Krzyżacy - Henryk Sienkiewicz (gdzie mozna poczytac ksiazki online .txt) 📖
Krótki opis książki:
By zaprotestować przeciwko germanizacji oraz przypomnieć Polakom o odwadze, waleczności i świetnych wydarzeniach z historii Polski, Henryk Sienkiewicz zastosował w Krzyżakach literacką maskę — przeniósł akcję swojej powieści w realia końca XVI i początku XV wieku.
Jagiellońska Polska uwikłana jest w konflikt z zakonem krzyżackim. Zbyszko z Bogdańca, młody rycerz, zakochuje się w ślicznej, niewinnej Danusi, córce Juranda ze Spychowa. Zbyszko oraz inni rycerze wielokrotnie muszą wykazywac się właściwą postawą i walecznością — Krzyżacy, upokorzeni niegdyś przez Juranda, podejmują kolejne intrygi i ataki. Dla młodzieńca to czas wielu sprawdzianów i prób — nie tylko odwagi.
Powieść Henryka Sienkiewicza ukazywała się najpierw w „Tygodniku Ilustrowanym” (1897–1900), w 1900 roku ukazała się w formie książkowej. Została przetłumaczona na 25 języków.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Henryk Sienkiewicz
- Epoka: Pozytywizm
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Krzyżacy - Henryk Sienkiewicz (gdzie mozna poczytac ksiazki online .txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Henryk Sienkiewicz
pewnikiem (daw.) — na pewno. [przypis edytorski]
3133. olsnąć (daw.) — oślepnąć. [przypis edytorski]
3134. wiera (daw.) — naprawdę. [przypis edytorski]
3135. spólniczki — dziś popr.: wspólniczki. [przypis edytorski]
3136. gądek (daw.) — grajek, muzyk, od „gędźba”: muzyka. [przypis edytorski]
3137. drzewiej (daw.) — dawniej. [przypis edytorski]
3138. Witold Kiejstutowicz, zwany Wielkim — (ok. 1350–1430), wielki książę litewski, brat stryjeczny Władysława Jagiełły. W latach 1382–1385 oraz 1390 przejściowo sprzymierzony z Krzyżakami przeciw Jagielle. [przypis edytorski]
3139. skroś tej przyczyny (daw.) — dlatego. [przypis edytorski]
3140. godzić (daw.) — tu: celować. [przypis edytorski]
3141. zali (daw.) — czy. [przypis edytorski]
3142. statek (daw.) — stateczność. [przypis edytorski]
3143. wraz (daw.) — zaraz. [przypis edytorski]
3144. powrósło (daw.) — gruby sznur, powróz. [przypis edytorski]
3145. szwank (z niem.) — szkoda. [przypis edytorski]
3146. szranki (daw.) — drewniane ogrodzenie placu, na którym odbywał się turniej rycerski, przen. sam turniej. [przypis edytorski]
3147. wyszlamować — wyjąć (metafora odnosząca się do wyjmowania szlamu z cieku wodnego). [przypis edytorski]
3148. do cna (daw.) — całkiem. [przypis edytorski]
3149. pustota (daw.) — lekkomyślność i skłonność do figlów. [przypis edytorski]
3150. wolej (daw.) — lepiej. [przypis edytorski]
3151. atoli (daw.) — jednak. [przypis edytorski]
3152. wywczas (daw.) — odpoczynek. [przypis edytorski]
3153. przydać (daw.) — dodać. [przypis edytorski]
3154. chycić — dziś popr.: chwycić. [przypis edytorski]
3155. rozsierdzić się (daw.) — zezłościć się. [przypis edytorski]
3156. komtur — zwierzchnik domu zakonnego bądź okręgu w zakonach rycerskich, do których zaliczali się krzyżacy. [przypis edytorski]
3157. mitręga (daw.) — trud bądź zwlekanie. [przypis edytorski]
3158. wygodzić (daw.) — dogodzić. [przypis edytorski]
3159. przeto (daw.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
3160. przygodzić się (daw.) — przydarzyć się. [przypis edytorski]
3161. niełacno (daw.) — niełatwo, trudno. [przypis edytorski]
3162. nieszporny — tu: poważny, dostojny; nieszpory — przedostatnia, wieczorna część liturgii godzin, to jest cyklu codziennych modlitw obowiązkowych dla osób ze święceniami duchownymi. [przypis edytorski]
3163. cnić się (daw.) — tęsknić za czymś, martwić się, nudzić. [przypis edytorski]
3164. spłonić się (daw.) — zaczerwienić się. [przypis edytorski]
3165. Zawisza Czarny z Garbowa — (ok. 1370–1428) polski rycerz, przez pewien czas na służbie króla Węgier Zygmunta Luksemburskiego. [przypis edytorski]
3166. Jan Farurej z Garbowa — rycerz, brat Zawiszy Czarnego. [przypis edytorski]
3167. Mikołaj Powała z Taczewa — (ok. 1380–ok. 1415), rycerz i dyplomata, powołany do rady wojennej przed bitwą pod Grunwaldem. [przypis edytorski]
3168. Paszko (Paweł) z Biskupic, zwany Złodziej — rycerz, uczestnik bitwy pod Grunwaldem. [przypis edytorski]
3169. Władysław II Jagiełło — (ok. 1362–1434), syn wlk. księcia Olgierda, wielki książę litewski, król Polski od małżeństwa z Jadwigą (1386). Dwukrotnie ochrzczony (przez matkę Juliannę w obrządku wschodnim i przez biskupów polskich przed ślubem w obrządku łacińskim), osobiście dowodził w bitwie pod Grunwaldem. [przypis edytorski]
3170. Władysław Opolczyk — (ok. 1330–1401), książę opolski, lennik czeski, stronnik dynastii Andegawenów, zastawił Krzyżakom zamek w Złotoryi, co stało się dla nich uzasadnieniem do zawłaszczania terytoriów Polski. [przypis edytorski]
3171. ziemia dobrzyńska — obszar na wschód od Torunia, zagarnięty przez Krzyżaków wskutek bezprawnej umowy z księciem Władysławem Opolczykiem. [przypis edytorski]
3172. Konrad von Jungingen — 1355–1407, wielki mistrz zakonu krzyżackiego w latach 1393-1407, zręczny polityk, umiejętnie rozgrywający konflikty między książętami litewskimi. [przypis edytorski]
3173. Żmudź — historyczna nazwa tzw. Dolnej Litwy, nizinna kraina geograficzna i region administracyjny. [przypis edytorski]
3174. Witold Kiejstutowicz, zwany Wielkim — (ok. 1350–1430), wielki książę litewski, brat stryjeczny Władysława Jagiełły. W latach 1382–1385 oraz 1390 przejściowo sprzymierzony z Krzyżakami przeciw Jagielle. [przypis edytorski]
3175. obiecnijcie — dziś popr.: obiecajcie. [przypis edytorski]
3176. siła (daw.) — wiele. [przypis edytorski]
3177. rajca — radca, doradca. [przypis edytorski]
3178. zdurzyć (daw.) — oszukać. [przypis edytorski]
3179. stolec (daw.) — tron. [przypis edytorski]
3180. wżdy (daw.) — jednak, przecież. [przypis edytorski]
3181. komtur — zwierzchnik domu zakonnego bądź okręgu w zakonach rycerskich, do których zaliczali się krzyżacy. [przypis edytorski]
3182. kmieć — zamożny chłop, posiadający własne gospodarstwo. [przypis edytorski]
3183. wypierać się czegoś — zaprzeczać czemuś. [przypis edytorski]
3184. Witold Kiejstutowicz, zwany Wielkim — (ok. 1350–1430), wielki książę litewski, brat stryjeczny Władysława Jagiełły. W latach 1382–1385 oraz 1390 przejściowo sprzymierzony z Krzyżakami przeciw Jagielle. [przypis edytorski]
3185. szranki (daw.) — drewniane ogrodzenie placu, na którym odbywał się turniej rycerski, przen. sam turniej. [przypis edytorski]
3186. gładko — tu: łatwo. [przypis edytorski]
3187. nieudałych — dziś popr.: nieudanych. [przypis edytorski]
3188. Mikołaj Powała z Taczewa — (ok. 1380–ok. 1415), rycerz i dyplomata, powołany do rady wojennej przed bitwą pod Grunwaldem. [przypis edytorski]
3189. tęższy (daw.) — silniejszy. [przypis edytorski]
3190. grabia — dziś: hrabia. [przypis edytorski]
3191. grzywna — śrdw. jednostka płatnicza, o wartości pół funta złota lub srebra. [przypis edytorski]
3192. wstrzymać a. strzymać, strzymać (daw.) — tu: wystarczyć. [przypis edytorski]
3193. przydać (daw.) — dodać. [przypis edytorski]
3194. żywie — dziś popr.: żyje. [przypis edytorski]
3195. przezpiecznie (daw.) — bezpiecznie. [przypis edytorski]
3196. zali (daw.) — czy. [przypis edytorski]
3197. Zyndram z Maszkowic — (zm. ok. 1414) polski rycerz niemieckiego pochodzenia. [przypis edytorski]
3198. przyczynić się za kimś — wstawić się za kimś. [przypis edytorski]
3199. kniaź (daw.) — książę. [przypis edytorski]
3200. zajrzeć a. zaźrzeć (daw.) — zazdrościć. [przypis edytorski]
3201. jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
3202. podufałość (daw.) — zaufanie, przyjaźń. [przypis edytorski]
3203. bojarzyn a. bojar — rycerz, szlachcic ruski, wołoski lub litewski. [przypis edytorski]
3204. zajrzeć (daw.) — zazdrościć. [przypis edytorski]
3205. komtur — zwierzchnik domu zakonnego bądź okręgu w zakonach rycerskich, do których zaliczali się krzyżacy. [przypis edytorski]
3206. kwaśny — tu: niezadowolony. [przypis edytorski]
3207. pono (daw.) — ponoć, podobno. [przypis edytorski]
3208. żywie — dziś popr.: żyje. [przypis edytorski]
3209. przeznać — dziś popr.: poznać. [przypis edytorski]
3210. powściągnąć (daw.) — powstrzymać. [przypis edytorski]
3211. podziwienie — dziś popr.: podziw. [przypis edytorski]
3212. karby (daw.) — dyscyplina. [przypis edytorski]
3213. prawo lenne — prawo regulujące stosunki między suzerenem a wasalem, z reguły oparte na nadawaniu ziemi w zamian za służbę. [przypis edytorski]
3214. kmieć — zamożny chłop, posiadający własne gospodarstwo. [przypis edytorski]
3215. przyrodzony — wrodzony, naturalny. [przypis edytorski]
3216. Konrad von Jungingen — 1355–1407, wielki mistrz zakonu krzyżackiego w latach 1393-1407, zręczny polityk, umiejętnie rozgrywający konflikty między książętami litewskimi. [przypis edytorski]
3217. prorocze słowa — proroctwo św. Brygidy Szwedzkiej (1303-1373), świętej, wizjonerki i pisarki, założycielki zakonu brygidek. [przypis edytorski]
3218. utwierdzić (daw.) — ustanowić. [przypis edytorski]
3219. błąd (daw.) — tu: pogaństwo. [przypis edytorski]
3220. ochromieć (daw.) — okuleć. [przypis edytorski]
3221. racjom — prawdop. winno być: rajcom, czyli doradcom. [przypis edytorski]
3222. Saraceni — Arabowie, muzułmanie, przen. poganie; w czasie opisywanym w powieści w Hiszpanii trwała rekonkwista, to jest odbijanie ziem zajętych przez Saracenów. [przypis edytorski]
3223. zawłóczyć się (daw.) — zasłaniać się. [przypis edytorski]
3224. duszny — tu: dotyczący duszy. [przypis edytorski]
3225. krotofila a. krotochwila — żart. [przypis edytorski]
3226. małmazja — słodkie wino greckie. [przypis edytorski]
3227. ochromieć (daw.) — okuleć. [przypis edytorski]
3228. szkuta — płaskodenny statek rzeczny. [przypis edytorski]
3229. Zyndram z Maszkowic — (zm. ok. 1414) polski rycerz niemieckiego pochodzenia. [przypis edytorski]
3230. Mikołaj Powała z Taczewa — (ok. 1380–ok. 1415), rycerz i dyplomata, powołany do rady wojennej przed bitwą pod Grunwaldem. [przypis edytorski]
3231. Nogat — wschodnie ujście Wisły. [przypis edytorski]
3232. przeźroczy — dziś popr.: przeźroczysty. [przypis edytorski]
3233. mularz — dziś: murarz. [przypis edytorski]
3234. widzi mi się — wydaje mi się. [przypis edytorski]
3235. pałąkowaty — (o nogach) wykrzywiony; częsta przypadłość ludzi spędzających dużo czasu na koniu. [przypis edytorski]
3236. w równi — na równinie. [przypis edytorski]
3237. obstać, stać — wystarczyć. [przypis edytorski]
3238. prezbiterium — część kościoła, w której znajduje się ołtarz. [przypis edytorski]
3239. nierad (daw.) — niezadowolony. [przypis edytorski]
3240. wielki szpitalnik — urzędnik opiekujący się szpitalami w zakonie krzyżackim, jednocześnie komtur elbląski. [przypis edytorski]
3241. wielki szatny — w zakonie krzyżackim urzędnik zajmujący się składami odzieży, a także pancerzami i zbrojownią. [przypis edytorski]
3242. mały komtur — wicekomtur, zastępca komtura. [przypis edytorski]
3243. w Prusiech — dziś popr.: w Prusach. [przypis edytorski]
3244. rycerz rozbójnik (niem. Raubritter) — rycerz utrzymujący się z rabunku. [przypis edytorski]
3245. podmawiać (daw.) — namawiać, podjudzać. [przypis edytorski]
3246. Witold Kiejstutowicz, zwany Wielkim — (ok. 1350–1430), wielki książę litewski, brat stryjeczny Władysława Jagiełły. W latach 1382–1385 oraz 1390 przejściowo sprzymierzony z Krzyżakami przeciw Jagielle. [przypis edytorski]
3247. Ragneta — obecnie Nieman w obwodzie kaliningradzkim; w r. 1289 krzyżacy zbudowali tam zamek. [przypis edytorski]
3248. szranki (daw.) — drewniane ogrodzenie placu, na którym odbywał się turniej rycerski, przen. sam turniej. [przypis edytorski]
3249. wziętość (daw.) — popularność. [przypis edytorski]
3250. mistrzów (daw.) — mistrzowy, mistrza. [przypis edytorski]
3251. krępy — niski i mocno zbudowany. [przypis edytorski]
3252. pałąkowaty — (o nogach) wykrzywiony (częsta przypadłość ludzi spędzających dużo czasu na koniu). [przypis edytorski]
3253. krotofilnik (daw.) — żartowniś. [przypis edytorski]
3254. przymówić — zagadnąć złośliwie. [przypis edytorski]
3255. lamus — budynek gospodarczy, składzik. [przypis edytorski]
3256. pomawiać — posądzać. [przypis edytorski]
3257. Vorburg (niem.) — podzamcze. [przypis edytorski]
3258. utwierdzenie (daw.) — umocnienie. [przypis edytorski]
3259. szychta (daw.) — tu: warstwa, stos. [przypis edytorski]
3260. lazaret — szpital wojskowy bądź przytułek. [przypis edytorski]
3261. wedle (daw.) — obok. [przypis edytorski]
3262. czeladź — służba. [przypis edytorski]
3263. młynówka — potok, przeważnie sztuczny, napędzający młyn wodny. [przypis edytorski]
3264. ludwisarnia (daw.) — warsztat ludwisarski, w którym wytwarzano dzwony, lufy dział i inne duże przedmioty z brązu. [przypis edytorski]
3265. niezmierny — tu: wielki. [przypis edytorski]
3266. puszkarnia (daw., z węg.) — zakład pracy puszkarza, rzemieślnika zajmującego się artylerią. [przypis edytorski]
3267. Nogat — wschodnie ujście Wisły. [przypis edytorski]
3268. krzesać (daw.) — wyciosywać z kamienia. [przypis edytorski]
3269. deptak — maszyna wykorzystująca koło wprawiane w ruch przez ludzi bądź zwierzęta. [przypis edytorski]
3270. jedle — dziś popr.: jadle. [przypis edytorski]
3271. fechtmistrz — wytrawny szermierz. [przypis edytorski]
3272. Fryz a. Fryzyjczyk — mieszkaniec Fryzji, krainy nad Morzem Północnym, obecnie stanowiącej pogranicze Niemiec, Danii i Holandii. [przypis edytorski]
Darmowe książki «Krzyżacy - Henryk Sienkiewicz (gdzie mozna poczytac ksiazki online .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)