Darmowe ebooki » Dramat szekspirowski » Romeo i Julia - William Shakespeare (Szekspir) (jak czytać książki w internecie TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Romeo i Julia - William Shakespeare (Szekspir) (jak czytać książki w internecie TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)



1 ... 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Idź do strony:
przy Julii. 
 
umiera ROMEO
Stanieć się zadość. Lecz któż to jest taki? 
To hrabia Parys, Merkucja plemiennik! 
Cóż to mi w drodze prawił mój służący? 
Lecz wtedy moja nieprzytomna dusza 
Uwagi na to nie zwróciła; Parys, 
Mówił, podobno miał zaślubić Julię. 
Czy on to mówił? czy mi się to śniło? 
Czyli też jestem w obłąkaniu myśląc, 
Że jego wzmianka o Julii tak brzmiała? 
Daj mi uścisnąć twą dłoń, o ty, w jedną 
Księgę niedoli ze mną zapisany! 
Złożę twe zwłoki w tryumfalnym grobie. 
W grobie? nie, młoda ofiaro, nie w grobie, 
W latarni raczej169, bo tu Julia leży; 
A blask jej wdzięków zmienia to sklepienie 
W przybytek światła. Spoczywaj w spokoju, 
Trupie, rękami trupa pogrzebany! 
 
składa ciało Parysa w grobowcu
Mówią, że nieraz ludzie bliscy śmierci 
Miewali chwile wesołe; ich stróże 
Zwą to ostatnim przedśmiertnym wybłyskiem; 
Coś podobnego i u mnie się zdarza? 
Julio! kochanko moja! moja żono! 
Śmierć, co wyssała miód twojego tchnienia, 
Wdzięków twych zatrzeć nie zdołała jeszcze. 
Nie jesteś jeszcze zwyciężoną: karmin, 
Ten sztandar wdzięków, nie przestał powiewać 
Na twoich licach i bladej swej flagi 
Zniszczenie na nich jeszcze nie zatknęło. 
Tybalcie, tyż to śpisz pod tym całunem? 
Mogęż czym lepszym zadość ci uczynić, 
Jak że tą ręką, co zabiła ciebie, 
Przetnę dni tego, co był twoim wrogiem? 
Przebacz mi, przebacz, Tybalcie! Ach, Julio! 
Jakżeś ty jeszcze piękna! Mam–że myśleć, 
Że bezcielesna nawet śmierć ulega 
Wpływom miłości? że chudy ten potwór 
W ciemnicy tej cię trzyma jak kochankę? 
Bojąc się tego, zostanę przy tobie 
I nigdy, nigdy już nie wyjdę z tego 
Pałacu nocy; tu, tu mieszkać będę 
Pośród twojego orszaku - robactwa. 
Tu sobie stałą założę siedzibę, 
Gdy z tego ciała znużonego światem 
Otrząsnę jarzmo gwiazd zawistnych. Oczy, 
Spojrzyjcie po raz ostatni! ramiona, 
Po raz ostatni zegnijcie się w uścisk! 
A wy, podwoje tchu, zapieczętujcie 
Pocałowaniem akt sojuszu z śmiercią 
Na wieczne czasy mający się zawrzeć! 
Pójdź, ty niesmaczny, cierpki przewodniku! 
Blady sterniku, pójdź rzucić o skały 
Falami życia skołataną łódkę! 
Do ciebie, Julio! 
 
pije
Walny aptekarzu! 
Płyn twój skutkuje: całując — umieram. 
 
umiera
Wchodzi Ojciec Laurenty z przeciwnej strony cmentarza, z latarnią, drągiem żelaznym i rydlem. OJCIEC LAURENTY
Święty Franciszku, wspieraj mię! Jak często 
O takiej porze stare moje stopy 
O głazy grobów potrącały! Kto tu? 
  BALTAZAR
Przyjaciel, który was dobrze zna, ojcze. 
  OJCIEC LAURENTY
Bóg z tobą! Powiedz mi, mój przyjacielu, 
Co znaczy owa pochodnia świecąca 
Chyba robakom i bezoczym czaszkom? 
Nie tlejeż ona w grobach Kapuletów? 
  BALTAZAR
Tam właśnie; jest tam i mój pan, któremu 
Sprzyjacie, ojcze. 
  OJCIEC LAURENTY
Kto taki? 
  BALTAZAR
Romeo. 
  OJCIEC LAURENTY
Jak dawno on tam jest?! 
  BALTAZAR
Od pół godziny. 
  OJCIEC LAURENTY
Pójdź ze mną, bracie, do tych sklepień. 
  BALTAZAR
Nie śmiem; 
Bo mi pan kazał odejść i straszliwie 
Zagroził śmiercią, jeśli tu zostanę 
I kroki jego ważę się podglądać. 
  OJCIEC LAURENTY
Zostań więc, ja sam pójdę. Drżę z obawy, 
Czy się nie stało co nieszczęśliwego. 
  BALTAZAR
Gdym drzymał, leżąc owdzie pod cisami, 
Marzyło mi się, że mój pan z kimś walczył 
I że pokonał tamtego. 
  OJCIEC LAURENTY
postępując naprzód
Romeo! 
Na miłość boską, czyjaż to krew broczy 
Kamienne wnijście do tego grobowca? 
Czyjeż to miecze samopas rzucone 
Leżą u tego siedliska pokoju? 
 
wchodzi do grobowca
Romeo! blady! — Parys! i on także! 
I krwią zalany? Ach! cóż za fatalność 
Tak opłakany zrządziła wypadek! — 
Julia się budzi. 
  JULIA
budząc się i podnosząc
O pocieszycielu! 
Gdzie mój kochanek? Wiem, gdzie być powinnam 
I tam też jestem; lecz gdzie mój Romeo? 
 
Hałas za sceną. OJCIEC LAURENTY
Cóż to za hałas? Julio, wyjdźmy z tego 
Mieszkania śmierci, zgrozy i zniszczenia. 
Potęga, której nikt z nas się nie oprze, 
Wniwecz zamiary nasze obróciła. 
Pójdź; twój mąż leży martwy obok ciebie. 
I Parys także. Pójdź; pójdź; zaprowadzęć 
Do monasteru świętych sióstr zakonnych. 
Nie zwłócz170, nie pytaj, bo warta nadchodzi. 
Pójdź, biedna Julio! 
 
Znowu hałas.
Nie mogę już czekać. 
 
wychodzi JULIA
Idź z Bogiem, starcze; idź, ja tu zostanę. 
Cóż to jest? Czara w zaciśniętej dłoni 
Mego kochanka? Truciznę więc zażył! 
O skąpiec! Wypił wszystko; ani kropli 
Nie pozostawił dla mnie! Przytknę usta 
Do twych kochanych ust, może tam jeszcze 
Znajdzie się jaka odrobina jadu, 
Co mię zabije w upojeniu błogim. 
 
całuje go
Twe usta ciepłe. 
  DOWÓDCA WARTY
za sceną
Gdzie to? pokaż, chłopcze. 
  JULIA
Idą, czas kończyć. 
 
chwytając sztylet Romea
Zbawczy puginale! 
Tu twoje miejsce. 
 
przebija się
Tkwij w tym futerale. 
 
Pada na ciało Romea i umiera. Wchodzi warta z Paziem Parysa. PAŹ
Tu, tu w tym miejscu, gdzie płonie pochodnia. 
  DOWÓDCA WARTY
Ziemia zbroczona; obejdźcie w krąg cmentarz 
I przytrzymajcie, kogo napotkacie. 
 
Wychodzi kilku ludzi z warty.
Smutny widoku! tu hrabia zabity, 
Tu Julia we krwi pływa, jeszcze ciepła, 
Tylko co zmarła; ona, co przed dwoma 
Dniami w tym grobie była pochowana. 
Idźcie powiedzieć o tym księciu; śpieszcie, 
Wy do Montekich, wy do Kapuletów, 
A wy odbądźcie przegląd w innej stronie. 
 
Wychodzi kilku innych wartowników.
Widzimy miejsce, gdzie zaszła ta zgroza, 
Lecz w jaki sposób ona miała miejsce, 
Tego nie możem pojąć bez objaśnień. 
 
Wchodzi kilku innych wartowników z Baltazarem. PIERWSZY WARTOWNIK
Oto Romea sługa, znaleźliśmy 
Go na cmentarzu. 
  DOWÓDCA
Niech będzie pod strażą, 
Dopóki książę nie nadejdzie. 
 
Wchodzi kilku innych wartowników, prowadząc Ojca Laurentego. DRUGI WARTOWNIK
Oto mnich jakiś drżący i płaczący; 
Odebraliśmy mu ten drąg i rydel, 
Kiedy się bokiem cmentarza wykradał. 
  DOWÓDCA
To jakiś ptaszek; trzymajcie go także. 
 
Wchodzi Książę ze swym orszakiem.
Co za nieszczęście o tak rannej porze 
Sen nasz przerwało i aż tu nas wzywa? 
 
Wchodzi Kapulet, Pani Kapulet i inne osoby. KAPULET
Jakiż być może powód tego zgiełku? 
  PANI KAPULET
Lud po ulicach wykrzykuje: „Julia! 
Parys! Romeo!” i jedni przez drugich 
Tłumnie tu dążą do naszego grobu. 
  KSIĄŻĘ
Cóż to za postrach rozruch ten sprowadza?! 
Odpowiadajcie! 
  DOWÓDCA
Miłościwy Panie! 
Oto zabity leży hrabia Parys! 
Romeo martwy i Julia, wprzód zmarła, 
A teraz ciepła z puginałem w piersi. 
  KSIĄŻĘ
Szukajcie, śledźcie sprawców tego mordu. 
  DOWÓDCA
Oto mnich jakiś i Romea sługa, 
Których tu moi ludzie przytrzymali 
I którzy mieli przy sobie narzędzia 
Do odbijania grobów. 
  KAPULET
O nieba! żono, patrz, jak ją krew broczy! 
Puginał zbłądził z drogi; oto bowiem 
Pochwa od niego wisi przy Montekim; 
Zamiast w nią trafić, trafił w pierś mej córki. 
  PANI KAPULET
Niestety! widok ten, jak odgłos dzwonu, 
Ostrzega starość mą o chwili zgonu. 
 
Wchodzi Monteki i inne osoby. KSIĄŻĘ
Monteki, wcześnie wstałeś, aby ujrzeć 
Nadziei swoich wcześniejszy upadek! 
  MONTEKI
Ach! miłościwy książę, żona moja 
Zmarła tej nocy z tęsknoty za synem; 
Jakiż cios jeszcze niebo mi przeznacza? 
  KSIĄŻĘ
Patrz, a zobaczysz! 
  MONTEKI
O niedobry synu! 
Jak się ważyłeś w grób uprzedzić ojca? 
  KSIĄŻĘ
Zamknijcie usta żalowi na chwilę, 
Póki zagadki tej nie rozwiążemy 
I nie zbadamy jej źródła i wątku: 
Wtedy sam stanę na skarg waszych czele 
I będę waszej boleści heroldem. 
Do samej śmierci. Proszę was o spokój 
I niech ulegnie zły los cierpliwości. 
Stawcie, na kogo pada podejrzenie. 
  OJCIEC LAURENTY
Ja to, o panie! lubo najmniej zdolny 
Do popełnienia czegoś podobnego, 
Jestem, ze względu na okoliczności, 
Poszlakowany najprawdopodobniej 
O dzieło tego okropnego mordu. 
Staję więc jako własny oskarżyciel 
I jako własny obrońca w tej sprawie, 
By się potępić i usprawiedliwić. 
  KSIĄŻĘ
Mów, czegoś świadom. 
  OJCIEC LAURENTY
Zwięźle rzecz opowiem. 
Bo tchnień mych pasmo krótsze jest zaiste 
Niż długa powieść. Romeo, którego 
Zwłoki tu leżą, był małżonkiem Julii, 
A Julia była prawą jego żoną; 
Jam ich zaślubił, a dniem tajemnego 
Ich połączenia był ów dzień nieszczęsnej 
Tybalta śmierci, która nowożeńca 
Wygnała z miasta; i ten to był powód 
Cierpienia Julii, nie żal po Tybalcie. 
 
do Kapuletów
Wy, chcąc oddalić od niej chmury smutku, 
Zaręczyliście ją i do małżeństwa 
Z hrabią Parysem chcieliście ją zmusić. 
W tej alternacie171 przyszła ona do mnie 
I nalegała usilnymi prośby 
O doradzenie jej jakiego środka, 
Co by od tego powtórnego związku 
Mógł ją uwolnić; w przeciwnym zaś razie 
Chciała w mej celi życie sobie odjąć. 
Dałem jej tedy, ufny w mojej sztuce, 
Usypiające krople, których skutek 
Bynajmniej mię nie zawiódł, bo jej nadał 
Pozór umarłej. Napisałem przy tym 
List do Romea, wzywając go, aby 
Dzisiejszej nocy, o tej porze, w której 
Działanie owych kropel miało ustać, 
Zszedł się tu ze mną dla wyswobodzenia 
Tej, co mu dała taki dowód wiary, 
Z tymczasowego jej grobu. Traf zrządził, 
Że brat Jan, który z listem był wysłany, 
Nie mógł się z miasta wydostać i wczoraj 
List ten mi zwrócił. O godzinie zatem 
Na jej ocknienie ściśle naznaczonej 
Sam pospieszyłem wyrwać ją z tych sklepień, 
Chcąc ją następnie umieścić w mej celi, 
Póki Romeo nie przybędzie; ale 
Kiedym tu przyszedł (na niewiele minut 
Przed jej zbudzeniem), już szlachetny Parys 
Leżał bez duszy i Romeo także. 
Ona się budzi, jam się jął przekładać, 
By poszła ze mną i to dopuszczenie 
Nieba przyjęła z korną uległością, 
Gdy wtem zgiełk nagły spłoszył mię od grobu, 
A ona, głucha na moje namowy, 
Rozpaczą zdjęta, pozostała w miejscu 
I, jak się zdaje, cios zadała sobie. 
Oto jest wszystko, co wiem; o małżeństwie 
Marta zaświadczy. Jeśli to nieszczęście 
Choć najmniej z mojej nastąpiło winy, 
Niech mój sędziwy wiek odpowie za to, 
Na kilka godzin przed bliskim już kresem, 
Wedle rygoru praw jak najsurowszych. 
  KSIĄŻĘ
Jako mąż święty zawsześ nam był znany. 
Gdzie jest Romea sługa? Cóż on powie? 
  BALTAZAR
Zaniosłem panu wieść o śmierci Julii; 
Wraz on wziął pocztę i z Mantui przybył 
Prosto w to miejsce, do tego grobowca. 
Ten list mi kazał rano oddać ojcu; 
I w grób wstępując zagroził mi śmiercią, 
Jeśli nie pójdę precz lub nazad wrócę. 
  KSIĄŻĘ
Daj mi to pismo, przejrzę je — a teraz, 
Gdzie paź hrabiego, co wartę sprowadził? 
Co twój pan, chłopcze, porabiał w tym miejscu? 
  PAŹ
Przyszedł kwiatami ubrać grób swej przyszłej; 
Kazał mi stanąć z dala, com też zrobił; 
Wtem ktoś ze światłem przyszedł grób otwierać 
I mój pan dobył szpady przeciw niemu; 
Co zobaczywszy, pobiegłem po wartę. 
  KSIĄŻĘ
List ten potwierdza słowa zakonnika, 
Bieg ich miłości i Romea rozpacz. 
Biedny młodzieniec pisze oprócz tego, 
Że sobie kupił gdzieś u aptekarza 
Trucizny, którą postanowił zażyć 
W tym tu grobowcu, by umrzeć przy Julii. 
Rzecz jasna! Gdzie są ci nieprzyjaciele? 
Patrzcie, Monteki! Kapulecie! Jaka 
Chłosta spotyka wasze nienawiści, 
Niebo obrało miłość za narzędzie 
Zabicia pociech waszego żywota; 
I ja za moje zbytnie pobłażanie 
Waszym niesnaskom straciłem dwóch krewnych. 
Wszyscy jesteśmy ukarani. 
  KAPULET
Monteki, bracie mój, podaj mi rękę; 
Niech to oprawą172 będzie dla mej córki; 
Więcej nie mogę żądać. 
  MONTEKI
Lecz ja mogę 
Więcej dać tobie nad to: każę bowiem 
Posąg jej ulać ze szczerego złota, 
By się nie znalazł szacowniejszy pomnik 
Po wszystkie czasy istnienia Werony 
Jak ten, pamięci Julii poświęcony. 
  KAPULET
Tak i Romeo stanie przy swej żonie; 
Dzieląc za życia, złączmy ich po zgonie. 
  KSIĄŻĘ
Ponurą zgodę ranek ten skojarzył; 
Słońce się z żalu w chmur zasłonę tuli; 
Smutniejszej bowiem los jeszcze nie zdarzył, 
Jak ta historia Romea i Julii173 
 
Wychodzą.
Przypisy:
1. Paszkowski nie przetłumaczył dwu prologów, rozpoczynających akt I oraz akt II sztuki. [przypis redakcyjny]
2. W oryg. Sampson, nazwisko, nie imię. W tej scenie Paszkowski tekst nieco zmienił, u Shakespeare’a widać wyraźnie, że to Kapuleci oraz ich służba są agresywni i skłonni do bijatyki. [przypis redakcyjny]
3. sztokfisz — z niem. stockfish: suszona ryba, najczęściej z rodziny dorszowatych. [przypis edytorski]
4. instrument — miecz. [przypis redakcyjny]
5. Służba
1 ... 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Idź do strony:

Darmowe książki «Romeo i Julia - William Shakespeare (Szekspir) (jak czytać książki w internecie TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz