Krzyżacy - Henryk Sienkiewicz (gdzie mozna poczytac ksiazki online .txt) 📖
Krótki opis książki:
By zaprotestować przeciwko germanizacji oraz przypomnieć Polakom o odwadze, waleczności i świetnych wydarzeniach z historii Polski, Henryk Sienkiewicz zastosował w Krzyżakach literacką maskę — przeniósł akcję swojej powieści w realia końca XVI i początku XV wieku.
Jagiellońska Polska uwikłana jest w konflikt z zakonem krzyżackim. Zbyszko z Bogdańca, młody rycerz, zakochuje się w ślicznej, niewinnej Danusi, córce Juranda ze Spychowa. Zbyszko oraz inni rycerze wielokrotnie muszą wykazywac się właściwą postawą i walecznością — Krzyżacy, upokorzeni niegdyś przez Juranda, podejmują kolejne intrygi i ataki. Dla młodzieńca to czas wielu sprawdzianów i prób — nie tylko odwagi.
Powieść Henryka Sienkiewicza ukazywała się najpierw w „Tygodniku Ilustrowanym” (1897–1900), w 1900 roku ukazała się w formie książkowej. Została przetłumaczona na 25 języków.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Henryk Sienkiewicz
- Epoka: Pozytywizm
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Krzyżacy - Henryk Sienkiewicz (gdzie mozna poczytac ksiazki online .txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Henryk Sienkiewicz
edytorski]
3727. Ulrich von Jungingen — 1360–1410, wielki mistrz zakonu krzyżackiego, zginął w bitwie pod Grunwaldem. [przypis edytorski]
3728. prawy (daw.) — prawdziwy. [przypis edytorski]
3729. któren — dziś popr.: który. [przypis edytorski]
3730. pono (daw.) — ponoć, podobno. [przypis edytorski]
3731. dybać (daw.) — czyhać. [przypis edytorski]
3732. w rzeczy (daw.) — w rzeczywistości. [przypis edytorski]
3733. Zyndram z Maszkowic — (zm. ok. 1414) polski rycerz niemieckiego pochodzenia. [przypis edytorski]
3734. Konrad von Jungingen — 1355–1407, wielki mistrz zakonu krzyżackiego w latach 1393-1407, zręczny polityk, umiejętnie rozgrywający konflikty między książętami litewskimi. [przypis edytorski]
3735. Ulrich von Jungingen — 1360–1410, wielki mistrz zakonu krzyżackiego, zginął w bitwie pod Grunwaldem. [przypis edytorski]
3736. czeladź (daw.) — służba. [przypis edytorski]
3737. prawo niemieckie a. prawo magdeburskie — wzorowane na prawie miejskim Magdeburga, mogło dotyczyć także lokacji wsi. [przypis edytorski]
3738. włodyka — rycerz, zwłaszcza niemajętny bądź bez pełni praw stanowych. [przypis edytorski]
3739. rad (daw.) — chętnie. [przypis edytorski]
3740. sałhan (z ukr.) — naczynie na sadło. [przypis edytorski]
3741. spyża (daw.) — pożywienie, prowiant. [przypis edytorski]
3742. św. Brygida Szwedzka — (1303-1373), święta, wizjonerka, pisarka i teolog, założycielka zakonu brygidek. [przypis edytorski]
3743. najprzedniejszy (daw.) — najlepszy. [przypis edytorski]
3744. do cna — całkiem, zupełnie. [przypis edytorski]
3745. włodyka — rycerz, zwłaszcza niemajętny lub bez pełni praw stanowych. [przypis edytorski]
3746. chełpliwość — skłonność do chwalenia się. [przypis edytorski]
3747. Władysław II Jagiełło — (ok. 1362–1434), syn wlk. księcia Olgierda, wielki książę litewski, król Polski od małżeństwa z Jadwigą (1386). Dwukrotnie ochrzczony (przez matkę Juliannę w obrządku wschodnim i przez biskupów polskich przed ślubem w obrządku łacińskim), osobiście dowodził w bitwie pod Grunwaldem. [przypis edytorski]
3748. zabawić (daw.) — przebywać, pozostawać. [przypis edytorski]
3749. wyjaśniony — tu: rozjaśniony. [przypis edytorski]
3750. Zyndram z Maszkowic — (zm. ok. 1414) polski rycerz niemieckiego pochodzenia. [przypis edytorski]
3751. wraz (daw.) — zaraz, wkrótce. [przypis edytorski]
3752. bogdaj — tu: kto wie, czy. [przypis edytorski]
3753. zgorzeć (daw.) — spalić się. [przypis edytorski]
3754. tedy (daw.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
3755. tur (daw.) — wymarły ssak leśny z rodziny parzystokopytnych. [przypis edytorski]
3756. Mazowsze — Mazowsze było wówczas samodzielnym organizmem politycznym, rządzonym przez książąt z dynastii Piastów. [przypis edytorski]
3757. w Prusiech — dziś popr.: w Prusach. [przypis edytorski]
3758. kmieć — zamożny chłop, posiadający własne gospodarstwo. [przypis edytorski]
3759. klecha — pogardl. o księdzu, daw. osoba z niższymi święceniami kapłańskimi. [przypis edytorski]
3760. utwierdzenie (daw.) — umocnienie, fortyfikacje. [przypis edytorski]
3761. rajca — radca, doradca. [przypis edytorski]
3762. dufny (daw.) — cechujący się nadmierną pewnością siebie. [przypis edytorski]
3763. cnić się — tęsknić, nudzić się. [przypis edytorski]
3764. dzierżyć (daw.) — trzymać. [przypis edytorski]
3765. jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
3766. Konrad von Jungingen — 1355–1407, wielki mistrz zakonu krzyżackiego w latach 1393-1407, zręczny polityk, umiejętnie rozgrywający konflikty między książętami litewskimi. [przypis edytorski]
3767. przeznać (daw.) — poznać. [przypis edytorski]
3768. Nowa Marchia — (niem. Neumark), zachodniopomorska prowincja Marchii Brandenburskiej, w latach 1402–1454 znajdowała się pod władzą Krzyżaków. [przypis edytorski]
3769. wiera (daw.) — prawda. [przypis edytorski]
3770. rozpłatać — rozciąć na pół. [przypis edytorski]
3771. Ulrich von Jungingen — 1360–1410, wielki mistrz zakonu krzyżackiego, zginął w bitwie pod Grunwaldem. [przypis edytorski]
3772. prawy (daw.) — prawdziwy. [przypis edytorski]
3773. Joannici a. Kawalerowie Maltańscy — zakon rycerski wywodzący się od XII-wiecznego nieformalnego bractwa zawiązanego przy szpitalu św. Jana Chrzciciela w Amalfi (Włochy), aktywny zwłaszcza w basenie Morza Śródziemnego, znany z dobrej floty. Terytorium na Malcie stracił dopiero w trakcie wojen napoleońskich. [przypis edytorski]
3774. Santok — gród u ujścia Noteci, obecnie wieś. [przypis edytorski]
3775. miasto (daw.) — zamiast. [przypis edytorski]
3776. ninie (daw.) — teraz. [przypis edytorski]
3777. Witold Kiejstutowicz, zwany Wielkim — (ok. 1350–1430), wielki książę litewski, brat stryjeczny Władysława Jagiełły. W latach 1382–1385 oraz 1390 przejściowo sprzymierzony z Krzyżakami przeciw Jagielle. [przypis edytorski]
3778. przeto (daw.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
3779. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
3780. kasztel (daw.) — zameczek, niewielka twierdza. [przypis edytorski]
3781. wici — wezwanie na wojnę, przysyłane w postaci pęku gałązek (witek) wierzbowych lub powrozów. [przypis edytorski]
3782. pchnąć (daw.) — wysłać. [przypis edytorski]
3783. czeladź (daw.) — służba. [przypis edytorski]
3784. czatownia (daw.) — wartownia. [przypis edytorski]
3785. duchem (daw.) — szybko. [przypis edytorski]
3786. w leciech — dziś popr.: w latach. [przypis edytorski]
3787. czerstwy (daw.) — silny, zdrowy. [przypis edytorski]
3788. frasować się (daw.) — smucić się. [przypis edytorski]
3789. sulica — broń drzewcowa o cienkim grocie, używana do przebijania zbroi. [przypis edytorski]
3790. liliowy — tu: biały jak lilia. [przypis edytorski]
3791. w trzy kopie — w sile trzech pocztów rycerskich. [przypis edytorski]
3792. ziemia dobrzyńska — obszar na wschód od Torunia, zagarnięty przez Krzyżaków wskutek bezprawnej umowy z księciem Władysławem Opolczykiem. [przypis edytorski]
3793. Wacław IV Luksemburski — (1361–1419), król niemiecki i czeski, książę Luksemburga. [przypis edytorski]
3794. Witold Kiejstutowicz, zwany Wielkim — (ok. 1350–1430), wielki książę litewski, brat stryjeczny Władysława Jagiełły. W latach 1382–1385 oraz 1390 przejściowo sprzymierzony z Krzyżakami przeciw Jagielle. [przypis edytorski]
3795. niepodobny (daw.) — niemożliwy. [przypis edytorski]
3796. Dąbrowna — obecnie Dąbrówno, wieś w powiecie ostródzkim. [przypis edytorski]
3797. walny — poważny, zasadniczy, decydujący. [przypis edytorski]
3798. lubo (daw.) — chociaż. [przypis edytorski]
3799. Władysław II Jagiełło — (ok. 1362–1434), syn wlk. księcia Olgierda, wielki książę litewski, król Polski od małżeństwa z Jadwigą (1386). Dwukrotnie ochrzczony (przez matkę Juliannę w obrządku wschodnim i przez biskupów polskich przed ślubem w obrządku łacińskim), osobiście dowodził w bitwie pod Grunwaldem. [przypis edytorski]
3800. Witold Kiejstutowicz, zwany Wielkim — (ok. 1350–1430), wielki książę litewski, brat stryjeczny Władysława Jagiełły. W latach 1382–1385 oraz 1390 przejściowo sprzymierzony z Krzyżakami przeciw Jagielle. [przypis edytorski]
3801. knecht (daw.) — żołnierz piechoty niemieckiej. [przypis edytorski]
3802. dżdżu (daw.) — deszczu. [przypis edytorski]
3803. miesiąc (daw.) — księżyc. [przypis edytorski]
3804. Jakub z Koniecpola — (zm. 1430), wojewoda sieradzki, starosta kujawski, uczestniczył w radzie królewskiej Władysława Jagiełły. [przypis edytorski]
3805. podwojski — niższy urzędnik. [przypis edytorski]
3806. w przodku (daw.) — w straży przedniej. [przypis edytorski]
3807. wartko (daw.) — szybko. [przypis edytorski]
3808. pożyć — tu: zdobyć. [przypis edytorski]
3809. Żmudź — historyczna nazwa tzw. Dolnej Litwy, nizinna kraina geograficzna i region administracyjny. [przypis edytorski]
3810. Besarabia — kraina historyczna między rzekami Dniestrem a Prutem, obecnie pogranicze Mołdawii i Ukrainy. [przypis edytorski]
3811. Wołoszczyzna — kraina historyczna na Nizinie Wołoskiej, na południu dzisiejszej Rumunii. [przypis edytorski]
3812. przywodzić — dziś popr.: przewodzić. [przypis edytorski]
3813. Zyndram z Maszkowic — (zm. ok. 1414) polski rycerz niemieckiego pochodzenia. [przypis edytorski]
3814. sprawca — tu: ten, co „sprawia”, tzn. ustawia szyk bojowy. [przypis edytorski]
3815. statysta (daw.) — mąż stanu. [przypis edytorski]
3816. Krystyn z Ostrowa — (1352–1430) – ochmistrz na dworze królowej Jadwigi, kasztelan krakowski i sandomierski. [przypis edytorski]
3817. Jan z Tarnowa — (1367–1433), wojewoda krakowski od 1409. [przypis edytorski]
3818. Sędziwój z Ostroroga — (1375–1441), wojewoda poznański w latach 1406– 1441, włączony do sztabu Jagiełły w czasie wojny polsko–krzyżackiej. [przypis edytorski]
3819. sędomierski — dziś popr.: sandomierski. [przypis edytorski]
3820. Mikołaj Trąba — (ok. 1358–1422), duchowny i polityk, podkanclerzy koronny w latach 1403–1412, później arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski. [przypis edytorski]
3821. Zbigniew z Brzezia — (1360–1425), marszałek wielki koronny, przez pewien czas również starosta krakowski. [przypis edytorski]
3822. Piotr Szafraniec — (zm. 1437), w późniejszym okresie wojewoda sandomierski i krakowski. [przypis edytorski]
3823. Ziemowit V — (1389–1442), książę mazowiecki, dziedziczny lennik Polski. [przypis edytorski]
3824. Ziemowit IV — (ok. 1352–1426) książę płocki, prowadzący samodzielną politykę zagraniczną, długo występował jako przeciwnik Jagiełły, dał się poznać jako dobry administrator. [przypis edytorski]
3825. Zawisza Czarny z Garbowa — (ok. 1370–1428) polski rycerz, przez pewien czas na służbie króla Węgier Zygmunta Luksemburskiego. [przypis edytorski]
3826. Jan Farurej z Garbowa — rycerz, brat Zawiszy Czarnego. [przypis edytorski]
3827. Abdank — średniowieczny ród możnowładczy. [przypis edytorski]
3828. Paweł (Paszko) zwany Złodziej z Biskupic — rycerz, uczestnik bitwy pod Grunwaldem. [przypis edytorski]
3829. Mikołaj Powała z Taczewa — (ok. 1380–ok. 1415), rycerz i dyplomata, powołany do rady wojennej przed bitwą pod Grunwaldem. [przypis edytorski]
3830. Marcin (Marcisz) z Wrocimowic — (zm. 1442) – polski rycerz niemieckiego pochodzenia, starosta łowicki. [przypis edytorski]
3831. przedchorągiewny (daw.) — rycerz walczący w pierwszej linii, przed sztandarem chorągwi. [przypis edytorski]
3832. rad (daw.) — chętnie. [przypis edytorski]
3833. tuszyć (daw.) — mieć nadzieję. [przypis edytorski]
3834. ninie (daw.) — teraz. [przypis edytorski]
3835. jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
3836. mycka — małe, okrągłe nakrycie głowy. [przypis edytorski]
3837. Geldria — prowincja Holandii położona pomiędzy rzekami IJssel, Moza i Ren. [przypis edytorski]
3838. Janusz I Starszy (Warszawski) — (ok. 1346–1429), książę mazowiecki, lennik Władysława Jagiełły. [przypis edytorski]
3839. służby powinien (daw.) — jest zobowiązany do służby. [przypis edytorski]
3840. niewiasta — tu: żona. [przypis edytorski]
3841. ugwarzyć (daw.) — porozmawiać. [przypis edytorski]
3842. zali (daw.) — czy. [przypis edytorski]
3843. klecha — pomocnik księdza, zwykle z niższymi święceniami. [przypis edytorski]
3844. rohatyna (z ukr.) — włócznia z grotem zaopatrzonym w hak, aby po wbiciu trudniej ją było wyciągnąć. [przypis edytorski]
3845. bawić (daw.) — przebywać. [przypis edytorski]
3846. dworować (daw.) — żartować. [przypis edytorski]
3847. niedziela (daw.) — tydzień. [przypis edytorski]
3848. Jadwiga — (ok. 1374–1399), córka Ludwika Węgierskiego, w 1384 koronowana na króla Polski (prawo nie przewidywało wówczas koronacji królowej), w 1386 poślubiła Władysława Jagiełłę, co dało początek unii polsko-litewskiej. [przypis edytorski]
3849. wyłuszczyć — przedstawić, wyjaśnić. [przypis edytorski]
3850. miesiąc (daw.) — księżyc. [przypis edytorski]
3851. kniaź — książę. [przypis edytorski]
3852. Witold Kiejstutowicz, zwany Wielkim — (ok. 1350–1430), wielki książę litewski, brat stryjeczny Władysława Jagiełły. W latach 1382–1385 oraz 1390 przejściowo sprzymierzony z Krzyżakami przeciw Jagielle. [przypis edytorski]
3853. okryty — tu odnosi się do liczby rycerzy w chorągwi. [przypis edytorski]
3854. sulica — broń drzewcowa o cienkim grocie, używana do przebijania zbroi. [przypis edytorski]
3855. jucha — krew. [przypis edytorski]
3856. wedle (daw.) — obok. [przypis edytorski]
3857. hołdownik — lennik. [przypis edytorski]
3858. Saladyn — właśc. Dżalal ad-Din (1380–1412), lennik księcia Witolda, brał udział w bitwie pod Grunwaldem. Pod koniec życia na krótko został chanem Złotej Ordy. [przypis edytorski]
3859. tułub — futro, zwł. owcze. [przypis edytorski]
Darmowe książki «Krzyżacy - Henryk Sienkiewicz (gdzie mozna poczytac ksiazki online .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)