Niedola Nibelungów - Autor nieznany (biblioteka przez internet txt) 📖
Krótki opis książki:
Niedola Nibelungów to pochodzący z XIII wieku epos bohaterski. W oryginale został zapisany w języku średnio-wysoko-niemieckim. Przetłumaczony na język polski pod koniec XIX wieku m.in. przez dra Ludomiła Germana.
Niedola Nibelungów to opowieść o rycerskim honorze, pojedynkach, tradycjach; gorącej miłości i zdradzie, podana na tle podboju Burgundii, walki o władzę, a także konflikcie świata chrześcijańskiego i pogańskiego. Tytułowi Nibelungowie swoją nazwę wywodzą od staroniemieckiego słowa Nebul oznaczającego mgławicę. Wiąże się ich z istniejącą w mitologii skandynawskiej krainą zmarłych — krainą mieszkańców mgieł. W utworze postacie legendarne przeplatają się z historycznymi wojownikami i władcami. Do tego średniowiecznego eposu odwoływali się często późniejsi literaci, był on również odwołaniem dla ideologii głoszących wyższość narodu niemieckiego.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Autor nieznany
- Epoka: Średniowiecze
- Rodzaj: Liryka
Czytasz książkę online - «Niedola Nibelungów - Autor nieznany (biblioteka przez internet txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Autor nieznany
stół, lecz przed sobą
Puśćcie mnie, bym do panów mych poszedł z żałobą!»
Śmiałka, co go na wschodach wyprzedzić się starał,
Ciął wnet miecza zamachem i tak go ukarał,
Że mu się wszystko z drogi ustąpić musiało.
Takich cudów rycerza męstwo dokazało.
XXXIII. Jak Burgundowie z Hunnami walczyli
Kiedy nareszcie dotarł popod sali progi,
Kazał Ecla czeladzi precz ustąpić z drogi,
Stanął cały krwią wrogów obficie zbroczony,
A w ręku trzymał goły miecz swój doświadczony.
Od progu wielkim głosem na brata zawoła:
«Hej, Hagenie! Za długo siedzicie u stoła!
Wam i Bogu się skarżę, donosząc o szkodzie:
Rycerze i pachołki wybici w gospodzie».
A ten głośno wołając pyta: «Kto to zrobił?» —
«Bledel — rzekł Dankwart — z swoją drużynę ich pobił,
Ale wiedzcie, że wnet go dosięgnęła zguba,
Bom własną mu prawicą głowę zdjął z kadłuba».
«Niewielka szkoda! — Hagen na to się odzywa —
Jeżeli o nim jeno mówi wieść prawdziwa,
Iż poległ od prawego wojownika ciosu,
Nie powinny niewiasty płakać jego losu.
Ale powiedz, Dankwarcie skąd ta krew na szacie?
Cóż? Czy ci ciężkie rany dokuczają, bracie?
Jeśli ten, co to zrobił, w tym kraju się chroni,
Musi zginąć, chyba że diabeł go obroni».
«Jam zdrów, jeno mi suknię potok krwi pobroczył,
A krew to nieprzyjaciół, com jej z ran natoczył.
Ilu dzisiaj w śmiertelną wyprawiłem drogę,
Gdybym miał zliczyć, liczby zaprzysiąc nie mogę!»
A Hagen rzekł: «Dankwarcie, stań u drzwi na straży,
Pilnuj, niech z Hunnów żaden umknąć się nie waży!
Ja tu z nimi pogadam, — tak każe konieczność,
Bo niewinnie nam czeladź wyprawili w wieczność».
«Jeśli mam być odźwiernym podczas waszych godów —
Rzecze junak — to pilnie będę strzegł tych schodów,
I potrafię usłużyć tak potężnym panom!»
Gorzej stać się nie mogło Krymhildy dworzanom.
A Hagen mówił dalej: «Rad bym wiedzieć przecie,
Co oni sobie szepczą do ucha w sekrecie!
Zdaje mi się, jakby im ten odźwierny wadził,
Co tę ważną nowinę nam Burgundom zdradził.
Słyszałem, że królowa z dawna się zaklina,
Iż nie dopuści, by nam płazem uszła wina.
Pijmyż zdrowie! królowi podziękujmy ninie
Za wino! Niech królewicz młody pierwszy zginie!»
To mówiąc, cios tak srogi zadaje chłopczynie,
Iż po mieczu na rękę krew mu strugę płynie.
A główka aż na łono królowej odskoczy,
I wnet rzeź się mordercza w całej sali toczy.
Miecz oburącz trzymając godzi Hagen cięciem
Na ochmistrza, opiekę co miał nad dziecięciem,
Wnet głowa mu się z karku stoczyła przed stoły, —
Gorzką dostał nagrodę za swoje mozoły.
Zwrócił się, przy królewskim stole Werbla zoczył
I gniewem zapalony ku niemu poskoczył,
Ciął, wnet grajkowi ręka od skrzypiec odpadnie:
«Masz! Iżeś do Burgundów posłował tak zdradnie!»
«Biadać mi! — krzyknie Werbel — cóżem ja zawinił?
Byłem posłem w Burgundii, alem to uczynił
Ufny w honor rycerski. Jak teraz piosenki
Na skrzypkach mam wygrywać, ja grajek bez ręki!»
Lecz nie dba Hagen o to, czy grajek nie zdoła
Skrzypek już wziąć do ręki, — tnie, rąbie dokoła,
Śmiertelne niosąc ciosy, — ubił mężów wiele.
Po całym domu trupem nieprzyjaciół ściele.
Volker się też od stołu porwał, w jego ręku
Smyk potężny rozgłośnie w hucznym zagrzmiał dźwięku,
Machał nim i wywijał srogo skrzypek dzielny,
Iż w Hunnach gniew ku sobie rozbudził śmiertelny.
Skoczyli trzej królowie, rzuciwszy biesiadę,
Nim co gorszego zajdzie, chcą uśmierzyć zwadę,
Ale nie podołali stanąć im na drodze,
Gdy się Volker i Hagen zaciekli tak srodze.
Widział władca znad Renu, iż boju nie wstrzyma,
Więc i sam dobył miecza i walki się ima, —
Przez pancerze zadając wrogom ciężkie rany,
Dowiódł, że zeń bohater w bitwie zawołany.
Nie obeszło się przy tem bez zucha Gernota,
Mnogo rycerzy trupem legło od brzeszczota,
Co mu Rydygier niegdyś dał go w podarunku.
Mieli stąd huńscy męże niemało frasunku.
Toż młody syn Uoty nie żałował ręki,
Rąbał mieczem, rozgłośne ozwały się szczęki,
Kiedy stalowe hełmy ciął huńskiego ludu.
Zuchwały młodzian w walce dokazywał cudu.
A chociaż i królowie, i rycerze śmiele
Potykać się umieli, Giselher na czele
Napierał nieprzyjaciół, siła tak mu służy,
Iż przed nim się niejeden walał w krwi kałuży.
Ale też i Hunnowie niezłomnie stawali,
Goście siekąc naokół hasają po sali
Z mieczami w górę, straszne staczając gonitwy, —
Słychać jeno jęk rannych mężów i zgiełk bitwy.
Kto stał za drzwiami, w odsiecz ku swoim pomyka,
Lecz go w drzwiach niespodzianka niemiła spotyka;
Inny z sali uciekał, rad uniknąć szkody,
Ale Dankwart żadnego nie puścił na schody.
Więc tłoczy się koło drzwi tłumnie jaki taki,
A miecze coraz głośniej dzwonią o szyszaki:
Znowu Dankwart w gorącej obaczył się łaźni.
Trwożył się o to Hagen w braterskiej przyjaźni
I głośno na Volkera wołał: «Druhu miły,
Patrzcie, jakie tam tłumy brata obstąpiły!
Jak nań potężnym ciosem godzi mężów wielu!
Nim go utracim, broń mi brata, przyjacielu!»
A grajek na to rzecze: «Zaraz mu pomogę!»
Smykiem sobie przez salę jął torować drogę,
Często dzwonił po hełmach nie żałując ręki;
Burgundzi głośne za to składają mu dzięki.
Stanął już przy Dankwarcie i rzecze śród boju:
«Wy dzisiaj niemałego zażyliście znoju,
Brat mnie wasz prosił, abym stanął wam w obronie.
Zasłońcież z tamtej strony, ja tu drzwi ochronię».
Więc zewnątrz stanął Dankwart i razów nie skąpił;
Jeśli który ze schodów bliżej doń postąpił,
Wnet rozgłośnie miecz dzwoni, szczękając po zbroi.
Wewnątrz tak samo Volker twardo u drzwi stoi.
Wołał zuchwały grajek ponad tłumy wrogów:
«Hagenie, patrzcie, dobre zasuwki u progów!
Drzwi Ecela potężną rogatka zaparte
Bo ręce dwóch rycerzy tysiąc ryglów warte!»
Kiedy Hagen obaczył, jaka straż tam czuwa,
Zatrzymuje się, tarczę na plecy usuwa,
I dopiero na dobre pomsta się poczęła:
Nadzieja ocalenia dla wrogów zniknęła.
Gdy ujrzał władca z Berna, jaka grozi strata,
Jak dzielny Hagen mieczem hełmy w sztuki płata,
Na ławę Amelungów cny książę wyskoczył
I rzekł: «Gorzkiego piwa Hagen tu natoczył!»
Gospodarz oczywiście troskami się biada,
Tyle mu miłych druhów przed oczami pada,
Sam ledwie z życiem uszedł, więc przejęty bólem
Siedział trwożnie, — cóż pomóc może, że on królem?
Woła na potężnego Dytrycha królowa:
«Pomagaj mi rycerzu, abym uszła zdrowa
Zaklinam cię na cnoty, co twoją rodzinę
Zdobią! Gdy mnie dopadnie Hagen, pewnie zginę!»
Lecz Dytrych jej odrzecze: «Jakże wam pomogę, —
Można pani? O siebie sam uczuwam trwogę. —
Guntera męże takim strasznym gniewem płoną,
Iż nie zdołam nikogo zasłonić obroną».
«Nie odprawiaj mnie z niczem, cny a możny panie.
Niech dzisiaj twoje męstwo na pomoc nam stanie!
Wyprowadź mnie z tej sali, albo zginąć muszę!»
Słusznie królowę trwogi dręczyły katusze.
«Ha, więc zobaczę, czyli pomoc ma co warta!
Alem nigdy widział, by złość tak zażarta
Płonęła w oczach mężów, jako w tej godzinie.
Ot, patrzcie, jak od ciosów krew po hełmach płynie!»
Krzyknął zuch zawołany, gdzie walka wre sroga
Tak silnie, jakby płynął głos z turzego roga.
Aż zatrzęsły się grodu posady obszerne,
Bo Dytrych głos miał gromki i siły niezmierne.
Słyszał Gunter, choć szumi walki zawierucha,
Jego głośne wołanie, więc nastawił ucha
I rzekł: «Otom Dytrycha głos słyszał tej chwili, —
Czy mu nasi, broń Boże, kogo nie ubili?
Widzę, stoi na stole i ręką mnie wzywa. —
Hej, ty z burgundzkiej ziemi drużyno życzliwa,
Wstrzymaj walkę na chwilę! Słuchajcie, co rzecze, —
Może mu szkodę nasze wyrządziły miecze».
Na takie prośby króla i rozkaz wyraźny,