Darmowe ebooki » Tragedia » Bachantki - Eurypides (gdzie można czytać książki online za darmo .txt) 📖

Czytasz książkę online - «Bachantki - Eurypides (gdzie można czytać książki online za darmo .txt) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Eurypides



1 2 3 4 5 6 7 8
Idź do strony:
Dopadnie go matka 
I pierwsza — że kapłanka — pocznie do ostatka 
Mordować swego syna. On zasię, przepaskę 
Zrzuciwszy co tchu z głowy, błaga ją o łaskę, 
Ażeby go poznawszy, nieszczęsna Agawe 
Rzuciła te sprawiane nad nim sądy krwawe. 
«Syn jestem twój, o matko!» — tak on rzecze do niej, 
Dotknąwszy się jej lica, jej matczynej skroni — 
«To ja, Pentheus, syn twój, o matko rodzona, 
Któregoś porodziła w domu Echiona! 
Ulituj się nade mną i za moje grzechy 
Synowskiej ty się, matko, nie zbawiaj pociechy!» 
Lecz ona, wywracając oczy, tocząc pianę, 
Straciwszy zdrowe zmysły, gdzie zmysły wskazane, 
Bachanckim zdjęta szałem, ani go nie słucha. 
Na piersiach mu stanąwszy i, ślepa i głucha, 
Rozedrze mu łopatkę i, chwyciwszy ramię, 
Wyrywa je — o, siłą nie własną! Nie kłamię: 
Bóg jakiś tak ustalił niewieście jej ręce! 
Zaś z drugiej strony Ino uczestniczy w męce, 
Na kęsy szarpiąc ciało. Nieszczęsnej ofiary 
Dopadła Autonoe, a z nią całe chmary 
Bachantek... Wszczął się zamęt, krzyk i narzekanie: 
Ten jęczy, ciężko wzdycha, ile tchu mu stanie, 
A tamte tryumfują. Ta biednego człeka 
Skrwawione chwyta ramię, ta z nogą ucieka, 
W obuwiu jeszcze tkwiącą. Oto żebra świecą, 
Odarte całkiem z mięsa tą ręką kobiecą. 
O biedny Pentheusie! Kawałami ciała 
Twojego, niby piłką, ta czeladź rzucała!... 
Na ostrych skał złomiskach leżą jego strzępy, 
Po gąszczach rozsypane, na lesiste kępy 
Rzucone! O, niełatwo je znaleźć!... Traf zdarza, 
Iż głowa się dostaje do rąk matki. Wraża71 
Rodzica wraz na tyrsos ją zatknie i pędzi, 
By z głową lwa dzikiego, od skalnych krawędzi 
Kithajronowych w górach wraz z swymi menady72 
Pozostawiła siostry, sama zaś w me ślady, 
Z krwawego łupu dumna, spieszy w nasze mury, 
Bachowi pohukując, co był jej ponurej 
Wyprawy uczestnikiem, co ją tą zdobyczą 
Obdarzył, łzy niosącą. Niechże sobie krzyczą, 
Radują się zwycięstwem, ja, nim się tu zjawi 
Agawe, precz stąd pójdę, gdyż serce mi krwawi 
Ten widok!... Tak, być skromnym i zawsze czcić nieba 
To rzecz jest najpiękniejsza, a powiedzieć trzeba, 
Że równie i najmędrsza. Klejnot nad klejnoty, 
Jeżeli człek te zbawcze pielęgnuje cnoty. 
  CHÓR
W pląs na cześć Bacha, w pląs! 
W taneczny szał! 
Niech się nasz hejnał potoczy, 
Albowiem zginął już smoczy73 
Płód! 
Pentheus zginął! Niewieście odzienie 
Wdział, 
Tyrsosem trząsł 
I w Hadu dziś zeszedł cienie — 
Buhaj go wiódł!... 
Tebańskich bachantek chóry 
Zwycięstwa wspaniałą sławę 
W jęk zmieniłyście ponury, 
W zdrój 
Łez! 
Piękny zaiste to bój, 
Wielkąć przynosi chlubę. 
Jeśli na dziecka własnego zagubę, 
Na jego kres, 
Ręce podniesiesz krwawe! 
  PRZODOWNICA CHÓRU
Aliści widzę matkę Pentheja, Agawe — 
Z wytrzeszczonymi oczy do pałacu spieszy. 
Powitać, cześć bachanckiej trzeba oddać rzeszy. 
 
Z głową Pentheja, zatkniętą na tyrsosie, wpada z częścią bachantek AGAWE
Bachantki azyjskie!  
  PRZODOWNICA CHÓRU
Hej? 
  AGAWE
Maik niesiemy w dom, 
Maik zielony, 
Od gór go niesiemy, od gór, 
Niesiem go świeżo ucięty!  
  PRZODOWNICA CHÓRU
Widzę twój chór, 
Biję pokłony — 
Witam cię, tłumie ty święty!  
  AGAWE
W ostępie dzikich kniej, 
Bez łowczych sieci — 
Patrzcie, patrzajcie, me dzieci! 
Upolowałam lwa!  
  PRZODOWNICA CHÓRU
Wśród jakich puszcz? 
  AGAWE
Kithajron — —  
  PRZODOWNICA CHÓRU
Kithajron? 
  AGAWE
On 
Jego sprowadził skon.  
  PRZODOWNICA CHÓRU
Któż pierwszy wymierzył cios?  
  AGAWE
Moja to chwała chwał!  
  PRZODOWNICA CHÓRU
Szczęśliwą cię będzie zwał 
Powszechny głos!  
  BACHANTKI
Tak zwią mnie bachantki.  
  PRZODOWNICA CHÓRU
Kto drugi? 
  AGAWE
Kadmosa — —  
  PRZODOWNICA CHÓRU
Kadmosa? — 
  AGAWE
Ród74 
Tej uczestnikiem zasługi! 
On ci to ze mną, tak, ze mną 
Nie poszedł w drogę daremną! 
Przez nas on trup! 
Szczęśliwy, szczęśliwy to łup!  
 

*

AGAWE
Bierz udział w biesiedzie!  
  PRZODOWNICA CHÓRU
Ja? 
  AGAWE
Młody to jeszcze zwierz! 
Spod spin szyszaka, 
Który niedawno wdział, 
Miękka się broda dobywa! 
  PRZODOWNICA CHÓRU
Z tym mu na schwał — 
Ozdoba taka, 
Jako u lwa jego grzywa! 
  AGAWE
Bach się na łowach zna! 
Na zwierza ślady 
Wraz zaprowadził menady, 
On, sfory wódz!  
  PRZODOWNICA CHÓRU
Myśliwych król!  
  AGAWE
Czy chwalisz?  
  PRZODOWNICA CHÓRU
Co chwalę? 
  AGAWE
Mnie?! 
Wkrótce po wszystkie dnie — — —  
  PRZODOWNICA CHÓRU
Chwalić cię będzie ten gród!  
  AGAWE
I Penthej mnie za ten łów — —  
  PRZODOWNICA CHÓRU
Pochwali własny cię chów, 
Tak, on, twój płód!  
  AGAWE
Że taka lwia zdobycz — 
  PRZODOWNICA CHÓRU
Wspaniała — 
  AGAWE
Wspaniale —  
  PRZODOWNICA CHÓRU
Złowiona — 
  AGAWE
Mych rąk 
Nie uszła! O chwała! O chwała! 
O wielka, ty wielka radości! 
Wśród mych rodzinnych włości 
Czyn mój zostanie po wiek — 
Sławić go będzie człek! 
  PRZODOWNICA CHÓRU
Więc niechaj twoją zdobycz, nieszczęsna niewiasto, 
Zobaczy na swe oczy i tebańskie miasto.  
  AGAWE
Mieszkańcy pięknowieżej warowni na ziemi 
Tebańskiej! Przyjdźcie zaraz, aby oczy swemi75 
Oglądać łup, przez córki Kadmosa zdobyty! 
Nie one, ze rzemienia miotane dziryty 
Tessalskie go ubiły, nie wpadł też do matni 
Myśliwskiej! O nie! Cios mu zadały ostatni, 
Rozdarły go tych białych palce rąk! Należy 
Więc chełpić się, po bronie chodzić do płatnerzy, 
Jeżeli go te gołe pochwyciły ręce, 
Na cząstki mu porwały te członki zwierzęce? 
Gdzie jest mój ojciec stary? Niechże k’nam76 się rusza! 
Nie widzę też i syna mego, Pentheusza? 
A przyjdź! Drabinę przystaw do dworzyszcza ściany 
I przybij na trójwrębie ten upolowany 
Łeb lwa, który ze sobą przynoszę! 
 
Z resztkami zwłok syna, na marach niesionemi przez służbę, powraca spoza miasta KADMOS
Na ziemię 
Postawcieże mi, słudzy, to nieszczęsne brzemię, 
Te resztki Pentheusa! Przynieście je, ludzie, 
Przed pałac. Po tysiącznym znalazłem je trudzie, 
W parowach kithajrońskich... Nie w jednym leżały 
Wszak miejscu — w gęstym lesie ten dobytek cały 
Jam zebrał! — O mych córek wyprawie straszliwej 
Już tum ja się dowiedział, na te nasze niwy 
Wróciwszy od bachantek, wraz z Teirezjaszem, 
Chodzący już spokojnie po tem mieście naszem. 
Do lasu więc z powrotem skierowawszy kroki, 
Przynoszę wam te wnuka zabitego zwłoki — 
Menady go rozdarły! Była tam i ona 
Małżonka Aristaja, co mu Aktajona77 
Zrodziła, Autonoe; w zielonej dąbrowie 
Widziałem również Ino! W nieszczęśliwej głowie 
Zmieszały się im zmysły. Zaś co do Agawy, 
Ktoś mówił mi, że z swojej bachanckiej wyprawy 
Wróciła opętana do miasta. I zasię 
Rzekł prawdę, gdyż ją widzę — biada! po niewczasie! 
  AGAWE
Mam prawo dzisiaj, ojcze, do największej chwały! 
Tak, chełp się! Gdyż z śmiertelnych tobie się dostały 
Przenajdzielniejsze córki! Wszystkich to się tyczy, 
A zwłaszcza mnie! O, racz się przyjrzeć tej zdobyczy 
Iglicę porzuciłam i krosna, byś oto 
Sięgnęła nieco wyżej, ty moja ochoto, 
Na zwierza polująca — rękami! Patrz, stary 
Mój ojcze! Na ramionach niosę łup bez miary 
I tobie go oddaję, by na twego szczycie 
Pałacu mógł zawisnąć! Niech się twoje życie 
Napełni dzisiaj dumą! Niech twe serce, rade 
Z mojego dzisiaj czynu, sprosi na biesiadę 
Twe wszystkie przyjacioły! Szczęśliwyś, szczęśliwy, 
Że takie twoje córki wykonują dziwy! 
  KADMOS
O klęsko niepomierna, przed którą się bronią 
Źrenice! O ty mordzie, wykonany dłonią 
Nieszczęsną! O, wspaniałą uczciłaś ty bogi 
Ofiarą i na stypę prosisz w swoje progi 
I mnie, i Tebańczyków! Biada! naprzód tobie, 
A potem mnie jest biada. O, w słusznej żałobie, 
Aczkolwiek zbyt okrutnej, szumny bóg78 nas grzebie  
On, krewniak nasz, pogrąża w niej i mnie, i ciebie. 
  AGAWE
Że też to starość bywa tak zrzędna i oko 
Na wszystko ma niechętne. Pragnę ja głęboko, 
By syn mój dobrym łowcą był i w matki ślady 
Wstępował, zwierza goniąc na czele gromady 
Tebańskiej młodzi! Przecież on li umie z bogi 
Wojować! Trzeba, ojcze, odwieść go z tej drogi, 
Upomnieć! Niech tu stanie i niechże zobaczy, 
Iż szczęścia tak nie zyska, jeno klęskę raczej. 
  KADMOS
Ach! ach! Gdybyście kiedy czyn swój pojąć miały, 
Cierpienie by was cierpkie zmogło. Lecz że cały 
Swój żywot w tym dzisiejszym stanie przeżyjecie, 
Nieszczęścia nie poznacie największego w świecie.  
  AGAWE
Cóż stało się smutnego? Jakie zło cię mroczy?  
  KADMOS
Nasamprzód tam, ku niebu, podnieśże te oczy. 
  AGAWE
Podnoszę. Ale po co? Czy dowiem się może?  
  KADMOS
To samo jest, czy coś się zmieniło w przestworze?  
  AGAWE
Daleko promienistsze, to powiedzieć muszę.  
  KADMOS
A ból jakiś niezwykły czy ci szarpie duszę?  
  AGAWE
Ja nie wiem, co to znaczy... Jeno czuję, owszem: 
Poprzedni stan przeminął w mojem sercu zdrowszem.  
  KADMOS
Czy słyszysz? Odpowiedzi daszże mi przytomne? 
  AGAWE
Dawniejszych słów, mój ojcze, wcale już nie pomnę.  
  KADMOS
A w czyjeże to progi weszłaś jako żona? 
  AGAWE
Z posiewów zrodzonego smoczych Echiona. 
  KADMOS
A jakie, powiedz, imię waszego jest syna?  
  AGAWE
Pentheus, ma i męża pociecha jedyna.  
  KADMOS
A z czyjejże to głowy w ręku krew ci płynie? 
  AGAWE
Z łba lwa, tak mi mówiły moje współłowczynie. 
  KADMOS
O, przyjrzyj mu się bliżej, starczy mgnienie powiek.  
  AGAWE
Co widzę? Cóż ja trzymam?! Wszak ci to jest człowiek! 
  KADMOS
Uważnie mu się przyjrzyj, popatrz, jak należy.  
  AGAWE
Największą widzę zgrozę! O bólu macierzy!  
  KADMOS
A co? Jak ci się widzi? Co? Czy lwa to skronie? 
  AGAWE
Nie! Głowę Pentheusa dźwigają me dłonie! 
  KADMOS
Skrwawioną, nim zdołałaś ją rozpoznać! Rety!  
  AGAWE
Kto zabił? Kto dał do rąk nieszczęsnej kobiety?  
  KADMOS
Okrutna, sroga prawdo, jawisz się nie w porę!  
  AGAWE
Mów! Wypędźże mi z serca niecierpliwą zmorę! 
  KADMOS
Ty sama go zabiłaś, ty i siostry twoje!  
  AGAWE
Padł w domu, czy gdzie indziej? O wy niepokoje! 
  KADMOS
Gdzie ongi Aktajona srogie psy rozdarły. 
  AGAWE
Mów, po co na Kithajron poszedł ten mój zmarły? 
  KADMOS
Szedł z boga drwić, wyszydzać szedł bachijskie szały.  
  AGAWE
A w jaki my się sposób, powiedz, tam dostały?  
  KADMOS
Utraciłyście zmysły i ten gród nasz z wami.  
  AGAWE
Dionizos zmógł! Jasnymi widzę to oczami. 
  KADMOS
Nie chciałyście go uznać, lżąc jego obrządki.  
  AGAWE
Gdzież, ojcze, są te drogie mego dziecka szczątki? 
  KADMOS
Przyniosłem, wyśledziwszy z ogromnym mozołem.  
  AGAWE
Czy dobrze członki jego trzymały się społem? 
  KADMOS
[Porozrzucane. Leśny skrywał je manowiec.]79 
  AGAWE
Skąd szał nasz opadł także i Pentheja? Powiedz!  
  KADMOS
Wam równy był, czcić boga wzbraniał się i za to 
Bóg hojnie nam zapłacił — o krwawa zapłato! — 
W jednaki niszcząc sposób nas wszystkich: was, moje 
Wy córki, i tego tu, i mój dom — ostoję, 
I mnie, co pozbawiony męskiego potomka, 
Spoglądać dzisiaj muszę, jaka klęska gromka 
Raziła dziś ten ród nasz, jak przenieszczęśliwie, 
Jak strasznie zginął kwiat ten, wyrosły na niwie 
Żywota twego, córko!... O mój wnuku luby! 
Podporąś mego domu był, a dziś do zguby 
Przywiodłaś go, ty drogi mojej córki synu! 
Postrachem byłeś wielkim dla naszego tynu, 
Lecz nikt przez wzgląd na ciebie nigdy się nie ważył 
Urągać mnie, starcowi! Dobrze by się sparzył! 
A dzisiaj snać wypędzon będzie z własnej ziemi 
On, Kadmos, wielki Kadmos, co rękami swemi 
Tebański ród zasiawszy, bujne sprzątnął plony! 
O wnuku mój jedyny, wnuku mój rodzony. 
Najdroższy dla mnie z ludzi, bo choć już na świecie 
Nie żyjesz, do najdroższych zawsze cię, me dziecię, 
Zaliczać tutaj będę. Już ty mnie za brodę 
Nie będziesz ciągnął, wnuku! Już ty, pisklę młode, 
Nie będziesz mnie całował, nie będziesz zwał dziadkiem, 
Nie będziesz mnie się pytał: «A czy ci przypadkiem 
Ktoś krzywdy nie wyrządził? Któż ci na zawadzie 
Tak stanął, tak zasmucił? Powiedz, luby dziadzie, 
Ażebym mógł ukrócić tę ludzką swawolę!» 
A dziś ja nieszczęśliwy i tyś się na dolę 
Naraził przeokrutną, przebiedna twa
1 2 3 4 5 6 7 8
Idź do strony:

Darmowe książki «Bachantki - Eurypides (gdzie można czytać książki online za darmo .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz