Sprzysiężenie Fieska w Genui - Fryderyk Schiller (biblioteki internetowe darmowe txt) 📖
Schedę po rządzącym Genuą księciu Andrzeju ma objąć Gianettino Doria, zapowiadający się na okrutnego tyrana.
Krzywdy doznaje choćby piękna dziewica, która pewnej nocy zostaje pohańbiona przez aroganckiego przyszłgo władcę. Niejaki Fiesko przygotowuje więc spisek przeciwko Dorii — chce go jednak obalić i samemu rządzić w sposób nie mniej tyrański niż Doria. Jego inicjatywa rozpoczyna więc szereg intryg dworskich i osobistych, lecz współspiskowcy zaczynają podejrzewać, jaki motyw do całego przedsięwzięcia ma Fiesko…
Sprzysiężenie Fieska w Genui to ballada autorstwa, która powstała w 1784 roku. Fryderyk Schiller to niemiecki poeta, filozof, dramaturg drugiej połowy XVIII wieku. Był przedstawicielem tzw. okresu Sturm und Drang, czyli Burzy i naporu. Zasłynął przede wszystkim jako autor Zbójców, Dziewicy Orleańskiej i Ody do radości. Jego twórczośc była inspiracją m.in. dla Adama Mickiewicza.
- Autor: Fryderyk Schiller
- Epoka: Romantyzm
- Rodzaj: Dramat
Czytasz książkę online - «Sprzysiężenie Fieska w Genui - Fryderyk Schiller (biblioteki internetowe darmowe txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Fryderyk Schiller
21. fryc — czeladnik, początkujący. [przypis edytorski]
22. kupler (daw.) — stręczyciel. [przypis edytorski]
23. bieżeć (daw.) — biec. [przypis edytorski]
24. spuść się na mnie (daw.) — zostaw to mnie, polegaj na mnie. [przypis edytorski]
25. uszów — dziś popr. forma D.lm: uszu. [przypis edytorski]
26. senioria — rada 10 senatorów wraz z dożą i prokuratorami. [przypis edytorski]
27. przewłoka — zwłoka, opóźnienie. [przypis edytorski]
28. do tyla (daw.) — tak bardzo. [przypis edytorski]
29. żywot — dawniej także: brzuch, łono. [przypis edytorski]
30. Appiusz Klaudiusz (ok. IV w. p.n.e. – ok. III w. p.n.e.) — polityk i prozaik rzymski, pod koniec życia ślepy. [przypis edytorski]
31. siniora (wł.) — pani. [przypis edytorski]
32. oczów — dziś popr. forma D.lm: oczu. [przypis edytorski]
33. niepodobieństwo (daw.) — coś nieprawdopodobnego, niemożliwego. [przypis edytorski]
34. ugryzek (daw.) — docinek. [przypis edytorski]
35. strój gotowalniany — strój domowy, nieoficjalny. [przypis edytorski]
36. tonsura — wygolony krąg na głowie. [przypis edytorski]
37. arlekin — postać zakochanego sługi z komedii dell’arte. [przypis edytorski]
38. oskoma (daw.) — apetyt, ochota. [przypis edytorski]
39. kariolka — lekki powóz dwukołowy. [przypis edytorski]
40. od (daw.) — przez. [przypis edytorski]
41. senioria — rada 10 senatorów wraz z dożą i prokuratorami. [przypis edytorski]
42. wotować (daw.) — głosować. [przypis edytorski]
43. lewantyński — pochodzący z krajów na wsch. wybrzeżu Morza Śródziemnego. [przypis edytorski]
44. palant — kijek do podbijania gumowej piłeczki bądź gra z wykorzystaniem tego rekwizytu. [przypis edytorski]
45. wietrznik (daw.) — człowiek lekkomyślny i niestały. [przypis edytorski]
46. odnieść — tu: otrzymać wynagrodzenie. [przypis edytorski]
47. znieść się (daw.) — spotkać się celem uzgodnienia rozbieżności. [przypis edytorski]
48. kundys — kundel. [przypis edytorski]
49. osieł — dziś popr.: osioł. [przypis edytorski]
50. przekreskować — przegłosować. [przypis edytorski]
51. kołowany — tu: łamany kołem. [przypis edytorski]
52. zadosyćuczynienie — dziś popr.: zadośćuczynienie. [przypis edytorski]
53. zaprzeć (daw.) — zamknąć, zablokować. [przypis edytorski]
54. nazad (daw.) — z powrotem. [przypis edytorski]
55. Nero — właśc. Lucjusz Domicjusz (37–68 r. n.e.) — cesarz rzym. od 54 r. n.e. Był synem konsula Gnejusza Domicjusza Ahenobarbusa i Agrypiny Młodszej, siostry Kaliguli. Kiedy jego matka została żoną cesarza Klaudiusza, ten adoptował Lucjusza, który wówczas przyjął imię Nero Claudius Caesar Augustus Germanicus. Wkrótce Agrypina otruła męża i przejęła władzę, a siedemnastoletni Neron został cesarzem. Stopniowo ograniczał wpływy matki, by w 59 r. n.e. kazać ją skrytobójczo zamordować. Wbrew świadectwu Tacyta, za którym zwykło się podążać, Neron był utalentowanym poetą i aktorem, miłośnikiem kultury i sztuki gr., jego wczesnym wychowawcą był filozof stoicki, Seneka. [przypis edytorski]
56. niekontent (daw.) — niezadowolony. [przypis edytorski]
57. lichwiarz — osoba pożyczająca pieniądze na procent, z reguły zawyżony. [przypis edytorski]
58. do tyla (daw.) — tak bardzo. [przypis edytorski]
59. skud — moneta włoska. [przypis edytorski]
60. senioria — rada 10 senatorów wraz z dożą i prokuratorami. [przypis edytorski]
61. incognito (z łac.) — ukrywając swoją tożsamość. [przypis edytorski]
62. przebiega — tu: przegląda. [przypis edytorski]
63. niedźwiadek (daw.) — skorpion. [przypis edytorski]
64. Sawojard — mieszkaniec Sabaudii. [przypis edytorski]
65. gach (daw.) — kochanek. [przypis edytorski]
66. Diana (mit. rzym.) — bogini łowów i księżyca, odpowiednik gr. Artemidy. [przypis edytorski]
67. Endymion (mit. gr.) — ukochany bogini księżyca Semele, ukarany przez Zeusa wiecznym snem. [przypis edytorski]
68. harbuz — tu: odmowa dana zalotnikowi. [przypis edytorski]
69. dośpiały (daw.) — dojrzały. [przypis edytorski]
70. Ajaks — wojownik grecki, jeden z bohaterów Iliady Homera. [przypis edytorski]
71. zapuścić — tu: zasłonić. [przypis edytorski]
72. bezbrody — tu: młody. [przypis edytorski]
73. więdniejący — dziś popr.: więdnący. [przypis edytorski]
74. pożegnawczy — dziś popr.: pożegnalny. [przypis edytorski]
75. jak — dziś popr.: niż. [przypis edytorski]
76. popiętny (daw.) — złożony z pięciu części. [przypis edytorski]
77. o południu — dziś: w południe. [przypis edytorski]
78. rzeszoto — sito o dużych otworach. [przypis edytorski]
79. dowcip (daw.) — rozum. [przypis edytorski]
80. seraf a. serafin — anioł postawiony wysoko w hierarchii chórów anielskich. [przypis edytorski]
81. zyz — dziś popr.: zez. [przypis edytorski]
82. Madonna (wł.) — moja pani. [przypis edytorski]
83. tarok — tu: wysoka karta. [przypis edytorski]
84. obrok — tu: wyżywienie. [przypis edytorski]
85. cekin — moneta włoska, później przemianowana na dukata. [przypis edytorski]
86. żywot (daw.) — brzuch, łono. [przypis edytorski]
87. skud — moneta włoska. [przypis edytorski]
88. ośm — dziś popr.: osiem. [przypis edytorski]
89. Patrokles — bohater Iliady Homera, wojownik grecki, najlepszy przyjaciel Achillesa, zginął z ręki Hektora podczas ataku na Troję. [przypis edytorski]
90. fraszka (z wł.) — drobiazg. [przypis edytorski]
91. allegro — utwór muzyczny w szybkim tempie. [przypis edytorski]
92. przyrządzić — tu: przygotować. [przypis edytorski]
93. suknia (daw.) — strój. [przypis edytorski]
94. Meduza (mit. gr.) — jedna z trzech Gorgon, zmieniająca spojrzeniem w kamień. [przypis edytorski]
95. nazad (daw.) — z powrotem. [przypis edytorski]
96. niedobrze patrzy — tu: źle wygląda. [przypis edytorski]
97. wywieść (daw.) — wyprowadzić. [przypis edytorski]
98. niepodobna (daw.) — nieprawdopodobne, niemożliwe. [przypis edytorski]
99. bawić (daw.) — przebywać, tu: zwlekać. [przypis edytorski]
100. koniec (daw.) — cel. [przypis edytorski]
101. rudel (daw.) — ster; tu: wiosło. [przypis edytorski]
102. maż — ma z partykułą pytajną -ż. [przypis edytorski]
103. drabant (daw.) — żołnierz straży przybocznej. [przypis edytorski]
104. ordynans — żołnierz pełniący stałą służbę przy wyższym oficerze. [przypis edytorski]
105. arkan — sznur zakończony pętlą, przypominający lasso. [przypis edytorski]
106. cypryjczyk — tu: wino cypryjskie. [przypis edytorski]
107. szeleszcze — dziś popr.: szeleści. [przypis edytorski]
108. wolniej — swobodniej. [przypis edytorski]
109. żółć — tu: gniew. [przypis edytorski]
110. deranżować — krępować, przeszkadzać, nachodzić. [przypis edytorski]
111. banko — prawdop. odpowiednik pokerowego „sprawdzam”. [przypis edytorski]
112. przywrzeć (daw.) — przymknąć. [przypis edytorski]
113. ront (daw.) — patrol. [przypis edytorski]
114. cherubin — anioł z jednego z wyższych chórów anielskich. [przypis edytorski]
115. bieżeć (daw.) — biec. [przypis edytorski]
116. Marcus Iunius Brutus (85 p.n.e. – 42 p.n.e.) — rzymski polityk, posiadający staranne wykształcenie. Popierał Pompejusza przeciw Cezarowi, przeszedł na stronę tego ostatniego, a w końcu uczestniczył w spisku na życie Cezara. [przypis edytorski]
117. Porcja — żona Brutusa. [przypis edytorski]
118. pukiel (daw.) — lok. [przypis edytorski]
119. wszystko — tu: całe. [przypis edytorski]
120. ta cena byłaby żydowską — to wygórowana cena. [przypis edytorski]
121. dowcip (daw.) — rozum. [przypis edytorski]
122. jak — tu: niż. [przypis edytorski]
123. rudel (daw.) — ster; tu: wiosło. [przypis edytorski]
124. bieżeć (daw.) — biec. [przypis edytorski]
Wolne Lektury to projekt fundacji Nowoczesna Polska – organizacji pożytku publicznego działającej na rzecz wolności korzystania z dóbr kultury.
Co roku do domeny publicznej przechodzi twórczość kolejnych autorów. Dzięki Twojemu wsparciu będziemy je mogli udostępnić wszystkim bezpłatnie.
Jak możesz pomóc?
Przekaż 1% podatku na rozwój Wolnych Lektur:
Fundacja Nowoczesna Polska
KRS 0000070056
Dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur i pomóż nam rozwijać bibliotekę.
Przekaż darowiznę na konto: szczegóły na stronie Fundacji.
Ten utwór nie jest objęty majątkowym prawem autorskim i znajduje się w domenie publicznej, co oznacza że możesz go swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać. Jeśli utwór opatrzony jest dodatkowymi materiałami (przypisy, motywy literackie etc.), które podlegają prawu autorskiemu, to te dodatkowe materiały udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa – Na Tych Samych Warunkach 3.0 PL.
Źródło: http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/schiller-sprzysiezenie-fieska-w-genui
Tekst opracowany na podstawie: Fryderyk Schiller, Sprzysiężenie Fieska w Genui. Tradedya. Przekład Michała Budzyńskiego. Lwów - Złoczów. Nakładem i drukiem księgarni Wilhelma Zukerkandla.
Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Wydano z finansowym wsparciem Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej. Eine Publikation im Rahmen des Projektes Wolne Lektury. Herausgegeben mit finanzieller Unterstützung
Uwagi (0)