Krzyżacy - Henryk Sienkiewicz (gdzie mozna poczytac ksiazki online .txt) 📖
Krótki opis książki:
By zaprotestować przeciwko germanizacji oraz przypomnieć Polakom o odwadze, waleczności i świetnych wydarzeniach z historii Polski, Henryk Sienkiewicz zastosował w Krzyżakach literacką maskę — przeniósł akcję swojej powieści w realia końca XVI i początku XV wieku.
Jagiellońska Polska uwikłana jest w konflikt z zakonem krzyżackim. Zbyszko z Bogdańca, młody rycerz, zakochuje się w ślicznej, niewinnej Danusi, córce Juranda ze Spychowa. Zbyszko oraz inni rycerze wielokrotnie muszą wykazywac się właściwą postawą i walecznością — Krzyżacy, upokorzeni niegdyś przez Juranda, podejmują kolejne intrygi i ataki. Dla młodzieńca to czas wielu sprawdzianów i prób — nie tylko odwagi.
Powieść Henryka Sienkiewicza ukazywała się najpierw w „Tygodniku Ilustrowanym” (1897–1900), w 1900 roku ukazała się w formie książkowej. Została przetłumaczona na 25 języków.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Henryk Sienkiewicz
- Epoka: Pozytywizm
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Krzyżacy - Henryk Sienkiewicz (gdzie mozna poczytac ksiazki online .txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Henryk Sienkiewicz
href="part68.xhtml#anchor-3273">3273. lubo (daw.) — chociaż. [przypis edytorski]
3274. wezwyczajenie — dziś popr.: przyzwyczajenie. [przypis edytorski]
3275. niebaczny (daw.) — nieostrożny. [przypis edytorski]
3276. książę polski — Władysław Opolczyk (ok. 1330–1401), książę opolski, lennik czeski, stronnik dynastii Andegawenów, zastawił Krzyżakom zamek w Złotoryi, co stało się dla nich uzasadnieniem do zawłaszczania terytoriów Polski. [przypis edytorski]
3277. piędź — dawna miara długości, ok. 18–22 cm. [przypis edytorski]
3278. dzierżyć (daw.) — trzymać. [przypis edytorski]
3279. spyża (daw.) — pożywienie, prowiant. [przypis edytorski]
3280. bitwa pod Płowcami — rozegrana 27 września 1331 r. między wojskami Władysława Łokietka a oddziałami krzyżackimi, przerwała krzyżacką kampanię przeciw Polsce. [przypis edytorski]
3281. Władysław I Łokietek — (ok. 1260–1333), król Polski od 1320, przedtem długo walczył o zjednoczenie kraju po okresie rozbicia dzielnicowego. [przypis edytorski]
3282. Kawalerowie Mieczowi — niemiecki zakon rycerski założony w Rydze przez biskupa Alberta von Buxhövdena w 1202 r., w. 1237 połączył się z krzyżakami, zachowując pewną odrębność administracyjną. [przypis edytorski]
3283. odzierżyć (daw.) — otrzymać. [przypis edytorski]
3284. Władysław II Jagiełło — (ok. 1362–1434), syn wlk. księcia Olgierda, wielki książę litewski, król Polski od małżeństwa z Jadwigą (1386). Dwukrotnie ochrzczony (przez matkę Juliannę w obrządku wschodnim i przez biskupów polskich przed ślubem w obrządku łacińskim), osobiście dowodził w bitwie pod Grunwaldem. [przypis edytorski]
3285. w Prusiech — dziś popr.: w Prusach. [przypis edytorski]
3286. pątnik (daw.) — pielgrzym. [przypis edytorski]
3287. żeleźce (daw.) — grot. [przypis edytorski]
3288. niepodobny (daw.) — nieprawdopodobny, niemożliwy. [przypis edytorski]
3289. graf — tytuł arystokratyczny w Niemczech i w krajach niegdyś od nich zależnych. [przypis edytorski]
3290. niepożyty (daw.) — niepokonany. [przypis edytorski]
3291. ex luto (łac.) — z błota. [przypis edytorski]
3292. bramy piekielne nie przemogą — w oryginale (Mt 16, 18) odnosiło się do Kościoła. [przypis edytorski]
3293. jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
3294. zali (daw.) — czy. [przypis edytorski]
3295. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
3296. żywiący — dziś popr.: żyjący. [przypis edytorski]
3297. niedziela (daw.) — tydzień. [przypis edytorski]
3298. Piotrowin — według legendy rycerz wskrzeszony przez św. Stanisława, by świadczyć po jego stronie przed królem Bolesławem Śmiałym. [przypis edytorski]
3299. o szczętu (daw.) — całkiem. [przypis edytorski]
3300. szczebrzuch — słowniki podają znaczenie: wiano panny młodej. Sienkiewicz prawdop. skontaminował to ze słowem „brzeszczot”. [przypis edytorski]
3301. nieradzi (daw.) — niechętnie. [przypis edytorski]
3302. Witold Kiejstutowicz, zwany Wielkim — (ok. 1350–1430), wielki książę litewski, brat stryjeczny Władysława Jagiełły. W latach 1382–1385 oraz 1390 przejściowo sprzymierzony z Krzyżakami przeciw Jagielle. [przypis edytorski]
3303. próżno (daw.) — na darmo. [przypis edytorski]
3304. skapieć (daw.) — umrzeć. [przypis edytorski]
3305. warchoł (daw.) — tu: raban, hałas. [przypis edytorski]
3306. rad (daw.) — chętnie. [przypis edytorski]
3307. kapituła — rada sprawująca władzę w zakonie. [przypis edytorski]
3308. lazaret — szpital wojskowy bądź przytułek. [przypis edytorski]
3309. zali (daw.) — czy. [przypis edytorski]
3310. grzywna — śrdw. jednostka płatnicza, o wartości pół funta złota lub srebra. [przypis edytorski]
3311. żeś ty był praw (daw.) — że miałeś rację. [przypis edytorski]
3312. k’Niemcom (daw.) — do Niemców. [przypis edytorski]
3313. godny (daw.) — mocny, solidny. [przypis edytorski]
3314. tęższy — silniejszy. [przypis edytorski]
3315. pomiarkować (daw.) — zorientować się. [przypis edytorski]
3316. Zyndram z Maszkowic — (zm. ok. 1414) polski rycerz niemieckiego pochodzenia. [przypis edytorski]
3317. nie lza (daw.) — nie można. [przypis edytorski]
3318. Timur Chromy a. Tamerlan — (1336-1405), chan Złotej Ordy i twórca wielkiego mongolsko-tatarskiego imperium, które rozpadło się po jego śmierci. [przypis edytorski]
3319. któren — dziś popr.: który. [przypis edytorski]
3320. płowy — (o włosach) jasny. [przypis edytorski]
3321. wskórać — zdziałać. [przypis edytorski]
3322. upamiętać się — dziś popr.: opamiętać się. [przypis edytorski]
3323. komtur — zwierzchnik domu zakonnego bądź okręgu w zakonach rycerskich, do których zaliczali się krzyżacy. [przypis edytorski]
3324. refektarz — pomieszczenie w klasztorze służące jako jadalnia. [przypis edytorski]
3325. tęgi — tu: silny, mocny. [przypis edytorski]
3326. godnie (daw.) — mocno, solidnie. [przypis edytorski]
3327. stanie (daw.) — starczy. [przypis edytorski]
3328. wydobrzeć — wyzdrowieć. [przypis edytorski]
3329. pogrześć (daw.) — pogrzebać, pochować. [przypis edytorski]
3330. frasunek (daw.) — smutek. [przypis edytorski]
3331. truchełka (daw.) — trumienka. [przypis edytorski]
3332. starunek (daw.) — opieka. [przypis edytorski]
3333. Aleksandra Olgierdówna — (ok. 1370–1434), córka wielkiego księcia Litwy Olgierda, siostra Władysława II Jagiełły, żona księcia mazowieckiego Ziemowita IV. [przypis edytorski]
3334. prawić (daw.) — mówić. [przypis edytorski]
3335. wywczasować się (daw.) — odpocząć. [przypis edytorski]
3336. mianować — tu: wyznaczać do uwolnienia. [przypis edytorski]
3337. Saracenowie — muzułmanie w czasie akcji powieści zamieszkujący Hiszpanię. [przypis edytorski]
3338. utwierdzenie (daw.) — umocnienia. [przypis edytorski]
3339. wiera (daw.) — prawda. [przypis edytorski]
3340. w rzeczy (daw.) — w rzeczywistości. [przypis edytorski]
3341. wyżenąć (daw.) — wygnać. [przypis edytorski]
3342. przepomnieć (daw.) — zapomnieć. [przypis edytorski]
3343. driakiew (daw.) — zioło lecznicze, lek. [przypis edytorski]
3344. wedle (daw.) — obok. [przypis edytorski]
3345. kmieć — zamożny chłop, posiadający własne gospodarstwo. [przypis edytorski]
3346. któren — dziś popr.: który. [przypis edytorski]
3347. szranki (daw.) — drewniane ogrodzenie placu, na którym odbywał się turniej rycerski, przen. sam turniej. [przypis edytorski]
3348. popręg — rzemień podtrzymujący siodło. [przypis edytorski]
3349. płatnerz — rzemieślnik wytwarzający zbroje płytowe, później także broń białą. [przypis edytorski]
3350. Zyndram z Maszkowic — (zm. ok. 1414) polski rycerz niemieckiego pochodzenia. [przypis edytorski]
3351. dla — tu: ze względu na. [przypis edytorski]
3352. refektarz — pomieszczenie w klasztorze służące jako jadalnia. [przypis edytorski]
3353. graf — tytuł arystokratyczny w Niemczech i w krajach niegdyś od nich zależnych. [przypis edytorski]
3354. Szwabia — region w południowych Niemczech. [przypis edytorski]
3355. Burgundia — region w centralnej Francji. [przypis edytorski]
3356. lubo (daw.) — chociaż. [przypis edytorski]
3357. Witold Kiejstutowicz, zwany Wielkim — (ok. 1350–1430), wielki książę litewski, brat stryjeczny Władysława Jagiełły. W latach 1382–1385 oraz 1390 przejściowo sprzymierzony z Krzyżakami przeciw Jagielle. [przypis edytorski]
3358. małmazja — słodkie wino greckie. [przypis edytorski]
3359. konwent — klasztor, zakon. [przypis edytorski]
3360. Władysław II Jagiełło — (ok. 1362–1434), syn wlk. księcia Olgierda, wielki książę litewski, król Polski od małżeństwa z Jadwigą (1386). Dwukrotnie ochrzczony (przez matkę Juliannę w obrządku wschodnim i przez biskupów polskich przed ślubem w obrządku łacińskim), osobiście dowodził w bitwie pod Grunwaldem. [przypis edytorski]
3361. mieć w głowie — być pod wpływem alkoholu. [przypis edytorski]
3362. wraz (daw.) — zaraz. [przypis edytorski]
3363. pomiarkować (daw.) — zorientować się. [przypis edytorski]
3364. gruby — niewyrafinowany, mało kulturalny. [przypis edytorski]
3365. polerowny (daw.) — wyrafinowany. [przypis edytorski]
3366. szpylman (z niem.) — grajek. [przypis edytorski]
3367. trefniś — błazen. [przypis edytorski]
3368. księżna Witoldowa — Anna Światosławowna, księżniczka smoleńska (zm. 1418) [przypis edytorski]
3369. arcaby — dziś popr.: warcaby. [przypis edytorski]
3370. Konrad von Jungingen — 1355–1407, wielki mistrz zakonu krzyżackiego w latach 1393-1407, zręczny polityk, umiejętnie rozgrywający konflikty między książętami litewskimi. [przypis edytorski]
3371. Skarbek — według legendy był to protoplasta rodu Awdańców. [przypis edytorski]
3372. barziej — dziś popr: bardziej. [przypis edytorski]
3373. Hundsfeld (niem.) — psie pole. [przypis edytorski]
3374. takie pole — bitwa na Psim Polu, według tradycji propagowanej przez sto lat późniejszą kronikę mistrza Wincentego, miała odbyć się w 1109 roku w pobliżu Wrocławia między oddziałami Bolesława Krzywoustego a cesarza niemieckiego Henryka V. Wcześniejszy kronikarz, Gall Anonim, o tej bitwie nie wspomina. [przypis edytorski]
3375. grześć (daw.) — grzebać, chować. [przypis edytorski]
3376. stropić się (daw.) — stracić pewność siebie. [przypis edytorski]
3377. wżdy (daw.) — jednak, przecież. [przypis edytorski]
3378. płatnerz — rzemieślnik wytwarzający zbroje płytowe, później także broń białą. [przypis edytorski]
3379. łokieć — dawna miara długości, ok. 55–77 cm. [przypis edytorski]
3380. piędź — dawna miara długości, ok. 18–22 cm. [przypis edytorski]
3381. pergamin — specjalnie preparowana skóra zwierzęca służąca do pisania. [przypis edytorski]
3382. spłonić się (daw.) — zaczerwienić się. [przypis edytorski]
3383. nabrać — tu: napęcznieć. [przypis edytorski]
3384. znajęcy — dziś popr.: znający. [przypis edytorski]
3385. czerstwy — zdrowy, silny. [przypis edytorski]
3386. tedy (daw.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
3387. oboje księstwo — Ziemowit IV i Aleksandra Olgierdówna. [przypis edytorski]
3388. Anna Danuta — (1358–1448), córka księcia trockiego Kiejstuta i Biruty, żona księcia mazowieckiego Janusza (było to najdłużej trwające małżeństwo w dziejach dynastii). [przypis edytorski]
3389. ochota (daw.) — zabawa. [przypis edytorski]
3390. rad (daw.) — chętnie. [przypis edytorski]
3391. gładki (daw.) — piękny. [przypis edytorski]
3392. opat — przełożony w męskim zakonie kontemplacyjnym. [przypis edytorski]
3393. starunek (daw.) — opieka. [przypis edytorski]
3394. przezpiecznie (daw.) — bezpiecznie. [przypis edytorski]
3395. wiera (daw.) — prawda. [przypis edytorski]
3396. wartko (daw.) — szybko. [przypis edytorski]
3397. truchełka (daw.) — trumienka. [przypis edytorski]
3398. mitręga (daw.) — powolny, męczący i mało efektywny wysiłek. [przypis edytorski]
3399. mierzeja — tu: brzegi, wybrzeże. [przypis edytorski]
3400. piastować (daw.) — opiekować się. [przypis edytorski]
3401. żywie — dziś popr.: żyje. [przypis edytorski]
3402. najprzystojniej — najlepiej, najbardziej odpowiednio. [przypis edytorski]
3403. w polu — chodzi o pole bitwy. [przypis edytorski]
3404. jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
3405. cięgiem (daw.) — ciągle. [przypis edytorski]
3406. zabawić (daw.) — przebywać. [przypis edytorski]
3407. polepa — gliniana podłoga. [przypis edytorski]
3408. jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
3409. zapamiętać się — zamyślić się a. zająć się czymś, zapominając o wszystkim innym. [przypis edytorski]
3410. płużyć (daw.) — opłacać się, służyć, sprzyjać. [przypis edytorski]
3411. nie masz (daw.) — nie ma. [przypis edytorski]
3412. wnątrzu — dziś popr.: wnętrzu. [przypis edytorski]
3413. śluzy, ślozy (daw.) — łzy. [przypis edytorski]
3414. skapieć (daw.) — umrzeć. [przypis edytorski]
3415. łacno (daw.) — łatwo. [przypis edytorski]
3416. przepomnieć (daw.) — zapomnieć. [przypis edytorski]
3417. onej (daw.) — tej. [przypis edytorski]
3418. frasunek (daw.) — smutek. [przypis edytorski]
3419. Witold Kiejstutowicz, zwany Wielkim — (ok. 1350–1430), wielki książę litewski, brat stryjeczny Władysława Jagiełły. W latach 1382–1385 oraz 1390 przejściowo sprzymierzony z Krzyżakami przeciw Jagielle. [przypis edytorski]
3420.
Darmowe książki «Krzyżacy - Henryk Sienkiewicz (gdzie mozna poczytac ksiazki online .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)