Brand - Henryk Ibsen (literatura naukowa online .txt) 📖
Krótki opis książki:
Brand — dramat Henrika Ibsena z roku 1865. Głównym bohaterem jest pastor, opierający swoją religijność na dewizie „wszystko albo nic”. Nawet jego nazwisko jest znaczące (oznacza ogień). Dramaturg traktuje jego poglądy z wyraźną sympatią, zarazem jednak nie zamyka oczu na spustoszenie, jakie radykalnie wyznawana wiara sieje pośród ludzi otaczających głównego bohatera. Jego niewątpliwa charyzma doprowadza do rozbicia małżeństwa, poczucie obowiązku — do śmierci syna, a następnie żony, kaznodziejski zapał podsyca konflikty we wspólnocie, a w finale prowadzi do spektakularnego nieszczęścia.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Henryk Ibsen
- Epoka: Modernizm
- Rodzaj: Dramat
Czytasz książkę online - «Brand - Henryk Ibsen (literatura naukowa online .txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Henryk Ibsen
wraz rozprzęgło:
Kłótnie, sprzeczki, bójki, wrzawy —
Wiedź ich, Boże, do poprawy! —:
Gdzie jest ojciec... gdzie... ojcowie!
O!...
BRAND
Agnieszko!
AGNIESZKA
Co mi powie —?
BRAND
Obowiązek spełnij swój!
AGNIESZKA
przerażona
Jak to? Tej! Przenigdy!
KOBIETA
Uj!
Daj, co masz! Ja wszystko biorę:
Jedwab, łachman! W taką porę
Dobre mi jest to i tamto!
Wszak ci szych133 to! Wszak ci kram to,
Lecz ma rozgrzać dziecka krew,
Przelać żar do zmarzłych trzew!
Ma dziś koniec być sierocie,
Niech umiera! Tylko w pocie,
A nie w lodzie!
BRAND
do Agnieszki
Słuchaj! Boże
Mówią znaki!
KOBIETA
A czy może
Skrzywdzisz tym własnego chłopca?
Nie! Więc niechże z rąk twych obca
Ma dziś dusza suknię życia,
Śmiertelnego kęs nakrycia!
BRAND
Biada, kto się bronić śmiał,
Gdy mu serce w górę rwał
Obowiązku święty szał!
KOBIETA
Daj! Daj!
AGNIESZKA
Znaczy — o zakało! —
Zelżyć, zhańbić drogie ciało!
Obdzieranie trupa!
BRAND
Na nic
Trud ofiarny, gdy bez granic,
Na nic dziecka śmierć!... W pamięci
Miej to dzisiaj...
AGNIESZKA
złamana
Niech się święci
Wola twoja! Pękaj, łono,
Na nic cały ból twój pono!
Więc, kobieto, gdy inaczej
Już nie mogę — Bóg wybaczy —
Podzielmy się tym, co bywa...
KOBIETA
Dawaj! Dawaj! Jakom żywa!
BRAND
Dzielić, żono? Dzielić?
AGNIESZKA
Prędzej
Śmierć mnie wyrwie z mojej nędzy,
Niż dam więcej. Nie okradaj
Mnie z wszystkiego! Mężu, gadaj:
Cóż, jeśli jej pół udzielę?
BRAND
Było-ż wszystko to za wiele,
Kiedyśmy to kupowali
Swemu dziecku?...
AGNIESZKA
dając kobiecie jedną sztukę za drugą
Dalej! Dalej!
Oto tutaj płaszczyk jest,
W którym on przyjmował chrzest...
Masz; kabacik, szarfę, suknię!
Ciepłe to w każdziutkim włóknie,
Dobrze chroni w czasie burzy.
Masz czepeczek, niech ci służy!
Masz pończoszki — na mróz srogi
Można już w tym iść bez trwogi...
Weź ostatnie te rupiecie...
KOBIETA
Dawaj! Dawaj!
BRAND
Lube dziecię,
Dałaś li już tej niewieście
Wszystko? Wszystko?
AGNIESZKA
daje dalej
Masz tu wreszcie
Koronacyjny płaszcz z tej chwili,
Gdyśmy dziecko swe stroili
Na ofiarę...
KOBIETA
Nic już więcej
Tu nie widzę!... Wszystko moje!
Jeno — do kroćset tysięcy! —
Że ja się tu wójta boję!
Tam, na schodach go przystroję,
Potem — ile starczy nóg!...
znika
AGNIESZKA
stoi chwilę w wewnętrznej rozterce; w końcu pyta
Brand, odpowiedz: czyżbyś mógł
Chcieć coś jeszcze?
BRAND
Mów ty wprzód,
Czy też chętny duch cię wiódł
K tej ofierze strasznej, trudnej?
AGNIESZKA
Nie!
BRAND
Więc majak to był złudny —
Niespełnione jest żądanie.
chce odejść
AGNIESZKA
milczy, dopóki nie doszedł do drzwi, potem wola
Brand!
BRAND
Cóż jeszcze?
AGNIESZKA
Niech się stanie!
Ja skłamałam! Oszukałam
Cię o jedno! Nie oddałam,
Widzisz, mężu, ostatniego...
Oparłam się...
BRAND
Powiedz, czego?
AGNIESZKA
wyciąga z zanadrza złożom czapeczkę dziecięcą
Jednegom nie poświęciła!
BRAND
A to jest?
AGNIESZKA
Ach, łzy me piła!
Krwawym potem przepojona
Strasznej nocy, dotąd ona
Leżała na sercu mym!
To me szczęście, to mój raj!
BRAND
Trwajże dalej, trwajże w złym,
W mocy swych bałwanów trwaj!
chce odejść
AGNIESZKA
Stój!
BRAND
A czego?
AGNIESZKA
Ty wiesz o tem.
podaje mu czapeczkę
BRAND
zbliża się do niej i pyta, nie biorąc
Z wolą?
AGNIESZKA
Z wolą!
BRAND
bierze czapeczkę
A więc lotem
Stąd najszybszym, bo inaczej
Zgubi siebie w swej rozpaczy.
odchodzi
AGNIESZKA
Nić ostatnią, co mnie z ziemi
Prochem wiąże, surowemi
Targa dłońmi.
stoi chwilę bez ruchu; powoli wyraz jej twarzy przybiera cechy promienistej radości. Brand wraca; ona rzuca mu się rozradowana w objęcia i wola
Wolna jestem!
Brand, jam wolna! Wolność mieszka
W mojej duszy! Tak!
BRAND
Agnieszka!
AGNIESZKA
Jakby za cudownym gestem
Pierzchło wszystko! Wszystkie grozy,
Co strasznymi mnie powrozy
Krępowały, pchały w mroki,
Już w czeluści są głębokiej!
Zwyciężyłam w walce woli!