Stracone zachody miłości - William Shakespeare (Szekspir) (biblioteka techniczna online TXT) 📖
„Nie trzeba mówić tyle o miłości, wszelkie księgi są pełne miłości, tak wielu autorów, że straconym zachodem byłoby mówić o miłości”— John Florio, First Fruits
Szekspir nie przejął się zbytnio opinią swego znajomego, nauczyciela języków na dworze królewskim, i pokusił się o napisanie kolejnego utworu na temat miłości, komedii o nietypowym zakończeniu, obfitującej w słowne gry i aluzje.
Król Nawarry nakłania swoich trzech przyjaciół, by oddać się tylko księgom i nauce. Przez trzy najbliższe lata mają krótko sypiać, skromnie jadać, raz w tygodniu pościć oraz, co najważniejsze, nie stykać się z kobietami. Ułożony przez nich regulamin nie pozwala na dopuszczanie kobiet na bliżej niż milę od zamku. Wszyscy kawalerowie przysięgają przestrzegać uzgodnionych reguł, lecz niebawem okazuje się, że o czymś zapomnieli. Wysłana z misją dyplomatyczną francuska księżniczka jest już w drodze i lada chwila zjawi się ze swoją świtą. Niełatwo będzie dotrzymać przysięgi wobec obozującej w królewskich posiadłościach pięknej księżniczki i jej uroczych dwórek.
- Autor: William Shakespeare (Szekspir)
- Epoka: Renesans
- Rodzaj: Dramat
Czytasz książkę online - «Stracone zachody miłości - William Shakespeare (Szekspir) (biblioteka techniczna online TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)
Słodki majestacie, dozwól mi...
KSIĘŻNICZKACzy to nie Hektor?
DUMAINWaleczny rycerz trojański.
ARMADOPrzychodzę ucałować twoje królewskie palce i pożegnać cię. Idę dopełnić ślubu. Ślubowałem Żakinetcie, że dla słodkiej jej miłości przez trzy lata będę chodził za pługiem. Ale czy zechcesz, najdostojniejszy monarcho, wysłuchać dialogu ułożonego przez dwóch uczonych mężów na pochwałę sowy i kukułki? Miał to być koniec naszego widowiska.
KRÓLPrzywołaj ich co żywo, gotowi jesteśmy słuchać.
ARMADOHola! Przybywajcie!
Po tej stronie jest Hiems — zima, a po tamtej Ver — wiosna; pierwsza trzyma stronę sowy, druga kukułki. Ver, zaczynaj.
KRS: 0000070056
Nazwa organizacji: Fundacja Nowoczesna Polska
Każda wpłacona kwota zostanie przeznaczona na rozwój Wolnych Lektur.
Słowa Merkurego167 brzmią twardo po pieśni Apollina. Idźmy. Tam wasza droga, a tu nasza.
1. bakałarz (daw.) — tu: nauczyciel. [przypis edytorski]
2. Łepak: pajac — pierwodruki dzieł Szekspira nie zawierają listy postaci; na podst. treści sztuki postać tę określa się słowem clown (pajac) lub swain (wieśniak, pastuch). [przypis edytorski]
3. Dwór nasz ogrodem będzie Akadema — tj. akademią filozoficzną; w gaju ateńskim poświęconym herosowi Akademosowi zbierała się założona przez Platona szkoła filozoficzna. [przypis edytorski]
4. Nie mogę tylko słowa ich powtórzyć — w późn. wyd. tłumaczenie poprawiono: „Ja mogę tylko słowa ich powtórzyć”. [przypis edytorski]
5. płużyć (daw.) — przynosić korzyść. [przypis edytorski]
6. Dla modnych panien niebezpieczne prawo — w późn. wyd. tłumaczenie poprawiono: „Dla dwornych manier niebezpieczne prawo”. [przypis edytorski]
7. item (łac.) — również; ponadto. [przypis edytorski]
8. zabyć (daw.) — zapomnieć. [przypis edytorski]
9. sromota (daw.) — hańba, niesława. [przypis edytorski]
10. reprehendować (daw.) — napominać, ganić; tu: przekręcone reprezentować. [przypis edytorski]
11. konwisarz (z niem.) — rzemieślnik wytwarzający przedmioty z cyny i spiżu; tu: przekręcone komisarz. [przypis edytorski]
12. małoumny (daw.) — niewiele rozumny. [przypis edytorski]
13. mopanku (daw., pot.) — forma grzecznościowa używana poufale, na ogół przy bezpośrednim zwracaniu się do rozmówcy; zdr. od mopanie (skrót od: mości panie). [przypis edytorski]
14. pokost — wytwarzana z oleju szybkoschnąca substancja do pokrywania powierzchni drewna; daw.: lakier; tu przen. [przypis edytorski]
15. tańczący koń — Marocco (ok. 1586–ok. 1606), zwany też „myślącym koniem”, słynny z zadziwiających sztuczek, prezentowany w Londynie, a potem w innych miastach Anglii i Europy. [przypis edytorski]
16. Więcej powagi, mój paziu — w późn. wyd. popr. tłumaczenie: „Więcej takich sław, mój paziu”. [przypis edytorski]
17. Samson — postać biblijna, legendarny bohater wojen Izraelitów z Filistynami; obdarzony nadludzką siłą, którą stracił po ścięciu mu włosów przez kochankę, Dalilę. [przypis edytorski]
18. dowcip (daw.) — rozum, spryt, inteligencja. [przypis edytorski]
19. ballada „O królu i żebraczce” — znana ballada o królu Kofetui, który zakochał się w żebraczce i poślubił ją; zamieszczona w zbiorze Johnsona Crown Garland of Goulden Roses (1612); wzmianki o tej legendzie zawierają także inne sztuki Szekspira: Romeo i Julia (akt II, scena 1), Ryszard II (akt V, scena 3), Henryk V, część 2 (Akt V, scena 3). [przypis edytorski]
20. Jak się zdarzy. — w późn. wyd. popr. tłumaczenie: „To tutaj obok”. [przypis edytorski]
21. hajdamak a. hajdamaka (daw.; z tur.) — zawadiaka, hultaj, łobuz. [przypis edytorski]
22. passado — w szermierce: pchnięcie z wypadem. [przypis edytorski]
23. foliał — książka formatu folio (wielkości połowy arkusza); ogólnie: wielka, gruba księga. [przypis edytorski]
24. suplikant (daw.) — osoba wnosząca prośbę. [przypis edytorski]
25. powieść — tu: opowieść. [przypis edytorski]
26. W pałacu godne powitanie znajdziesz. — w oryg. to my court: „na mym dworze”, co może być rozumiane ogólnikowo jako teren posiadłości; związany przysięgą Król unika zaproszenia Księżniczki i jej dam do wnętrza budynku. [przypis edytorski]
27. Słyszałam, królu, żeś się zobowiązał/ Twojego domu progu nie przekroczyć — w późn. wyd. tłumaczenie poprawiono: „Słyszałam, królu, żeś się zobowiązał/ Twojego domu bramy nie otwierać”; w oryg. I hear your grace hath sworn out house-keeping: „Słyszałam, że wasza miłość odprzysiągł się gościnności”. Księżniczka wytyka Królowi sprzeciwienie się świętemu nakazowi przyjęcia gości do domu. [przypis edytorski]
28. To Rozalina, dziedziczka Alençon. — w późn. wyd. popr. tłumaczenie: „To Katarzyna, dziedziczka Alençon”. [przypis edytorski]
29. Jak powiadają, zwie się Katarzyna. — w późn. wyd. tłum.: „Jak powiadają, zwie się Rozalina”. [przypis edytorski]
30. Może barany zarówno gorące — wg wydania Quarto te słowa oraz cztery następne kwestie Marii, aż do końca aktu II, mówi Katarzyna. [przypis edytorski]
31. opowiedzieć słowy (przestarz.) — opowiedzieć słowami; por.: innymi słowy (starop. forma N. lm). [przypis edytorski]
32. Mądry w miłości, mówisz, jakby książka — w późn. wyd. te słowa Rozaliny mówi Maria. [przypis edytorski]
33. Kupidyn (Kupido) a. Amor (mit. rzym.) — syn Wenus i Marsa, bóg miłości, przedstawiany jako skrzydlaty chłopczyk z łukiem. [przypis edytorski]
34. Wieści od wnuka Kupida odbiera. — w późn. wyd. tłum. te słowa Marii mówi Katarzyna. [przypis edytorski]
35. Wenera (mit. rzym.) — Wenus, bogini miłości. [przypis edytorski]
36. Drogę przed nami — w późn. wyd. tłum. te słowa Rozaliny mówi Maria. [przypis edytorski]
37. Concolinel — zapewne tytuł piosenki śpiewanej przez Ćmę; być może przekręcona nazwa popularnej wówczas nieobyczajnej piosenki francuskiej Qvand Colinet. [przypis edytorski]
38. francuski kołowrotek — branle (bransle, brawl), francuski taniec grupowy składający się z figur wykonywanych przez pary połączone w zamknięty lub otwarty łańcuch; od końca XVI w. popularny na dworach Europy. [przypis edytorski]
39. Koń drewniany, zapomniany — oryg.: The hobby-horse is forgot, zapewne fragm. popularnej piosenki, odwołującej się postaci podobnej do naszego lajkonika, występującej w ludowym tańcu morris dance oraz podczas obchodów święta wiosny; podczas zabawy hobby horse straszył i chwytał dziewczęta pod swój kostium, stąd zapewne występujące w sztukach Szekspira (por. Otello, akt IV, scena 1, Opowieść zimowa, akt I, scena 2) powiązanie z rozwiązłymi kobietami. [przypis edytorski]
40. mierzynka (daw.) — nieduża, silna klacz pociągowa. [przypis edytorski]
41. envoy a. envoi (fr.) — krótka strofa na końcu wiersza adresowana do osoby, której go dedykowano, lub podsumowująca a. komentująca całość utworu. [przypis edytorski]
42. turma (daw.) — więzienie. [przypis edytorski]
43. purgans (łac.) — oczyszczający; uniewinniający; przeczyszczający. [przypis edytorski]
44. remuneracja (daw., z łac.) — rekompensata. [przypis edytorski]
45. Choć go pilnujesz wciąż i regulujesz? — w późn. wyd. uzupełniono tłumaczenie, dodając po tym wersie: „Krzywoprzysięgać, co już jest najgorsze”. [przypis edytorski]
46. Argus (mit. gr.) — stuoki olbrzym, pilnujący nimfy Io na rozkaz Hery. [przypis edytorski]
47. Nie wiem, pani — w późn. wyd. tłum. kwestię tę mówi Gajowy. [przypis edytorski]
48. kacerstwo — herezja. [przypis edytorski]
49. znaczy videlicet: przyszedł, raz, obaczył, dwa, podbił, trzy — w późn. wyd. popr. tłumaczenie: „znaczy videlicet: przyszedł, obaczył, podbił, przyszedł, raz, obaczył, dwa, podbił, trzy”. [przypis edytorski]
50. czyli — tu: konstrukcja z partykułą wzmacniającą -li; znaczenie: czy, czyż. [przypis edytorski]
51. nemejski lew (mit. gr.) — grasujący w pobliżu Nemei olbrzymi lew o skórze odpornej na ostrza, pokonany przez Heraklesa. [przypis edytorski]
52. Monarcho (zm. 1580) — Włoch przebywający na dworze Elżbiety I, przezwany tak z powodu swojej manii wielkości i uważany za obłąkanego. [przypis edytorski]
53. Pepin Mały a. Krótki (714–768) — król Franków od 751, ojciec Karola Wielkiego. [przypis edytorski]
54. Guinewra, częściej: Ginewra — postać z legend arturiańskich, żona króla Artura, ukochana Lancelota z Jeziora; miała żyć na przełomie V i VI w. [przypis edytorski]
55. jak na literata przystoi — w późn. wyd. tłumaczenie poprawiono:
Uwagi (0)