Poganka - Narcyza Żmichowska (internetowa biblioteka .TXT) 📖
Poganka to powieść autorstwa Narcyzy Żmichowskiej wydana w 1846 roku. Opowiada historię miłości Beniamina do pięknej Aspazji, tytułowej poganki.
Główny bohater zaślepiony miłością do kobiety dystansuje się od dotychczasowego życia — jest w stanie zrobić dla niej wszystko, nie mówiąc już, że zaczyna zatracać się w tym uczuciu… Sama Aspazja za to bawi się jego uczuciami, zadowolona z powodzenia u mężczyzn.
Poganka to powieść romantyczna, która zwraca uwagę swoim wyszukanym językiem. Inspiracją do napisania tego utworu była ponoć nieszczęśliwa miłość autorki do Pauliny Zbyszewskiej. Sama Narcyza Żmichowska to reprezentantka doby polskiego romantyzmu. Jest ponadto uważana za jedną z prekursorek polskiego feminizmu. Jej światopogląd wpłynął znacząco na ukształtowanie sytuacji kobiet w Polsce.
- Autor: Narcyza Żmichowska
- Epoka: Romantyzm
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Poganka - Narcyza Żmichowska (internetowa biblioteka .TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Narcyza Żmichowska
20. gradus — stopień. [przypis edytorski]
21. wyczerpnąłem — dziś tylko jako czynność wielokrotna: wyczerpałem. [przypis edytorski]
22. szklisto — dziś: szkliście. [przypis edytorski]
23. uwinięty — dziś: owinięty. [przypis edytorski]
24. bezcelny — dziś: bezcelowy. [przypis edytorski]
25. niebyłość — dziś: niebyt. [przypis edytorski]
26. najposuwistszy — dziś stopień najwyższy: najbardziej posuwisty. [przypis edytorski]
27. parschnąć — dziś: parsknąć. [przypis edytorski]
28. roidło — coś, co sobie ktoś uroi; przywidzenie, twór wyobraźni. [przypis edytorski]
29. do cieniu — dziś: do cienia. [przypis edytorski]
30. świśnienie — dziś: świśnięcie. [przypis edytorski]
31. smagnienie — dziś: smagnięcie. [przypis edytorski]
32. instynktowie — przysł. od: instynkt; dziś: instynktownie. [przypis edytorski]
33. materyj — dziś D.lm: materii. [przypis edytorski]
34. zwierciadlnymi — dziś: zwierciadlanymi. [przypis edytorski]
35. liściami — dziś N.lm: liśćmi. [przypis edytorski]
36. zrzeczywistnienie — dziś: urzeczywistnienie. [przypis edytorski]
37. zbezcześnić — dziś zbeszcześcić. [przypis edytorski]
38. synie — dziś: synu. [przypis edytorski]
39. skształtowany — dziś: ukształtowany. [przypis edytorski]
40. ażali a. azali (daw.) — czy. [przypis edytorski]
41. coć powiedzą — konstrukcja z partykułą -ci, skróconą do -ć; znaczenie: co ci powiedzą. [przypis edytorski]
42. zachychotać — dziś: zachichotać; oba malce zachychotały, dziś: obaj malcy zachichotali. [przypis edytorski]
43. przeniewierzyć — dziś: sprzeniewierzyć. [przypis edytorski]
44. upornie — dziś: uporczywie. [przypis edytorski]
45. bezprzestannie — dziś: nieustannie. [przypis edytorski]
46. spytałem jej — dziś popr.: spytałem ją. [przypis edytorski]
47. raz po razu — dziś popr.: raz po raz. [przypis edytorski]
48. uśnienie — dziś: uśnięcie. [przypis edytorski]
49. wpadłe oczy — dziś: zapadłe oczy. [przypis edytorski]
50. opanowywa — dziś: opanowuje. [przypis edytorski]
51. instynktowie — dziś: instynktownie. [przypis edytorski]
52. cudzy — tu: obcy. [przypis edytorski]
53. na (...) obnażonych ręku (daw.) — dziś: na obnażonym ręku a. na obnażonych rękach. [przypis edytorski]
54. zadrgną — dziś: zadrgają. [przypis edytorski]
55. głosek — dziś: głosik. [przypis edytorski]
56. wyjąknąć — dziś tylko jako czynność wielokrotna: wyjąkać. [przypis edytorski]
57. ich — dziś: schował je (obrazki). [przypis edytorski]
58. młody Tobiasz w drodze do córki Reguela, z swym nieznajomym przewodnikiem — nawiązanie do historii z biblijnej Księgi Tobiasza; córka Reguela to Sara, przyszła żona Tobiasza młodszego, przewodnikiem jego był archanioł Rafael, występujący pod imieniem Azariasza; przed Tobiaszem Sara miała siedmiu mężów, których jednak w noc poślubną zabijał demon Asmodeusz; anioł pomógł Tobiaszowi uwolnić Sarę od demona. [przypis edytorski]
59. bezcelny — dziś: bezcelowy. [przypis edytorski]
60. wyczerpnąć — dziś tylko jako czynność wielokrotna: wyczerpać. [przypis edytorski]
61. zaniemiały — dziś: oniemiały. [przypis edytorski]
62. bezplenny — bezowocny. [przypis edytorski]
63. scytal — narzędzie służące w staroż. Grecji do szyfrowanego zapisu informacji, składające się z taśmy obwiniętej wokół pałeczki; tekst zapisany na taśmie był czytelny, kiedy oplatał pałeczkę o określonej średnicy, zaś po rozwinięciu taśmy litery nie układały się w sensowną treść. [przypis edytorski]
64. ugodnić się — uczynić się godnym. [przypis edytorski]
65. juścić — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć; znaczenie: rzeczywiście, pewnie. [przypis edytorski]
66. N.B. a. n.b. — skrót od łac. nota bene: dosł. zważ dobrze; nawiasem mówiąc, à propos. [przypis edytorski]
67. najpożądańszy — dziś forma stopnia najwyższego: najbardziej pożądany. [przypis edytorski]
68. szermierzyć — dziś: szermować. [przypis edytorski]
69. impavidum ferient ruinae (...) — cytat z Horacego, Pieśni III, 3, 8: ruiny się zwalą na niego, a on nieustraszony nie drgnie. [przypis edytorski]
70. nadgroda — dziś: nagroda. [przypis edytorski]
71. znicestwienie — dziś: unicestwienie. [przypis edytorski]
72. fanariotka — należąca do jednego z możnych rodów greckich. [przypis edytorski]
73. rękopism — dziś: rękopis. [przypis edytorski]
74. egoistyczniejszy — dziś forma st. wyższego: bardziej egoistyczny. [przypis edytorski]
Wolne Lektury to projekt fundacji Nowoczesna Polska – organizacji pożytku publicznego działającej na rzecz wolności korzystania z dóbr kultury.
Co roku do domeny publicznej przechodzi twórczość kolejnych autorów. Dzięki Twojemu wsparciu będziemy je mogli udostępnić wszystkim bezpłatnie.
Jak możesz pomóc?
Przekaż 1% podatku na rozwój Wolnych Lektur:
Fundacja Nowoczesna Polska
KRS 0000070056
Dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur i pomóż nam rozwijać bibliotekę.
Przekaż darowiznę na konto: szczegóły na stronie Fundacji.
Ten utwór nie jest objęty majątkowym prawem autorskim i znajduje się w domenie publicznej, co oznacza że możesz go swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać. Jeśli utwór opatrzony jest dodatkowymi materiałami (przypisy, motywy literackie etc.), które podlegają prawu autorskiemu, to te dodatkowe materiały udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa – Na Tych Samych Warunkach 3.0 PL.
Źródło: http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/zmichowska-poganka
Tekst opracowany na podstawie: Narcyza Żmichowska, Pisma Gabryelli, tom drugi, nakł. i druk Jana Jaworowskiego, Warszawa 1861.
Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Opracowanie redakcyjne i przypisy: Paulina Choromańska, Aleksandra Sekuła.
Okładka na podstawie: 'Playingwithbrushes'@Flickr, CC BY 2.0
ISBN 978-83-288-4058-4
Plik wygenerowany dnia 2021-07-08.
Uwagi (0)