Pamiętniki - Jan Chryzostom Pasek (czytanie ksiazek w internecie .TXT) 📖
Krótki opis książki:
Pamiętniki Jana Chryzostoma Paska to wspomnienia spisane przez niego pod koniec XVII wieku.
Podzielone są na dwie części — w pierwszej (1655–1666) opowiada o swoich przeżyciach związanych z wojnami ze Szwecją, Siedmiogrodem i Moskwą oraz rokoszem Lubomirskiego. Druga część (1667–1688) to zapis wspomnień Paska-ziemianina, po osiedleniu na wsi w Krakowskiem. Ze względu na to, że Pasek spisywał wspomnienia w ostatnich latach życia, niekiedy myli fakty historyczne, w drugiej części ukrywa również niewygodne wydarzenia ze swojego życia. Niemniej jednak są cennym dziełem epoki baroku, stanowiły również źródło inspiracji w literaturze XIX i XX wieku.
Jan Chryzostom Pasek był mazowieckim szlachcicem, wykształconym w kolegium jezuickim, żołnierzem prowadzącym awanturniczy tryb życia. Jeden z najsłynniejszych pamiętnikarzy polskich.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Jan Chryzostom Pasek
- Epoka: Barok
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Pamiętniki - Jan Chryzostom Pasek (czytanie ksiazek w internecie .TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Jan Chryzostom Pasek
[przypis redakcyjny]
2573. indolem (łac.) — naturę, pociąg wrodzony. [przypis redakcyjny]
2574. diligentissime (łac.) — jak najuważniej. [przypis redakcyjny]
2575. egzacerbacja — rozjątrzenie. [przypis redakcyjny]
2576. Krasiński, Jan Bonawentura — później wojewoda płocki. Przenosiny Krasińskiego i śmierć królowej należą do następnego roku (1667). [przypis redakcyjny]
2577. Chodkiewiczówna, Teresa — córka Jana Kazimierza Chodkiewicza, kasztelana wileńskiego. [przypis redakcyjny]
2578. in haec verba (łac.) — w te słowa. [przypis redakcyjny]
2579. przynuka (z rus.) — zachęta, przynaglanie. [przypis redakcyjny]
2580. in electione (łac.) — w obiorze. [przypis redakcyjny]
2581. aprensja a. aprehensja (z łac.) — zmartwienie pochodzące ze zbytecznego przejmowania się czymś. [przypis redakcyjny]
2582. Biała Niedziela — przedostatnia niedziela przed Wielkanocą. [przypis redakcyjny]
2583. a potem i umarła — królowa umarła 10 maja następnego, 1667r. [przypis redakcyjny]
2584. kontradykować — sprzeciwiać się. [przypis redakcyjny]
2585. plenis buccis (łac.) — całą gębą. [przypis redakcyjny]
2586. ten ślepy — Prażmowski. [przypis redakcyjny]
2587. ad eventum (łac.) — do wyniku. [przypis redakcyjny]
2588. belli civilis (łac.) — wojny domowej. [przypis redakcyjny]
2589. Montwy — dziś: Mątwy, wieś k. Inowrocławia. [przypis redakcyjny]
2590. dystancja — odległość. [przypis redakcyjny]
2591. nazajutrz — 12 lipca. [przypis redakcyjny]
2592. nie sprawą (...) — w porządku. [przypis redakcyjny]
2593. mirabilia (łac.) — cuda. [przypis redakcyjny]
2594. florem (łac.) — kwiat. [przypis redakcyjny]
2595. molem — nawałę. [przypis redakcyjny]
2596. in confuso (łac.) — w zamieszaniu. [przypis redakcyjny]
2597. discernere (łac.) — rozróżnić. [przypis redakcyjny]
2598. contrarii (łac.) — przeciwnicy. [przypis redakcyjny]
2599. propter bonum Reipublicae (łac.) — dla dobra Rzeczypospolitej. [przypis redakcyjny]
2600. exclusis nonnullis (łac.) — z niektórymi wyjątkami. [przypis redakcyjny]
2601. Łęgonice — wieś nad Pilicą k. Nowego Miasta. [przypis redakcyjny]
2602. ab utrinque (łac.) — z obydwu stron. [przypis redakcyjny]
2603. magno motu (łac.) — za wielkimi zabiegami. [przypis redakcyjny]
2604. ad hunc actum (łac.) — na ten akt. [przypis redakcyjny]
2605. rotmistrz — tu: Czarniecki. [przypis redakcyjny]
2606. morsum conscientiae (łac.) — zgryzoty sumienia. [przypis redakcyjny]
2607. ewent — wynik, skutek. [przypis redakcyjny]
2608. cum suspiriis (łac.) — z westchnieniem. [przypis redakcyjny]
2609. in toga et sago (łac.) — w pokoju i wojnie. [przypis redakcyjny]
2610. nieszanowny — tu: nieoszczędzający się. [przypis redakcyjny]
2611. etiam (łac.) — nawet. [przypis redakcyjny]
2612. et potissimum (łac.) — a nade wszystko. [przypis redakcyjny]
2613. submisyja — uległość. [przypis redakcyjny]
2614. charisma (łac.) — dar. [przypis redakcyjny]
2615. zaszczyt (daw.) — obrona. [przypis redakcyjny]
2616. in utramque aurem (łac.) — na oba uszy. [przypis redakcyjny]
2617. Emiliusz — Aemilius Paulus, wódz rzymski, poległ w bitwie pod Kannami w r. 216 p.n.e. [przypis redakcyjny]
2618. Protezylaus — Protezylaus, bohater gr. z Tesalii, pierwszy wylądował i zginął pod Troją. [przypis redakcyjny]
2619. plenus dierum placida morte (łac.) — syt wieku, łagodną śmiercią. [przypis redakcyjny]
2620. limites iustitiae (łac.) — granic sprawiedliwości. [przypis redakcyjny]
2621. miecze, kopie, lwy, topory, podkowy — są to znaki na tarczach różnych herbów: miecz w 14 herbach, kopie w Jelitach Zamojskich, lew w Zadorze Lanckorońskich, topór Tęczyńskich, Ossolińskich, Księskich, podkowa w Jastrzębcu Myszkowskich i w Lubiczu Żółkiewskich. Herby te są tu użyte metonimicznie zamiast pieczętującej się nimi szlachty, tak samo, jak „herbowna nawa” (tj. łódź) zam. Czarnieckiego. [przypis redakcyjny]
2622. meruit (łac.) — zasłużyła się. [przypis redakcyjny]
2623. Aleksander Wielki — król macedoński. [przypis redakcyjny]
2624. condigne (łac.) — godnie. [przypis redakcyjny]
2625. rodopejski — od nazwy pasma górskiego w Tracji: Rodopy. [przypis redakcyjny]
2626. rekordacja — wspomnienie. [przypis redakcyjny]
2627. waledykować — żegnać; dosł. mówić „vale!”. [przypis redakcyjny]
2628. bez mała zawziętej nie waledykuję szarżej — o mało się nie żegnam z obranym zawodem. [przypis redakcyjny]
2629. ad vitae tempora (łac.) — do zgonu. [przypis redakcyjny]
2630. proposueram (łac.) — sobie zamierzyłem. [przypis redakcyjny]
2631. palestra — szkoła. [przypis redakcyjny]
2632. obrać się — tu: znaleźć się. [przypis redakcyjny]
2633. Bellona — bogini wojny. [przypis redakcyjny]
2634. Cerera — bogini rolnictwa. [przypis redakcyjny]
2635. Bellonie abdykować, do Cerery się aplikować — porzucić rzemiosło wojenne na rzecz zajęcia się uprawą roli. [przypis edytorski]
2636. Syrtes (łac.) — Syrty, dwie zatoki morza Śródziemnego przy brzegach Afryki płn.; b. niebezpieczne dla żeglugi. [przypis redakcyjny]
2637. Scylla, Charybda — zdradliwe skały w cieśninie messyńskiej. [przypis redakcyjny]
2638. ad metam (łac.) — do celu. [przypis redakcyjny]
2639. Scewola — Mucius Scaevola bohater z legendarnej historii rzymskiej, wybrał się do obozu nieprzyjacielskiego zabić wroga ojczyzny, Porsenę; schwytany, włożył rękę do ognia na znak, że się gróźb Porseny nie lęka. [przypis redakcyjny]
2640. tot saecula (łac.) — tyle wieków. [przypis redakcyjny]
2641. merita (łac.) — zasługi. [przypis redakcyjny]
2642. tela ore (łac.) — pociski twarzą. [przypis redakcyjny]
2643. intrepido (łac.) — nieustraszoną. [przypis redakcyjny]
2644. szpontować — szpuntować, zatykać, zasłaniać. [przypis redakcyjny]
2645. wyterminować — wysłowić. [przypis redakcyjny]
2646. seryjski — chiński. [przypis redakcyjny]
2647. Quia incertum est, quo loco te mors exspectet, tu eam omni loco exspecta (łac.) — Ponieważ nie ma pewności, w którym miejscu śmierć ciebie czeka, ty jej oczekuj w każdym miejscu (Seneka, Listy do Lucyliusza). [przypis redakcyjny]
2648. olzacki — holsztyński. [przypis redakcyjny]
2649. propria virtute et consilio (łac.) — własnym męstwem i rozumem. [przypis redakcyjny]
2650. bezoard a. bezoar (z arab.) — kamień wyjęty z kiszki pewnych zwierząt, ważny lek w daw. medycynie. [przypis redakcyjny]
2651. ad oboedientiam (łac.) — do posłuszeństwa. [przypis redakcyjny]
2652. dukt — ciąg, bieg. [przypis redakcyjny]
2653. aplikować — zastosować. [przypis redakcyjny]
2654. Tuum tam spectatum exemplum, tenaci saeculorum memoriae traditum, in ipsa astra sublime pennata Fama fert (łac.) — Twój tak świetny przykład trwałej wieków pamięci przekazany, w górę pomiędzy gwiazdy skrzydlata sława niesie. [przypis redakcyjny]
2655. in necessitate (łac.) — w potrzebie. [przypis redakcyjny]
2656. in rem (łac.) — na rzecz. [przypis redakcyjny]
2657. bellandi (łac.) — wojowania. [przypis redakcyjny]
2658. curiosus (łac.) — gorliwy, dbały. [przypis redakcyjny]
2659. vincere (łac.) — zwyciężać. [przypis redakcyjny]
2660. victoria uti (łac.) — ze zwycięstwa korzystać. [przypis redakcyjny]
2661. Optimum est memorabilem mori aliquo opere virtutis (łac.) — Najlepiej umierać, upamiętniwszy się jakimś wielkim czynem (Seneka). [przypis redakcyjny]
2662. Omnium animi sunt immortales, sed bonorum fortiumque divini (łac.) — Dusze wszystkich są nieśmiertelne, ale cnotliwych i walecznych boskie. (Cycero). [przypis redakcyjny]
2663. Decet eos laudare defunctos, qui res arduas praeclarasque fecerunt (łac.) — Przystoi sławić po śmierci takich, którzy rzeczy trudnych i świetnych dokonali (Platon). Wszystkie trzy cytaty oznaczone na marginesie rękopisu. [przypis redakcyjny]
2664. łęgoński traktat — 31 lipca 1666. [przypis redakcyjny]
2665. in unum (łac.) — w jedno, razem. [przypis redakcyjny]
2666. kluba a. kloba (z niem.) — rowek na walcu, na który zakłada się linkę; wypaść z kluby: nadwerężyć się. [przypis redakcyjny]
2667. ab utrinque praetensionum (łac.) — z obustronnych uraz. [przypis redakcyjny]
2668. in volumen legum (łac.) — w zbiór praw. [przypis redakcyjny]
2669. od stanów wszystkich — tj. na sejmie. [przypis redakcyjny]
2670. pro serio (łac.) — usilnie. [przypis redakcyjny]
2671. et post impletas condiciones (łac.) — i po wypełnieniu warunków. [przypis redakcyjny]
2672. zaszczyt (daw.) — obrona. [przypis edytorski]
2673. praesidia (łac.) — załogi. [przypis redakcyjny]
2674. ultimis diebus Octobris excepto legali impedimento (łac.) — w ostatnich dniach października, wyjąwszy prawną jaką przeszkodę. [przypis redakcyjny]
2675. zawarcie (daw.) — zamknięcie. [przypis redakcyjny]
2676. ad iustum valorem (łac.) — do słusznej wartości. [przypis redakcyjny]
2677. rationes cum Republica inibit (łac.) — sposób obmyśli z stanami. [przypis redakcyjny]
2678. promovebunt (łac.) — popierać będą. [przypis redakcyjny]
2679. hibernorum (łac.) — zasług zimowych. [przypis redakcyjny]
2680. praesentis contractus (łac.) — niniejszy układ. [przypis redakcyjny]
2681. de crimine laesae Maiestatis (łac.) — o zbrodni obrazy Majestatu. [przypis redakcyjny]
2682. non obstante legalitate (łac.) — bez względu na prawność. [przypis redakcyjny]
2683. lege publica (łac.) — prawem publicznym (tj. uchwałą sejmową). [przypis redakcyjny]
2684. causis principalitatis in integrum restitutis (łac.) — i sprawy przeciw głównym sprawcom przywrócono do pierwotnego stanu. [przypis redakcyjny]
2685. urodzony — tu: pochodzenia szlacheckiego. [przypis edytorski]
2686. publice (łac.) — publicznie. [przypis redakcyjny]
2687. simultates, reconciliabitur (łac.) — waśnie, zgoda nastąpi. [przypis redakcyjny]
2688. venerabunt (łac.) — złożą hołd. [przypis redakcyjny]
2689. extra patriam (łac.) — za granicę. [przypis redakcyjny]
2690. pacifice (łac.) — spokojnie. [przypis redakcyjny]
2691. anihilować (z łac.) — unieważnić, znieść, zniweczyć. [przypis redakcyjny]
2692. securitas (łac.) — zapewnienie. [przypis redakcyjny]
2693. ex nunc (łac.) — natychmiast. [przypis redakcyjny]
2694. die 16 Augusti (łac.) — dnia 16 sierpnia. [przypis redakcyjny]
2695. excepto casu urgentis necessitatis (łac.) — wyjąwszy w nagłej potrzebie. [przypis redakcyjny]
2696. cum toto negotio (łac.) — z całą sprawą. [przypis redakcyjny]
2697. in anno (łac.) — w roku. [przypis redakcyjny]
2698. quocumque praetextu et titulo (łac.) — z jakiegokolwiek powodu lub tytułu. [przypis redakcyjny]
2699. quovis praetextu (łac.) — z jakiegokolwiek powodu. [przypis redakcyjny]
2700. partes secuti (łac.) — strony chwycili się. [przypis redakcyjny]
2701. zewnętrzny (starop.) — to, co z wnętrza pochodzi; dziś: wewnętrzny. [przypis redakcyjny]
2702. ura caduca auctoritate publica (łac.) — przywileje na dobra, których własność do nas wróciła, powagą sejmową. [przypis redakcyjny]
2703. silentium (łac.) — wieczne milczenie. [przypis redakcyjny]
2704. sub poenis criminalibus (łac.) — pod surowymi karami. [przypis redakcyjny]
2705. complices (łac.) — wspólnicy. [przypis redakcyjny]
2706. subordinatas personas (łac.) — nasłanych ludzi. [przypis redakcyjny]
2707. erogowany (przym.) — wydany. [przypis redakcyjny]
2708. gravatam (łac.) — obrażoną. [przypis redakcyjny]
2709. ex privatis (łac.) — z obywateli. [przypis redakcyjny]
2710. dependentias (łac.) — skutki. [przypis redakcyjny]
2711. in genere (łac.) — w ogólności. [przypis redakcyjny]
2712. moliri (łac.) — wyrządzić. [przypis redakcyjny]
2713. scripta, lauda (łac.) — pisma, uchwały sejmikowe. [przypis redakcyjny]
2714. quocumque titulo (łac.) — pod jakimkolwiek tytułem. [przypis redakcyjny]
2715. ab utrinque (łac.) — przez obie strony. [przypis redakcyjny]
2716. eliminować z ksiąg — tj. z ksiąg publicznych: grodzkich, miejskich itp. [przypis redakcyjny]
2717. perpetuum silentium (łac.) — wieczyste milczenie. [przypis redakcyjny]
2718. contra calumniatores (łac.) — na potwarców. [przypis redakcyjny]
2719.
Darmowe książki «Pamiętniki - Jan Chryzostom Pasek (czytanie ksiazek w internecie .TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)