Darmowe ebooki » Pamiętnik » Trzy po trzy - Aleksander Fredro (czytać ksiązki .TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Trzy po trzy - Aleksander Fredro (czytać ksiązki .TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Aleksander Fredro



1 ... 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
Idź do strony:
class="foreign-word">Jasiński, Jakub (1761–1794) — generał insurekcji kościuszkowskiej, dowodził powstaniem w Wilnie; zginął podczas Rzezi Pragi 4 listopada 1794, broniąc Warszawy przed wojskami Suworowa. [przypis edytorski]
513. Pegaz (mit. gr.) — skrzydlaty koń, symbol natchnienia poetyckiego i malarskiego. [przypis edytorski]
514. Nowicki, Jakub — polski wojskowy epoki wojen napoleońskich; od 1809 podporucznik 11. pułku ułanów. [przypis edytorski]
515. necessitas frangit legem (łac.) — konieczność łamie prawa. [przypis edytorski]
516. Dąbrowski, Wincenty — polski wojskowy epoki wojen napoleońskich; od 1811 porucznik 11. pułku ułanów. [przypis edytorski]
517. Jelski, Ludwik — polski wojskowy epoki wojen napoleońskich; od 1813 kapitan 16. pułku piechoty; przyjaciel Aleksandra Fredry. [przypis edytorski]
518. ekwitacja — umiejętność jazdy konnej. [przypis edytorski]
519. febra — tu ogólnie: gorączka, której towarzyszą dreszcze. [przypis edytorski]
520. lansadować — jechać konno, wykonując lansady, łukowate skoki końskie. [przypis edytorski]
521. konwikt — szkoła z internatem, zwykle przyklasztorna; szkoły takie były popularne w Polsce w XVII–XVIII w. [przypis edytorski]
522. sztylpy — wysokie cholewy doczepiane do buta jako ochraniacze do jazdy konnej. [przypis edytorski]
523. gawot — dawny francuski taniec salonowy. [przypis edytorski]
524. kozak — ukraiński taniec ludowy, popularny wśród szlachty polskiej od lat 80. XVIII w. do połowy XIX w. [przypis edytorski]
525. Turkułł, Ignacy (1797–1857) — urzędnik i działacz polityczny; szambelan dworu cesarskiego Mikołaja I Romanowa; minister sekretarz stanu Królestwa Polskiego (od 1839). [przypis edytorski]
526. anglaise (fr.) — anglez, taniec salonowy pochodzenia angielskiego, w XVIII w. popularny w całej Europie. [przypis edytorski]
527. Ne choczut Nimci chliba isty (ukr.) — Nie chcą Niemcy chleba jeść. [przypis edytorski]
528. kuban (daw.) — łapówka. [przypis edytorski]
529. Kupidyn a. Amor (mit. rzym.) — bóg miłości, przedstawiany jako skrzydlaty chłopczyk z łukiem. [przypis edytorski]
530. oficjalista (daw.) — prywatny urzędnik, osoba zatrudniona przez właściciela do wykonywania zadań związanych z zarządzaniem majątkiem ziemskim. [przypis edytorski]
531. rostownia (daw.) — słodownia, pomieszczenie, w którym kiełkują ziarna jęczmienia na słód, używany do produkcji piwa. [przypis edytorski]
532. foryś (daw.) — pomocnik furmana, zwykle jadący na jednym z przednich koni w dużym zaprzęgu. [przypis edytorski]
533. kocz — lekki czterokołowy, kryty lub półkryty pojazd konny o nadwoziu zawieszonym na pasach, z bocznymi drzwiczkami oraz przednimi i tylnymi siedzeniami w środku; wyparł wcześniejsze karety. [przypis edytorski]
534. esprit fort (fr.) — osoba wznosząca się ponad powszechne, utarte poglądy i wierzenia religijne; otwarta głowa; wolnomyśliciel. [przypis edytorski]
535. spleen (ang.) — uczucie zniechęcenia, przygnębienia i apatii. [przypis edytorski]
536. posłałem do Świątyni Sybilli — mowa o Świątyni Sybilli w parku pałacowym w Puławach, budynku, w którym księżna Izabela Czartoryska założyła muzeum. [przypis edytorski]
537. szczutek (daw.) — prztyczek. [przypis edytorski]
538. Pochlebiaj, a będziesz szczęśliwy — cytat z opery heroikomicznej Wojciecha Bogusławskiego z muzyką Józefa Elsnera Herminia, czyli Amazonki (1797). [przypis edytorski]
539. słowo zagadki (daw.) — rozwiązanie zagadki. [przypis edytorski]
540. miłość własną ma i ptak — cytat z bajki Sowa i szpak, opowiedzianej przez tytułowego bohatera komedii Aleksandra Fredry Pan Jowialski (akt I, scena 9). [przypis edytorski]
541. Tout chemin mène à Rome (fr.) — Wszystkie drogi prowadzą do Rzymu. [przypis edytorski]
542. obligatto a. obligato (wł., muz.) — obowiązkowy; termin w zapisie utworu muzycznego wskazujący głos lub instrument obligatoryjny podczas wykonania utworu, czyli taki, którego nie można pominąć ani zastąpić innym. [przypis edytorski]
543. po łacinie jeździć konno — nieumiejętnie, jak nowicjusz (żartobliwie o jeźdźcu dobrze wykształconym, ale bez praktyki w jeździe konnej). [przypis edytorski]
544. bereiter (niem.) — ujeżdżacz koni. [przypis edytorski]
545. prysiud (ukr.) — przysiad, figura taneczna. [przypis edytorski]
546. szenekatarynka a. szajnekatarynka (z niem. Schönes Kathrinchen) — jarmarczny teatr marionetek, w którym przedstawieniom towarzyszyła muzyka z katarynki. [przypis edytorski]
547. Zachariasiewicz, Franciszek (1770–1845) — Ormianin, duchowny katolicki, rektor uniwersytetu we Lwowie (1825–1826), biskup tarnowski (1836–1840), biskup przemyski (1840–1845). [przypis edytorski]
548. guńka — wierzchnie okrycie męskie noszone przez górali z Podhala. [przypis edytorski]
549. cykata — smażone w cukrze skórki owoców. [przypis edytorski]
550. arendarz (daw.) — dzierżawca, w szczególności dzierżawca karczmy. [przypis edytorski]
551. smrek (reg.) — świerk; smereków: dziś popr. D. lm: smreków. [przypis edytorski]
552. juhas — młodszy pasterz owiec w Karpatach. [przypis edytorski]
553. bundz i bryndza — produkty góralskie z owczego mleka: bundz to delikatna twarogowa masa serowa, używana do bezpośredniego spożycia lub częściej do przerobu na bryndzę, solony ser owczy. [przypis edytorski]
554. kopica (daw.) — kopa siana lub zboża. [przypis edytorski]
555. Wer da? (niem.) — Kto tam? [przypis edytorski]
556. mariasz — rodzaj gry w karty. [przypis edytorski]
557. kundys — kundel. [przypis edytorski]
558. tropowiec (łow.) — pies myśliwski do tropienia zwierzyny. [przypis edytorski]
559. uszyjek (reg.) a. oszyjek (daw.) — wąskie przejście. [przypis edytorski]
560. korzec — dawna jednostka objętości ciał sypkich (ziarna, mąki itp.); także: naczynie służące do przechowywania zboża. [przypis edytorski]
561. pyta — dawne narzędzie do bicia ze skręconej chusty, szmaty, powrozu itp. [przypis edytorski]
562. ramota — utwór literacki bądź teatralny bez większej wartości literackiej, zazwyczaj staroświecki. [przypis edytorski]
563. Kalinowski, Józef (ok. 1785–1825) — generał armii Księstwa Warszawskiego, pułkownik armii napoleońskiej. [przypis edytorski]
564. par jalousie de métier (fr.) — z zawodowej zazdrości. [przypis edytorski]
565. wojski Orzechowski — Zdaje mi się, że ten Orzechowski był wojskim przemyskim. Człowiek silnej duszy i silnego ramienia. Zginął w Krakowie, w bramie miejskiej, podczas konfederacji barskiej. [przypis autorski]
566. Orzechowski, Piotr — konsyliarz foralny w Galicji do 1809 roku. Potem Sędzia Trybunału w Warszawie, umarł tam koło 1820 roku. Był stałym i szczerym przyjacielem mego ojca. [przypis autorski]
567. atoli (daw.) — jednak. [przypis edytorski]
568. Le Ciel n’est pas plus pur que le fond de son âme (fr.) — Niebo nie jest czystsze niż głębia jego duszy (nieco zmieniony cytat z dramatu Jeana Racine’a Fedra, akt IV, scena 2; w oryginale: Le jour n’est pas plus pur que le fond de mon coeur: Światło dnia nie jest czystsze niż głębia mego serca). [przypis edytorski]
569. fryszerka (z niem.) — zakład hutniczy, w którym świeżono surówkę żelaza, czyli oczyszczano ją z domieszek. [przypis edytorski]
570. komora — tu: komora celna, graniczny urząd celny. [przypis edytorski]
571. mokrzawa (daw.) — miejsce podmokłe, mokradło. [przypis edytorski]
572. gemerka, gamerka a. magierka — wysoka czapka chłopska z płaskim denkiem, pochodzenia węgierskiego. [przypis edytorski]
573. cyrulik — fryzjer wykonujący również proste zabiegi medyczne. [przypis edytorski]
574. Anioł Pański — modlitwa maryjna, odmawiana rano, w południe i wieczorem, o której dawniej przypominano wiernym, bijąc w dzwony kościelne. [przypis edytorski]
575. Kopeć, Józef (1762–1833) — polski oficer, zesłany na daleką Syberię po klęsce insurekcji kościuszkowskiej, badacz Kamczatki, pamiętnikarz. [przypis edytorski]
576. pamiętnik Jana Sagatyńskiego — Pamiętnik Jana Sagatyńskiego, byłego pazia króla Stanisława Poniatowskiego, przy którym zostawał aż do śmierci (1845). [przypis edytorski]
577. Laszki Murowane — wieś na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rejonie starosamborskim. [przypis edytorski]
578. jutrzenka (poet.) — jasność poprzedzająca poranne pojawienie się słońca nad horyzontem, brzask. [przypis edytorski]
579. szaser — strzelec w armii Księstwa Warszawskiego. [przypis edytorski]
580. Turno, Kazimierz (1778–1817) — oficer Księstwa Warszawskiego; na własnym koszt wystawił 5. pułk strzelców konnych, którym dowodził jako pułkownik; od 1810 generał brygady. [przypis edytorski]
581. kolet (z fr.) — kurtka żołnierska. [przypis edytorski]
582. zowie się gminnym wyrazem: kiepska — gminnym, tj. pospolitym lub wulgarnym, ponieważ przymiotnik „kiepski” pochodzi od wyrazu „kiep”, oznaczającego głupca: w dawnej polszczyźnie to słowo, oznaczające pierwotnie kobiece genitalia, było poważną obelgą. [przypis edytorski]
Wesprzyj Wolne Lektury!

Wolne Lektury to projekt fundacji Nowoczesna Polska – organizacji pożytku publicznego działającej na rzecz wolności korzystania z dóbr kultury.

Co roku do domeny publicznej przechodzi twórczość kolejnych autorów. Dzięki Twojemu wsparciu będziemy je mogli udostępnić wszystkim bezpłatnie.

Jak możesz pomóc?


Przekaż 1% podatku na rozwój Wolnych Lektur:
Fundacja Nowoczesna Polska
KRS 0000070056

Dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur i pomóż nam rozwijać bibliotekę.

Przekaż darowiznę na konto: szczegóły na stronie Fundacji.

Wszystkie zasoby Wolnych Lektur możesz swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać pod warunkiem zachowania warunków licencji i zgodnie z Zasadami wykorzystania Wolnych Lektur.
Ten utwór jest w domenie publicznej.
Wszystkie materiały dodatkowe (przypisy, motywy literackie) są udostępnione na Licencji Wolnej Sztuki 1.3.
Fundacja Nowoczesna Polska zastrzega sobie prawa do wydania krytycznego zgodnie z art. Art.99(2) Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych. Wykorzystując zasoby z Wolnych Lektur, należy pamiętać o zapisach licencji oraz zasadach, które spisaliśmy w Zasadach wykorzystania Wolnych Lektur. Zapoznaj się z nimi, zanim udostępnisz dalej nasze książki.

E-book można pobrać ze strony: http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/fredro-trzy-po-trzy

Tekst opracowany na podstawie: Aleksander Fredro, Dzieła, tom jedenasty, nakł. Gebethnera i Wolffa, Warszawa 1880.

Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska

Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Opracowanie redakcyjne i przypisy: Paulina Choromańska, Wojciech Kotwica, Zuzanna Pyzikiewicz.

Okładka na podstawie: Ułani Księstwa Warszawskiego (Ułani z czasów napoleońskich)., January Suchodolski, domena publiczna

ISBN 978-83-288-6346-0

 

Plik wygenerowany dnia 2022-02-07.

1 ... 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
Idź do strony:

Darmowe książki «Trzy po trzy - Aleksander Fredro (czytać ksiązki .TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz