Romeo i Julia - William Shakespeare (Szekspir) (jak czytać książki w internecie TXT) 📖
Krótki opis książki:
Romeo i Julia to dramat Wiliama Szekspira wydany w 1597 roku. Źródeł dzieła można doszukiwać się w dwóch utworach Le tre parti de le Novelle del Bandello oraz Palace of Pleasure.
Matka Julii Kapulet postanawia wydać córkę za Parysa (jest to krewny księcia Werony). Organizuje ona bal, na którym młodzi mają się zapoznać. Zjawia się tam też potomek zwaśnionego z nimi rodu Monteki, Romeo. Romeo i Julia zakochują się w sobie „od pierwszego wejrzenia”. Wkrótce w tajemnicy biorą ze sobą ślub. Jednak los bywa okrutny….
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: William Shakespeare (Szekspir)
- Epoka: Renesans
- Rodzaj: Dramat
Czytasz książkę online - «Romeo i Julia - William Shakespeare (Szekspir) (jak czytać książki w internecie TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)
należąca do obu skłóconych domów nosiła specjalne oznaki na kapeluszach, stąd łatwo ich było dostrzec i rozpoznać z daleka. [przypis redakcyjny]
6. giwer lub: gwer — broń; tu: miecz. [przypis redakcyjny]
7. Marsa... nastawię — Marsem spojrzeć, patrzeć gniewnie i groźnie. W oryg.: przygryzam kciuk; był to gest prowokujący do bójki. [przypis redakcyjny]
8. berdyszów! pałek! — w oryg. wymienione są trzy rodzaje kijów i mieczów, noszonych przez miejską straż w Anglii; straż tym właśnie zawołaniem wzywała do rozejścia się w wypadkach ulicznych zamieszek. Berdysz — kij z siekierą o kształcie halabardy. [przypis redakcyjny]
9. Przy słowach: „Wchodzą Kapulet i Pani Kapulet”, opuszczono: „Pan Kapulet w sukni” (było to okrycie na ulicę). Przy braku dekoracji takie zmiany ubioru od razu sugerowały widzom zmianę miejsca akcji. [przypis redakcyjny]
10. szydnie — szyderczo. [przypis edytorski]
11. sykomorowy... gaj — sykomory to drzewa z rodziny figowych o niezwykle twardym drewnie. [przypis redakcyjny]
12. Aurora — jutrzenka. [przypis redakcyjny]
13. amalgam — tu: plaster zmiękczający. [przypis redakcyjny]
14. jęczyć — dziś popr. jęczeć. [przypis edytorski]
15. Kupido — bożek miłości. [przypis redakcyjny]
16. Diana — bogini księżyca i łowów, niezłomna dziewica. [przypis redakcyjny]
17. Maska... pięknej damy — modne damy nakładały maski, wychodząc na ulicę. [przypis redakcyjny]
18. przejrz — dziś popr.: przejrzyj. [przypis edytorski]
19. płomień spędza się płomieniem — dawniej oparzenie „leczono”, trzymając oparzone miejsce nad ogniem. [przypis redakcyjny]
20. Sinior — z wł. signor(e): pan,szlachetnie urodzony, dostojnik. [przypis edytorski]
21. Siniora — z wł. signora: pani,szlachetnie urodzona. [przypis edytorski]
22. Marta — w oryg. nurse, niania, piastunka, nazywa się u Shakespeare’a Angeliką. Dlaczego Paszkowski nazwał ją Martą, nie wiadomo. [przypis redakcyjny]
23. rychło — szybko (dla wzmocnienia dodano do słowa tego partykułę). [przypis edytorski]
24. na świętego Piotra i Pawła — w oryg. Lammas. Było to święto Chleba, obchodzone 1 sierpnia; składano wtedy w ofierze chleby upieczone ze świeżej mąki. Julia urodziła się w wigilię święta, czyli 31 lipca. [przypis redakcyjny]
25. Rok jedenasty od trzęsienia ziemi — aluzja do aktualnego trzęsienia ziemi w Anglii z 6 kwietnia 1580 r. [przypis redakcyjny]
26. Piołun — napar lub wywar z rośliny o tej samej nazwie, bardzo gorzki, stosowany w leczeniu różnych dolegliwości. [przypis edytorski]
27. mały urwis — w oryg. pretty fool, mały głuptas, lepiej odpowiada tekstowi. [przypis redakcyjny]
28. chłopiec gdyby z wosku — popularne powiedzenie: zgrabny, urodziwy, jak ulepiony z wosku. [przypis redakcyjny]
29. właść — własność. [przypis edytorski]
30. Gości niezaproszonych poprzedzał służący z kurtuazyjnymi przeprosinami (często w przebraniu, np. bożka miłości Kupidyna), a następnie już oni sami przy wejściu wygłaszali mowę na cześć gościnności pana domu albo pod adresem znajdujących się dam. Jak widzimy z tekstu, zwyczaj ten wtedy wyszedł już w Anglii z mody. [przypis redakcyjny]
31. pokręcim się — w oryg. measure, oznaczające uroczysty taniec rozpoczynający zabawę. [przypis redakcyjny]
32. obrzemił — obciążył brzemieniem. [przypis edytorski]
33. larwa — Nazwę tę dawano karykaturalnym maskom, które aktorzy nakładali na twarze. [przypis redakcyjny]
34. Idźmy, panowie; zadzwońmy — w oryg.: knock and enter, czyli zastukajmy kołatką i wejdźmy; dzwonków wtedy jeszcze nie używano. [przypis redakcyjny]
35. ja dziś skazany — Romeo bierze w rękę pochodnię na znak, że nie będzie tańczył, tylko z dala wzdychał do Rozaliny, której, nawiasem mówiąc, poeta wcale nie wprowadza na scenę. [przypis redakcyjny]
36. nie stał o to — nie dbał o to. [przypis edytorski]
37. Snadź — przecież. [przypis edytorski]
38. królowa Mab — Romeo zaczyna opowiadać swój sen, ale przerywa mu Merkucjo barwną opowieścią o „akuszerce wróżek”, maleńkiej, często złośliwej nimfie, która ludziom przynosi marzenia, przejeżdżając nad śpiącymi swoim niezwykłym, miniaturowym powozem. Nazwa ta, etymologicznie nie wyjaśniona, pojawia się po raz pierwszy dopiero u Shakespeare’a, po nim wymieniają królową Mab Michael Drayton i Ben Jonson. Służy ona za tytuł do poematu pióra romantycznego poety Percy Bysshe Shelleya; staje się tam władczynią ludzkich myśli. [przypis redakcyjny]
39. aldermana — rajcy miejskiego; nosili oni pierścienie z agatem na znak swego stanowiska. [przypis redakcyjny]
40. Sprzężaj — uprząż. [przypis edytorski]
41. z wilgotnych księżyca promyków — według dawnych pojęć promienie księżyca były wilgotne, ponieważ miał on w swym władaniu przypływy i odpływy morza. [przypis redakcyjny]
42. forszpan — zaprzęg. [przypis redakcyjny]
43. Przez pół tak wielka — tylko w połowie tak wielka. [przypis edytorski]
44. stelmach — dawn. rzemieślnik: specjalista od kół do powozów. [przypis edytorski]
45. Dziesięcinnego wieprza — wieprza składanego w dziesięcinie, czyli w podatku kościelnym stanowiącym dziesiątą część zbiorów. [przypis redakcyjny]
46. beneficja — ziemie, z których duchowny pobierał dożywotnio dochody. [przypis redakcyjny]
47. bresze — wyłomy w murze zdobywanego miasta. [przypis redakcyjny]
48. sążeń — dawna jednostka długości, wynosząca ok. 2 m, wyznaczana rozpiętością ramion. [przypis edytorski]
49. Wychodzą — w oryg. „chodzą dookoła sceny” — była to umowna zmiana miejsca akcji. [przypis redakcyjny]
50. Potpan — skrócone potcompanion — kuchcik. [przypis redakcyjny]
51. Wynieście te stoły — stoły składały się z blatu opieranego na krzyżakach, w razie potrzeby stawiano je na bok, aby nie zabierały miejsca, i tak jest w oryginale. [przypis redakcyjny]
52. bracie Kapulecie — jak wynika z zaproszenia (I, 2), jest on stryjem ojca Julii. [przypis redakcyjny]
53. Piękność jej... — w oryg. poetyczniej: piękność Julii „wisi na policzku nocy”, jaśnieje jak księżyc na tle czarnego nieba. [przypis redakcyjny]
54. burda — osoba wywołująca konflikty, bijatyki (właśnie: burdy). [przypis edytorski]
55. do Julii — pierwsza ich rozmowa napisana jest w formie sonetu. [przypis redakcyjny]
56. Na zakończenie tańców podawano lekkie potrawy i ciasta. [przypis redakcyjny]
57. władnie — włada. [przypis edytorski]
58. ziemio, wynajdź sobie centrum! — Romeo nazywa siebie ziemią, Julia jest jej środkiem, bo u niej znajduje się jego serce. Zatrzymuje się, jest niezdecydowany, czy iść, czy pozostać, wybiera to drugie. [przypis redakcyjny]
59. Romeo! gachu!... — w oryg. poetyczniej: Romeo, humours, madman, passion, lover!, czyli: Romeo! Zmienniku! wariacie! namiętności! kochanku! Ponieważ Romeo uciekł towarzyszom, Merkucjo żartobliwymi zaklęciami chce wywołać jego ducha. Jak widzimy w następnej scenie, Romeo słyszał ich z ukrycia. [przypis redakcyjny]
60. Aluzja do znanej ballady ludowej; za sprawą Kupidyna król ten zakochał się w żebraczce. [przypis redakcyjny]
61. ani trunie — ani odezwie się. [przypis redakcyjny]
62. Zdechł robak — w oryg. the ape is dead — małpa jest martwa (małpka biorąca udział w przedstawieniu kuglarzy udaje nieżywą). [przypis redakcyjny]
63. Duch, którego wzywano, miał się ukazać w wyrysowanym uprzednio kole. [przypis redakcyjny]
64. z tajemniczą nocą — w oryg.: humorous night — wilgotna, czyli zmienna noc. [przypis redakcyjny]
65. Możeż — czy może. [przypis edytorski]
66. polowe — dotyczy łóżka, chodzi o spanie na ziemi. [przypis redakcyjny]
67. szatkę zieloną i bladą noszą jeno głupcy — aktorzy grywający rolę błazna nosili ubrania dwukolorowe, biało–zielone (por. Makbet, I, 7). [przypis redakcyjny]
68. krzyżmo — olej z balsamu i oliwy używany przy niektórych sakramentach i uroczystościach kościelnych. [przypis redakcyjny]
69. drożyć się — wysoko się cenić; wyznaczą wysoką cenę za swe względy. [przypis edytorski]
70. rozstanek — rozstanie. [przypis edytorski]
71. maiż — lub: maisz, młody ptak łowny, najczęściej sokół, którego w pierwszym roku życia przyuczano do polowania. [przypis redakcyjny]
72. Przymus... nie może głośno mówić — Julia musi mówić cicho w obawie, aby jej nikt oprócz Romea nie usłyszał. [przypis redakcyjny]
73. Wstrząsłabym — poprawnie: wstrząsnęłabym. [przypis edytorski]
74. kołami Tytana — w mitologii gr. tytan Hyperion był przed Apollinem woźnicą słonecznego rydwanu. [przypis redakcyjny]
75. Benedicite! — kościelna łacińska formuła powitania, pożegnania i błogosławieństwa. [przypis redakcyjny]
76. Możeś (...) nie zajrzał — może nie zajrzałeś (przykład ruchomości końcówki fleksyjnej czasownika. [przypis edytorski]
77. Fawoni — nazwa wiosennego wiatru zachodniego (łac). [przypis redakcyjny]
78. szwankować — funkcjonować nieprawidłowo. [przypis edytorski]
79. snadnie — łatwo. [przypis edytorski]
80. Do sankcji — do uznania. [przypis edytorski]
81. Festina lente — Śpiesz się powoli (łac.) [przypis redakcyjny]
82. sekutnica Rozalina — Rozalina ślubowała dziewictwo bogini miłości i dlatego ze wzgardą traktuje zaloty Romea; w oryg. pale hard–hearted wench, czyli: blada o nieczułym sercu dziewczyna. [przypis redakcyjny]
83. potrafiż — potrafi–że; czy potrafi. [przypis edytorski]
84. książę kotów — Tybalt to imię kota w romansie średniowiecznym o lisie (Reynard–Lis, przedstawiającym wady i cechy ludzkie na przykładach zwierząt), dlatego Merkucjo nazywa Tybalta Kapuleta kotem. [przypis redakcyjny]
85. Duelista — pojedynkoman, od franc. duel — pojedynek. [przypis redakcyjny]
86. passado... punto reverso... hai! — włoskie terminy w szermierce: passado — pchnięcie z wypadem, punto reverso — cios zadany zwróconym w dół rapierem; hai — sztych (od włoskiego ai: a masz!). Merkucjo drwi z nadużywania terminów stosowanych w fechtunku, podkreślając w ten sposób, że Tybalt zna się na walce na szpady tylko z lekcji szermierki. [przypis redakcyjny]
87. pardonnez moi — wybacz. [przypis redakcyjny]
88. Modnisie nosili bufiaste pikowane spodnie suto od wewnątrz wykładane inną materią, stąd na ławach trzeba było żłobić okrągłe wgłębienia, aby mogli siedzieć wygodnie. [przypis redakcyjny]
89. bon! bon! (franc.) — dobrze! dobrze! [przypis redakcyjny]
90. Dydona... Kleopatra — sławne heroiny romansów miłosnych starożytności: Dydona — królowa Kartaginy, ukochana księcia trojańskiego Eneasza, Kleopatra — królowa Egiptu, ukochana wodzów rzymskich, Cezara i Antoniusza, Helena — królowa Sparty, ukochana królewicza trojańskiego Parysa, Hero — ukochana Leandra, Tyzbe — ukochana Pirama. [przypis redakcyjny]
91. Bonjour (fr.) — dzień dobry. [przypis redakcyjny]
92. trzewiki... w kwitnącym stanie — Romeo nosi modne wówczas różowe trzewiki, dziurkowane i przybrane kwiatami ze wstążek. [przypis redakcyjny]
93. figuro pełna prostoty — w oryg. solely singular for the singleness, gra słów: single znaczy słaby, pozbawiony pointy, wysilony dowcip. Cały następny urywek jest zmieniony w polskim przekładzie. [przypis redakcyjny]
94. pejczą — dziś: pejczem; pejcz jest to przyrząd złożony z wiązki rzemieni przymocowanych do uchwytu, służy do poganiania zwierząt, bicia, wymierzania kary. [przypis edytorski]
95. hetka — szkapa. [przypis redakcyjny]
96. poluje na dzikie gęsi — w oryg. run the wild–goose chase, rodzaj wyścigów konnych przypominający lot dzikich gęsi; jeden z dwóch ścigających się wyznaczał drugiemu bieg kursu i mógł go wodzić, gdzie chciał. Obecnie popularny ten zwrot oznacza: szukać wiatru w polu, wrócić z niczym. [przypis redakcyjny]
97. ja ci się zdaję na to — czy wyglądam ci na to. [przypis edytorski]
98. aby się... dowcip zastanowił — tu: w kulminacyjnym punkcie natchnienia. [przypis redakcyjny]
99. żagiel! — okrzyk w porcie na widok okrętu. [przypis redakcyjny]
100. spodnie i spódnica — w oryg. shirt and smock, koszula męska i koszula damska, Marta jest zapewne osobą otyłą. [przypis redakcyjny]
101. Piotrze, gdzie mój wachlarz — w przechadzce po mieście Marcie towarzyszył służący, niosąc przed nią płaszcz z kapturem lub wachlarz, zależnie od pogody. [przypis redakcyjny]
102. Możeż — czy może. [przypis edytorski]
103. Huź, ha! — Merkucjo jest zawołanym myśliwym, używa zwrotu z polowania na zające. [przypis redakcyjny]
104. kota — zająca. [przypis edytorski]
105. damo, damo... — jest to refren ze starej ballady. [przypis redakcyjny]
106. infamis — niegodziwiec, człowiek bez czci. [przypis redakcyjny]
107. rendez–vous — randka, spotkanie. [przypis redakcyjny]
108. drabinkę — w oryg. bliższe elżbietańczykom a tackled stair,
Darmowe książki «Romeo i Julia - William Shakespeare (Szekspir) (jak czytać książki w internecie TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)