Kariera Nikodema Dyzmy - Tadeusz Dołęga-Mostowicz (gdzie można czytać książki za darmo txt) 📖

Łyknął wódkę i zapytał.

— A tam — wskazał podbródkiem na kotarę — gra Ambroziak? Niech pan powie, to mój kolega...

— Gra — lakonicznie odparł restaurator.

Nikodem wziął wykałaczkę w zęby i uchylił zielonego kretonu391. Tu było więcej osób, a orkiestra grała długo, widocznie na zamówienie.

Jednakże harmonista spostrzegł Dyzmę i gdy tylko skończyli tango, zbliżył się ku niemu.

— Dobry wieczór, Pyzdraj.

— Dobry wieczór — odparł prawie wesoło. — Z tej okazji daj pan większe piwo, panie Malinowski.

— No, jak przyszedł stary kompan — dodał harmonista — to daj pan dwie z kropelkami.

Wypili.

— Interes macie? — zapytał Ambroziak.

Nikodem kiwnął głową.

— A wy teraz gdzie pracujecie?

— Ja — odparł po chwili wahania — et, na prowincji.

— Żyjecie?

— Żyję.

— No, jak macie interes, to siądziem z boku.

Wzięli swoje kufle i poszli pod okno.

— Ambroziak — zaczął Dyzma — musicie mnie po starej znajomości zrobić jedną rzecz...

— Jaką rzecz?

— Ludzi mi trzeba trzech, czterech ludzi, takich, co pietra nie mają392, a gładko się załatwią.

— Mokra robota? — zagadnął harmonista przyciszonym głosem.

Nikodem pokiwał się na krześle.

— Jeden facet dojadł mi do żywego.

— Gość polityczny? — zaciekawił się Ambroziak.

— Nie, gdzież tam... taki... drań...

— I co? Trzeba ukatrupić.

Nikodem poskrobał się po ramieniu.

— Nie, po co, tylko zamknąć pysk, żeby nie gadał...

Harmonista wychylił kieliszek i splunął.

— Można, dlaczego nie, tylko trzeba wybulić ze sto złociszów... Może sto dwadzieścia...

— Dam radę — odparł Dyzma.

Ambroziak kiwnął głową, wstał i znikł za kotarą. Dyzma czekał.

Po chwili harmonista wrócił w towarzystwie małego blondyna o uśmiechniętych oczach.

— Poznajomcie się, kolego Pyzdraj, Franek Lewandowszczak.

Blondynek wyciągnął rękę, niespodziewanie wielką i sękatą.

— Kto umarł? — zapytał wesoło.

— Tak sobie — odpowiedział Dyzma z namysłem — mały interes.

— Jak interes, to i zagrycha będzie?

Nikodem kiwnął na gospodarza.

Panie Malinowski, butelka czystej i kotlet wieprzowy.

Ambroziak pochylił się do blondyna.

— Panie Franek, a kogo pan weźmie?

— Myślę, że Antek Klawisz pójdzie i Teść pójdzie.

Starczy.

— We trójkę starczy? — z powątpieniem zapytał Nikodem.

— A co? Taki silny?... Szemrany facet czy zielony?

— Zielony. Z prowincji... Gruby jak beczka.

— Zrobi się — skinął głową Franek — ale za przeproszeniem, pan to kto jesteś?

— Co ci, Franek, do tego — wzmieszał się Ambroziak — mój przyjaciel i tyle. Po co wszędzie suniesz nos?

— Nie sunę, tak przez ciekawość. No to gadaj pan.

Nikodem pochylił się nad stolikiem i zaczął objaśniać.

Zarówno Lewandowski, jak i harmonista pili, nie wylewając za kołnierz, a Dyzma dotrzymywał towarzystwa. Toteż gospodarz wkrótce zabrał pustą, a postawił pełną butelkę. Również, nie czekając zamówienia, przyniósł nowy kotlet na zimno i kiszony ogórek.

Wiedział, że jak ktoś z Lewandowskim „ma gadanie”, to bez sznapsa393 nie obejdzie się.

Ambroziak kilka razy wstawał, wzywany do orkiestry, i wracał do stolika. Gospodarz zapalił lampę gazową. Drzwi raz po raz otwierały się, do knajpy przychodzili nowi goście.

Prawie wszyscy zamieniali ukłon z Lewandowskim, który niedbale kiwał głową.

Dyzma dużo słyszał o nim. Nigdy jednak nie przypuszczał, że ten osławiony awanturnik, przed którego nożem czuł respekt niejeden na Woli i na Czystem, wyglądać może tak chłopaczkowato i łagodnie. W każdym razie wiedział, że w pewne ręce oddaje sprawę.

Zbliżała się ósma, gdy zapłacił rachunek i dyskretnie podsunął Frankowi stuzłotówkę.

— I grunt, przeszukać kieszenie, żeby śladu nie było — powiedział ściskając węzłowatą rękę na pożegnanie.

Gdy wychodził, Ambroziak odprowadził go do drzwi i po zapewnieniu, że Franek to marmur-żelazo, poprosił o pożyczenie dziesięciu złotych, a chowając pieniądze do kieszeni rzekł nie bez ironii:

— Wy to tam na wsi dorabiacie się. Forsy jak lodu!

— Ot, idzie sobie.

Ulica była pusta. Doszedł do rogu Wolskiej i stanął na przystanku tramwajowym.

Wkrótce nadeszła „dziewiątka”.

Cyrk był pełny. W ogólnym gwarze zmieszanych głosów ostro odcinały się okrzyki krążących wśród publiczności chłopców.

— Czekolada, lemoniada, wafle!

Gdy Nikodem wchodził z pannami Czarskimi, orkiestra zagrała właśnie marsza i na arenę gęsiego wkroczyli atleci.

Było ich coś dziesięciu. Mężczyźni ogromnego wzrostu, o potwornie rozrosłych mięśniach, z byczymi karkami, w skąpych trykotach, odsłaniających fałdy skóry porośniętej kępkami włosia.

Szli rytmicznym krokiem, zataczając krąg wokół areny.

Kiedy towarzystwo przedostało się do swojej loży, w której już siedział pułkownik Wareda, panna Marietta Czarska roześmiała się:

— Imponujące góry mięsa!

Witali się.

— To Mik — poinformował Wareda. — Ma budowę chłopięcą, ale silniejszy jest od niejednego z tych hipopotamów.

Rozpoczęła się prezentacja.

Atleci stali w szeregu, zaś sędzia przy stoliku jury wymieniał ich nazwiska.

Przy każdym podawał jakiś tytuł: mistrz Anglii, mistrz Brazylii, mistrz Europy itd.

Przy dwóch nazwiskach galerie rozbrzmiały oklaskami. Tak witano mistrza Polski, Wielagę, i olbrzymiego Włocha, Tracco.

Następnie arena opustoszała. Pozostali tylko dwaj przeciwnicy: opasły Niemiec o małpio długich rękach i smukły Mulat Mik, wyglądający przy swym przeciwniku jak antylopa, która za chwilę zostanie stratowana przez nosorożca.

Rozległ się gwizdek i przeciwnicy zwarli się.

— Już go wziął! — zawołał Dyzma, widząc, jak pod samym ciężarem Niemca Mulat zwalił się na dywan.

— Nie, bracie — uśmiechnął się Wareda — trzeba dobrze namęczyć się, zanim tego piskorza przyciśnie się na obie łopatki.

Istotnie Mulat jednym zręcznym ruchem wyśliznął się z łap przeciwnika, a gdy ten chłopiec bez wysiłku podniósł go w górę, by ponownie rzucić o dywan, Mik niespodziewanie odbił się jedną nogą od ziemi, co — mogło się wydawać — ułatwiło tylko manewr Niemcowi, lecz dało wynik wręcz niezwykły. Mianowicie smagłe394 ciało Mulata śmignęło łukiem nad głową przeciwnika, a że ten trzymał go pod ramionami, stracił równowagę, padając na wznak. W tejże chwili Mulat płaskim skokiem znalazł się na jego piersi.

Sędzia z gwizdkiem w ustach podbiegł w sam czas395, by uchwycić moment, gdy obie łopatki Niemca dotykały dywanu. A trwało to dosłownie moment, gdyż pokonany z dzikim rykiem zerwał się, zrzucając swego pogromcę z taką łatwością, z jaką koń wyrzuca z siodła niewprawnego jeźdźca.

Jednakże walka była skończona i przewodniczący jury ogłosił zwycięstwo Mulata, który z uśmiechem kłaniał się wpół, dziękując za gromkie brawa.

Natomiast pokonany, klnąc, schodził z areny, żegnany gwizdami galerii.

— Ach, jakiż on jest piękny, ten Mulat — zachwycała się Marietta Czarska. — Jak z brązu! Panie prezesie, czy to byłby wielki skandal, gdybyśmy zabrali go ze sobą na kolację?

— Ależ Marietto — reflektowała ją siostra.

— Chyba nie wypada — powiedział Dyzma, lecz reszta towarzystwa zaopiniowała, że będzie to równie dobra atrakcja, jak każda inna, a jeżeli pójdą do gabinetu, to wszystko będzie w porządku.

Tymczasem na arenie ukazała się druga grupa.

Dyzma z roznamiętnieniem wpatrywał się w walczących. W momentach niebezpiecznych tak z emocji zaciskał dłonie, że te aż trzeszczały w stawach. Przez zaciśnięte zęby wyrywały się mu raz po raz słowa zachęty:

— Mocniej, wal go...

Spocone cielska przewalały się po arenie, wśród stękania i charkotu przyduszonych gardzieli.

Z galerii raz po raz zrywały się okrzyki, gwizdania i brawa.

Pary atletów zmieniały się już kilkakrotnie.

Wreszcie przyszła kolej na walkę, która stanowiła główną sensację wieczoru.

Naprzeciw siebie stanęli dwaj najsilniejsi przeciwnicy.

Mistrz Polski, Wielaga, o potwornie szerokich ramionach i herkulesowych barach, z krótkim zdeformowanym nosem i wygoloną głową, robił wrażenie goryla. Naprzeciw wyższy i szczuplejszy Tracco o lśniącej skórze, pod którą grały wielkie supły mięśni, stał na rozstawionych nogach, przypominających dwa sękate pnie dębu.

Wśród zupełnej ciszy rozległ się gwizdek.

Przeciwnicy, nie śpiesząc się i mierząc się spojrzeniem, szli ku sobie. Obaj oceniali poważnie czekającą ich walkę, lecz od pierwszego chwytu stało się jasne, że każdy z nich obrał taktykę. Polak chciał nadać walce błyskawiczne tempo. Włoch natomiast postanowił przeciągać zapasy jak najdłużej, licząc na zmęczenie przeciwnika.

Toteż prawie nie opierał się i po kilku chwytach dał się wciągnąć w piruet i położył się brzuchem na dywanie.

Wielaga stanął na nim i usiłował przewrócić go na wznak. Trwało to kilka minut. Widząc, że nic nie wskóra, z pasją zaczął nacierać mu kark.

— Co on robi? — zapytała panna Marietta.

Wareda pochylił się ku niej i, nie odwracając oczu od areny, objaśnił:

— To się nazywa masaż. Uważa pani, bić nie wolno, ale taki masaż jest dopuszczalny. Tym sposobem rozgniata się mięśnie karku i znacznie się je osłabia.

— No i skóra od tego boli.

Widocznie i Włoch doszedł do tego przekonania, gdyż poderwał się nagle i, wymknąwszy się z rąk przeciwnika, chwycił go w pasie z tyłu.

Miał jednak zbyt krótkie ręce, jak na objętość Wielagi. Ten bowiem jednym wdechem natężył brzuch i splecione dłonie Tracca rozsunęły się natychmiast.

Galeria przyjęła ten efekt rzęsistymi oklaskami.

W ogóle od początku nie ulegało wątpliwości, że wszystkie sympatie widowni są po stronie zapaśnika polskiego.

Tymczasem walka nie dawała rezultatów, co doprowadziło Wielagę do nieukrywanej wściekłości. Podniecały ją okrzyki z galerii:

— Wielaga, nie daj się!

— Wal Italiańca!

— Brawo, Wielaga!

Oczy atlety nabiegły krwią, z piersi wydobywało się głuche rzężenie.

Walka stawała się coraz gwałtowniejsza. Zwarte ze sobą ciała pokryły się kroplami potu.

Wielaga z wściekłością atakował przeciwnika, ten bronił się zawzięcie, lecz zawsze w dobrym stylu i zgodnie z regulaminem, podczas gdy Wielaga nie hamował już brutalnej żądzy pokonania Włocha, a nawet sędzia kilkakrotnie musiał interweniować, gdyż używał niedozwolonych chwytów.

Nagle udało mu się ująć Tracca w straszliwy chwyt, zwany podwójnym nelsonem396. Ogromne jego ręce przesunęły się z tyłu pod ramionami Włocha i zwarły się na jego karku.

Cyrk zamarł w oczekiwaniu.

Zapaśnicy trwali w kamiennym bezruchu, w bezruchu tak pełnym wysiłku, że kłęby mięśni zdawały się rozsadzać skórę.

Wielaga cisnął. Twarz Włocha stała się najpierw purpurowa, później sina. Oczy wytrzeszczały się męką nie do zniesienia, z otwartych ust po wysuniętym języku ściekała ślina.

— Ohyda! — powiedziała panna Marietta i zakryła oczy.

— On go zamorduje — przeraziła się jej siostra — panie prezesie, to okropne...

— A niech i skręci mu kark! — odparł Dyzma.

— Wstyd, panie prezesie — denerwowała się Marietta.

— Przecie może się poddać — wzruszył ramionami pułkownik.

Lecz Włoch nie myślał o poddaniu się. Znosił piekielny ból i było widoczne, że nie ustąpi.

Wielaga też doszedł do tego przekonania, a wiedząc, że wkrótce rozlegnie się gwizdek sędziego na przerwę, postanowił za wszelką cenę skończyć.

Nagłym ruchem targnął przeciwnika w bok, i nieznacznie podstawiwszy mu nogę, rzucił o ziemię i przywalił sobą na obie łopatki.

Cyrk zatrząsł się w posadach. Ogromny ryk, burza oklasków i tupanie tysiąca nóg zmieszały się w hałas, w którym zarówno gwizdek sędziego, jak i dzwonek przewodniczącego stały się nieme.

— Brawo, brawo, Wielaga! — ryczał Dyzma, aż mu pot wystąpił na czoło.

Tymczasem zapaśnicy podnieśli się z dywanu.

Wielaga kłaniał się dokoła, natomiast Tracco podszedł do stolika jury i coś mówił, pocierając siny kark.

Wreszcie hałas ucichł. Wówczas sędzia wyszedł na środek areny i oznajmił:

— Spotkanie zapaśnicze mistrza Polski, Wielagi, z mistrzem Włoch, Tracco, zostało nie rozstrzygnięte, gdyż Wielaga położył przeciwnika dzięki podstawieniu nogi, co jest chwytem niedozwolonym. Jury postanowiło...

Dalsze jego słowa zagłuszył ryk protestów.

— Nieprawda!

— Nie podstawił nogi!

— Sędzia kalosz!

— Wielaga zwyciężył!

— Precz z Italiańcami!

Wreszcie pozwolono dojść do głosu przewodniczącemu jury.

— Proszę państwa. Walka została nie rozstrzygnięta, gdyż Wielaga podstawił nogę. Widział to nie tylko sędzia, lecz i ja.

— Nieprawda, nie podstawił! — krzyknął Dyzma.

— To pan mówi nieprawdę — oburzył się przewodniczący.

— Że co? — krzyczał Dyzma. Że co? Jak ja mówię, że nie podstawił, ja prezes Państwowego Banku Zbożowego, to mnie więcej można wierzyć jak takiemu bubkowi z gwizdkiem.

Cyrk zatrząsł się od oklasków.

— Brawo, brawo!

— Prawdę mówi!

Przewodniczący podniósł się z miejsca i zawołał:

— W zapasach wyrokuje jury, a nie publiczność. Walka została nie rozstrzygnięta.

Nikodem stracił całkiem panowanie nad sobą i ryknął na cały cyrk:

— A g...!

Efekt był kolosalny. Z galerii podniósł się istny huragan oklasków, śmiechu i okrzyków, wśród których słowo użyte przez Dyzmę powtarzało się wciąż.

Nikodem wpakował ręce w kieszenie i powiedział:

— Chodźmy z tej budy, bo mnie szlag trafi.

Wychodzili, śmiejąc się.

— No — mówił pułkownik Wareda — dopiero to ci zrobi popularność!

— Eee...

— Nie żadne eee... tylko popularność. Jutro cała Warszawa tylko o tym będzie mówiła. Zobaczysz. Ludzie lubią mocne słowa.

Nazajutrz nie tylko mówiono o tym, lecz i pisano. Niemal wszystkie dzienniki podały szczegółowy i pikantny opis awantury, a niektóre zamieściły nawet fotografię bohatera wieczoru.

Nikodem był zły na siebie.

— Miałem rację — mówił do Krzepickiego — że ich rugnąłem, ale teraz gotowi mnie za ordynusa397 mieć.

— Co tam, drobiazg — pocieszał Krzepicki.

— Bo mnie rozzłościli, dranie!