Podróż na Wschód - Juliusz Słowacki (lubię czytać po polsku TXT) 📖
Krótki opis książki:
Zbiór tekstów Juliusza Słowackiego powstałych podczas jego podróży na Wschód. Wyruszywszy w podróż morską z Neapolu, 27-letni poeta odwiedził wówczas Grecję, Egipt, Syrię i Palestynę. Najobszerniejszy z utworów stanowi stanowi niedokończony poemat dygresyjny Podróż do Ziemi Świętej z Neapolu. Oprócz najpopularniejszych wierszy Słowackiego z tego okresu, jak Hymn o zachodzie słońca na morzu, Grób Agememnona, Rozmowa z piramidami czy Ojciec zadżumionych, zbiór zawiera szereg mniej znanych utworów oraz wybór listów do matki. Całość poprzedza obszerny wstęp, omawiający historię wcześniejszych podróży Polaków na Wschód, szczegóły podróży Słowackiego oraz wpływ, jaki wywarła na twórczość poety.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Juliusz Słowacki
- Epoka: Romantyzm
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Podróż na Wschód - Juliusz Słowacki (lubię czytać po polsku TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Juliusz Słowacki
class="verse">Ibrahimowym365 mieczem i płomieniem,
Zniszczyłeś, Boże... a Lucyfer dumny,
Żeś odkrył pełne prochem — grzechów trumny —
27.
A ślad na skale gmachu — jak na belce
Znak skruszonego gniazdeczka jaskółek,
A pomyśl — kiedyś zatrwożony wielce
W naszym klasztorze lud znalazł przytułek,
Wtenczas widziałbyś — dla mrących z przestrachu
Aniołem stróżem każdy kamień gmachu.
28.
I gmach się wtenczas cały w lud zamienił,
Jak twój tron jasny mieni się w aniołów;
Tak wiele duchów zebrał i spromienił
W twoje podnóże... i do naszych stołów
Siadało wiele... nas, mnichów niegodnych,
Lecz wiele sierót płaczących i głodnych...
29.
I w nocy pełnej pioruna i błysku
Sam szedłem — własne zapalić szpichlerze,
Co pod nogami na skały urwisku
Stały, ubrane w cyprysowe wieże;
I zapaliłem... i przy tym pożarze
Widziałem w dole białe Turków twarze.
30.
Potem z klasztoru patrzaliśmy, mnichy,
Na mur poryty ognistymi rysy,
Na nasz dom własny... już jak węgiel lichy,
I na stojące w płomieniach cyprysy,
Jak ci szatani, co tam — widzisz, Boże —
Stoją przy piekła płomiennym otworze.
31.
Niejeden mrący, spragniony i ranny —
W ostatniej chwili usłyszał nad sobą
Płacz... brylantowej cudami fontanny,
Otworzył usta — westchnął — i był z Tobą...
Źródło, że wiecznie płakało nad ludem
Żywych i mrących — nazwaliśmy cudem”.
32.
Wtenczas przytomny obronom szlachetnym,
Na potępienie mnicha rzekłem z boku:
„A owa, owa — w tysiącznym ośmsetnym
Trzydziestym szóstym (nie mylę się) roku,
Dnia trzynastego września (tak mi świeża
Data i dzień ten) — dana mi wieczerza?
33.
Sam ją kazałeś zastawić na stole
I sam przyszedłeś, o archimandryto,
Cieszyć się, patrząc, jak mię w gardło kole
Kość twoich garnków, twego chleba żyto —
Mszcząc się, że paszport wydała mi Francja,
Że czczę papieża... Lecz gdzie tolerancja?...
34.
Czyliż dlatego, że wam do kościoła
Przysłano z Moskwy obraz Nikołuszki366?”
Tu mnich uleciał na skrzydłach anioła,
A ja na łonie tureckiej poduszki
Budząc się, widma spłoszyłem niesforne.
Słońce błyszczało przez szyby klasztorne.
35.
Lubię, gdy cichy promień słońca strzeli
W ciemną altanę lub na sklep, gdzie prix fixe367
Błyszczą klejnoty, lub do księżej celi
Złotym promieniem lecąc na krucyfiks —
Albo na rzymskich kościołów mozaiki,
Lub na błękitny dym rzucony z fajki.
36.
Lubię, gdy pada promień złotolity
Na siwe włosy starego żebraka
Albo na czoło umarłej kobiety,
Albo na skrzydła pływające ptaka
Albo na róże, co wysoko niosą
Jesienne czoła błyszczące się rosą.
37.
Lubię, gdy pada z chmur na odsłonioną
W pochmurnym rynku statuę Kopernika368,
Lubię, gdy pada w nasze ciemne łono
I znów z człowieka robi słonecznika,
Za światłem życia obracając twarzą
Myśli marzące... póty, póki marzą.
38.
W komnacie mniszej, otoczonej wkoło
Rzędem tureckich sof kwiecistej barwy,
Promień słoneczny padł na moje czoło
I snów zwichrzone rozpędziwszy larwy,
Rozwinął znowu moje myśli senne
Na życie marzeń mglistych... całodzienne.
Przekaż 1% podatku na Wolne Lektury.
KRS: 0000070056
Nazwa organizacji: Fundacja Nowoczesna Polska
Każda wpłacona kwota zostanie przeznaczona na rozwój Wolnych Lektur.
KRS: 0000070056
Nazwa organizacji: Fundacja Nowoczesna Polska
Każda wpłacona kwota zostanie przeznaczona na rozwój Wolnych Lektur.
Pieśń ósma. Napoli di Romania369
1.
Spocząłem wreszcie... Przeklinam podróże!
Cztery dni konno... po chwastach i skałach,
Aż się Neapol włoski w miniaturze370
Znalazł na Morza Egejskiego wałach...
— — — — — — — — — — — —
— — — — — — — — — — — —
2.
Gdzie nasz Neapol — i morze, i ganek,
Skąd widać było dwa białe miesiące371,
Skąd widać było wybrzeże — i wianek
Białych żagielków, i światła płonące
Pod żagielkami — gdzie ostrygi szare
Ze srebrną piersią — i frutti di mare?
3.
Gdzie na wybrzeżu sklepik przy sklepiku,
Żagiel przy żaglu, przy świetle światełko,
I tych światełek na brzegu bez liku,
A każde swoje białe ma skrzydełko,
Jakby gwiazdeczek jakich nowych plemię,
Które skrzydłami Bóg przysłał na ziemię.
4.
Czarowny widok — czarowne wieczory!
Ciebie zachwycał zgiełk ludzi i tęcza,
W jaką się ludzkie wiązały kolory
Nad błękitnawym morzem w pół obręczą.
Jam patrzał w księżyc — co lotem aniołów
Puszczał się w błękit — z mogiły popiołów.372
5.
Dziwnie dziś jestem w mieście — miniaturze
Znanego tobie Neapolu. Domy
Zaległe tutaj ponad morskie wzgórze,
Forteca wyszła na szczyt skały stromej,
Mniejsza zaś druga w otchłań lazurową
Weszła się kąpać — jak Castel dell’Ovo373 .
6.
Morze błękitne — i góry z mgłą siną,
Lecz nie tak ścięte jako cukru głowa
Ani jak krater...374
— — — — — — — — — —
Grób Agamemnona
1.
Niech fantastycznie lutnia nastrojona
W toruje myśli posępnej i ciemnej —
Bom oto wstąpił w grób Agamemnona375
I siedzę cichy w kopule podziemnej376,
Co krwią Atrydów377 zwalana okrutną.
Serce zasnęło, lecz śni. — Jak mi smutno!
2.
O! jak daleko brzmi ta harfa złota,
Której mi tylko echo wiecznie słychać!
Druidyczna to z głazów wielkich grota378;
Gdzie wiatr przychodzi po szczelinach wzdychać
I ma Elektry379 głos — ta bieli płótno!
I odzywa się z laurów: „Jak mi smutno!”
3.
Tu po kamieniach z pracowną Arachną380
Kłóci się wietrzyk, i rwie jej przędziwo.
Tu cząbry smutne gór spalonych pachną;
Tu wiatr, obiegłszy górę ruin siwą,
Napędza nasion kwiatów — a te puchy381
Chodzą i w grobie latają, jak duchy.
4.
Tu świerszcze polne, pomiędzy kamienie
Przed nagrobowym pochowane słońcem,
Jakby mi chciały nakazać milczenie,
Sykają. — Strasznym jest rapsodu382 końcem
Owo sykanie, co się w grobach słyszy —
Jest objawieniem — wielką pieśnią ciszy.
5.
O! cichy jestem jak wy! o Atrydzi!
Których popioły śpią pod świerszczów strażą —
Ani mię teraz moja małość wstydzi,
Ani się myśli tak jak orły ważą.
Głęboko jestem pokorny i cichy
Tu, w tym grobowcu sławy, zbrodni, pychy! —
6.
Nad drzwiami grobu, na granitu zrębie
Wyrasta dąbek w trójkącie z kamieni;
Posadziły go wróble lub gołębie,
I listkami się czarnymi zieleni,
I słońca w ciemny grobowiec nie puszcza;
Zerwałem jeden liść z czarnego kuszcza383.
7.
Nie bronił mi go żaden duch ni mara384,
Ani w gałązkach jęknęło widziadło;
Tylko się słońcu stała większa szpara
I wbiegło złote, i do nóg mi padło.
Zrazu myślałem, że ten, co się wdziera
Blask, była struna to z harfy Homera —
8.
I wyciągnąłem rękę na ciemności,
By ją ułowić i napiąć i drżącą
Przymusić do łez i śpiewu, i złości
Na wielkim niczym grobów — i milczącą
Garstką popiołów — ale w moim ręku
Ta struna drgnęła i pękła bez jęku.
9.
Tak więc — to los mój, na grobowcach siadać
I szukać smutków błahych, wiotkich, kruchych.
To los mój, senne królestwa posiadać,
Nieme mieć harfy i słuchaczów głuchych
Albo umarłych — i tak pełny wstrętu —
Na koń! chcę słońca i wichru, tętentu!
10.
Na koń! — Tu łożem suchego potoku,
Gdzie zamiast wody płynie laur różowy,
Ze łzą i wielką błyskawicą w oku,
Jakby mię wicher gnał błyskawicowy,
Lecę — a koń się na powietrzu kładnie385 —
Jeśli napotka grób rycerzy — padnie.
11.
Na Termopilach? — Nie, na Cheronei
Trzeba się memu załamać koniowi;
Bo jestem z kraju, gdzie widmo nadziei
Dla małowiernych serc — podobne snowi.
Więc jeśli koń mój w biegu się przestraszy,
To tej mogiły, co równa jest — naszej...
12.
Mnie od mogiły termopilskiej gotów
Odgonić legion umarłych Spartanów;
Bo jestem z kraju smutnego ilotów386,
Z kraju — gdzie rozpacz nie sypie kurhanów387!
Z kraju — gdzie zawsze po dniach nieszczęśliwych
Zostaje smutne pół — rycerzy — żywych.
13.