Eugeniusz Oniegin - Aleksander Puszkin (gdzie w internecie można czytać książki za darmo .TXT) 📖
Krótki opis książki:
Oniegin, znudzony życiem młody szlachcic z Sankt Petersburga, wyjeżdża na wieś, by objąć spadek po stryju. Nie zaznawszy wcześniej prawdziwej przyjaźni ani miłości, łamie serce prostodusznej Tatianie i swoją lekkomyślnością doprowadza do tragedii.
Pracę nad „Eugeniuszem Onieginem”, swoim najważniejszym i najoryginalniejszym dziełem, Puszkin rozpoczął w 1823, a ukończył w 1831 roku. Obszerny poemat dygresyjny, publikowany częściami, spotkał się z żywą reakcją czytelników i krytyków. Autor, który jako pierwszy wprowadził do literatury rosyjskiej codzienny, potoczny język, nadał swojej pracy finezyjną, a jednocześnie lekką formę. Niecodzienny układ rymów, ironia narratora-autora, dystansującego się od dzieła, wielość szczegółów powszedniego życia w Rosji zapewniły utworowi trwającą do dziś popularność.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Aleksander Puszkin
- Epoka: Romantyzm
- Rodzaj: Liryka
Czytasz książkę online - «Eugeniusz Oniegin - Aleksander Puszkin (gdzie w internecie można czytać książki za darmo .TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Aleksander Puszkin
pieszczotą drgnął
I w serce Tani życie tchnął.
XXXV
Zagrzmiały krzesła odsunięte
I do bawialni wali tłum...
Tak na wiosennych łąk ponętę
Rój pszczół wylata — sprawia szum...
I po paradnym syt obiedzie
Już sąsiad sapie: «Hm, sąsiedzie!»...
Przy piecu zasiadł matron rząd;
Panny poszeptać poszły w kąt;
Zielone stoły rozstawiono;
Spieszy kłótliwy młody gracz
Do gry w bostona259, a tam, patrz! —
Wistem się bawi starców grono.
Z ich jednostajnych czytasz min,
Że każdy — chciwej nudy syn.
XXXVI
Już osiem robrów odegrali
Bogowie wista; ósmy raz
Już miejsca swoje pozmieniali...
Herbatę dano... Lubię czas
Mierzyć obiadem i kolacją;
Na wsi, zaprawdę, z wielką racją
Określasz jadłem pory w dniu;
Żołądek jest zegarkiem tu.
Lecz zauważę rad, w nawiasach,
Że równie często lubię wpleść
W strofy swej pieśni miłą treść —
O ucztach, winach i frykasach,
Jak ty, Homerze, bożku nasz,
Co wiek trzydziesty w chwale trwasz.
XXXVII
Herbata... Panny wzięły sztywnie
Spodeczki w palce... Ale wnet
Za drzwiami w długiej sali dziwnie
Kusząco zabrzmią trąba, flet...
Parys260 miasteczek okolicznych
Rzuca herbatę z rumem; z licznych
Pań wybrał Olgę, objął stan:
Już mój Pietuszkow pomknął w tan.
Leński z Tatianą; z Charlikową
Puszcza się w tan Tambowski wieszcz;
Walc w nich rozkoszy budzi dreszcz;
Uniósł Bujanow Pustiakową,
Tłum sypie się z sąsiednich sal
I w całej krasie błyszczy bal.
XXXVIII, XXXIX
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
XL
Jam na początku poematu
(Patrz pierwszy zeszyt) zamiar miał,
Jak Alban261, hołdy składać światu,
Stołeczny bal opisać chciał...
Ale porwało mnie marzenie;
Znajomych nóżek przypomnienie
Uniosło w snów młodzieńczych świat;
O nóżki, wasz wąziutki ślad
Bez uwag muszę dziś zostawić;
Trzeźwiejszym, mędrszym trzeba być,
Przestać w dojrzalszych latach śnić,
W czynach i w stylu się poprawić —
I piątej pieśni snując treść,
Dygresji brzydki zwyczaj znieść.
XLI
Migają pary; walca tony
Miarowo-słodko brzmią i w rytm
Kłębi się walca wiatr szalony,
Jak wicher śród piaszczystych wydm...
Godziny zemsty słysząc bicie,
Oniegin się uśmiecha skrycie,
Podszedł do Olgi... Spełnia plan...
Na długo ją porywa w tan,
Potem na krześle usadowił,
Przemówił do niej kilka słów,
A po minutach paru znów
Z swoją tancerką walca wznowił;
Wszyscy zdziwieni krokiem tym...
Leński nie wierzy oczom swym.
XLII
Wtem mazur zagrzmi... Dawnym czasem
Bywało, kiedy mazur grzmi,
Posadzka trzeszczy pod obcasem,
W ogromnej sali wszystko drży
I z dźwiękiem szyb się trzęsą ramy.
Inaczej dziś. — I my, jak damy,
Przyjmujem cichy, śliski chód...
Lecz wieś i powiatowy gród
Mazura w pełnym wdzięku chowa;
Hołubce, podskok, ostróg brzęk,
Ogromny wąs, obcasów dźwięk —
Tam żyją jeszcze; moda nowa,
Choroba dnia, ten tyran nasz,
Nieprędko tam ukaże twarz.
XLIII, XLIV
Bujanow (brat mój) z Olgą Tanię
Prowadzi śród tanecznych zmian
Do Oniegina; ten powstanie,
Wybrał — i... z Olgą idzie w tan!
Niedbale sunie — jeszcze chwila:
Z czułością ku niej się pochyla —
I komplementem pieści słuch
I rączkę ściska... — Oli duch
Miłości własnej pełen: żywy
Rumieniec bije z pięknych lic...
Drgnął Leński — mimowolny widz,
Końca mazura niecierpliwy
Czeka... (Zazdrością oczy lśnią!)
Do kotyliona prosi ją...
XLV
Ona «nie może»... Co? Nie może?
«Dała już słowo»... Komu? Jak?
«Onieginowi!»... Boże! Boże!
Czy wierzyć uszom?... A więc tak?!
Więc to możliwe!... Takie dziecko —
Kokietką! Igra już zdradziecko!
Już wieje chytrość z serca dna!
Wietrznica262, sztukę zdrady zna!...
Leńskiego tłoczy straszna mara;
Klnie serca kobiet, pełne zdrad. —
Wyszedł... na konia spiesznie siadł...
I pędzi. Pistoletów para —
Dwie kule — jednej kuli cios —
Rozstrzygną wkrótce jego los!...
Przekaż 1% podatku na Wolne Lektury.
KRS: 0000070056
Nazwa organizacji: Fundacja Nowoczesna Polska
Każda wpłacona kwota zostanie przeznaczona na rozwój Wolnych Lektur.
KRS: 0000070056
Nazwa organizacji: Fundacja Nowoczesna Polska
Każda wpłacona kwota zostanie przeznaczona na rozwój Wolnych Lektur.
Rozdział VI
La, sotto i giorni nubilosi e brevi,
Nasce una gente a cui l’morir non dole.263
Petrarka
I
Oniegin po zniknięciu druha,
Syt zemsty, tuż przy Oldze siadł.
Nie mówi sam i jej nie słucha,
Znudzony, w zadumanie wpadł.
Ziewa z nim Olga i oczyma
Szuka Leńskiego... Zła, że nie ma
Końca kotylion. Taniec ten
Nuży ją tak, jak ciężki sen...
Nareszcie kres. Kolacją dano.
Ścielą się łóżka... Miejsca dość...
Od sieni do czeladnej gość
Znajdzie tu nocleg. Pozostaną
Wszyscy... Oniegin jeden (snadź
Sen w domu woli), wraca spać...
II
I zeszedł spokój: już w bawialni
Chrapie Pustiaków; tenże błąd
Zdradza małżonka... A w jadalni
Na krzesłach równo legli w rząd
Pietuszkow, Gwoździn i Bujanow,
I niezupełnie zdrowy Flianow;
Tricke legł na podłodze tuż,
Szlafmycę, trykot włożył już...
W pokojach Olgi i Tatiany
Wszystkie panienki słodko śpią...
I tylko jedne oczy lśnią...
Tania w promieniach bladych Diany,
Siedzi przy oknie... W sercu żal...
A oczy w ciemną patrzą dal.
III
Jego wizyta niespodziana,
Nagła serdeczność jego ócz,
Potem przy Oli nowa zmiana —
Wszystko ją dziwi... Gdzie jest klucz
Do jego dziwactw? Nie rozumie...
Gubi się w różnych myśli tłumie...
Dręczy ją zazdrość, więcej żal...
Jakby dłoń zimna, niby stal,
Szarpała serce, jakby pod nią
Czerniała przepaść, ciągnąc w dół.
«Niech zginę — szepcze — on by czuł...
A nie — szemranie jest już zbrodnią!
Ginąć przez niego — szczęścia plon!
Innego — dać nie może on!»
IV
Pędź, mój romansie, naprzód! nuże!
Wnet nową postać wplączę weń.
Od wsi Leńskiego Krasnogórze
O pięć wiorst264 mieszkał — po dziś dzień
Słynny śród szlachty okolicznej —
W pustyni swej filozoficznej
Zarecki — niegdyś burda, żbik,
Krzykacz i wódz szulerskich klik,
Hultajów bóg, garkuchni mówca;
Dziś cichy rolnik, dobry pan,
Wyborny druh, z prostoty znan,
Kawaler — ojciec dzieci hufca,
Ba, nawet i uczciwy człek:
Tak to poprawia się nasz wiek.
V
Niegdyś z pochwałą doń usłużną
Zbliżał się słodko nawet wróg...
W asa o sążni265 pięć nie próżno
On z pistoletu trafiać mógł!
W bitwie z odwagi raz zasłynął,
Gdyby się nie spił, byłby zginął;
Lecz z kałmuckiego konia spadł
Odważnie w błoto... Ani zbladł,
Kiedy go Francuz brał w niewolę...
Toż zakład był!... Honoru bóg,
Regulus266 nowy, gdyby mógł,
Przyjąłby znowu więźnia dolę,
Aby na kredyt u «Verie»267
Co dzień butelki spijać trzy!
VI
Niegdyś szyderstwem w ludzi godził,
Z głupców zabawnie umiał drwić,
I nawet mędrców za nos wodził,
Powagą żart potrafił kryć;
Wprawdzie za tę lub ową sztuczkę
Dostał niekiedy sam nauczkę;
Wprawdzie niekiedy miewał kram,
Gdy w własne sieci wpadał sam...
Lecz się wesoło spierać umiał
Odciąć się, czasem żarcik znieść;
Wcale rozważny, sam rozumiał,
Kiedy ma milczeć, kiedy pleść;
Skłócić przyjaciół — talent miał
I w pojedynek później pchał.
VII
Lub godził szybko spór zażarty,
Aby śniadanie w trójkę zjeść,
Po czym snuć skrycie kłamstwa, żarty,
Zgodzonym wieniec hańby spleść.
Sed alia tempora!268 Swawoli,
Jak i miłości, przejdzie kolej
Wraz z tchem wiosennym młodych burz...
Zarecki dziś, jak rzekłem już,