Darmowe ebooki » Dramat szekspirowski » Burza - William Shakespeare (Szekspir) (warto czytać .TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Burza - William Shakespeare (Szekspir) (warto czytać .TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)



1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
Idź do strony:
podnieś twoją, 
Uderz Gonzala! 
  SEBASTIAN
Jedno jeszcze słowo. 
 
Rozmawiają na stronie. Muzyka. Wchodzi Ariel niewidzialny. ARIEL
Pan mój przez sztukę swoją jeszcze w porę 
Odkrył grożącą śmierć przyjacielowi 
I żeby jego nie zmarniały plany, 
Na ich ratunek pośpieszyć mi kazał. 
(śpiewa do ucha Gonzala) 
Gdy ty chrapiesz, śpisz głęboko, 
Sprzysiężenia czuwa oko, 
Aby spiski knuć. 
Jeśli drogie ci jest życie, 
Z myśli senne zrzuć owicie 
I zbudź się, zbudź! 
  ANTONIO

Niech i tak będzie: nie traćmy więc czasu!

GONZALO
Aniele stróżu, ocal życie króla!  
 
Budzą się wszyscy. ALONSO
Zbudźcie się wszyscy! Co znaczą te miecze? 
Wzrok obłąkany? 
  GONZALO
Co to wszystko znaczy? 
  SEBASTIAN
Gdyśmy nad waszym czuwali spoczynkiem, 
Nagle się głuche rozległo ryczenie 
Byków, lwów raczej; czy was nie zbudziło? 
Jeszcze drżę cały. 
  ALONSO
Ja nic nie słyszałem. 
  ANTONIO
Głos mógłby uszy potworów przerazić 
I ziemią wstrząsnąć! To było ryczenie 
Całej lwów trzody. 
  ALONSO
Czyś słyszał, Gonzalo? 
  GONZALO
Na honor, panie, słyszałem brzęczenie 
Dziwnej natury, które mnie zbudziło. 
Ledwom cię trącił i otworzył oczy, 
W ich ręku nagie miecze zobaczyłem; 
A i to prawda, że słyszałem szelest. 
Bądźmy ostrożni, miejsce to opuśćmy, 
A dla pewności dobądźmy oręży. 
  ALONSO
Więc idźmy dalej i biednego syna  
Szukajmy jeszcze. 
  GONZALO
On jest na tej wyspie. 
Od dzikich zwierząt zachowaj go, Boże! 
  ALONSO
Idźmy!  
  ARIEL
(na stronie)
Ja panu, com zrobił, obwieszczę: 
Ty, królu, błąkaj się za synem jeszcze. 
 
Wychodzą. SCENA II
Wchodzi Kaliban z wiązką drzewa. Słychać grzmot. KALIBAN
Wszystkie zarazy przez słońce wyssane 
Z bagien, trzęsawisk, niech Prospera ciało, 
Cal jego każdy chorobą okryją! 
Duchy mnie jego słyszą, lecz kląć muszę. 
One mnie szczypią i jak jeże kłują, 
Ciskają w błoto, jak błędne ogniki 
Śród nocy z drogi na manowce wiodą, 
Gdy im Prospero męczyć mnie nakaże. 
Za lada fraszkę wypuszcza je na mnie; 
Czasem jak małpy wyszczerzają zęby, 
Klapią, kąsają; czasami jak jeże 
Leżą na drodze i podnoszą kolce 
Właśnie, gdzie gołą stąpać muszę nogą; 
Czasem mnie żmije owiją dokoła 
I rozłupanym syczą mi językiem, 
Że aż szaleję. Patrz, patrz, (wchodzi Trynkulo) to duch jego, 
Leci mnie dręczyć, bo nazbyt leniwo 
Drzewo im niosłem. Upadnę jak długi, 
A może jeszcze wymknąć mi się uda. 
  TRYNKULO

Ani drzewa, ani krzaku, aby się ukryć przed słotą, a tu nowa zbiera się burza; słyszę już, jak wyje z wiatrami. Ta ogromna tam chmura, ta czarna, wygląda jak stara beczka już gotowa cały swój wylać trunek. Jeśli ma znowu grzmieć jak przed chwilą, nie wiem, gdzie schronić głowę; a ta przeklęta chmura lada chwila zacznie lać wodę cebrami. (spostrzegając Kalibana) A to co za stworzenie? Człowiek czy ryba? Umarły czy żywy? To ryba; zapach ma ryby, starej, zepsutej ryby; gatunek sztokfiszu nie najpierwszej świeżości. Osobliwsza ryba! Gdybym był w Anglii, jak już raz byłem, a miał tę rybę, choćby tylko malowaną, nie ma jarmarcznego gawrona, który by mi za pokazanie tynfa nie zapłacił. Tam z taką potworą można wyjść na ludzi; tam lada bestia osobliwa może człowieka na nogi postawić, bo tam ludzie, co nie chcą dać złamanego szeląga na wspomożenie kulawego żebraka, nie pożałują dziesięciu za pokazanie umarłego Indianina. Ma nogi jak człowiek, a płetwy niby ręce! Ciepły, na uczciwość! Odstępuję teraz od pierwszej myśli; to nie ryba, ale wyspiarz, dopiero co piorunem zabity. (grzmi) Ach, nadchodzi znowu burza! Najkrótsza dla mnie droga wsunąć się pod jego sukmanę, bo nie widzę innego schronienia w bliskości. Bieda dziwnych daje nieraz człowiekowi kompanów. Zostanę tak owinięty, dopóki burza nie wyleje wszystkich swoich mętów.

Wchodzi Stefano z butelką w ręku, śpiewając. STEFANO
Nie wrócę więcej na morze, na morze, 
Lecz tu umrę na lądzie; — 
 

Szkorbutyczna23 to nuta, ledwo na pogrzeb dobra. Ale tu moja pociecha (pije).

I ja, i kapitan, i sternik przy flisie, 
Wszyscyśmy kochali w swym czasie, 
Magdusię i Józię, Anusię, Marysię, 
Lecz żaden z nas nie dbał o Kasię; 
Bo ona swej gąbki językiem bogatym 
Bez końca wołała do majtka: idź z katem! 
O dziegieć i smołę troszczyła się mało, 
Choć krawczyk mógł skrobać, gdzie bądź ją świerzbiało. 
Więc dalej, na morze, zostawcie ją z katem! 
 

I to także szkorbutyczna nuta; ale tu moja pociecha (pije).

KALIBAN
Nie dręcz mnie — och! 
  STEFANO

A to co znowu? Czy diabłów tu mamy? Czy drwicie z nas, przebrani za dzikich ludzi i Indian? Ha! Nie dlatego uszedłem mokrej śmierci, żebym się zląkł czterech nóg waszych; bo powiedziane było: najtęższy zuch, co kiedykolwiek na czterech nogach chodził, do ucieczki go nie zmusi, a ja teraz to samo powtarzam, dopóki jest dech w nozdrzach Stefana.

KALIBAN

Duch mnie dręczy, och!

STEFANO

To pewno jakiś czworonożny potwór tej wyspy, który dostał febry, jak się zdaje. Ale gdzie się on, u diabła, naszego języka nauczył? Dam mu pomoc, choćby tylko dlatego, że jeżeli mi się uda wyleczyć go i obłaskawić, a potem dostać się z nim do Neapolu, będzie to prezent godny największego cesarza, co kiedykolwiek na byczej chodził skórze.

KALIBAN

Nie dręcz mnie, proszę! Poniosę spieszniej drzewo do domu.

STEFANO

Ma teraz paroksyzm i plecie trzy po trzy. Dam mu pokosztować z butelki; jeśli nigdy nie pił wina, zgubię mu febrę od razu. Bylem go potrafił uleczyć i obłaskawić, nie pożałuję starania, bo kto go kupi, wróci mi wszystkie koszta z procentem.

KALIBAN

Dotąd jeszcze nie bardzo mnie dręczysz, ale niedługo rozpoczniesz, czuję to po twoim drżeniu; teraz Prospero na ciebie działa.

STEFANO

Nie bój się tylko; otwórz gębę, a znajdziesz tam, co ci rozwiąże język, mój kotku. Otwórz gębę, to ci twoją trzęsionkę wytrzęsie, zaręczam, a uczciwie. Nie znasz twoich przyjaciół; otwórz paszczę, raz jeszcze powtarzam.

TRYNKULO

Zdaje mi się, że to głos znajomy; to głos — ale nie — on utonął, a to są diabły. O gwałtu, rety!

STEFANO

Cztery nogi a dwa głosy; co za potwór nieoszacowany! Głos przedni posłuży, żeby dobrze mówić o swoim przyjacielu, głos tylny, żeby ziać brudne słowa i potwarze. Jeśli wszystko wino mojej butelki może mu zdrowie przywrócić, zgubię mu febrę. Dalej — amen! A teraz wleję trochę w twoją drugą gębę.

TRYNKULO

Stefano!

STEFANO

Czy mnie po imieniu woła twoja druga gęba? Rety! Rety! To diabeł nie potwora; ucieknę. Nie mam dość długiej łyżki, aby zasiąść z nim do jednej misy24.

TRYNKULO

Stefano! Jeśli jesteś Stefano, dotknij mnie, przemów do mnie; ja jestem Trynkulo; nie bój się, twój dobry przyjaciel, Trynkulo.

STEFANO

Jeśli jesteś Trynkulo, to wyleź. Pociągnę cię za mniejsze nogi, bo jeśli są jeszcze na ziemi nogi Trynkula, to te być muszą a nie inne. Jesteś prawdziwy Trynkulo, na uczciwość. Jak żeś się dostał pod to cielę z księżyca? Czy ono Trynkulami trzaska?

TRYNKULO

Wziąłem je za stworzenie przez piorun zabite. Lecz ty, Stefano, czy nie utonąłeś naprawdę? Teraz zaczynam wierzyć, że nie utonąłeś. Czy burza przeszła? Schowałem się przed burzą pod sukmanę umarłego cielęcia z księżyca. A ty, Stefano, czy żyjesz? O, Stefano, dwóch neapolitańczyków ocalało!

STEFANO

Proszę cię tylko, nie wierć się tak koło mnie; żołądek mój w nie najlepszym stanie.

KALIBAN
Piękne stworzenia, jeśli to nie duchy. 
To bóg uczciwy z niebieskim napitkiem, 
Uklęknę przed nim. 
  STEFANO

Jak śmierci uszedłeś? Jak tu przybyłeś? Przysięgnij na tę butelkę, że mi powiesz, jak tu przybyłeś. Ja się uratowałem na beczce kanaryjskiego wina, którą majtkowie z pokładu w morze rzucili, przysięgam na tę butelkę, którą sam własnymi rękami z kory wystrugałem od czasu, jak mnie fale na brzeg wyrzuciły.

KALIBAN

Ja ci przysięgnę na tę butelkę, że będę twoim wiernym poddanym, bo twój napój nie jest ziemski.

(klęka) STEFANO
(do Kalibana)

Pij, a przysięgnij! (do Trynkula) A ty, jak się wyratowałeś?

TRYNKULO

Płynąłem do brzegu jak kaczka; bo przysięgam, że mogę pływać jak kaczka.

STEFANO

Pocałuj tę świętą księgę. Choć możesz pływać jak kaczka, podobniejszy jesteś do gęsi.

TRYNKULO

O Stefano, czy masz więcej tego napitku?

STEFANO

Całą beczkę, człowieku. Moją piwnicą jaskinia nad morzem, gdzie wino złożyłem. A ty, ciołku z księżyca, jakże tam z twoją febrą?

KALIBAN

Czy nie spadłeś ty z nieba?

STEFANO

Z księżyca; możesz mi wierzyć. Byłem kiedyś chłopem na księżycu.

KALIBAN
Jam cię tam widział i czczę cię w pokorze. 
Nieraz mi moja wskazywała pani 
Ciebie, psa twego i widły w twym ręku. 
  STEFANO

Przysięgnij na to — pocałuj księgę — niebawem przydamy jej nowej treści. Przysięgnij!

TRYNKULO

Na to jasne słoneczne światło, to jakaś głupia potwora. A ja się jej bałem! To jakaś niedołężna potwora. Chłop na księżycu! Biedna, łatwowierna potwora! Mimo tego, nieźle ciągniesz, potworo, wyznaję.

KALIBAN
Cal każdy ziemi żyznej ci pokażę; 
Pokornie twoje nogi ucałuję; 
O, bądź mi bogiem! 
  TRYNKULO

Na to dzienne światło, przewrotny pijak z tej potwory; byle bóg jego zasnął, ukradnie mu butelkę.

KALIBAN

Całując nogi, wierność ci przysięgnę.

STEFANO

Dalej więc, klękaj i przysięgaj!

TRYNKULO

Na śmierć się zaśmieję z tej psiogłowej potwory; najpodlejsza potwora! Palce mnie świerzbią, żeby mu skórę wygarbować.

STEFANO

Dalej, całuj!

TRYNKULO

Gdyby tylko nie był pijany. Co za obrzydła potwora!

KALIBAN
Źródła ci wskażę, jagód ci nazbieram, 
Ryb ci nałapię, drzewa ci nanoszę. 
Mór niechaj porwie dawnego tyrana! 
Jednej mu drzazgi więcej nie poniosę, 
Lecz pójdę z tobą, cudowny człowieku. 
  TRYNKULO

Potwora najśmieszniejsza! Robić cudem biednego opoja!

KALIBAN
Idź, proszę, ze mną tam, gdzie jabłka rosną; 
Trufle ci długim wygrzebię pazurem, 
Pokażę, kędy sójki gniazda ścielą,  
Nauczę w sidła chyże małpy chwytać, 
Wianki orzechów na leszczynie wskażę, 
Czasem przyniosę ze skał młode mewy. 
A teraz powiedz, czyli chcesz pójść ze mną? 
  STEFANO

Prowadź mnie bez dalszej gadaniny. Trynkulo, skoro król i całe nasze towarzystwo zatonęło, my wyspę tę odziedziczamy. Dalej, naprzód! Nieś moją butelkę. Kamracie Trynkulo, napełnimy ją niebawem.

KALIBAN
(śpiewa na pół pijany)

Bądź zdrów, panie! Bądź zdrów, panie!

TRYNKULO

Wyjący potwór, pijany potwór!

KALIBAN
Już nie pójdę na ryb połów, 
Ni po drzewo między bory, 
Ni jak do tej będę pory 
Myć talerzy, skrobać stołów. 
Ban, ban, ban! Kaliban 
Szukaj sługi — to mój pan. 
Wolność, hej wolność! O wolność, hej wolność! 
  STEFANO

Poczciwy potworo25, bądź nam przewodnikiem!

Wychodzą.
Informacje o nowościach w naszej bibliotece w Twojej skrzynce mailowej? Nic prostszego, zapisz się do newslettera. Kliknij, by pozostawić swój adres e-mail: wolnelektury.pl/newsletter/zapisz-sie/
AKT TRZECI SCENA I
Przed celą Prospera.
Wchodzi Ferdynand, niosąc kloc drzewa. FERDYNAND
Ileż jest zabaw męczących człowieka! 
Ale zmęczenie wdzięku im dodaje. 
Z godnością można poniżenie znosić 
I cel bogaty biednym środkiem osiąc26. 
Podła ta praca byłaby nieznośną, 
Ale ma pani, co umarłe wskrzesza, 
Przemienia w rozkosz moje utrapienia.  
Chociaż jej ojciec kwaśny i zgryźliwy, 
Stokroć jest słodsza nad jego zgryźliwość. 
Na jego rozkaz okrutny dziś muszę 
Tysiące kloców znosić i szychtować27; 
Patrząc na trudy moje, słodka pani 
Od łez się gorzkich zanosi i mówi, 
Że nigdy jeszcze ziemia nie widziała 
Przy takiej pracy takich robotników. 
Słodkie te myśli dodają mi siły, 
A praca przy nich zda mi się wytchnieniem. 
Wchodzą: Miranda i Prospero w odległości.  
  MIRANDA
Wypocznij chwilę! Nie pracuj tak ciężko! 
O, bodaj piorun spalił wszystkie kloce, 
Które mój ojciec znosić ci nakazał! 
Proszę cię, rzuć je i wypocznij chwilę! 
Kloc każdy, płonąc, płakać będzie z żalu, 
Że cię tak męczy. Ojciec mój pracuje — 
Spocznij więc trochę — masz trzy godzin czasu28. 
  FERDYNAND
Najdroższa pani, słońce przód29 zapadnie, 
Niźli dokonam pracy nakazanej.  
  MIRANDA
Spocznij, tymczasem ja pracować będę. 
Daj mi tę kłodę, na siąg ją poniosę. 
  FERDYNAND
Droga istoto, o nie! Przódy wolę 
Żyły me porwać, przódy mój grzbiet złamać, 
Niźli cię widzieć przy tak podłej pracy, 
A sam w leniwej siedzieć bezczynności. 
  MIRANDA
Mnie tak jak tobie praca ta przystoi, 
Tylko że dla
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
Idź do strony:

Darmowe książki «Burza - William Shakespeare (Szekspir) (warto czytać .TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz