Darmowe ebooki » Komedia » Śluby panieńskie czyli Magnetyzm serca - Aleksander Fredro (biblioteka online .txt) 📖

Czytasz książkę online - «Śluby panieńskie czyli Magnetyzm serca - Aleksander Fredro (biblioteka online .txt) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Aleksander Fredro



1 ... 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Idź do strony:
AKT IV SCENA I
Gustaw, Jan.
Gustaw chodzi zamyślony, Jan krok w krok za nim z czarną chustką w ręku. GUSTAW
podając lewą ręką, nie stając
Zawiąż! 
do siebie 
Stało się — kocham ją szalenie — 
Lecz ona? — 
  JAN
chodząc za nim i opatrując rękę
Wcale nic... 
  GUSTAW
stając
Jak to nic? 
  JAN
jak wprzódy
Nie ma 
Tu nic. 
  GUSTAW
Na ręku! — Wiąż tylko — 
Chodzi; do siebie: 
Hm, sprzyja, 
Ale jak będzie, gdy rolę odmienię? —  
Jak? Kiedy zacząć? 
  JAN
nie mogąc w chodzie zawiązać ręki dla36 różnych gestów Gustawa
Niech się pan zatrzyma. 
 
Gustaw wyrywa rękę, którą Jan chwyta i dalej, chodząc, wiąże. GUSTAW
do siebie
Zatrzymać — pewnie — węzeł jest — 
  JAN
puszczając
Jest, panie. 
  GUSTAW
do siebie
Lecz jak rozwiązać? 
  JAN
Za koniuszek. 
  GUSTAW
stając w gniewie
Janie! 
  JAN
Słucham. 
  GUSTAW
Głupiś. 
  JAN
Tak? 
  GUSTAW
zrzucając chustkę
I nie tę zawija! 
Lewą nie piszę. 
  JAN
Któraż ręka boli? 
  GUSTAW
Co ci do tego — na, masz: zawiąż prawą.  
Podaje lewą rękę i zaczyna chodzić. — Do siebie:  
Pierwszy raz kocham. 
  JAN
Ależ panie... 
  GUSTAW
wciąż chodząc
No, a żwawo! 
do siebie 
Inna to miłość. 
  JAN
To ta sama. 
  GUSTAW
Kłamiesz. 
  JAN
Lewa. 
  GUSTAW
podając prawą rękę
A, ręka — no — jakże powoli. 
Zaczyna chodzić i ciągnie za sobą opierającego się gwałtem Jana. — Do siebie: 
Będę kochany... Aj, rękę mi złamiesz! 
  JAN
A którą, panie? 
  GUSTAW
Puść już, do kaduka! 
  JAN
Wiązać nie sztuka. 
  GUSTAW
Ale milczeć sztuka. 
  SCENA II
Gustaw, Albin.
Jan na znak Gustawa odchodzi. GUSTAW
na stronie
Już czuję wilgoć, zbliża się fontanna; 
do Albina:  
Albinie smętny! jak rosa poranna, 
Tak mgła z łez twoich napełnia dom cały. 
  ALBIN
A jednak mojej nie zmiękczyły skały! 
  GUSTAW
Nim się więc staną saletrzanym kwasem,  
Inny ci sposób poradzę tymczasem. 
  ALBIN
Poradź mi, poradź, a lepiej niż rano. 
  GUSTAW
Źle żem poradził? 
  ALBIN
Bóg to będzie sądzić. 
  GUSTAW
Cóż ci się stało? 
  ALBIN
Drzwi mi pokazano. 
Radź mi więc, radź, tylko mi nie kaź rządzić. 
  GUSTAW
Pierwej pocieszę. 
  ALBIN
Mnie? Pocieszyć?! Nieba! 
  GUSTAW
Klara cię kocha. 
  ALBIN
Zbyt bolesne żarty. 
  GUSTAW
Ręczę. 
  ALBIN
Nie wierzę. 
  GUSTAW
Przysięgać ci trzeba. 
  ALBIN
Jak wiesz? 
  GUSTAW
udając urażonego
Cóż to jest? Chcesz, nie wierz, uparty, 
Ale nie żądaj, bym zdradził zwierzenie. 
  ALBIN
rzucając mu się na szyję
Ach, ach! Gustawie! słów nie mam... łzy moje... 
  GUSTAW
głaszcząc
Cyt, cyt, Albinie. 
  ALBIN
Kocha mnie. 
  GUSTAW
Szalenie! 
  ALBIN
Cóż teraz będzie? 
  GUSTAW
Albina ożenię. 
  ALBIN
Mnie? Mnie? Z nią? — z Klarą? 
  GUSTAW
Ale jak nastroję, 
Tak ty grać będziesz — przyrzekasz mi święcie? 
  ALBIN
Dobrze, cóż zrobić? 
  GUSTAW
Zwalić przedsięwzięcie, 
Które twych nieszczęść przyczyną się stało, 
A potem zmusić, by prawdę wyrzekła. 
  ALBIN
Szczęścia za wiele! 
  GUSTAW
Trzebaż ci tak mało? 
  ALBIN
Z nią?! Wielkie nieba! 
  GUSTAW
Nudnyś, wielkie piekła! 
  ALBIN
Cóż chcesz? 
  GUSTAW
Słuchaj mnie. 
  ALBIN
Słucham... 
  GUSTAW
Daj jej uczuć, 
Że inną kochasz. 
  ALBIN
Przebóg! Nie kończ, ginę. 
  GUSTAW
namawiając
Czas jakiś! 
  ALBIN
Nigdy! 
  GUSTAW
Dzień. 
  ALBIN
Nie chcę. 
  GUSTAW
Godzinę. 
  ALBIN
Wprzód umrę. 
  GUSTAW
zniecierpliwiony
Mrzyj więc. 
  ALBIN
Nie zmienię mych uczuć. 
  GUSTAW
No, to udawaj, żeś je zgasił w sobie. 
  ALBIN
Nie mogę. 
  GUSTAW
Nareszcie, że kochasz nie tyle. 
  ALBIN
Udawać? 
  GUSTAW
prosząc
Trochę. 
  ALBIN
po krótkiem milczeniu
Nie ufam mej sile. 
  GUSTAW
na stronie
A bogdajżeś pękł! 
do Albina: 
No, to milcz. 
  ALBIN
Jak długo? 
  GUSTAW
Dzień jeden. 
  ALBIN
Milczeć? 
  GUSTAW
Nie mdleć. 
  ALBIN
Dzień? 
  GUSTAW
Nie wzdychać. 
  ALBIN
Nie wzdychać?  
po krótkiem milczeniu 
Ciężko na mnie. 
  GUSTAW
z zapałem
Razą37 drugą 
Wszystko odzyskasz; i po całej dobie  
Będziesz mógł jęczeć, płakać, wzdychać, kichać. 
Tylko nie teraz, nie teraz, u licha! 
  ALBIN
A gdy nareszcie, jak ty każesz, zrobię,  
Gdy pozna Klara, że Albin nie wzdycha? 
  GUSTAW
zniecierpliwiony
Wtedy Albina ożenię, ożenię — 
  ALBIN
po krótkiem milczeniu
Do jutra? 
  GUSTAW
Daj słowo. 
  ALBIN
Ale... 
  GUSTAW
Dajesz? 
  ALBIN
Daję. 
  GUSTAW
A teraz bądź zdrów, 
ściskając go 
kochaj mnie... 
obracając się ku drzwiom  
Idź sobie. 
Albin odchodzi. 
Sam. 
Tak zatrudnienie dla Klary sposobię, 
Kocha go, czy nie — pewnie jest ciekawa: 
Zajmie ją zatem ta odmienna sprawa, 
A nim jej dojdzie po zakrętach wielu, 
Ja krok po kroku zbliżę się do celu. 
  Scena III
Gustaw, Aniela. ANIELA
wchodząc ostrożnie
Słyszał Radost? 
  GUSTAW
Nie słyszał. 
  ANIELA
Ach, oddycham przecie! 
  GUSTAW
Wszystkom naprawił. 
  ANIELA
Ginęłam z bojaźni. 
  GUSTAW
biorąc za rękę
Tyle dobroci tak rzadkiej w tym świecie. 
Tyle dowodów troskliwej przyjaźni, 
Ileż wdzięczności nie obudzą we mnie? 
  ANIELA
Cóż uczyniłam wdzięczości godnego? 
  GUSTAW
Chcesz dobrze czynić. 
  ANIELA
Wszak to tak przyjemnie. 
  GUSTAW
Masz dziś sposobność. 
  ANIELA
Proszę wskazać drogę. 
  GUSTAW
Rękęm skaleczył. 
  ANIELA
I bardzo? 
  GUSTAW
Nic złego. 
Lecz pióra całkiem utrzymać nie mogę. 
nieśmiało  
Gdybyś w tym razie zastąpić mnie chciała. 
  ANIELA
Pisać? I co? 
  GUSTAW
List. 
  ANIELA
List! Ach nie! 
  GUSTAW
Dwa słowa. 
  ANIELA
Dwa — a kogo? 
  GUSTAW
Do mojej Anieli. 
  ANIELA
Co? Takie listy ja bym pisać miała? 
  GUSTAW
I cóż w tem złego? 
  ANIELA
Daremna namowa. 
  GUSTAW
żałośnie
Rękęm skaleczył. 
  ANIELA
To może kto drugi... 
  GUSTAW
Ach, któż na świecie moje troski dzieli? 
Komu się zwierzyć, gdzie błagać usługi, 
Kiedy przed tobą daremnie się żalę? 
  ANIELA
chodząc i pół z płaczem
Cóż ja mam robić? 
po krótkiem milczeniu 
To nie pisać wcale. 
  GUSTAW
Jeszcze, Anielo, w kwiat życia bogata,  
Znasz tylko rozkosz, a nie znasz cierpienia; 
Jeszcze, szczęśliwa, nie znasz oddalenia! 
Nie wiesz, że wtedy cały ogrom świata  
Jeden punkt tylko dla nas w sobie mieści, 
A tym jest chwila spodziewanej wieści. 
Nie wiesz, jak wtedy śledcze oko płonie, 
Jak każdy szelest dech zapiera w łonie, 
I jaka boleść, gdy mija godzina —  
Z nią wprzód spłacona pociecha jedyna. 
  ANIELA
Otóż to miłość! — kochajże tu, proszę! 
  GUSTAW
Ach, kochaj, kochaj! Boskie to rozkosze! 
  ANIELA
Ach nie! 
  GUSTAW
Dlaczego? 
  ANIELA
Nie wiem, lecz się trwożę. 
  GUSTAW
Trwożysz? 
  ANIELA
Lękam się... 
  GUSTAW
Jak dziecię lekarza, 
Który mu jednak życie zwrócić może. —  
Ach, obojętność naturę znieważa: 
Dusza niezdolna wybrać, kochać inną, 
Zimną rachubą każde czucie zaćmi; 
Dla niej jest niczem dla drugich być czynną, 
Dla niej łza niemą — ludzie nie są braćmi. — 
Lecz gdy miłością serce moje bije, 
Gdy powiem: kocham — wtenczas tylko żyję, 
Żyję szczęśliwy i w lubym zamęcie  
Świat do podziału pociągam w objęcie. 
  ANIELA
Tak, gdyby miłość mogła być prawdziwa... 
  GUSTAW
Miłość jest jedna... 
  ANIELA
Udawań tysiące. 
  GUSTAW
Wyrzec się światła, bo i ciemność bywa? 
  ANIELA
Wyrzec się każą pozory mylące. 
  GUSTAW
z uczuciem, biorąc ją za ręką
Ach, nie wierz zresztą tej pieszczocie wzroku,  
Gdy z wolna sunąc, spocznie w twojem oku. 
Tej drżącej dłoni, kiedy ciebie bliska; 
Nie wierz głosowi, co się w serce wciska. 
Lecz własne czucie niech się wiarą stanie: 
Ta czułość tęskna, to błędne żądanie, 
A zwłaszcza pociąg nieodmienny losem  
Równego czucia jest tylko odgłosem. —  
na znak niedowierzający Anieli  
Wierz mi, są dusze dla siebie stworzone: 
Niech je w przeciwną los potrąci stronę, 
One wbrew losom, w tym lub w tamtym świecie,  
Znajdą, przyciągną i złączą się przecie. 
Tak jak dwóch kwiatów obce sobie wonie  
Łączą się w górze, jedna w drugiej tonie. 
Aniela zamyślona; Gustaw po krótkiem milczeniu mówi dalej:  
I cóż to, powiedz, zaraz w pierwszej chwili  
Wzbudziło we mnie tę ufność ku tobie? 
Co ośmieliło, że zwierzenie robię, 
Jeśli nie serce, co nigdy nie myli? 
  ANIELA
Ach, czyliż zdradzić jest kiedy kto w stanie? 
  GUSTAW
Klara najpierwsza. 
  ANIELA
Zbyt błędne mniemanie. 
  GUSTAW
Ile mnie złego, tyle jej korzyści. 
  ANIELA
Komu? Co? Klarze? 
  GUSTAW
Radost ją zaślubi. 
  ANIELA
Radost? — 
  GUSTAW
Jak tylko zamiaru nie ziści, 
Przez zemstę ku mnie
1 ... 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Idź do strony:

Darmowe książki «Śluby panieńskie czyli Magnetyzm serca - Aleksander Fredro (biblioteka online .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz