw nas; słuchaj listu, Laertesie. 
 
Wychodzi Pokojowiec, Król czyta.

„Pośpieszam waszą królewską wielkość uwiadomić, żem nago na jej ziemię wysadzony został. Jutro prosić będę o pozwolenie ujrzenia jego królewskiego oblicza i wtedy, wybłagawszy sobie najprzód waszej wielkości przebaczenie, będę miał honor zdać jej sprawę z wypadku, który spowodował mój nagły i osobliwszy powrót.

Hamlet”

KRÓL
Co się to znaczy? Wróciliż i tamci? 
Czyli też to jest tylko jakiś podstęp? 
  LAERTES
Nie poznajesz–li, panie, kto to pisał? 
  KRÓL
Ręka Hamleta. Nago — i w przypisku 
Stoi: „Sam jeden.” Rozumiesz to waćpan? 
  LAERTES
Bynajmniej. Ale niech wraca! Raźnieje 
Chore me serce na myśl, że niebawem 
Będę mu w ucho mógł wtłoczyć te słowa: 
„Tyś to jest tego sprawcą”. 
  KRÓL
Skoro tak jest — 
A czyżby mogło być inaczej? — chceszże 
Posłuchać mojej rady, Laertesie? 
  LAERTES
I owszem, panie; pod warunkiem jednak, 
Aby tej rady celem nie był pokój. 
  KRÓL
Twój własny tylko. Jeśli on, wstręt czując 
Do tej podróży i niełatwo skłonny 
Znów ją przedsiębrać, istotnie powrócił, 
Mam ja nań inny środek w pogotowiu, 
Który nie może chybić; śmierć zaś jego 
Nie ściągnie ani cienia podejrzenia, 
I sama nawet matka jego nazwie 
To dzieło skutkiem trafu. 
  LAERTES
Radź więc, panie. 
Chętnie–ć posłusznym będę, i tym chętniej, 
Jeżeli będę mógł być wykonawcą 
Tego pomysłu. 
  KRÓL
O toć właśnie idzie. 
Od czasu twego wyjazdu szeroko 
Wobec Hamleta mówiono o pewnym 
Talencie, w którym masz być celujący. 
Wszystkie zdolności twoje razem wzięte 
Nie obudzały w nim tyle zazdrości 
Ile ta jedna, najmniej w moich oczach 
Ceny mająca. 
  LAERTES
Jakaż to jest zdolność? 
  KRÓL
Błaha jak wstążka, którą sobie młodzież 
Zdobi kapelusz, jednakże potrzebna; 
Lekki, swobodny strój przystoi bowiem 
Rześkiej młodzieży, tak jak ciepłe futro 
I długa suknia późnemu wiekowi, 
Bo mu przyczynia zdrowia i powagi. 
Był tu przed paru miesiącami pewien 
Normandzki rycerz; widziałem Francuzów, 
Służyłem nawet kiedyś między nimi; 
Mistrze to w konnej jeździe; ale ten był 
Diabłem wcielonym; przyrastał do siodła 
I tak cudownie zażywał rumaka, 
Że koń i jeździec zdawali się w jednej 
Formie ulani. Co bądź o tym kunszcie 
Pomyśleć mogłem, wszystko niższym było 
Od tego, czego ów zuch dokazywał. 
  LAERTES
Normandczyk, mówisz, panie? 
  KRÓL
Tak. Normandczyk. 
  LAERTES
Lamond! jak żyw tu stoję! 
  KRÓL
Ten sam. 
  LAERTES
Lamond. 
Od razu go poznałem. On jest chlubą, 
Istnym klejnotem swojego narodu. 
  KRÓL
Ten tedy Lamond szeroko i długo 
Rozwodził się nad tobą, Laertesie. 
I tak wynosił twą biegłość i zręczność 
W robieniu bronią, zwłaszcza też rapierem, 
Że, wnosząc z jego opisu, ciekawy 
Byłby to widok, gdyby ci kto sprostał. 
Spomiędzy jego współziomków najpierwsi, 
Mówił, fechmistrze stracili przytomność, 
Oko i zwinność w spotkaniu się z tobą. 
Opowiadanie to wzbudziło taką 
Zawiść w Hamlecie, że niczego odtąd 
Nie pragnął, jeno twojego powrotu 
I spróbowania się z tobą na ostrze. 
Otóż więc... 
  LAERTES
Cóż więc, panie? 
  KRÓL
Laertesie, 
Kochałżeś ojca? albo jestżeś tylko 
Pokrowcem żalu, postacią bez serca? 
  LAERTES
Dlaczego się mnie, panie, o to pytasz? 
  KRÓL
Nie przeto, abym w wątpliwość podawał 
Twoją ku niemu miłość, lecz dlatego, 
Iż wiem, że miłość jest dziecięciem czasu; 
A doświadczenie uczy mnie codziennie, 
Że czas miarkuje jej siłę i zapał. 
Płomień miłości zawżdy mieści w sobie 
Coś na kształt knota, co moc jego tłumi, 
I w jednostajnym nic nie trwa wigorze; 
Bo wigor, z zbytku krwi dostając pleury135, 
Własnym nadmiarem zabity zostaje. 
Kto chce, powinien wraz to, co chce, spełnić; 
Bo to „chce” zmienne tyle napotyka 
Tam i szkopułów, ile jest na świecie 
Ramion, języków i przygód, a później 
Owo „powinien” staje się niewczesnym 
Westchnieniem, które, niosąc ulgę, szkodzi136. 
Lecz wróćmy w sam rdzeń wrzodu: Hamlet wraca, 
Cóż chcesz przedsięwziąć, aby się okazać 
Nie w słowach, ale w czynie dobrym synem? 
  LAERTES
Podciąć mu gardło na środku kościoła. 
  KRÓL
Zemsta, zaiste, nie może znać granic 
I żadne miejsce uświęcać mordercy; 
Chceszli się jednak zemścić, Laertesie, 
Zamknij się na czas jakiś w swym pokoju. 
Hamlet przybywszy dowie się, żeś wrócił. 
Głosić będziemy przed nim twoją zręczność 
I sławę, którą ci zrobił ów Francuz, 
W dubelt powleczem werniksem. Wyjdź wtedy 
I przyjm spotkanie się z nim, do którego 
Znajdziesz sposobność. Jego lekkomyślność, 
Niepodejrzliwość i szlachetność sprawią, 
Że nie obejrzy kling, z łatwością zatem, 
Chociażby trochę używszy podstępu, 
Będziesz mógł wybrać rapier nie stępiony 
I umiejętnym pchnięciem odwetować 
śmierć ojca. 
  LAERTES
Zrobię tak i dla pewności 
Nabalsamuję ostrze mego miecza. 
Nabyłem od pewnego szarlatana 
Taką maść, że gdy nóż w niej umaczany 
Najmniej zadraśnie żyjącą istotę, 
Nie ma pomiędzy najzbawienniejszymi 
Ziołami środka, który by potrafił 
Uchronić ją od śmierci. Tym to jadem 
Miecz mój omaszczę; niech go drasnę tylko, 
I Już będzie po nim. 
  KRÓL
Rozważmy to głębiej   
baczmy, jakie nam okoliczności 
I czas w tej mierze mogą dać poparcie; 
Bo gdyby to nas miało zawieść, gdyby 
Plan nasz chybiony miał
1 ... 9 10 11 12 13 14 15 16 17 ... 19
Idź do strony:

Darmowe książki «Hamlet - William Shakespeare (Szekspir) (internetowa czytelnia książek .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz