Darmowe ebooki » Powieść » Krzyżacy - Henryk Sienkiewicz (gdzie mozna poczytac ksiazki online .txt) 📖

Czytasz książkę online - «Krzyżacy - Henryk Sienkiewicz (gdzie mozna poczytac ksiazki online .txt) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Henryk Sienkiewicz



1 ... 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143
Idź do strony:
id="annotation-3860">3860. ckliwy — tu: mogący spowodować nudności. [przypis edytorski]
3861. surowiec — niewyprawiona skóra. [przypis edytorski]
3862. miast — zamiast. [przypis edytorski]
3863. bałabajka a. bałałajka — instrument strunowy, mniejszy od gitary. [przypis edytorski]
3864. multanki — dudy mołdawskie, instrument dęty. [przypis edytorski]
3865. miesiąc (daw.) — księżyc. [przypis edytorski]
3866. rękodajny (daw.) — szlachcic pozostający na służbie na mocy dobrowolnej umowy. [przypis edytorski]
3867. kować — dziś popr.: kuć. [przypis edytorski]
3868. piędź — dawna miara długości, ok. 18–22 cm. [przypis edytorski]
3869. chmyzowaty — (o zwierzęciu) lichy. [przypis edytorski]
3870. chrobry (daw.) — odważny, śmiały. [przypis edytorski]
3871. śluzy a. ślozy (daw.) — łzy. [przypis edytorski]
3872. krwie — dziś popr.: krwi. [przypis edytorski]
3873. miesiąc (daw.) — księżyc. [przypis edytorski]
3874. szczypki — szczapki, małe kawałki drewna. [przypis edytorski]
3875. niepodobna (daw.) — niemożliwe. [przypis edytorski]
3876. Władysław II Jagiełło — (ok. 1362–1434), syn wlk. księcia Olgierda, wielki książę litewski, król Polski od małżeństwa z Jadwigą (1386). Dwukrotnie ochrzczony (przez matkę Juliannę w obrządku wschodnim i przez biskupów polskich przed ślubem w obrządku łacińskim), osobiście dowodził w bitwie pod Grunwaldem. [przypis edytorski]
3877. Witold Kiejstutowicz, zwany Wielkim — (ok. 1350–1430), wielki książę litewski, brat stryjeczny Władysława Jagiełły. W latach 1382–1385 oraz 1390 przejściowo sprzymierzony z Krzyżakami przeciw Jagielle. [przypis edytorski]
3878. Marcin (Marcisz) z Wrocimowic — (zm. 1442) – polski rycerz niemieckiego pochodzenia, starosta łowicki. [przypis edytorski]
3879. berdysz — szeroki topór na długim drzewcu. [przypis edytorski]
3880. w pobok — obok. [przypis edytorski]
3881. rohatyna (z ukr.) — włócznia z grotem zaopatrzonym w hak, aby po wbiciu trudniej ją było wyciągnąć. [przypis edytorski]
3882. Ziemowit IV — (ok. 1352–1426) książę płocki, prowadzący samodzielną politykę zagraniczną, długo występował jako przeciwnik Jagiełły, dał się poznać jako dobry administrator. [przypis edytorski]
3883. Jan z Tarnowa — (1367–1433), wojewoda krakowski od 1409. [przypis edytorski]
3884. Witold Kiejstutowicz, zwany Wielkim — (ok. 1350–1430), wielki książę litewski, brat stryjeczny Władysława Jagiełły. W latach 1382–1385 oraz 1390 przejściowo sprzymierzony z Krzyżakami przeciw Jagielle. [przypis edytorski]
3885. Pogoń — herb Litwy, przedstawiający rycerza na koniu z wzniesionym mieczem. [przypis edytorski]
3886. Tannenberg — (obecnie Stębark), wieś w pobliżu Grunwaldu. [przypis edytorski]
3887. łęg — podmokła łąka. [przypis edytorski]
3888. Zyndram z Maszkowic — (zm. ok. 1414) polski rycerz niemieckiego pochodzenia. [przypis edytorski]
3889. ścigły (daw.) — szybki. [przypis edytorski]
3890. Władysław II Jagiełło — (ok. 1362–1434), syn wlk. księcia Olgierda, wielki książę litewski, król Polski od małżeństwa z Jadwigą (1386). Dwukrotnie ochrzczony (przez matkę Juliannę w obrządku wschodnim i przez biskupów polskich przed ślubem w obrządku łacińskim), osobiście dowodził w bitwie pod Grunwaldem. [przypis edytorski]
3891. ustawicznie — ciągle. [przypis edytorski]
3892. dufność (daw.) — pycha, nadmierne zaufanie we własne siły. [przypis edytorski]
3893. Ulrich von Jungingen — 1360–1410, wielki mistrz zakonu krzyżackiego, zginął w bitwie pod Grunwaldem. [przypis edytorski]
3894. komtur — zwierzchnik domu zakonnego bądź okręgu w zakonach rycerskich, do których zaliczali się krzyżacy. [przypis edytorski]
3895. szyderstwy — dziś popr.: szyderstwami. [przypis edytorski]
3896. ongi (daw.) — dawniej. [przypis edytorski]
3897. relikwiarz — ozdoby pojemnik na relikwie, to jest na szczątki świętych. [przypis edytorski]
3898. Władysław II Jagiełło — (ok. 1362–1434), syn wlk. księcia Olgierda, wielki książę litewski, król Polski od małżeństwa z Jadwigą (1386). Dwukrotnie ochrzczony (przez matkę Juliannę w obrządku wschodnim i przez biskupów polskich przed ślubem w obrządku łacińskim), osobiście dowodził w bitwie pod Grunwaldem. [przypis edytorski]
3899. Witold Kiejstutowicz, zwany Wielkim — (ok. 1350–1430), wielki książę litewski, brat stryjeczny Władysława Jagiełły. W latach 1382–1385 oraz 1390 przejściowo sprzymierzony z Krzyżakami przeciw Jagielle. [przypis edytorski]
3900. Zyndram z Maszkowic — (zm. ok. 1414) polski rycerz niemieckiego pochodzenia. [przypis edytorski]
3901. Tannenberg — (obecnie Stębark), wieś w pobliżu Grunwaldu. [przypis edytorski]
3902. Zyndram z Maszkowic — (zm. ok. 1414) polski rycerz niemieckiego pochodzenia. [przypis edytorski]
3903. Ziemowit V — (1389–1442), książę mazowiecki, dziedziczny lennik Polski. [przypis edytorski]
3904. Paszko (Paweł) z Biskupic, zwany Złodziej — rycerz, uczestnik bitwy pod Grunwaldem. [przypis edytorski]
3905. Zawisza Czarny z Garbowa — (ok. 1370-1428) polski rycerz, przez pewien czas na służbie króla Węgier Zygmunta Luksemburskiego. [przypis edytorski]
3906. rakuski (daw.) — austriacki. [przypis edytorski]
3907. bojarzyn a. bojar — rycerz, szlachcic ruski, wołoski lub litewski. [przypis edytorski]
3908. zresztą — tu: poza tym. [przypis edytorski]
3909. Zbigniew z Oleśnicy — (1389–1455), biskup krakowski (1423-1455), w 1449 został pierwszym kardynałem polskiego pochodzenia. Jego karierę wydatnie przyspieszyło uratowanie życia Władysława Jagiełły podczas bitwy pod Grunwaldem. [przypis edytorski]
3910. sajdak — kołczan. [przypis edytorski]
3911. dworscy — ludzie z dworu a. zależni od dworu. [przypis edytorski]
3912. ścigły (daw.) — szybki. [przypis edytorski]
3913. biegun — tu: koń. [przypis edytorski]
3914. cisawy — o koniu; maści (barwy) czerwonobrunatnej. [przypis edytorski]
3915. gryf — mityczne zwierzę o ciele lwa, mające głowę i skrzydła orła, często pojawiające się jako element herbów. [przypis edytorski]
3916. jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
3917. Rakusy (daw.) — Austria. [przypis edytorski]
3918. Burgundia — region w centralnej Francji. [przypis edytorski]
3919. Flandria — region rozciągający się wzdłuż wybrzeży Morza Północnego na terenie Belgii, Francji i Holandii. [przypis edytorski]
3920. ongi (daw.) — dawniej. [przypis edytorski]
3921. związać się — tu: rozpocząć walkę. [przypis edytorski]
3922. atoli (daw.) — lecz, jednak. [przypis edytorski]
3923. myśliwe — dziś popr.: myśliwskie. [przypis edytorski]
3924. toporzysko (daw.) — drewniana rękojeść topora a. siekiery. [przypis edytorski]
3925. płonić się (daw.) — czerwienić się. [przypis edytorski]
3926. kuszcze (daw.) — krzaki, chaszcze, zarośla. [przypis edytorski]
3927. sulica — broń drzewcowa o cienkim grocie, używana do przebijania zbroi. [przypis edytorski]
3928. Gilgenburg — obecnie Dąbrówno. [przypis edytorski]
3929. Ulrich von Jungingen — 1360–1410, wielki mistrz zakonu krzyżackiego, zginął w bitwie pod Grunwaldem. [przypis edytorski]
3930. walny — poważny, zasadniczy, decydujący. [przypis edytorski]
3931. dufny (daw.) — cechujący się nadmierną pewnością siebie. [przypis edytorski]
3932. wywiady — tu: zwiady. [przypis edytorski]
3933. pośledni — gorszy. [przypis edytorski]
3934. św. Jerzy — męczennik z III–IV w., patron rycerzy. [przypis edytorski]
3935. Werner von Tettingen — wielki szpitalnik zakonu krzyżackiego, uciekając spod Grunwaldu, ocalił życie. [przypis edytorski]
3936. wżdy (daw.) — przecież, jednak. [przypis edytorski]
3937. azali (daw.) — czy. [przypis edytorski]
3938. przyczynić (daw.) — dodać. [przypis edytorski]
3939. nuże — a nuż, być może. [przypis edytorski]
3940. kropierz — długa kapa osłaniająca konia. [przypis edytorski]
3941. gnuśnieć (daw.) — lenić się, pozostawać w bezczynności. [przypis edytorski]
3942. ninie (daw.) — teraz. [przypis edytorski]
3943. ogorzały (daw.) — opalony. [przypis edytorski]
3944. hufiec czelny — w śrdw. strategii zgrupowanie uderzające jako pierwsze, aby wprowadzić zamęt w szeregi wroga. [przypis edytorski]
3945. hufiec walny — zasadnicze siły używane w bitwie. [przypis edytorski]
3946. naganiać — ganić, krytykować. [przypis edytorski]
3947. przystoi (daw.) — należy, wypada. [przypis edytorski]
3948. krzywuła — drewniany instrument dęty o zakrzywionej rurze. [przypis edytorski]
3949. ćma (daw.) — mrowie, tłum. [przypis edytorski]
3950. Gott mit uns (niem.) — Bóg z nami! [przypis edytorski]
3951. krokiem, rysią, cwałem — określenia opisują chód/bieg konia od najwolniejszego do najszybszego. [przypis edytorski]
3952. Bogurodzica — najstarsza znana polska pieśń religijna, często (jak w tej scenie) pełniąca rolę zbliżoną do hymnu narodowego. Tekst zachował się w rękopisie z 1407 roku. [przypis edytorski]
3953. Bogiem — tu: przez Boga. [przypis edytorski]
3954. sławiena (z czes.) — wysławiana. [przypis edytorski]
3955. gospodzin (daw.) — pan. [przypis edytorski]
3956. zwolena (daw.) — wybrana. [przypis edytorski]
3957. zyszczy (daw.) — pozyskaj (archaiczna forma trybu rozkazującego z końcówką -i/-y). [przypis edytorski]
3958. spuści (daw.) — ześlij (archaiczna forma trybu rozkazującego z końcówką na -i/-y). [przypis edytorski]
3959. Kiryjelejzon (z gr.) — Kyrie eleison: Panie, zmiłuj się. [przypis edytorski]
3960. dzieła (daw.) — dla. [przypis edytorski]
3961. bożyc — syn Boży. Sens całej linijki: ze względu na tego, który cię ochrzcił, Synu Boży. [przypis edytorski]
3962. jąż (daw.) — którą. [przypis edytorski]
3963. jegoż (daw.) — którego. [przypis edytorski]
3964. przebyt (daw.) — przebywanie. [przypis edytorski]
3965. Adamie... — ta strofa pieśni została dopisana później. [przypis edytorski]
3966. domieściż (daw.) — doprowadź do miejsca. [przypis edytorski]
3967. Twórca — tu: Stwórcy. [przypis edytorski]
3968. bojar a. bojarzyn — rycerz, szlachcic rosyjski, wołoski lub litewski. [przypis edytorski]
3969. mostem — pokotem. [przypis edytorski]
3970. berdysz — szeroki topór na długim drzewcu. [przypis edytorski]
3971. kniaź — książę. [przypis edytorski]
3972. przywodził — dziś popr.: przewodził, dowodził. [przypis edytorski]
3973. drzewa — kopie. [przypis edytorski]
3974. witeź (daw.) — rycerz. [przypis edytorski]
3975. nowak (daw.) — człowiek „nowy”, niedoświadczony. [przypis edytorski]
3976. oksza — rodzaj topora bojowego. [przypis edytorski]
3977. kierz (daw.) — krzak. [przypis edytorski]
3978. któren — dziś popr.: który. [przypis edytorski]
3979. odwalić (daw.) — odciąć. [przypis edytorski]
3980. Paszko (Paweł) z Biskupic, zwany Złodziej — rycerz, uczestnik bitwy pod Grunwaldem. [przypis edytorski]
3981. tedy (daw.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
3982. przedchorągiewny (daw.) — rycerz walczący w pierwszej linii, przed sztandarem chorągwi. [przypis edytorski]
3983. Zyndram z Maszkowic — (zm. ok. 1414) polski rycerz niemieckiego pochodzenia. [przypis edytorski]
3984. Zawisza Czarny z Garbowa — (ok. 1370–1428) polski rycerz, przez pewien czas na służbie króla Węgier Zygmunta Luksemburskiego. [przypis edytorski]
3985. bitny — waleczny. [przypis edytorski]
3986. przesadzać — starać się przewyższyć. [przypis edytorski]
3987. rozgorzały — rozpalony, przen. ogarnięty entuzjazmem a. szałem bojowym. [przypis edytorski]
3988. Christ ist erstanden (niem.) — Chrystus zmartwychwstał. [przypis edytorski]
3989. Marcin (Marcisz) z Wrocimowic — (zm. 1442) – polski rycerz niemieckiego pochodzenia, starosta łowicki. [przypis edytorski]
3990. skrzęt (daw.) — zamęt. [przypis edytorski]
3991. składały — tu: stanowiły. [przypis edytorski]
3992. włodyka — rycerz, zwłaszcza niemajętny lub bez pełni praw stanowych. [przypis edytorski]
3993. rohatyna (z ukr.) — włócznia z grotem zaopatrzonym w hak, aby po wbiciu trudniej ją było wyciągnąć. [przypis edytorski]
3994. kmieć — zamożny chłop, posiadający własne gospodarstwo. [przypis edytorski]
3995. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
3996. cugle — wodze. [przypis edytorski]
3997. wraz (daw.) — zaraz. [przypis edytorski]
3998. w obieży (daw.) — w niebezpieczeństwie. [przypis edytorski]
3999. zali (daw.) —
1 ... 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143
Idź do strony:

Darmowe książki «Krzyżacy - Henryk Sienkiewicz (gdzie mozna poczytac ksiazki online .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz