Myśli - Blaise Pascal (access biblioteka txt) 📖
Krótki opis książki:
Myśli to najważniejsze dzieło Blaise'a Pascala o charakterze teologicznym. Autor w nim dowodzi, że wiara w Boga i religia nie stoją w sprzeczności z logiką i światem nauki.
Pascal podejmuje próbę przedstawienia rozumowych dowodów na istnienie Boga, a także przedstawia chrześcijaństwo jako religię dającą człowiekowi pełnię szczęścia. Dzieło to zbiór aforyzmów, wydane na podstawie notatek Pascala po jego śmierci. Myśli zostały wydane po raz pierwszy w 1670 roku, ale badacze uznają, że zostały ono zmienione i za właściwą uznają edycję z 1841 roku.
Blaise Pascal był siedemnastowiecznym matematykiem, fizykiem i filozofem chrześcijańskim. Po pewnym czasie zarzucił działalnosć naukową i poświęcił się teologicznej. Na jego myśl duży wpływ miał jansenizm, odłam potępiony przez papieża.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Blaise Pascal
- Epoka: Barok
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Myśli - Blaise Pascal (access biblioteka txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Blaise Pascal
„Gdyby anioł”. [przypis tłumacza]
722. Przeszkodzimy ci, mój ojcze — Pascal zwraca się tu do ojca Annat, jezuity. [przypis tłumacza]
723. A tym mniej, aby Bóg, który zna serca, czynił cudy na rzecz takiego człowieka — Wciąż o cudzie w Port-Royal. [przypis tłumacza]
724. ciągłość — Ciągłość nauki. [przypis tłumacza]
725. Niweczą ciągłość prawdopodobieństwem — Teoria jezuitów, z którą Pascal polemizuje obszernie w Prowincjałkach. [przypis tłumacza]
726. przykładne życie swoją nauką moralną — Wycieczka przeciw szerokiej tolerancji jezuitów w rzeczach moralności (Prowincjałki). [przypis tłumacza]
727. Nikt nigdy nie dał się umęczyć za cudy, które rzekomo widział — A których nie widział w istocie. [przypis tłumacza]
728. nowość — Pogląd jezuitów, iż dawnych Ojców trzeba się radzić tylko w rzeczach wiary, a w rzeczach obyczajów wyłącznie nowych doktorów. [przypis tłumacza]
729. Kacerze zawsze zwalczali te trzy znaki, których nie mają — Por. fragm. 844. [przypis tłumacza]
730. Anioł z nieba — Ga 1, 8. [przypis tłumacza]
731. Otóż są przydatne i nie trzeba być przeciw prawdzie, zatem to, co powiedział o. Lingendes — Aluzja do kazania o. Lingendes. [przypis tłumacza]
732. Ale Antychryst uczyni znaki — Por. fragm. 826, 842. [przypis tłumacza]
733. Antychryst bowiem będzie je czynił — Cudy. [przypis tłumacza]
734. Ubi est Deus tuus (łac.) — Ps 41, 4: „Gdzie jest twój Bóg”. [przypis tłumacza]
735. Exortum est in tenebris lumen reoctis corde (łac.) — „Powstało w ciemnościach światło dla prostych sercem. [przypis tłumacza]
736. Jeśli miłosierdzie boże jest tak wielkie, iż daje nam zbawczą naukę, nawet gdy się kryje (...) — Jak za pomocą cudu w Port-Royal. [przypis tłumacza]
737. Est et non est (łac.) — „Jest i nie jest”. [przypis tłumacza]
738. Vae qui conditis leges iniquas (łac.) — Iz 10, 1: „Biada wam, którzy ustanawiacie niesłuszne prawa”. [przypis tłumacza]
739. Aby osłabić przeciwników, rozbrajacie cały Kościół — Tzn. podając w wątpliwość cud w Port-Royal, osłabiacie wiarę w cudy w ogóle. [przypis tłumacza]
740. Jeżeli powiadają — Janseniści. [przypis tłumacza]
741. zbawienie nasze zależy od Boga — Nauka o łasce. [przypis tłumacza]
742. są kacerzami — domyślnie: wedle jezuitów. [przypis tłumacza]
743. Jeżeli powiadają, że nie trzeba zabijać dla jabłka — Jak to przyzwalają kazuiści (patrz VII Powincjałka). [przypis tłumacza]
744. Wówczas gdy potępiono pięć twierdzeń — Janseniusza. [przypis tłumacza]
745. Sorbona — Skazanie Arnaulda przez Sorbonę. [przypis tłumacza]
746. bulla — Bulla Aleksandra VII (16 października 1656). [przypis tłumacza]
747. Historia ślepego od urodzenia — J 9, 1 n. [przypis tłumacza]
748. Co powiada św. Paweł? Czy powtarza ciągle treść proroctw? Nie, ale ich cud — 2 Kor 12. [przypis tłumacza]
749. si non fecissem (łac.) — J 2, 11: „Gdybym nie był uczynił”. [przypis tłumacza]
750. kiedy błąd jest kwestią sporu — Jak z jansenistami. [przypis tłumacza]
751. Abraham, Gedeon; umacniać wiarę cudami — Fragm. 822. [przypis tłumacza]
752. Ezechiel. Powiadają: Oto lud boży mówi w ten sposób — Fragm. 886. [przypis tłumacza]
753. Ezechiasz — Fragm. 827. [przypis tłumacza]
754. Wierzcie w Kościół — Mt 18, 17, 20. [przypis tłumacza]
755. Św. Paweł na wyspie Malcie — Dz 28, 1–10. [przypis tłumacza]
756. O cudzie (...) — Aluzja do cudu w Port-Royal, który się objawił cudownym uleczeniem siostrzenicy Pascala, Małgorzaty Périer. [przypis tłumacza]
757. Pytania o cudach przedłożone przez Pascala księdzu de Saint Cyran — Pan de Barcos, opat Saint Cyran (po wuju swoim, Du Vergier de Hauranne, znanym pod nazwiskiem Saint-Cyran) cieszący się wysoką powagą w zgromadzeniu PortiRoyal. [przypis tłumacza]
758. quoad subiectum (łac.) — Pod względem podmiotu. [przypis tłumacza]
759. quoad ordinem naturae (łac.) — Pod względem porządku natury. [przypis tłumacza]
760. Skarży się na dwa, ale o wiele bardziej na kalwinizm — W drugim błędzie, wedle Pascala, tkwią jezuici, podporządkowując łaskę wolnej woli, podczas gdy kalwini posuwają się aż do zupełnego zaprzeczenia wolnej woli na rzecz łaski. [przypis tłumacza]
761. Czas śmiechu, czas płaczu — Koh 3, 1–8. [przypis tłumacza]
762. Responde, ne respondeas (łac.) — Prz 26, 4–5: „Odpowiadaj, nie odpowiadaj”. [przypis tłumacza]
763. I tak samo dwa światy — Świat natury i świat Łaski. [przypis tłumacza]
764. nowe życie, nowa śmierć — W świecie Łaski życiem jest stan Łaski, śmiercią stan grzechu. [przypis tłumacza]
765. żywych, umarłych — Powtórzenie to wyraża raz pojęcie śmierci dla świata, raz śmierci dla Boga. [przypis tłumacza]
766. Drugi przykład, tyczący Najświętszego Sakramentu. Wierzymy, iż skoro substancja chleba zmieniła się sposobem transsubstancji w ciało Zbawiciela (...) — Łk 21, 19. [przypis tłumacza]
767. Herezja dzisiejsza — Kalwinizm. [przypis tłumacza]
768. Zatem i jezuici, i jansenici błądzą, tając je; ale janseniści więcej, gdyż jezuici lepiej głoszą obie — Chodzi o wolną wolę i o Łaskę. Pascal, mimo iż stronnik jansenistów, uważa, iż grzeszą zbytnim podporządkowaniem wolnej woli łasce. [przypis tłumacza]
769. Z tych jedni wnioskują, iż to, co jest złem u księdza, jest także złem u chrześcijanina — Surowi janseniści z jednej strony, z drugiej przeciwnicy ich, zwolennicy tolerancyjnej moralności. [przypis tłumacza]
770. liczne zbrodnie — Gwałt, morderstwo, świętokradztwo. [przypis tłumacza]
771. potępionym przez taki a taki sobór — W Tyrze 335, w Arles 353, w Mediolanie 355. [przypis tłumacza]
772. papież — Papież Liberiusz po długim wzdraganiu podpisał potępienie w r. 357. [przypis tłumacza]
773. potępiają go — Św. Atanazego. [przypis tłumacza]
774. ostatnie uniewinniają go i są wyklęte z Kościoła, i zbawiają mimo to Kościół — Jasną jest analogia z Port-Royalem, którą podsuwa tu Pascal. [przypis tłumacza]
775. Vos autem non sic (łac.) — Łk 22, 25 i 26. „Lecz wy nie tak”. [przypis tłumacza]
776. Duo aut tres in unum (łac.) — „Dwa albo trzy w jednym”. Słów tych nigdzie nie ma ściśle w Piśmie św. [przypis tłumacza]
777. Summum ius summa iniuria (łac.) — Najwyższe prawo, najwyższa niesprawiedliwość. [przypis tłumacza]
778. „Pasce oves meas”, nie „tuas” (łac.) — J 21, 17: „Paś owieczki moje” (nie twoje). [przypis tłumacza]
779. Zostaje księdzem, kto chce, jak za Jeroboama — 3 Krl 12, 31. [przypis tłumacza]
780. „Mówisz jak poganie”, ale przeciwnie, największą siłę swoją czerpał z tego, iż poganie mówią jak on — Odpowiedź tym, którzy powiadali jansenistom: „Mówicie jak heretycy”. [przypis tłumacza]
781. ale wy im jesteście podobni w złem — Tj. w niewierze w cuda. [przypis tłumacza]
782. nunquam Ecclesia reformabitur (łac.) — „Nigdy Kościół nie będzie przekształcony”. [przypis tłumacza]
783. Kto nie jest za mną, jest przeciw mnie — Mt 12, 30. [przypis tłumacza]
784. Kto nie jest przeciw wam, jest za wami — Mk 9, 39. [przypis tłumacza]
785. Humilibus dat gratiam — an ideo non dedit humilitatem (łac.) — „Niskim daje łaskę — czy dlatego nie dał niskości?”. [przypis tłumacza]
786. Sui eum non receperunt — quotquot autem non receperunt annon erant sui (łac.) — „Swoi go nie przyjęli, a ci, co go nie przyjęli czy byli swoimi?”. [przypis tłumacza]
787. prawdopodobne — probable: opinia mająca za sobą jakąś powagę (przyczynek do polemiki z jezuitami w Prowincjałkach). Oto cytat z powagi kazuistycznej: „Mniemanie nazywa się prawdopodobne, jeżeli się opiera na racjach mających pewne uzasadnienie. Stąd płynie niekiedy, iż jeden autor bardzo poważny może uczynić mniemanie prawdopodobnym”. [przypis tłumacza]
788. Czy wmówicie w nas, że to jest prawda i że gdyby nie istniała moda pojedynków (...) — Por. Les provinciales [Prowincjałki; Red. WL]. [przypis tłumacza]
789. Vince in bono malum (łac.) — Rz 12, 21. „Złe dobrem zwyciężaj”. [przypis tłumacza]
790. Louis de Montalte — był to pseudonim, pod którym ukazały się Prowincjałki. [przypis tłumacza]
791. eskobarski — Od Eskobara, jednego z kazuistów, z którym Pascal polemizuje w Prowincjałkach. [przypis tłumacza]
792. Prawdopodobieństwo — Wciąż mowa o owych opinions pobables, którym rzekomo wystarcza powaga jednego z kazuistów. [przypis tłumacza]
793. Coacervabunt sibi magistros (łac.) — 2 Tm 4, 3: „Zgromadzą sobie nauczycieli”. [przypis tłumacza]
794. Prawda, iż trzeba powołania, ale nie z wyroków Rady — Wyrok ten wydał katowi przekład łaciński Prowincjałek (1660). [przypis tłumacza]
795. skoro Rzym przemówił — Bulla Aleksandra VII potępiająca Janseniusza (1657). [przypis tłumacza]
796. napisali to — Jezuici. [przypis tłumacza]
797. poradzi się starożytności — tzn. św. Augustyna lub Ojców Kościoła. [przypis tłumacza]
798. Towarzystwo — Towarzystwo Jezusowe. [przypis tłumacza]
799. Dii estis (łac.) — Ps 81, 6: „Jesteście bogami”. [przypis tłumacza]
800. Ad tuum, Domine Jesu, tribunal appello (łac.) — „Do twojego, Panie Jezu, apeluję trybunału”. [przypis tłumacza]
801. Lepiej być posłusznym Bogu niż ludziom — Dz 5, 29. [przypis tłumacza]
802. rozdzielać ich — Samotników z Port-Royal’u, których zgromadzenia zaczęto w owym czasie rozpędzać. [przypis tłumacza]
803. Czy wszystko cenzurujecie? Jak to! Nawet mój szacunek? — Aluzja do wyroku, który, nie popierając tego cytatami tekstu, skazał List do Inkwizycji Pascala jako sprzeczny z czcią i szacunkiem winnymi osobie papieża. [przypis tłumacza]
804. Nie powiedziałem wszystkiego, przekonacie się — W XI Prowincjałce Pascal pisze: „Czy nie znajdujecie, moi ojcowie, że ten ustęp jest, odnośnie do was, bardzo słuszny? Że listy, które napisałem dotąd, są jedynie igraszką przed prawdziwą walką? Dotąd dopiero igrałem sobie, i raczej pokazałem rany, które wam można zadać niż je wam zadałem”. [przypis tłumacza]
805. haec est magna caecitas cordis (łac.) — „To jest wielka ślepota serca”. [przypis tłumacza]
806. haec est major caecitas cordis (łac.) — „To jest większa ślepota serca. [przypis tłumacza]
807. haec tunc hominem concludit profunditas iniquitatis (łac.) — „Wtedy człowieka zamyka ta głębia przewrotności”. [przypis tłumacza]
808. Caramuel — Autor jezuicki. [przypis tłumacza]
809. Fecitque cadendo undique me cadere (łac.) — „Sprawił przez wpadek, abym ja zewsząd upadał”. [przypis tłumacza]
810. Digna necessitas (łac.) — „Godna konieczność”. [przypis tłumacza]
811. Mentiris impudentissime (łac.) — „Skłamałbyś najbezczelniej”. [przypis tłumacza]
812. Doctrina sua noscitur vir (łac.) — Przyp 12, 8: „Przez naukę swoją daje się poznać mąż”. [przypis tłumacza]
813. Labor mendacii (łac.) — praca kłamstwa. [przypis edytorski]
814. Dii iniqui (łac.) — bogowie niegodziwi. [przypis edytorski]
815. Mąż może ciągnąć korzyść ze swojej żony wedle Moliny (...) przeciwna racja Lezjusza jest również racjonalna — Aluzja do ustępu z Escobara. [przypis tłumacza]
816. Czy odważycie się, wy, dworować sobie z edyktów królewskich (...) — Aluzja do kazuistycznych rozróżnień, które atakuje w Prowincjałkach (VII, o pojedynkach). [przypis tłumacza]
817. I także lichwy, ale nie... — Prowincjałki, VIII. [przypis tłumacza]
818. I symonii, ale nie... — Prowincjałki, VI. [przypis tłumacza]
819. I zemsty, ale nie... — Prowincjałki, VII. [przypis tłumacza]
820. quam primum (łac.) — Fragm. 926. [przypis tłumacza]
821. Voltigerod — Opactwo Voltigerode w Saksonii, które jezuici starali się opanować na mocy edyktu o restytucji z r. 1629. [przypis tłumacza]
822. Zależy królom, książętom na tym, aby zażywali opinii pobożnych (...) — tzn. wówczas mogą zachować pozór pobożności, a prowadzić niepobożne życie. [przypis tłumacza]
823. Unam sanctam — Bulla Bonifacego VIII. [przypis tłumacza]
824. Ozdoby — Aluzja do satyrycznego utworu p.
Darmowe książki «Myśli - Blaise Pascal (access biblioteka txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)