Darmowe ebooki » Tragedia » Faust - Johann Wolfgang von Goethe (czy można czytać książki w internecie za darmo .TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Faust - Johann Wolfgang von Goethe (czy można czytać książki w internecie za darmo .TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Johann Wolfgang von Goethe



1 ... 12 13 14 15 16 17 18 19 20 ... 51
Idź do strony:
grzywa, 
skier zawieją świat zalewa; 
a z tej mierzwy258 płomienistej 
raz po razie grom wylata, 
błyskawice, huki, świsty, 
jakby krwawy koniec świata;  
pogłos wrzawy w alarm wali, 
leci szarża w tysiąc koni — 
ognia!! lecą, tętnią — w dali 
stukot kopyt w skały dzwoni; 
w dali — w bliży — w dole — w górze — 
głosy — krzyki rechotliwe — 
czarownice w skier wichurze 
lecą żądne i chutliwe259. 
  CHÓR CZAROWNIC
Leci czarownic dziarski chór, 
żółte rżyska260 — zielony siew —  
pan czarny siedzi na szczycie gór 
— śpiewa — w nas kipi krew! 
Przez miasta i wsie 
chór czarownic mknie! 
Za nami! za nami! wprzód! 
przez lasy — przez góry — przez swąd i smród! 
  GŁOS
Staruszka Baubo261 na maciorze 
w skrach płomienistych wicher porze262!  
  CHÓR
Chwała jej, chwała! za nią w bieg! 
— Matka na świni — czart ich strzegł! 
  GŁOS
A ty! — skąd jazda?  
  GŁOS
Z Kamieńca263 wprost! 
Zajrzałem sowie do gniazda — 
ślepia rozwarła — uciekła.  
  GŁOS
Przez diabli most! 
Dokąd tak w cwał?!  
  GŁOS
Noc mnie urzekła, 
wicher mnie zwiał — 
rana zapiekła, 
spala mnie szał.  
  CHÓR CZAROWNIC
Droga się dłuży, droga się snuje — 
cóż to za pęd! cóż to za szczęk! 
widły nas bodą, miotła w zad kłuje — 
dziecko się dusi, brzuch matce pękł! 
  PÓŁCHÓR CZAROWNIKÓW
Wleczemy się wśród złomu, 
a każdy z nas się biedzi — 
w drodze do czarta domu 
baba chłopa wyprzedzi.  
  DRUGI PÓŁCHÓR
Ejże! patrzcie proroków! 
Daremne to gadanie, 
gdzie baba za sto kroków, 
chłop jednym susem stanie.  
  GŁOS
z góry
Do mnie — do mnie! Z jeziora!  
  GŁOSY
z dołu
Ach, chętka nasza skora — 
pierzemy — czyste i godne — 
cóż z tego — jesteśmy niepłodne! 
  OBA CHÓRY
Ucicha wicher, gwiazda wschodzi, 
księżyc się kryje w chmur powodzi — 
chór leci w mgły, zawieje — 
ogniste iskry sieje.  
  GŁOS
z dołu
Hola — czekajcie — hej!  
  GŁOS
z góry
Któż to tam woła z kniej?  
  GŁOS
z dołu
Weźcie mnie z sobą — podajcie ręce, 
trzysta lat idę w znoju i męce — 
każdy rok płaci — każdy rok traci, 
dotrzeć nie mogę do moich braci. 
  OBA CHÓRY
Niesie mnie miotła — dźwiga drąg — 
widły unoszą w górę, w krąg — 
nogami wierzgaj, ręką trzep — 
kto dziś nie wzleci — istny kiep264. 
  PÓŁCZAROWNICA
Kuśtykam z tyłu — no i cóż, 
nadążyć siostrom ani rusz! 
W samotnym domu nie usiedzę, 
a tu na próżno nogi biedzę.  
  CHÓR CZAROWNIC
Pomaga nam skutecznie maść, 
spódnice trza na wietrze kłaść, 
a wtedy z cebra świetna łódź 
— nie możesz zdążyć, to się wróć! 
  OBA CHÓRY
Obieżym szczyt najwyższy w krąg, 
wy na nas patrzcie z błotnych łąk! 
o czarnoksięstwie myślcie wciąż! 
Bywajcie! Chórze, w górę dąż! 
 
Odlatują. MEFISTOFELES
Cóż to za hałas, wrzask i ścisk! 
Krzyk, wycie, rechot, ryk i pisk! 
Ogień i chuć — skrzy, świeci, pryska, 
na czarnoksięskie mknie igrzyska! 
A teraz ze mną! przy mnie stój! 
Gdzie jesteś? 
  FAUST
z oddali
Tutaj! 
  MEFISTOFELES
Już cię rój 
latawic porwał w taniec swój! 
Już ja tu sobie z tym poradzę! 
Trzeba odsłonić swoją władzę! 
Rozstąpić się! precz! idzie mistrz! 
Miejsca, sławetni! 
Doktorze, tu! masz rękę moją — 
trza się wydostać z dymu, z zgliszcz; 
już mnie samego niepokoją 
te tłumy i obrzydliwości, 
na to trza dużo cierpliwości. 
Tam chodźmy! Nowość mnie pociąga, 
choćby rodziła dziwoląga. 
  FAUST
Sprzeczności duchu! Na toś mnie prowadził, 
pełen przekory i wraz265 roztropności, 
byś mi tu nagle najpoważniej radził 
opuścić czary — ostać w samotności?  
  MEFISTOFELES
Spójrz jeno — tutaj nie ma ścisku, 
ktoś przecież siedzi przy ognisku, 
czyliż ci zaraz tłumu trzeba? 
  FAUST
Wolałbym jednak być tam w górze, 
w płomieniu chmurnym i wichurze; 
kędy panuje czarny książę, 
jakaś zagadka się rozwiąże. 
  MEFISTOFELES
Może i jedna się rozwiąże, 
lecz nowe drogę ci zagrodzą. 
Niechajże wielki świat szaleje, 
no już zbyt znane, stare dzieje: 
z wielkich się małe światy rodzą. 
Ostań na chwilę ze mną tu, 
w spokoju nabierzemy tchu, 
tym bardziej, że tu rojno, widzę: 
stare z młodymi w zgodnej lidze, 
ależ — czarownic nagich sporo! 
a wszystkie młode! stare za to 
chętnie się odziewają szatą, 
bardzo rozumnie! chętki biorą 
podejść tam nieco; trudu mało, 
uciechy dużo; chodźmy śmiało. 
A cóż za wstrętna brzmi muzyka! 
Do szpiku kości drze, przenika 
tak sobie wszyscy chwile szpecą; 
trzeba się przyzwyczaić nieco! 
No, chodź już, chodź! ja dobrze radzę — 
ja pójdę pierwszy — poprowadzę. 
Ależ, mój drogi, toż olbrzymia przestrzeń, 
— popatrz no! końca jej nie widać prawie — 
a co tu tańców, pijatyki, pieszczeń, 
trzeba się przecież przypatrzyć zabawie! 
  FAUST
W jakiejże roli chcesz się tutaj dostać? 
Czy weźmiesz diabła, czyli266 maga postać? 
  MEFISTOFELES
Najchętniej incognito267! To najbardziej lubię, 
lecz można się z orderem zjawić — właśnie w klubie: 
podwiązki nie dostałem268 od królewskiej żony, 
ale mam nóżkę końską — order tu ceniony. 
Zresztą tu nawet ślimak już z mojego cienia 
orientuje się dobrze, z kim ma do czynienia; 
trudno się, widzisz, ukryć, swój świat swoim światem; 
chodźmy! bądź panem młodym, ja będę twym swatem. 
do kilku obstarniejszych269 zgromadzonych koło ogniska 
A cóż wy tu robicie, dobrodzieje mili? 
życzę wam szczerze, byście się zbytnio nie nudzili, 
tu uciecha jest prawem i prawem swawola, 
nudzić można się w domu, jeśli czyja wola. 
  GENERAŁ
Narodom ufać? niech to piorun trzaśnie! 
Zasługi? to czczy dym! 
W narodach jak u kobiet właśnie, 
młodość jedynie dzierży270 prym271.  
  MINISTER
Wszystko się do upadku chyli — 
czemu? rzecz prosta: nie ma nas! 
Wtedy, gdy myśmy wszystkim byli, 
wtedy był złoty czas! 
  PARWENIUSZ272
Na kim się zmełło — na kim skrupi! 
Co zakazane — to popłaca! 
Tę prawdę tłum odrzucił głupi — 
w perzynę273 poszła nasza praca.  
  AUTOR
Dziś młodzież jest mądrości katem, 
a dobrych książek pełne — strychy! 
doprawdy, jeszcze jak świat światem 
nie było w młodych tyle pychy!  
  MEFISTOFELES
postarzał się nagle
Przyszedłem tu, lecz pełen smutku. 
Sądny dzień idzie! słyszcie, głusi! 
Gdy ja się kończę pomalutku 
i świat się ze mną skończyć musi.  
  STRAGANIARKA
Panowie — nie mijajcie! czemu tak z ostrożna? 
niebywała sposobność — czego pragnie dusza — 
kupić nie kupić — potargować można! 
popatrzeć — wybrać; kupić nikt nie zmusza. 
Czego nigdzie na świecie nie ma, nie dostanie274 — 
tu właśnie jest — kupujcie!! Na moim straganie 
nie ma ni jednej rzeczy, która bólu nie sprawiła; 
ni jednej nie ma rzeczy, która kogoś nie skrzywdziła; 
ten sztylet zabił wielu — z żeber się nie zśliźnie — 
ten kielich — jeszcze wilgny275 po strasznej truciźnie — 
oto klejnoty, kupić za nie można cnotę, 
oto miecz, zdradzający wieczystą robotę 
skrytobójczego mordu; czego pragnie dusza: 
popatrzeć! wybrać! kupić nikt nie zmusza! 
  MEFISTOFELES
Źle coś pojmujesz czasy współczesne, ciotuchno, 
co do towaru twego — owszem, w tym masz rację, 
lecz przestarzałą mocno, toż to samo próchno! 
nowe czasy! — więc nowe potrzebne sensacje. 
  FAUST
Czy ja się mylę? — zdaje się, 
tu istny jarmark w lesie. 
  MEFISTOFELES
Wszystko się w górę zbitą tłoczy zgrają. 
Sądzisz, że ty pchasz?! nie! to ciebie pchają!  
  FAUST
Kto to?!  
  MEFISTOFELES
Przyjrzyj się dobrze: Lilith276 pięknowlosa! 
  FAUST
Kto?  
  MEFISTOFELES
Lilith Adamowi dana przez niebiosa, 
żona pierwsza przed Ewą. — Radzę ci, zmruż oczy, 
by nie złowiła źrenic na sidła warkoczy. 
Na kogo rzuci urok włosów swoich cudem, 
ten spod władzy okrutnej wychynie się z trudem.  
  FAUST
A oto, widać, w tańcu chyba przerwa krótka — 
siedzą jedna przystarna, ale druga młódka.  
  MEFISTOFELES
Dziś się nie nuży nikt! Czas opętany! 
Już się poczyna! Chodźmy w tany!  
  FAUST
tańczy z młodą
Wiesz, śniło mi się, piękna ma, 
że w słonku ślicznie jabłoń płonie, 
a na gałęzi jabłuszka dwa 
kusiły — wylazłem po nie!  
  NADOBNA
Już w raju jabłka was kusiły, 
tę chętkę waszą znam. 
Strasznie się cieszę, panie miły, 
że to i ja jabłuszka mam.  
  MEFISTOFELES
tańczy ze starq
Wiesz, śniło mi się, stara ma, 
żem wierzbę widział rozłupaną, 
w nią............................277 
zbudziłem się aż rano. 
  STARA
Pięknie się kłaniam końskiej nóżce — 
słodki to sen był, panie mój, 
bądź pewien, zawsze twojej służce 
będzie smakował......................  
  PROKTOFANTAZY278
Przeklęty tłumie! przeklęta gra! 
Tak długo wykładałem wam to w trudzie, 
że duch gliniane nogi ma, 
a wy tańczycie tu jak ludzie!  
  NADOBNA
tańczy
Po cóż on przyszedł na nasz bal?  
  FAUST
tańczy
Bo, widzisz, byłoby mu żal, 
gdyby go nie mógł skrytykować, 
nic nie istnieje dlań — czego nie widzi; 
a jeśli czegoś nie może zmiarkować279, 
to albo milczy, albo-li wyszydzi. 
Gdybyście jednak tańczyli, 
tak jakby on wam grał, 
usprawiedliwiłby łaskawie 
i taniec wasz, i szał; 
nawet by rzekł, żeście wspaniali, 
gdybyście mu się w pas kłaniali. 
  PROKTOFANTAZY
Jeszczeście tutaj! — Niesłychane! 
Zniknijcie przecie — nie ma was! 
To mrzonki jeno są pijane! 
Czym dla was przestrzeń i czym czas? 
To prawda — w zamkach ponoć straszy, 
lecz siły to nieznane! 
Kiedyż wymiotę z świadomości waszej 
te bzdury niesłychane?! 
  NADOBNA
Przestanie waćpan wreszcie nudzić.  
  PROKTOFANTAZY
Niechże mnie ktoś tu z was posłucha — 
duchy! Nie lubię despotyzmu ducha, 
co czysty rozum może zbrudzić! 
Tańczą bez przerwy. 
Na nic dziś słowa i dorady280; 
podróży się nie zrzeknę przeto — 
czas przyjdzie! O, dam ja rady 
i diabłom, i poetom! 
  MEFISTOFELES
Czekajcie chwilę — wnet się mędrzec znuży 
i po pijawki pójdzie do kałuży, 
a gdy mu z zadu wysączy się jucha281, 
z duchów wyleczy się — i z ducha! 
do Fausta, który wycofał się z kręgu tańczących 
Czy ona w tańcu się zmęczyła 
czy ciebie zabolał krzyż? 
  FAUST
Ach — podczas śpiewu wyskoczyła 
z jej ust czerwona mysz. 
  MEFISTOFELES
To drobiazg! żeby chociaż szara — 
doprawdy schadzki szkoda!  
  FAUST
A potem...  
  MEFISTOFELES
Co? 
  FAUST
Przedziwna mara — 
dziewczyna blada, młoda, 
przeszła koło mnie powolutku, 
pełna cichego w sobie smutku; 
w kolanach jakoby spętana, 
a w oczach — jakby czegoś prosi, 
nieznana, a wraz przecież znana — 
to widmo jest Małgosi! 
Spójrz — ona — tam — idzie. 
  MEFISTOFELES
To, co dojrzałeś w sennym zwidzie 
ócz niewidzących majaczeniem — 
jest omamieniem, śladem, cieniem; 
niedobrze spotkać to widziadło! 
Na kogo jej widzenie padło, 
temu zastyga w żyłach krew, 
w kogo wzrok wwierci, wznosząc brew, 
ten się od tego jej spojrzenia 
powoli w twardy kamień zmienia: 
to Meduza282! 
  FAUST
Zaiste — oczy szklane jak u zmarłej, 
których miłosne palce nie zawarły; 
lecz to jej piersi, to Małgosi lica! 
To ona! ona — z mroków się wyświeca283!  
  MEFISTOFELES
To właśnie czarów mocą jest nieznaną: 
wszyscy w niej widzą swoją ukochaną. 
  FAUST
O, rozkosz czuję i zarazem trwogę, 
oczu oderwać nie zdolę284, nie mogę; 
a jakże zdobi jej łabędzią szyję 
czerwony sznurek, co się wkoło wije, 
tak wąski, że się ostrzem brzytwy zdaje.  
  MEFISTOFELES
I ja go widzę stąd, i rozpoznaję; 
— strach dodam jeszcze twoim własnym strachom: 
może swą głowę nosić i pod pachą — 
to właśnie ślad jest cięcia Perseusza285. 
Wiecznym szaleństwem obąkana dusza! 
Chodź! — już się wyzbyć tych majaczeń radzę, 
chodź! — tam na wzgórek ciebie wyprowadzę, 
festyn tam istny — śmiechu, gwaru tyle; 
ten gmach olbrzymi, jeśli się nie mylę, 
to teatr! 
  SERWIBILIS286
1 ... 12 13 14 15 16 17 18 19 20 ... 51
Idź do strony:

Darmowe książki «Faust - Johann Wolfgang von Goethe (czy można czytać książki w internecie za darmo .TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz