Darmowe ebooki » Dramat antyczny » Żołnierz samochwał - Plaut (czytac .TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Żołnierz samochwał - Plaut (czytac .TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Plaut



1 ... 7 8 9 10 11 12 13 14 15 ... 21
Idź do strony:
dajmy temu spokój.  
Teraz pójdę na zakupy, żeby ciebie, gościu,  
Przyjąć suto w moim domu — tak jak to przystoi  
Twej godności (a i mojej) — dobrze, dobrym jadłem. 
  PLEUSIKLES
Dość już na mnie tych wydatków! Bo przecież gość każdy, 
Gdy zajedzie gdzie w gościnę, choć do przyjaciela,  
Jeśli trzy dni z rzędu siedzi, musi się naprzykrzyć,  
Lecz gdy dziesięć — to już cała Iliada niechęci209! 
Choćby pan to chętnie znosił, to służba wnet szemra! 
  PERIPLEKTOMENUS
Służbęm210 moją tak wyszkolił, żeby mi służyła, 
Nie by mnie rozkazywała lub żebym ich słuchał!  
Choć im może nie na rękę, co mnie się podoba,  
Muszą tańczyć, jak ja zagram211, i to, co im nie w smak,  
Muszą robić, choć niechętnie, pod karą! — A teraz  
Pójdę tam, gdziem się już wybrał: na zakupy. 
  PLEUSIKLES
Jeśli 
Już być musi, kup skromniutko, byle nie rozrzutnie;  
Mnie cokolwiek zadowoli. 
  PERIPLEKTOMENUS
Ależ, mój ty gościu,212 
Dajże spokój z tym gadaniem, starym, oklepanym! 
Toż tak mówisz, teraz właśnie, jakby ktoś z pospólstwa; 
Bo ci mówią tak przy stole, gdy obiad podano: 
„Ależ po co te wydatki, tak wielkie — i dla nas! 
To szaleństwo! Tego przecież jest na dziesięć osób!”. 
Ganią te zakupy dla nich — a przecież zjadają! 
  PALESTRIO
na stronie, do widzów
Tak to bywa! Zna się na tym, świetnie, znakomicie! 
  PERIPLEKTOMENUS
Nigdy jednak nie powiedzą, choć suto się poda:  
„Każ to zabrać! Weź tę misę! Sprzątnij szynkę, nie chcę!  
Zabierz stąd tę wieprzowinę! Ten węgorz jest dobry 
I na zimno!213 Sprzątnij, zabierz!” — Tego nie usłyszysz 
Od żadnego, lecz się na stół w pół walą, sięgając! 
  PALESTRIO
jak wyżej
Zacny — zacnie nam opisał kiepskie obyczaje! 
  PERIPLEKTOMENUS
Toż ja nawet setnej części tegom nie powiedział,  
Co bym — gdyby był czas na to — potrafił przytoczyć! 
  PALESTRIO
Więc się raczej tym zajmijmy, co mamy na głowie.214 
Teraz obaj posłuchajcie: Mnie trzeba pomocy 
Twojej, Periplektomenie, bo ja wynalazłem 
Świetny podstęp, żeby przystrzyc temu rycerzowi 
Jego loczki215 — i by temu, co jest zakochany,  
I tej tu Filokomazjum tak sprawę ułatwić, 
By ją wykradł i wziął z sobą. 
  PERIPLEKTOMENUS
Chcę wiedzieć216 ten sposób. 
  PALESTRIO
A ja chcę mieć ten twój pierścień. 
  PERIPLEKTOMENUS
Na co ci potrzebny? 
  PALESTRIO
Daj wprzód pierścień, to ci powiem plan moich pomysłów. 
  PERIPLEKTOMENUS
rzuca mu pierścień
Niech ci służy, masz! 
  PALESTRIO
chwyta pierścień i przybiera minę dumnego wynalazcy
A teraz — ty słuchaj o planie 
Mej podrywki217. 
  PERIPLEKTOMENUS
Dobrze. — Obaj218 uszy nastawiamy! 
  PALESTRIO
Mój pan taki jest kobieciarz, jakiego, mym zdaniem,  
I nie było, i nie będzie. 
  PERIPLEKTOMENUS
I ja też tak myślę. 
  PALESTRIO
Toż on twierdzi, że urodą przeszedł — Aleksandra219. 
I że wszystkie za nim gonią w Efezie kobiety. 
  PERIPLEKTOMENUS
wskazując widzów
Wielu by tu pewnie chciało220, byś o nim nazmyślał. 
Lecz ja wiem, że prawdę mówisz. A zatem, Palestrio,  
Zbierz twe słowa krótko, zwięźle, najkrócej jak zdołasz. 
  PALESTRIO
Czybyś nie mógł znaleźć jakiejś przystojnej niewiasty,  
Co by była pełna sprytu i wielkiej chytrości? 
  PERIPLEKTOMENUS
Wolna czy wyzwolenica? 
  PALESTRIO
Wszystko jedno. — Tylko 
Żeby chciała coś zarobić, ciesząc ciało ciałem221, 
No — i żeby miała rozum (serca żadna nie ma222). 
  PERIPLEKTOMENUS
uśmiechając się
Już kąpaną czy nie jeszcze?223 
  PALESTRIO
Taką ot, soczystą, 
Ale jak najurodziwszą, no i jak najmłodszą. 
  PERIPLEKTOMENUS
Mam tu taką mą klientkę224, młodziutką heterę. 
Ale na co ci potrzebna? 
  PALESTRIO
Bym ją wziął do siebie 
I tu przywiódł tak ubraną, jak chodzą matrony225, 
Z głową gładko uczesaną, w pasemka, z przepaską.  
Niech udaje twoją żonę. Tak ją trza pouczyć. 
  PLEUSIKLES
Nie pojmuję, co zamyślasz. 
  PALESTRIO
Zaraz się dowiecie. 
A czy ona ma służącą? 
  PERIPLEKTOMENUS
Ma — i wściekle chytrą. 
  PALESTRIO
Ona także jest potrzebna. — Więc poucz niewiastę  
Wraz z służącą, niech udaje, że jest twoją żoną  
I że kocha się w żołnierzu; że niby ten pierścień  
Dała przez swą pokojówkę mnie, żebym go podał  
Żołnierzowi, że to niby — ja mam pośredniczyć.  
  PERIPLEKTOMENUS
Aha, słyszę. [Nie myśl, proszę, żem głuchy! Mam uszy  
Doskonałe. 
  PALESTRIO
Gdy jej powiesz, ja pójdę do niego, 
Pierścień]226 oddam mu i powiem, że to twoja żona  
Mi go dała i posłała, bym mu ją postręczył: 
On już taki. Zaraz na to szelma się rozpali; 
Jest on zresztą do niczego, tylko do miłostek! 
  PERIPLEKTOMENUS
Lepszych do tej sprawy kobiet jak te dwie, com znalazł, 
Nie znalazłby sam bóg Słońca227! Bądź najlepszej myśli! 
  PALESTRIO
Więc do rzeczy, ale skoro228! 
 
Periplektomenus wchodzi do swego domu.
Teraz ty, Pleusikles. 
  PLEUSIKLES
Słucham. 
  PALESTRIO
Wiedzże, jeśli żołnierz tu przyjdzie do domu229, 
To pamiętaj, nie nazywaj jej Filokomazjum! 
  PLEUSIKLES
Tylko jak? 
  PALESTRIO
Dikea. 
  PLEUSIKLES
Wiem już — tak, jak to już było. 
  PALESTRIO
Tak! Idź teraz. 
  PLEUSIKLES
odchodzi, ale jeszcze zatrzymuje się
Zapamiętam. Lecz co z pamiętania? 
Powiedz przecież. 
  PALESTRIO
Ja ci powiem, gdy będzie potrzeba230, 
Milcz tymczasem. Jak ten teraz swoją rzecz odrabia,  
Tak pamiętaj być gotowym twą rolę odegrać. 
  PLEUSIKLES
Więc tu wejdę. 
 
Wchodzi do domu Periplektomenusa. PALESTRIO
woła za nim
A com kazał, patrz, byś dobrze spełnił! 
 

 

Palestrio, Lurcjo. PALESTRIO
sam
Ależ ja tu zamieszki, podstępy wyprawiam! 
Wydrę ja dziś kochankę temu żołnierzowi, 
Jeśli dobrze wprawieni moi szeregowcy231. — 
Lecz tamtego wywołam. 
 
woła przez drzwi do domu żołnierza
Hej. Masz czas, Sceledrze? 
To wyjdź no tutaj przed dom, woła cię Palestrio!! 
  LURCJO
wypada, podchmielony
Sceledrus jest zajęty. 
  PALESTRIO
Jak to? 
  LURCJO
Śpi i siorbie.232 
  PALESTRIO
Niby jak to? Co „siorbie”? 
  LURCJO
poprawia się
A, miałem rzec „chrapie”, 
Lecz ponieważ podobne jest „chrapać” i „siorbać” — 
  PALESTRIO
Co? Sceledrus śpi w domu? 
  LURCJO
Nie nosem przynajmniej, 
Bo nosem strasznie wrzeszczy. 
  PALESTRIO
na stronie
Zajrzał do kielicha, 
Chyłkiem, kiedy piwniczny nard wpuszczał w amfory233. 
 
do Lurcjona
Posłuchaj no, ty szelmo, coś mu był podczaszym —  
  LURCJO
Co chcesz? 
  PALESTRIO
Jakże to — niby — tak mu na sen przyszło? 
  LURCJO
Jak? Oczy, myślę, zamknął234 — — 
  PALESTRIO
Nie o to, ty łotrze, 
 
łapie go za rękę
Chodź no tutaj. 
 
grozi mu
Pamiętaj — jeżeli mi skłamiesz! 
Tyś mu wina utoczył? 
  LURCJO
Nie. 
  PALESTRIO
A więc zaprzeczasz? 
  LURCJO
No pewnie! — On mi przecież nie pozwolił mówić. 
Anim ośmiu kwaterek235 w dzban mu nie utoczył, 
Ani ich na śniadanie zagrzanych nie wypił236. 
  PALESTRIO
A tyś sam wcale nie pił? 
  LURCJO
Niechże mnie tak bogi, 
Jeślim pił lub pić mogłem. 
  PALESTRIO
Jak to? 
  LURCJO
Tylkom siorbał, 
Bo zbyt było gorące, aż w gardle paliło. 
  PALESTRIO
z westchnieniem
Jedni się upijają, drudzy ocet piją!237 
Ale dobrym podczaszym piwnica oddana! 
  LURCJO
To samo ty byś robił, gdybyś nią zarządzał. 
Nie możesz razem z nami, a więc nam zazdrościsz. 
  PALESTRIO
łapie go znów
A może on już przedtem — — odpowiedz no, łotrze. 
A to ci zapowiadam, żebyś sobie wiedział: 
Jeśli prawdy nie powiesz, to cię zakatrupię! 
  LURCJO
Tak? Żebyś mnie sam wydał, żem ja ci to mówił? 
By mnie potem wylali z tej świetnej piwnicy238, 
A ty, wino ściągając, wziął sobie innego! 
  PALESTRIO
Nie, ja tego nie zrobię. Możesz gadać śmiało. 
  LURCJO
A więc nigdy — naprawdę — tego nie widziałem,  
By on wino wytaczał. Właściwie tak było:  
On mnie zwykle kazywał — i ja wytaczałem. 
  PALESTRIO
Stąd tak często amfory na głowie stawały!239 
  LURCJO
Właściwie nie tak łatwo one się ruszały240, 
Lecz był kącik w piwnicy strasznie niebezpieczny  
I tam stał, ot tak przy nich, dzban, co miał dwie kwarty 
I on to się napełniał nieraz z dziesięć razy, 
Sam widziałem: raz pełny i zaraz znów próżny, 
Gdy dzban szalał — amfory wściekle się rzucały! 
  PALESTRIO
No już idź, idź do domu. Wy tam w tej piwnicy  
Bakchanalie241 robicie. Ściągnę ja go z rynku!242 
  LURCJO
na stronie
O biada! Gdy pan wróci, to mnie zakatrupi, 
Gdy się dowie o wszystkim, żem mu nie powiedział.  
Drapnę gdzieś tu, dalibóg, i tak choć dzień zyskam! 
 
do widzów
Lecz wy mu nie powiedzcie, błagam was na wszystko!243 
 
Zwraca się ku miastu. PALESTRIO
Gdzież ty idziesz? 
  LURCJO
W lot wracam. Gdzieś tam mnie posłali. 
  PALESTRIO
A kto? 
  LURCJO
Filokomazjum. 
  PALESTRIO
Idź, lecz zaraz wracaj. 
  LURCJO
odchodzi, ale się wraca
Proszę cię, byś część moją — gdy tu będą dzielić —  
Te baty — w mym zastępstwie zechciał już sam przyjąć! 
 
Palestrio zamierza się, Lurcjo ucieka. PALESTRIO
sam
W tej chwili zrozumiałem, o co jej tu chodzi: 
Śpi Sceledrus; więc tego swojego podstróża244 
Wyprawia, by tymczasem przejść do nas. To dobrze. 
 
Spostrzega nadchodzących.
Lecz Periplektomenus prowadzi kobietę, 
Tak jakem mu polecił, nawet bardzo ładną. 
Dalibóg, że bogowie nam tu pomagają! 
Jak dostojnie ubrana — całkiem nie hetera! 
Doskonale się wszystko w tej sprawie układa! 
 

 

Periplektomenus, Akroteleutium, Milfidippa, Palestrio.
Periplektomenus wychodzi z swego domu, prowadząc Akroteleutium przebraną za matronę, w długich powłóczystych szatach, z włosami ułożonymi gładko w pasemka przewiązane przepaską na czole, kroczącą bardzo dostojnie. Za nią idzie, również bardzo skromnie, jej służąca, Milfidippa. PERIPLEKTOMENUS
do obu kobiet
Wszystkom wam, Akroteleutium i ty, Milfidippo245, 
w domu jasno już powiedział. Jeśli te chytrości  
Już dość jasno rozumiecie, mówmy o czym innym. 
  AKROTELEUTIUM
Byłabym ja, mój patronie, głupia, nierozważna,  
Gdybym brała się do rzeczy nie swoich i tobie  
Przyrzekała, że to zrobię, gdybym nie umiała  
Być w tych sprawkach dosyć chytra i dosyć przebiegła. 
  PERIPLEKTOMENUS
Jednak lepiej jest przypomnieć. 
  AKROTELEUTIUM
śmieje się ironicznie
Przypomnieć? Heterze? 
Każdy wie, jak to potrzebne! Przecież to ja sama,  
Skorom tylko zmiarkowała246, co mi opowiadasz247, 
Powiedziałam ci, jak można żołnierza wykiwać! 
  PERIPLEKTOMENUS
Lecz nikt nie jest sam dość mądry. Nieraz widywałem 
Wielu, że się zabłąkali, nim drogę znaleźli. 
  AKROTELEUTIUM
Lecz kobieta, jeśli trzeba uknuć chytry podstęp
1 ... 7 8 9 10 11 12 13 14 15 ... 21
Idź do strony:

Darmowe książki «Żołnierz samochwał - Plaut (czytac .TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz