Jak wam się podoba - William Shakespeare (Szekspir) (czytanie dla przedszkolaków txt) 📖

Uwagi: 0

Słowa kluczowe:

Skarżyć się

Krótki opis książki:

Wygnawszy swojego brata z dworu, książę Fryderyk obejmuje tron we francuskim księstwie. Zezwala jednak pozostać we dworze Rozalindzie — swojej bratanicy, ze względu na to, że łączy ją wielka przyjaźń z jego córką.

Rozalinda zakochuje się w Orlandzie, jednym z braci, będących pod opieką Fryderyka. Wkrótce zostaje wygnana przez władcę, a wraz z nią ucieka przyjaciółka — znajdują schronienie w Lesie Ardeńskim, w którym skrywa się również wypędzony król. Rozalinda przebiera się za chłopca i pod nową postacią utrzymuje kontakt z ukochanym.

Jak wam się podoba to sztuka Williama Szekspira, która budziła wiele kontrowersji. Krytykował ją m.in. Lew Tołstoj — zarzucał, że za bardzo schlebia nieskomplikowanym gustom odbiorców. Ta komedia pasterska powstała w 1599 lub 1600 roku, opublikowano ją w 1623 w Pierwszym Folio. Z sielanki pochodzi jeden z najsłynniejszych cytatów z Szekspira: „Świat jest teatrem, aktorami ludzie, którzy kolejno wchodzą i znikają”.

Przeczytaj książkę

Podziel się książką:

Czytasz książkę online - «Jak wam się podoba - William Shakespeare (Szekspir) (czytanie dla przedszkolaków txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)

Idź do strony:

na twoje zwycięstwo,

Gdybyś z innego domu ród wywodził.

Lecz bywaj zdrowy! Dzielny z ciebie młodzian;

Szkoda, że ojciec twój to imię nosi.

Wychodzą: Książę, Le Beau i Dwór. CELIA

Na miejscu ojca także bym mówiła10?

ORLANDO

Tak jestem dumny, żem Rolanda synem,

Najmłodszym synem, żebym się nie mieniał,

Gdyby mnie książę za syna chciał przybrać.

ROZALINDA

Ojciec mój kochał Rolanda jak duszę,

A świat uczucia ojca mego dzielił.

Gdybym wiedziała, że to syn Rolanda,

Łez bym strumieniem błagała go wprzódy,

Nim by rozpoczął niebezpieczną walkę.

CELIA

Idźmy, kuzynko, idźmy szermierzowi

I podziękować, i otuchy dodać,

Bo twarde słowa mojego rodzica

Serce mi krwawią. Dzielnieś się pokazał:

Jeśli w miłości obietnic dotrzymasz,

Jak je w zapasach dzisiaj prześcignąłeś,

Szczęśliwa będzie przyszła twa kochanka.

ROZALINDA

daje mu łańcuszek, który zdjęła z szyi:

Noś to, młodzieńcze, na moją pamiątkę.

Gdyby fortuna wierniejszą mi była,

Więcej bym dała; lecz nie mam nic więcej.

Idźmy, kuzynko.

CELIA

Bądź zdrów, młody panie.

ORLANDO

Nie mogęż nawet powiedzieć11: dziękuję?

Lepsza mnie cząstka leży powalona,

A co zostało, drzewem jest bez życia.

ROZALINDA

On woła na nas. Z fortuną uciekła

I moja duma. Spytam, czego żąda.

Czy nas wołałeś? Walczyłeś jak rycerz

I pokonałeś więcej niż twych wrogów.

CELIA

Czas iść, kuzynko.

ROZALINDA

Jedno jeszcze słowo.

Bądź zdrów, młodzieńcze! Niech Bóg będzie z tobą!

Wychodzą: Rozalinda i Celia. ORLANDO

Jakaż namiętność język mi związała?

Chciała rozmawiać, jam słów znaleźć nie mógł.

Wchodzi Le Beau.

Biedny Orlando! Zwyciężył cię, widzę,

Karol lub słabszy od Karola szermierz.

LE BEAU

Przychodzę dać ci przyjacielską radę:

Uciekaj śpiesznie; bo choć zasłużyłeś

Na chwałę, miłość, na poklaski ludu,

Umysł książęcy w takim dzisiaj stanie,

Że na złe wszystkie czyny twe tłumaczy;

Ile kaprysu w księcia jest uczuciach,

Łatwiej ci pojąć niż mnie wypowiedzieć.

ORLANDO

Dzięki za radę! — Lecz powiedz mi, panie,

Z dwóch dam przytomnych szermierskiej rozprawie,

Powiedz mi, która córką jest książęcia?

LE BEAU

Żadna, jeżeli sądzim z charakteru,

A niższa wedle natury i prawa.

Druga jest córką wygnanego księcia,

Przywłaszczyciela wolą zatrzymana

Na towarzyszkę córki. Te panienki

Czulej niżeli siostry się kochają.

Od niejakiego jednak czasu książę

Powziął urazę do swej synowicy,

Dlatego tylko, że ją naród cały

Dla cnót jej wielkich poważa i ceni,

Przez pamięć ojca nad losem jej płacze.

Z boleścią widzę, że złość dotąd skryta,

Wkrótce wybuchnie. — Bądź zdrów, młody panie!

A później, później w lepszym niż ten świecie

Będę twej bliższej znajomości szukał.

ORLANDO

Dzięki ci, panie, za dobre twe rady!

Wychodzi Le Beau.

Jak mną okrutnie gorzki los pomiata!

Z tyrana dworu do tyrana brata.

O, Rozalindo, niebieski aniele!

SCENA III

Pokój w pałacu.

Celia i Rozalinda. CELIA

Jak to, kuzynko? Jak to Rozalindo? Kupidynie, zmiłuj się nad nami! Ani słowa?

ROZALINDA

Ani jednego, żeby na psa rzucić.

CELIA

Słowa twoje zbyt są kosztowne, żeby je kundlom rzucać; rzuć je raczej na mnie i ukąś mnie twoim rozumem.

ROZALINDA

To by musiano zamknąć obie kuzynki: jedną, że pokąsana moim rozumem, a drugą, że rozum straciła.

CELIA

A wszystko z przyczyny twojego ojca?

ROZALINDA

Nie, trochę także z przyczyny córki mojego ojca. O, jak ciernisty świat ten dnia powszedniego!

CELIA

To tylko łopuch rzucony na ciebie wśród świątecznej rozpusty; jeżeli bitym nie pójdziemy gościńcem, do naszych przyczepią się sukni.

ROZALINDA

Gdyby tylko do mojej przyczepił się sukni, nie trudno byłoby go otrząsnąć, ale ten łopuch w moim jest sercu.

CELIA

To go odkaszl.

ROZALINDA

Odkaszlałabym wprzódy życie.

CELIA

Trochę odwagi! Pasuj się12 z namiętnością i własnym uczuciem.

ROZALINDA

Moje uczucie trzyma stronę silniejszego ode mnie zapaśnika.

CELIA

Szczęść ci, Boże! Przyjdzie czas próby choćby i obalić się przyszło. Ale żarty na stronę, a mówmy na serio. Czy podobna, abyś tak nagle, tak namiętnie przywiązała się do najmłodszego syna Rolanda?

ROZALINDA

Ojciec mój, książę, kochał serdecznie jego ojca.

CELIA

Nie idzie za tym, żebyś serdecznie miała kochać jego syna; bo wedle takiej logiki byłoby moją powinnością nienawidzić go, bo ojciec mój ojca jego nienawidził serdecznie, ja przecie nie mam nienawiści do Orlanda.

ROZALINDA

O, nie! Nie miej nienawiści do niego przez miłość dla mnie.

CELIA

A czemu nie, proszę? Czy nie zasłużył na to?

ROZALINDA

Dlatego pozwól mi go kochać, a ty z twej strony kochaj go dlatego, że ja go kocham. Lecz patrz, książę nadchodzi.

CELIA

A oczy jego gniewem płoną.

Wchodzą: Książę Fryderyk i Panowie. KSIĄŻĘ FRYDERYK

Jeśli twe życie cenisz, mościa panno,

Uciekaj śpiesznie.

ROZALINDA

Ja, stryju?

KSIĄŻĘ FRYDERYK

Ty sama.

Bo gdy w dni dziesięć straż cię moja schwyta

O mil dwadzieścia od naszej stolicy,

Umrzesz.

ROZALINDA

Przynajmniej pozwól mi, o książę,

Niech z sobą wiedzę winy mej zabiorę;

Jeśli znam dobrze duszy mej skrytości,

Znam wszystkie życzeń moich tajemnice,

Jeśli nie marzę, jeśli nie szaleję

(A czuję, żem jest zmysłów moich panią),

To nigdy, stryju, nigdy nawet myślą

Nie obraziłam twego majestatu.

KSIĄŻĘ FRYDERYK

To wszystkich zdrajców zwykłe oświadczenie;

Gdyby niewinność na słów rosła gruncie,

Wszyscy niewinni jak niewinność sama.

Tobie dość wiedzieć: nie ufam ci więcej.

ROZALINDA

Twoja nieufność zdrajcą mnie nie robi.

Na czym gruntujesz twoje podejrzenia?

KSIĄŻĘ FRYDERYK

Czy nie dość, żeś jest ojca twego córką?

ROZALINDA

Byłam nią, kiedy księstwo to posiadłeś,

Byłam nią, kiedyś z ziemi go tej wygnał.

Książę mój, zdrada nie spada dziedzictwem,

A gdyby nawet ojców była spadkiem,

Ojciec mój, książę, nigdy zdrajcą nie był.

Nie bądź więc, błagam, w sądzie twym surowy,

Nie bierz za zdradę mojego ubóstwa.

CELIA

Drogi mój książę, wysłuchaj mej prośby.

KSIĄŻĘ FRYDERYK

Dla ciebie tylko tu ją zatrzymałem,

Inaczej z ojcem poszłaby się włóczyć.

CELIA

O jej tu pobyt nie prosiłam wtedy,

Sam ją przez litość zatrzymałeś przy mnie.

Naprzód, zbyt młoda, nie znałam jej ceny;

Dziś znam ją dobrze. Jeśli jest zdrajczynią,

I ja nią jestem, bo sen nasz jest wspólny,

Wspólna zabawa, nauka i pokarm;

Ciągle, Junony podobne łabędziom,

Po strudze życia płyniem nierozdzielne.

KSIĄŻĘ FRYDERYK

W twojej prostocie nie znasz jej forteli:

Twarz jej łagodna, cierpliwa, milcząca

Do ludu mówi i litość w nim budzi.

Nie widzisz, ślepa, jak ona ci kradnie

Hołd ci należny; gdy jej tu nie będzie,

Blask twój i cnota piękniej zajaśnieją.

Lecz skończmy na tym, bo moje wyroki

Są nieugięte i nieprzełamane.

Jest i zostaje wygnaną.

CELIA

Więc, książę,

Drugim wyrokiem skaż mnie na wygnanie,

Bo żyć nie mogę bez jej towarzystwa.

KSIĄŻĘ FRYDERYK

Nie wiesz, co mówisz. A ty, synowico,

Jeżeli termin przewleczesz, na honor

I na książęce słowo moje — umrzesz!

Wychodną: Książę i Panowie. CELIA

O, siostro moja, gdzie obrócisz kroki?

Chcesz ojców zmienić? Odstąpię ci mego.

Przez Boga! Nie bądź smutniejszą ode mnie.

ROZALINDA

Mam więcej przyczyn.

CELIA

Nie masz, droga siostro.

O, bądź wesołą! Czy nie wiesz, że książę

Mnie, córkę własną, na wygnanie skazał?

ROZALINDA

Nie.

CELIA

Więc miłości nie znasz, co cię uczy,

Że ciała nasze jedną mają duszę.

Słodka dziewczyno, mamyż13 się rozłączyć?

Nie; niech dziedziczki innej szuka ojciec.

Więc radźmy, jakby razem stąd uciekać,

Gdzie się obrócić i co z sobą zabrać.

Nie sama będziesz smutku dźwigać ciężar,

Od twych mnie cierpień i łez nie wyłączysz;

Świadczę się niebem, które z żalu zbladło,

Mów co chcesz, wszędzie pobiegnę za tobą.

ROZALINDA

I gdzież pójdziemy?

CELIA

Stryja mego szukać

W Ardeńskim Lesie.

ROZALINDA

Ile niebezpieczeństw

W dalekiej drodze dla dziewczyn jest młodych!

Więcej złodziei na piękność niż złoto.

CELIA

Ja twarz sadzami czarno pomaluję,

Ty zrób to samo, a nie znajdziem w drodze

Żadnej napaści.

ROZALINDA

Czy nie lepiej będzie,

Gdy wzrostem zwykły wzrost kobiet przewyższam,

Żebym na siebie ubiór wdziała męski?

Oszczep w prawicy, kordelas przy boku,

Choć trwoga w sercu kryje się niewieściem,

Przywdzieję wszystkie junaka znamiona,

Jak tchórz niejeden przed tłumu oczyma

Osłania trwogę męskości pozorem.

CELIA

Gdy będziesz mężem14, jak mam cię nazywać?

ROZALINDA

Nie chcę być gorszą od giermka Jowisza,

I odtąd, proszę, zwij mnie Ganimedem.

A twoje imię?

CELIA

Z losem moim zgodne:

Nie jestem Celią, ale Alieną.

ROZALINDA

Co mówisz, siostro, gdybyśmy w ucieczce

Zabrały z sobą książęcego błazna?

On byłby dla nas pociechą wśród drogi.

CELIA

On chętnie za mną w świat pójdzie daleki,

To rzecz jest moja. Więc śpieszmy się teraz,

Zbierzmy klejnoty i bogactwa nasze

I czas obmyślmy i najlepsze środki,

Jak zmylić pogoń za nami wysłaną.

Teraz nie w smutku idźmy, lecz radości,

Nie na wygnanie, ale do wolności.

Wychodzą.

AKT DRUGI SCENA I

Las Ardeński.

Książę wygnany, Amiens i Panowie w ubiorze strzeleckim. KSIĄŻĘ

Powiedzcie teraz, bracia na wygnaniu,

Czy przywyknieniem życie nasze nie jest

Nad malowany przepych dworu słodsze,

Lasy mniej groźne niż dwór podejrzliwy?

Tu z Adamowej uczuwamy kary

Tylko pór zmianę: lecz gdy wiatr zimowy

Szczypie nam ciało lodowatym tchnieniem,

Skostniały cały z uśmiechem powtarzam:

To nie pochlebstwo, szczery to przyjaciel,

Który dobitnie mówi mi, czym jestem.

Przeciwność słodkie wydaje owoce,

Jak jadowita i szpetna ropucha

Kosztowny klejnot w głowie swojej nosi.

Tu życie wolne od tłumnych zbiegowisk,

W strumieniu księgi, w drzewach ma języki,

Kazania w skałach, a korzyść we wszystkim.

AMIENS

Nie pragnę zmiany. Błogo ci, o książę!

Gdy możesz gniewy zawziętej fortuny

Tłumaczyć stylem słodkiego pokoju.

KSIĄŻĘ

Pójdziemyż15 teraz ubić co dziczyzny?

Wyznaję przecie, że serce mnie boli

Gdy cętkowane, biedne te głupiątka,

Tych państw samotnych pierwsi właściciele,

W granicach własnych pod strzał naszych ostrzem

Okrągłe biodra krwią własną rumienią.

1 PAN

Posępny Jakub ten sam czuje smutek,

Klnie się, że gorsze twoje przywłaszczenie

Niż brata, który wygnał cię z twej ziemi.

Dziś ja i Amiens zaszliśmy ukradkiem,

Gdzie w cieniu dębu leżał zadumany;

Drzewo nurzało stare swe korzenie

W wodach potoku szumiących śród boru;

Tam właśnie jeleń samotny, przez strzelca

Ciężko raniony przywlókł biedne ciało

I śmierci czekał; a prawdziwie, książę,

Z bólu tak ciężkie wydawał westchnienia,

Że wzdęta skóra na jego się bokach

Pękać zdawała; łzy wielkie, okrągłe,

Kropla za kroplą, po niewinnym pysku

Smutnie ściekały; kosmate głupiątko

Mierzone wzrokiem posępnym Jakuba

Stało nad brzegiem i wody potoku

Łzami zwiększało.

KSIĄŻĘ

A Jakub co na to?

Czy na ten widok nie prawił morałów?

1 PAN

O książę, tysiąc znalazł tam porównań.

Naprzód, gdy krople ciekły w zdrój obfity,

«Biedny jeleniu — mówił — twój testament

Piszesz jak wszyscy światowi panowie:

Zbyt już bogatym skarb twój przekazujesz».

Potem, gdy widział, że jeleń samotny,

Przez aksamitnych opuszczony braci,

«Tak bywa zawsze — zawołał — niedola

Idź do strony:

Darmowe książki «Jak wam się podoba - William Shakespeare (Szekspir) (czytanie dla przedszkolaków txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!

Dodaj komentarz