Wspomnienia niebieskiego mundurka - Wiktor Teofil Gomulicki (internetowa wypozyczalnia ksiazek .TXT) 📖
Krótki opis książki:
Wspomnienia niebieskiego mundurka to powieść autorstwa Wiktora Gomulickiego osadzona w realiach XIX-wiecznej Polski.
Autor opisuje rzeczywistość ówczesnej szkoły powiatowej dla chłopców w Pułtusku, ukazuje również ich pozaszkolne życie i rozterki. Gomulicki zwraca uwagę na realia społeczne, problemy przystosowania się uczniów pochodzacych z różnych warstw społecznych, relacje zachodzące w klasie, różnych nauczycieli i podejście do nauczania, a także sposoby spędzania wolnego czasu, zabawy, rozterki i dylematy młodzieży tamtych czasów.
Wspomnienia niebieskiego mundurka są bardzo cennym obrazem życia młodych ludzi w XIX wieku. Zainteresuje i dorosłych, i dzieci ze względu na ciekawe i pełne humoru, ale także wzruszające przedstawienie tak odległych lat.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Wiktor Teofil Gomulicki
- Epoka: Pozytywizm
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Wspomnienia niebieskiego mundurka - Wiktor Teofil Gomulicki (internetowa wypozyczalnia ksiazek .TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Wiktor Teofil Gomulicki
stanu, mówca i pisarz; zdolny wódz i administrator; obrońca starorzymskich cnót obywatelskich, znany z wielkiej surowości obyczajów i pracowitości. [przypis edytorski]
208. fater (z niem.) — ojciec. [przypis edytorski]
209. katalożek — tu: notatnik nauczycielski z ocenami. [przypis edytorski]
210. dymnik — przewód a. otwór wentylacyjny. [przypis edytorski]
211. cheder — żydowska szkoła elementarna o charakterze religijnym, przeznaczona dla chłopców. [przypis edytorski]
212. Nominativ: das Buch (niem.) — mianownik: książka. [przypis edytorski]
213. Genitiv: des Büches (niem.) — dopełniacz: książki. [przypis edytorski]
214. Dativ (niem.) — celownik. [przypis edytorski]
215. dyszkant — wysoki, piskliwy głos. [przypis edytorski]
216. Fedrus, własc. Phaedrus (15 p.n.e.–50 r. n.e.) — bajkopisarz rzymski; wyzwoleniec; tłumacz i naśladowca Ezopa, twórca bajki jako odrębnego gatunku literackiego w literaturze łac. [przypis edytorski]
217. Ad rivum eundem Lupus et Agnus venerant (łac.) — Nad ten sam potok przyszli Wilk i Baranek... [przypis edytorski]
218. pomada — środek kosmetyczny do smarowania włosów dla nadania im połysku i miękkości. [przypis edytorski]
219. melasa — gęsty, ciemnobrunatny syrop, produkt uboczny przy wyrobie cukru. [przypis edytorski]
220. pikieta — tu: posterunek. [przypis edytorski]
221. drajkenig — gatunek tytoniu. [przypis edytorski]
222. trociczka — pręcik lub stożek wykonany z wonnej masy, używany jako kadzidło. [przypis edytorski]
223. mala nota (łac.) — zła ocena, uwaga; tu B. lp malam notam: złą ocenę. [przypis edytorski]
224. przez (gw.) — bez. [przypis edytorski]
225. bez (gw.) — przez. [przypis edytorski]
226. corpus delicti (łac.) — dowód przestępstwa; tu B. lm corpora delicti: dowody przestępstwa. [przypis edytorski]
227. tercjarka — kobieta należąca do tercjarstwa, organizacji w kościele katolickim zrzeszającej osoby świeckie, związanej z określonym zakonem. [przypis edytorski]
228. egzercycja (z łac. a. z fr.) — ćwiczenie, wprawka. [przypis edytorski]
229. Aleksander Dumas ojciec (1802–1870) — pisarz francuski; autor licznych, barwnych powieści historyczno-przygodowych (Trzej muszkieterowie, Hrabia Monte Christo, Królowa Margot) oraz dramatów (Antony). [przypis edytorski]
230. Eugeniusz Sue (1804–1857) — pisarz francuski; autor bardzo popularnych sensacyjnych powieści z życia najuboższej ludności Paryża (Tajemnice Paryża, Żyd wieczny tułacz), które wywarły wpływ na nastroje polityczne w przededniu rewolucji 1848. [przypis edytorski]
231. Paweł de Kock (1793–1871) — pisarz francuski; twórca licznych, popularnych powieści (Pani Tapin), także melodramatów i wodewilów. [przypis edytorski]
232. Pijmy zdrowie Mickiewicza! — fragment pieśni filaretów, tajnego stowarzyszenia patriotycznego młodzieży wileńskiej, założonego przez studentów i absolwentów Uniwersytetu Wileńskiego. [przypis edytorski]
233. berlinka — niewielka, kryta barka rzeczna. [przypis edytorski]
234. czółenko, zdr. od czółno — łódź wydrążona z jednego pnia. [przypis edytorski]
235. opalowe — tu: mieniące się kolorami tęczy jak opal. [przypis edytorski]
236. kozak — na terenach dawnej Rzeczypospolitej, Rosji i Turcji: żołnierz lekkiej jazdy. [przypis edytorski]
237. wykonywają — dziś popr. forma 3os. lm cz.ter.: wykonują. [przypis edytorski]
238. wykonywa — dziś popr. forma 3os. lp cz.ter.: wykonuje. [przypis edytorski]
239. najkrzepciej — najmocniej. [przypis edytorski]
240. tryton (mit. gr.) — bóstwo morskie o ludzkim tułowiu i rybim ogonie. [przypis edytorski]
241. wieniec wawrzynowy — wieniec laurowy; u starożytnych Greków i Rzymian: wieniec z liści wawrzynu, przyznawany zwycięzcom, artystom, uczonym. [przypis edytorski]
242. bosak — długi drąg zakończony metalowym hakiem i ostrzem używany jako narzędzie ratownicze w czasie pożaru oraz do wyławiania rzeczy zatopionych w wodzie. [przypis edytorski]
243. felczer — osoba ze średnim wykształceniem medycznym, mająca uprawnienia do wykonywania prostych zabiegów medycznych. [przypis edytorski]
244. kopnąć się (pot.) — szybko pójść, pobiec po coś. [przypis edytorski]
245. wiorstowy — długości wiorsty, tj. około kilometra. [przypis edytorski]
246. rozemknął — otworzył. [przypis edytorski]
247. jeografia — dziś: geografia. [przypis edytorski]
248. słyszeć — dziś popr. forma w zdaniu bezosobowym: słychać. [przypis edytorski]
249. nazwisko (daw.) — tu: nazwa. [przypis edytorski]
250. katedra — tu: podwyższenie, na którym stoi stół dla nauczyciela; biurko nauczycielskie. [przypis edytorski]
251. katalożek — tu: notatnik nauczycielski z ocenami. [przypis edytorski]
252. Korneliusz — prawdopodobnie Cornelius Nepos (ok. 100–24 p.n.e.), rzymski historyk, przyjaciel i biograf Cycerona (106–43 p.n.e.). Nazwisko Cornelius było popularne w starożytnym Rzymie, nosił je również historyk Tacyt (Publius Cornelius Tacitus, ok. 55-120 n.e.) i in. [przypis edytorski]
253. koniugacyjka, własc. koniugacja — odmiana czasownika. [przypis edytorski]
254. deklinacja — odmiana wyrazów przez przypadki i liczby. [przypis edytorski]
255. Owidiusz — Publius Ovidius Naso (43 p.n.e.–17 a. 18 r. n.e.), jeden z największych poetów rzymskich, twórca licznych elegii o tematyce miłosnej, Ars amatoria (Sztuka kochania) i poematu epickiego Metamorfozy (Przemiany). [przypis edytorski]
256. Wergiliusz — Publius Vergilius Maro (70–19 p.n.e.), poeta rzymski epoki augustiańskiej, autor Eneidy, eposu narodowego Rzymian. [przypis edytorski]
257. słowa czynne (daw.) — czasowniki. [przypis edytorski]
258. amo, amare (łac.) — kochać (I koniugacja). [przypis edytorski]
259. moneo, monere (łac.) — przypominać, napominać (II koniugacja). [przypis edytorski]
260. lego, legere (łac.) — zbierać; wybierać; czytać (III koniugacja). [przypis edytorski]
261. audio, audire (łac.) — słyszeć; słuchać (IV koniugacja). [przypis edytorski]
262. praeteritum imperfectum (łac.) — czas przeszły niedokonany. [przypis edytorski]
263. et caetera (łac.) — i tak dalej. [przypis edytorski]
264. wykonywa — dziś popr. forma 3os. lp cz.ter.: wykonuje. [przypis edytorski]
265. jednozgodnie, choć różnogłośnie — jednomyślnie, ale wieloma różnymi głosami (każdy na swój sposób i we własnym imieniu). [przypis edytorski]
266. Stanisław Trembecki herbu Prus (1739–1812) — poeta, szambelan królewski, członek Towarzystwa Przyjaciół Nauk, współtwórca klasycyzmu stanisławowskiego; pisał bajki, wiersze libertyńskie, poematy opisowe (np. Powązki, Sofiówka), stworzył komedię Syn marnotrawny według Woltera. [przypis edytorski]
267. welin — luksusowy papier, cienki i gładki a. skóra cielęca, dokładnie wyprawiona, używana dawniej do pisania lub druku. [przypis edytorski]
268. Pan Tadeusz — Pan Tadeusz, czyli Ostatni zajazd na Litwie. Historia szlachecka z roku 1811 i 1812 we dwunastu księgach wierszem, poemat Adama Mickiewicza wydany w 1834 w Paryżu; polska epopeja narodowa. [przypis edytorski]
269. przygotowywa — dziś popr. forma 3os. lp.: przygotowuje. [przypis edytorski]
270. na poczcie — poczta stanowiła w XIX w. przystanek dla dyliżansów pocztowych, gdzie można było wypocząć w drodze, zjeść coś, nakarmić lub zmienić konie. Dyliżanse przewoziły podróżnych, ładunki i listy. [przypis edytorski]
271. Władysław Syrokomla — własc. Ludwik Kondratowicz herbu Syrokomla, (1823–1862), polski poeta i tłumacz epoki romantyzmu. [przypis edytorski]
272. jegier — w dawnym wojsku żołnierz specjalnej formacji strzelców. [przypis edytorski]
273. trakt — droga bita, szlak komunikacyjny. [przypis edytorski]
274. przylgło — dziś: 3os. lp cz.przesz.: przylgnęło. [przypis edytorski]
275. Johann Wolfgang von Goethe (1749–1832) — niemiecki poeta okresu romantyzmu, dramaturg, prozaik, polityk. [przypis edytorski]
276. Szekspir, własc. William Shakespeare (1564–1616) — angielski dramatopisarz, poeta i aktor. Uważany za jednego z najwybitniejszych pisarzy literatury angielskiej oraz reformatorów teatru. [przypis edytorski]
277. Hamlet, Król Lir, Ryszard Trzeci — dramaty napisane przez Szekspira, a jednocześnie: tytułowi bohaterowie tych dzieł. [przypis edytorski]
278. ekstrapoczta (daw.) — specjalna bryczka pocztowa jadąca szybciej niż zwykła. [przypis edytorski]
279. Margier — bohater poematu Syrokomli Margier. Poemat z dziejów Litwy. [przypis edytorski]
280. Dęborog — bohater poematu Syrokomli Urodzony Jan Dęboróg i szkolne czasy. [przypis edytorski]
281. skreślić (daw.) — tu: napisać. [przypis edytorski]
282. muślin — lekka, przezroczysta tkanina. [przypis edytorski]
283. więź — tu: wiązanka, bukiet. [przypis edytorski]
284. szambelan — wysoki urzędnik dworski w służbie osobistej króla lub księcia; później godność tytularna. [przypis edytorski]
285. Es war einmal ein König, der hatte einen grossen Floh (niem.) — „Był sobie raz król, który miał dużą pchłę...” wiersz Johanna Wolfganga Goethego. [przypis edytorski]
286. katedra — tu: podwyższenie, na którym stoi stół dla nauczyciela. [przypis edytorski]
287. wojny krzyżowe — trwające od końca XI do XIII wieku wojny na terenie Palestyny mające na celu obronę wartości chrześcijańskich i obronę przed muzułmanami miejsc z chrześcijaństwem związanych. [przypis edytorski]
288. Rinaldo Rinaldini — powieść niemieckiego pisarza Christiana Augusta Vulpiusa (1762–1827), której głównym bohaterem jest herszt rozbójników Rinaldo Rinaldini. [przypis edytorski]
289. kostusia (pot.) — kostucha, śmierć wyobrażana jako kościotrup w białych szatach z kosą. [przypis edytorski]
290. Apeniny — łańcuch górski we Włoszech. [przypis edytorski]
291. cekin — złota moneta włoska, późniejszy dukat. [przypis edytorski]
292. kinematograf (daw.) — kino. [przypis edytorski]
293. ognie bengalskie — sztuczne ognie, fajerwerki. [przypis edytorski]
294. krócica — ręczna broń palna o krótkiej lufie, używana w XVII–XVIII w. [przypis edytorski]
295. kapiszon — niewielka ilość materiału wybuchowego okryta papierkiem, służąca do strzelania z zabawkowych pistoletów. [przypis edytorski]
296. ślepa latarka — latarka z ruchomą przesłoną, ukierunkowującą światło. [przypis edytorski]
297. oskard — narzędzie podobne do kilofa o jednym ostrzu spiczastym i ostrym, a drugim spłaszczonym, używany głównie w górnictwie i budownictwie. [przypis edytorski]
298. Trzej Muszkieterowie, Hrabia Monte-Chrisito, Królowa Margot — powieści napisane przez Aleksandra Dumasa, ojca. [przypis edytorski]
299. przypuszczony — tu: dopuszczony. [przypis edytorski]
300. cyfrowany — tu: szyfrowany. [przypis edytorski]
301. umbra (daw.) — abażur. [przypis edytorski]
302. repetier — dawny zegarek kieszonkowy. [przypis edytorski]
303. Nędznicy — powieść Wiktora Hugo, francuskiego pisarza i dramaturga. [przypis edytorski]
304. konsylium — narada kilku lekarzy w celu rozpoznania choroby i ustalenia sposobu jej leczenia. [przypis edytorski]
305. konie ekstrapocztowe — specjalna bryczka pocztowa jadąca szybciej niż zwykła. Poczta przewoziła w XIX w. nie tylko przesyłki, ale i pasażerów. [przypis edytorski]
306. homeopata — lekarz stosujący homeopatię, czyli metodę leczenia opierającą się na założeniu, że ten sam czynnik, który szkodzi organizmowi, może być lekiem, jeśli używa się go w minimalnych dawkach. [przypis edytorski]
307. biret — kwadratowa lub okrągła, sztywna czapeczka bez daszka, używana dziś jako część oficjalnego stroju duchownych, przedstawicieli sądownictwa, senatu uniwersyteckiego, profesury. [przypis edytorski]
308. Owidiusz — Publius Ovidius Naso (43 p.n.e.–17 a. 18 r. n.e.), jeden z największych poetów rzymskich, twórca licznych elegii o tematyce miłosnej, Ars amatoria (Sztuka kochania) i poematu epickiego Metamorfozy (Przemiany). [przypis edytorski]
309. Korneliusz Nepos a. Cornelius Nepos (ok. 100–24 p.n.e.) — rzymski historyk, przyjaciel i biograf Cycerona (106–43 p.n.e.). [przypis edytorski]
310. mimo (daw.) — tu: obok. [przypis edytorski]
311. kampania 1812 — jedna z wojen Napoleona Bonaparte wymierzona przeciwko koalicjom europejskich mocarstw, inwazja na Rosję. [przypis edytorski]
312. jenerał — dziś: generał. [przypis edytorski]
313. perkal — tkanina bawełniana podobna do płótna. [przypis edytorski]
314. refektarz — sala jadalna w klasztorze lub w seminarium duchownym. [przypis edytorski]
315. matador — główny uczestnik corridy, zadający bykowi śmiertelny cios szpadą; tu żart.: ważna osoba. [przypis edytorski]
316. nowicjat — przygotowanie kandydatów do zakonu; też: okres rocznej próby w zakonie. [przypis edytorski]
317. suplikacja — katolicka pieśń błagalna. [przypis edytorski]
318. sójka (pot.) — uderzenie pięścią lub łokciem. [przypis edytorski]
319. przekonywa — dziś popr. forma 3os. lp cz.ter.: przekonuje. [przypis edytorski]
320. finfa (daw.) — złośliwy żart, psikus. [przypis edytorski]
321. papa (daw.) —
Darmowe książki «Wspomnienia niebieskiego mundurka - Wiktor Teofil Gomulicki (internetowa wypozyczalnia ksiazek .TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)