Darmowe ebooki » Tragedia » Akropolis - Stanisław Wyspiański (światowa biblioteka cyfrowa txt) 📖

Czytasz książkę online - «Akropolis - Stanisław Wyspiański (światowa biblioteka cyfrowa txt) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Stanisław Wyspiański



1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
Idź do strony:
class="verse">porwały mnie ku tobie; 
wiem że nieprawość czynię, 
wiem że źle, że źle robię; 
ale kocham, — pożądam. 
  PARYS
W ciebie jeno poglądam. 
Pójdź w łoże.  
  HELENA
Idę z tobą. 
  PRIAMUS
ocknął się HEKUBA
ocknęła się PARYS i HELENA
przystanęli przed ojcami PARYS

Ona powiedziała, że żaden z tych półbogów Achajów nie ma takich jasnych włosów, jak ja.

HEKUBA

Sokole mój.

PARYS

Ona powiedziała, że żaden z tych myślących Achajów nie ma tak myślących oczu, jak ja.

PRIAMUS

Czy ty sądzisz, chłopcze, że ona w ogóle co myśli?

PARYS
do Heleny

Czy ty co myślisz?

HELENA

Właśnie myślę, jakbyś ty wyglądał, gdybyś włos zczesał jak tenejski Apollo.

PARYS

A widzisz ojcze, myśli o mnie.

PRIAMUS

Myśli o peruce.

PARYS

A właśnie porównała mnie z Apollinem i sądzę, że bardzo trafnie i gdyby Apollo wyglądał tak, jak ja, to nawet by mi się bardzo podobał.

HEKUBA

Ja też tak myślę.

PRIAMUS
do Parysa

Sądzisz więc, że wygląda inaczej?

PARYS

Nie myślałem o tem.

PRIAM

A właśnie nad tem pomyśleć było warto. — A gdzieżeś ty siebie widział?

PARYS
Siebie? W studni.  
  HELENA
We zwierciadełko moje wciąż pogląda.  
  PARYS
Na niem Izys wyobrażona.  
  PRIAMUS
Więc Izys całą trzyma w dłoni.  
  HELENA
I pieści.  
  PRIAMUS
A Izys się nie płoni. 
  PARYS
wskazując Helenę
A ona to się jeszcze rumieni, 
w swem oddaniu rumieńsza niż róże, 
których wieniec nosi u skroni.  
  PRIAMUS

No a czy wy wiecie, że wasza głupota to jest nasze nieszczęście?

PARYS
A czy to nie jest właśnie wasza cnota, 
że my możem być głupi dowoli 
pod osłoną waszego majestatu woli 
i majestatu siły.  
  HEKUBA
I ja tak myślę.  
  PARYS
Tacy, co na roli 
pracują, są, — są i wojenni 
są w rzemiośle, we wszelkiem najemnicy dzienni. 
Wszystkich masz ojcze, wszelakich, 
byś wzrok cieszył, — stać cię i na takich, 
jak my: — zupełnie boskich, 
spokojnych i beztroskich. 
  HEKUBA
I ja tak myślę. 
  PARYS
Gdybym walczył, to mógłby mnie kto zranić, 
mimo mojej biegłości, ot przypadek. 
Niech więc Hektor, gdy zechce mnie ganić, 
pamięta, — żem zrównoważony więcej, niż on. —  
  HELENA
Chodźmy już.  
  PRIAMUS
Idźcie już dzieci.  
  HEKUBA
Niech was strzegą Bogi, pieścidła moje.  
  PARYS
do Heleny
Czy pójdziesz na pokoje?  
  HELENA
Nie, wprost do łóżka.  
  PARYS
Myślę to samo.  
  HELENA
Pa — a! 
  PARYS
Pa — a mamo! 
  PRIAMUS
Ostań zdrów.  
  HELENA
Służka. 
  SCENA 5 PRIAMUS

Ty, która żyjesz wspomnieniami, powiedz mi, jakże ci się lepiej wydaję; czyli ten, co jestem dziś, czyli ten, jaki byłem ongi?

HEKUBA

Jest-żeś to dzisiaj czem innem?

PRIAMUS

Wiek zmiany swoje przynosi a te drudzy widzą wyraźniej; więc i ty widzieć możesz.

HEKUBA

Nie dbam nic na to, co widzę.

PRIAMUS

Patrzysz ino w przeszłość; ja ino ku temu patrzę, co przyjdzie, im dalej, im dalsze, tem mnie milsze i duszy mojej. I jakoż zbliżymy się k’sobie, we dwie rozbieżne myślą idąc strony?

HEKUBA

Podaj mi rękę.

PRIAMUS

Był to most ku naszemu zrozumieniu wzajemnemu.

HEKUBA
Cieszą cię dzieci moje?  
  PRIAMUS
Nie, — to już minęło.  
  HEKUBA
Radują cię dzieci dzieci moich?  
  PRIAMUS
Nie, — to już minęło. 
Świat ich się zamknął, 
mój stoi otworem. 
Ja widzę dalej, het poza ich żywot, 
który się zdaje krótki. 
Tej nocy żyjem, ocknieni, marzący 
i wieczność ciągnie nas oboje; 
ciebie ku wiekom, co były, — 
mnie ku wiekom, wiekom, które będą. 
A oni, ci żyjący 
oni swoje moce i siły 
tej jednej zużyją nocy 
i w naszych oczach poginą. 
  HEKUBA
Rzekłeś. — Czas znaczy się godziną. 
Na wieży, — słyszysz — — — biją.  
 
Biją zegary wież z różnych epok
na dalekich kościołach Krakowa:
I. Od strony Wisły:
Dzwoń dzwoneczku dzwoń 
srebrem w srebrny głos, 
niesiesz się nad toń 
nad wiślany wrzos.  
 
Graj dzwoneczku graj. 
Fiołeczku woń, 
niesiesz się nad toń, 
we wiślany maj.  
 
Toń dzwoneczku toń 
we wiślaną toń; 
fijołeczku woń. 
Idzie maj nad błoń.  
 
II. Z wieży zegarowej; Kowale:
Czas już czas: 
Młotem bijem cztery razy 
metalowy dzban. 
Bierz za trzon, 
młotem ogniem bij w zarzewie. 
Wołaj imię, wal! 
 
Z wieży zygmuntowskiej: dzwon mniejszy
Zbigniewie! 
 
Z wieży zegarowej; Kowale:
Wali młot, 
hej na lot, 
bieżaj głosie huraganie, 
rota wstanie, 
zatętnią kopyta, 
aż się ozwie tętno w gruncie. 
Wołaj miano, wal! 
 
Z wieży zygmuntowskiej; dzwon wielki:
Zygmuncie! 
 
III. Od wieży wyższej maryjackiej: CHÓR
Przejasną świecisz gloryją, 
promienna gwiazdolica, 
w łunach twoja wieżyca. 
 
Od wieży niższej maryjackiej; dzwon:

Maryjo! 
Od wieży wyższej maryjackiej: CHÓR
Gwiazdy Cię wieńcem kryją; 
stajesz promienna w świetle 
na gwiazd iskrzącej mietle.  
 
Od wieży niższej maryjackiej; dzwon:
Maryjo! 
 
Od wieży wyższej maryjackiej: CHÓR
Tęcze Ciebie owiją 
zanim zapłoną jutrznie. 
Ty weźmiesz w piersi włócznie.  
 
Od wieży niższej maryjackiej; dzwon:
Maryjo! 
 
Od wieży wyższej maryjackiej: CHÓR
Biała czysta lilijo, 
o przenajświętsza Panno, 
zaświeć gwiazdę poranną. 
 
(Od wieży niższej maryjackiej; dzwon:)
Maryjo! 
 
(IV. Z wieży wyższej maryjackiej, hejnał:)
Hej aż po skłon 
nad kwietną ruń, na pole 
skrzydlaty leć sokole, 
skrzydła zatocz w półkole, 
nad śpiące bramy polatuj.  
 
Pani z gwiazdą na czole, 
w błękitów drogiem odzieniu, 
na złocistym wieży pierścieniu, 
na złocistej u wieży koronie 
przystanęła gdzie grają. 
Chorągwie na przestrzeni 
iskrzą łuną promieni. 
Pani tuli gołębie przy łonie; 
Anioły ma w orszaku. 
 
Hej polatuj, złocisty ptaku, 
hej polatuj, za tobą śpiewają. 
Hej ponad las, 
na pole, błonie, na błoń, 
na kwietną, kwiecistą darń 
ptaku przemocny fruń 
na strojną ruń 
i wołaj zagrodnikowi 
i wołaj zagrodnice 
niech sierpy ostrzą na świt. 
Pani cała w promieniach 
nastąpiła na rogi-księżyce. 
 
V. Od strony klasztoru Bernardynów:
Wstańcie mnichy na pacierze, 
bierzcie włosiennice, 
mówcie Ave, mówcie Wierzę. 
Jutrznia dzwoni, 
ptak świergoce, 
zapalcie gromnice.  
 
Zejdą noce, przejdą noce, 
mówcie litanije. 
Ogród pełen świergotania 
we świtaniu żyje.  
 
Wisła płynie, woda bieży 
pod klasztorne wieże; 
hej pod górą panna leży, 
na górze rycerze.  
 
W Sandomierzu posłyszeli, 
usłyszą w Warszawie; 
hej z wichrami pobieżeli 
w porannej wyprawie.  
 
Wrócą zbrojni na galarze, 
Wisła się nie wróci. 
Stawcie świece na ołtarze, 
Ave świt zanuci.  
 
VI. Od labiryntu domostw na podegrodziu: Z OKIENKA
Samam se ostała, 
sama w pokoiku; 
kogóżbym czekała, 
powiedz mi paziku?  
  LUTNIŚCI
Nie sama ty, sama, 
sypia z tobą ktosi, 
otwiera się brama, 
konik ci go nosi.  
  Z OKIENKA
Ktoś-ci do mnie chodzi, 
koniczek go nosi, 
koniczek go wodzi, 
u bramy się prosi. 
 
Prosi się u bramy, 
prosi u okienka, 
od roku się znamy, 
jeszczem-jest panienka.  
  LUTNIŚCI
Do roku, do lata, 
do lata, do maja, 
przyśleć tobie swata, 
jużci go ustraja.  
  Z OKIENKA
Nie wpuszczę swacika, 
czekać będzie samy, 
nie wpuszczę konika, 
ostanę u mamy.  
 
Dziewuszeczka będę, 
co mi tam o kogo, 
płócienka uprzędę, 
matusia pomogą.  
 
Śpiewam cieniusieńko, 
jako ten ptaszeczek, 
nicią złociusieńką 
naszywam staneczek.  
  LUTNIŚCI
Ostań se u mamy, 
cieniusieńko śpiewaj, 
złociusieńką nicią 
staneczek naszywaj.  
 
Naszywaj staneczek, 
staneczka przymierzaj, 
przyjdzie kochaneczek, 
otwieraj mu ścieżaj.  
  HEKTOR i ANDROMAKA
od strony pałacu zamkowego
idą w uścisku ANDROMAKA
Czyli mi wrócisz o poranku?  
  HEKTOR
Na miecze idę w wielki bój.  
  ANDROMAKA
Żegnaj mi mężu i kochanku, 
olbrzymie w złocie dźwięcznych zbrój. 
Powrócisz mi ty o poranku?  
  HEKTOR
Iść muszę, kędy sztandar mój, 
kędy proporzec załopoce; 
przeznaczeń wicher go podrywa; 
tam wiem, że Bóg Hektora wzywa, 
bym szedł i walcząc przetrwał noce. 
Żegnaj kochanko, żono miła. 
Wiem, jaka moja moc i siła 
wiem, jaka wola, ostań doma.  
  ANDROMAKA
Godzina żadna niewiadoma. 
  HEKTOR
Wracałem zawdy, jutro wrócę 
o szarym, bladym pierwszym świcie, 
ciało na pastwę sępom rzucę, 
na pastwę krukom moje życie 
a duchem k’tobie lgnę jedyna. 
Pozostań — ty, — wychowaj syna.  
  ANDROMAKA
Gdy syn dojrzeje, cóż mu powiem?  
  HEKTOR
By szedł, jak ojciec, moim śladem. 
Nie zginę, nie, — rozpogódź lice, 
z pierwszem świtaniem wrócę bladem. 
Iść muszę. Znasz mą tajemnicę.  
  ANDROMAKA
Jedno wiem tylko, że mię rzucasz, 
samotną w opuszczeniu wdowiem.  
  HEKTOR
Na drogę próżną skargę wołasz. 
Wróg się raduje smętkiem twoim. 
Ani mię łzami strzymać zdołasz. 
Jakoż tajemne słowo powiem?  
  ANDROMAKA
Idź i powracaj mężem moim! 
  HEKTOR
Gdy mnie pochłonie walka krwawa, 
każ iść synowi za mną!  
  ANDROMAKA
Sława! 
  HEKTOR
zstępuje po schodach w niższe zatocze barbakanu, zamkowego PRIAMUS
pogląda ku niemu, chyląc się przez krenelaże muru
Synu miły, złóż oręż siekący. 
Pojrzy ku mnie, synu, w górę chwilę. 
Wiesz, jako mam cię mile, 
wszem sercem ku tobie pragnący.  
  HEKTOR
Ojcze, męże tam mnodzy stoją, 
nawołują a patrzą na Troją; 
wszyscy społem w kole się zebrali. 
Nie trza ojcze, by na mnie czekali. 
  PRIAMUS
Synu, zejmij przyciężkiej tarcze. 
Pojrzy ku mnie chwilę w górę twarzą. 
Nie wiem, jakieć się losy przydarzą? 
Nie wiem, czyli tej wojnie wystarczę? 
  HEKTOR
Ojcze, wiesz, jakoś mi jest miły, 
jakoć kocham przy dzieciach i żenie; 
ale głos twój odbiera mi siły. 
Siłę jeno mój naród ma w cenie.  
  PRIAMUS
Synu miły, jeszcze czasu siła, 
starczy walce, orężnej szermierce. 
Troska serce moje dziś pożyła 
i tęsknotą wielką bije serce.  
  HEKTOR
Ojcze drogi, ojcze mój stareńki, 
idź do dworca, ku mojej rodzinie, 
gdzie syn został u piersi maleńki; 
mnie musieć ostać przy czynie.  
  PRIAMUS
Synu, żalę się twojej stałości, 
już z dala oszczepy mi widne, 
i ramiona co łamią twe kości 
i wydzierców bezprawia ohydne. 
  HEKTOR
Widzieć, ojcze, ten tasak, co siecze, 
co ku mojej chyli się zbroi. 
Ostań, patrzaj, żałosny człowiecze, 
jak za ciebie męże giną twoi. 
Za ojczyznę, za dworzec i żonę, 
za me dzieci i bratów i syny. 
Bądźcie zdrowe miłoście stracone, 
wstańcie w oczach waszych moje czyny. 
Bądźcie zdrowi za murów ostoją, 
bądźcie zdrowi ukryci w komnatach. 
Wasz ja rycerz ostałem przed Troją 
waszym bogiem powrócę po latach.  
  PRIAMUS
Bywaj zdrowy mój synu przemiły, 
w tobie całą pokładam nadzieję, 
wszystkie losy złożyłem w twe siły, 
wielkie serce w twej piersi goreje. 
  HEKTOR
Ojcze, głos twój, idący z wysoka, 
siły mi tęgie odbiera. 
Ojcze, patrzaj, oto noc głęboka. 
Ojcze, patrzaj, jak Hektor umiera. 
  KASSANDRA
zstępuje i przystaje przed ojcami HEKUBA
O urodziwa płaczko, 
dziewo Apollinowa, 
urągliwa biadaczko, 
szczęśliwa, nieszczęśliwa. 
Padnij przy mem kolenie, 
utul się przy mem łonie, 
o mym szepnij mi zgonie, 
co rzekło przeznaczenie? 
  KASSANDRA
Apollo, matko moja, 
mateńko moja stara, 
pytać mi jego wara; 
patrz, jeszcze stoi Troja, 
jeszcze mocne jej mury, 
jeszcze męże we zbroi, 
jeszcze tańczą twe córy, 
przez dwadzieścia pokoi. 
Jeszcze grają lutnisty, 
jeszcze gędzą harfiarze, 
jeszcze płoną ołtarze, 
a dym się wije czysty.  
  HEKUBA
Córko, masz mi powiadać, 
o mym stosie, o doli; 
skoro będę w niewoli, 
nade mną będziesz biadać. 
  KASSANDRA
Matko, budzisz mię w słowie, 
w niewoli byłam w wieży 
w tej starganej odzieży, 
gdzie mnie więżą królowie. 
Królów złamię niewolę, 
pęta moje rozkuję, 
matko, ogień mam w czole, 
Apollina moc czuję. 
Hej, Apollu, grot pali, 
grot w mej piersi wrażony, 
krucy będą krakali 
ponad zamek zburzony.  
 
wstała
Nie będzie już dla was dnia, 
ani słońca, ni zorzy; 
ni tej zorzy rumiennej promieniem, 
ni tego słońca z ramieniem 
złotem.  
 
do Andromaki
Nie wyglądaj męża z powrotem!  
 
w zapamiętaniu
Hej krucy! lećcie wielkim zawrotem, 
rozwińcie mroczne skrzydła, 
posiadajcie na blanki, na fosy; 
widzowie zaciekawieni, 
jak tam w ogniowej czerwieni 
Ilijonu ważą się losy; 
jak rycerze z pancernem odzieniem 
kruszą na tarczach
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
Idź do strony:

Darmowe książki «Akropolis - Stanisław Wyspiański (światowa biblioteka cyfrowa txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz