Dekameron - Giovanni Boccaccio (gdzie można czytać książki przez internet za darmo txt) 📖
Dekameron znaczy „dziesięć dni”. Dzieło Giovanniego Boccaccia tak właśnie zostało podzielone: na dziesięć dni, podczas których dziesięcioro mieszkańców Florencji (siedem dam i trzech kawalerów), którzy z obawy przed szerzącą się zarazą opuścili miasto, przedstawia kolejno swoje opowieści na zadany temat. Wszystko razem tworzy zbiór stu nowel, a kompozycja całości przypomina Baśnie z tysiąca i jednej nocy. Cudowności i baśniowych motywów jest tu jednakże niewiele, wiele za to mówią te historie o kulturze i obyczajach renesansowych Włoch.
Dominującym tematem jest miłość we wszelkich swych odcieniach – od najwyższej wzniosłości do najbardziej cielesnego erotyzmu, niegardzącego niekiedy sprośnymi akcentami buffo. Autor ze swobodą krytykuje nadużycia kleru, nawiązuje też do ostrych podziałów na stronnictwa propapieskich gwelfów i procesarskich gibelinów, które antagonizowały poszczególne miasta i regiony włoskie przez kilka stuleci, począwszy od XII w. Nic dziwnego, że wydane w 1470 roku dzieło (znane wcześniej prawdopodobnie w odpisach i we fragmentach), w XVI w. znalazło się na indeksie ksiąg zakazanych.
W czasach Boccaccia, znajomego Petrarki i przyjaciela Dantego, twórczość prozatorska była niżej ceniona niż poetycka, jednak dziś autor Dekameronu ceniony jest przede wszystkim jako twórca modelu nowożytnej noweli i obrońca głęboko humanistycznej zasady, by ludzkie rzeczy mierzyć ludzką miarą.
- Autor: Giovanni Boccaccio
- Epoka: Renesans
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Dekameron - Giovanni Boccaccio (gdzie można czytać książki przez internet za darmo txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Giovanni Boccaccio
14. zasię (daw.) — zaś, natomiast. [przypis edytorski]
15. jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
16. siła (daw.) — dużo, mnóstwo. [przypis edytorski]
17. zasię (daw.) — zaś, natomiast. [przypis edytorski]
18. zasię (daw.) — zaś, natomiast. [przypis edytorski]
19. przytomny (daw.) — obecny (przy czymś). [przypis edytorski]
20. k’temu przyszło (daw.) — do tego doszło. [przypis edytorski]
21. nie lza (daw.) — nie można. [przypis edytorski]
22. szerzyć się — tu: rozwodzić się; szeroko omawiać. [przypis edytorski]
23. jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
24. zasię (daw.) — zaś, natomiast. [przypis edytorski]
25. nie lza (daw.) — nie można. [przypis edytorski]
26. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
27. wierę (daw.) — doprawdy, zaprawdę. [przypis edytorski]
28. jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
29. zasię (daw.) — zaś, natomiast. [przypis edytorski]
30. z przerażającymi pozory — dziś popr. forma N. lm: z przerażającymi pozorami; pozory — tu daw.: wygląd. [przypis edytorski]
31. krom (daw.) — oprócz. [przypis edytorski]
32. zaliż (daw.) — czy, czy też. [przypis edytorski]
33. gorszymi być się mniemamy (daw.) — uważamy się za gorsze. [przypis edytorski]
34. wierę (daw.) — doprawdy, zaprawdę. [przypis edytorski]
35. krom (daw.) — oprócz. [przypis edytorski]
36. tedy (daw.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
37. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
38. aliści (daw.) — jednak, jednakże. [przypis edytorski]
39. miast (daw.) — tu: zamiast. [przypis edytorski]
40. wczas (daw.) — odpoczynek, wypoczynek, rozrywka. [przypis edytorski]
41. krotochwilny — tu: skłonny do żartów, obdarzony poczuciem humoru. [przypis edytorski]
42. nie lza (daw.) — nie można. [przypis edytorski]
43. wczas (daw.) — odpoczynek. [przypis edytorski]
44. gwoli (daw.) — dla; w celu. [przypis edytorski]
45. zasię (daw.) — zaś, natomiast. [przypis edytorski]
46. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
47. o trzeciej — wg rzymskiej miary czasu liczono czas od poranka, godzina trzecia wypadała więc przed południem. [przypis edytorski]
48. tedy (daw.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
49. wczas (daw.) — odpoczynek. [przypis edytorski]
50. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
51. krom (daw.) — oprócz. [przypis edytorski]
52. przytomni (daw.) — obecni (przy czymś), zebrani. [przypis edytorski]
53. ser — tu z wł.: pan, jegomość. [przypis edytorski]
54. tedy (daw.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
55. zasię (daw.) — zaś, natomiast. [przypis edytorski]
56. przyrodzenie (daw.) — tu: natura. [przypis edytorski]
57. krom (daw.) — oprócz. [przypis edytorski]
58. zasię (daw.) — zaś, natomiast. [przypis edytorski]
59. tedy (daw.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
60. piernacz — buława, używana często także jako list żelazny, nadawany przez władcę podróżującemu, gwarantujący nietykalność i swobodny przejazd. [przypis edytorski]
61. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
62. szczegółowie — dziś popr. forma: szczegółowo. [przypis edytorski]
63. zali (daw.) — czy. [przypis edytorski]
64. siła (daw.) — dużo, mnóstwo. [przypis edytorski]
65. krom (daw.) — oprócz. [przypis edytorski]
66. wywczasy (daw.) — wypoczynek. [przypis edytorski]
67. letki (daw., gw.) — lekki. [przypis edytorski]
68. przyrodzenie (daw.) — tu: natura. [przypis edytorski]
69. miast (daw.) — tu: zamiast. [przypis edytorski]
70. zaliżby (daw.) — czyżby. [przypis edytorski]
71. siła (daw.) — dużo, mnóstwo. [przypis edytorski]
72. zalibyś (daw.) — czybyś, czyżbyś. [przypis edytorski]
73. zasię (daw.) — zaś, natomiast. [przypis edytorski]
74. łatwie — dziś popr. forma: łatwo. [przypis edytorski]
75. k’temu (daw.) — do tego. [przypis edytorski]
76. przytomni (daw.) — obecni (przy czymś); zebrani. [przypis edytorski]
77. krom — oprócz. [przypis edytorski]
78. siła (daw.) — dużo, mnóstwo. [przypis edytorski]
79. tedy (daw.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
80. zawrzeć (daw.) — zamknąć; tu: zakończyć. [przypis edytorski]
81. zasię (daw.) — zaś, natomiast. [przypis edytorski]
82. krom (daw.) — oprócz. [przypis edytorski]
83. tedy (daw.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
84. jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
85. symonia — handel godnościami kościelnymi, stanowiącymi źródło prestiżu i dochodów. [przypis edytorski]
86. tedy (daw.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
87. aliści (daw.) — jednak, jednakże. [przypis edytorski]
88. siła (daw.) — dużo, mnóstwo. [przypis edytorski]
89. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
90. respons (z łac., daw.) — odpowiedź. [przypis edytorski]
91. tedy (daw.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
92. zali (daw.) — czy. [przypis edytorski]
93. wczas (daw.) — odpoczynek. [przypis edytorski]
94. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
95. zasię (daw.) — zaś, natomiast. [przypis edytorski]
96. tedy (daw.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
97. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
98. zali (daw.) — czy. [przypis edytorski]
99. w przytomności (daw.) — w obecności. [przypis edytorski]
100. szczegółowie — dziś popr. forma: szczegółowo. [przypis edytorski]
101. miast (daw.) — tu: zamiast. [przypis edytorski]
102. szczegółowie — dziś popr. forma: szczegółowo. [przypis edytorski]
103. krom (daw.) — oprócz. [przypis edytorski]
104. przyrodzenie (daw.) — tu: natura. [przypis edytorski]
105. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
106. k’temu (daw.) — do tego. [przypis edytorski]
107. przytomny (daw.) — obecny (przy czymś). [przypis edytorski]
108. wczas (daw.) — odpoczynek. [przypis edytorski]
109. przytomni (daw.) — obecni (przy czymś), zebrani. [przypis edytorski]
110. respons (z łac., daw.) — odpowiedź. [przypis edytorski]
111. przytomni (daw.) — obecni (przy czymś); zebrani. [przypis edytorski]
112. respons (z łac., daw.) — odpowiedź. [przypis edytorski]
113. cum gladiis et fustibus (łac.) — mieczami i kijami. [przypis edytorski]
114. zali (daw.) — czy, czyż. [przypis edytorski]
115. zasię (daw.) — zaś, natomiast. [przypis edytorski]
116. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
117. nie lza (daw.) — nie można, nie wolno. [przypis edytorski]
118. zali (daw.) — czy, czyż. [przypis edytorski]
119. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
120. krom (daw.) — oprócz. [przypis edytorski]
121. lubownik (daw.) — miłośnik. [przypis edytorski]
122. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
123. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
124. dank (daw., z niem.) — podziękowanie, wyrazy wdzięczności. [przypis edytorski]
125. wierę (daw.) — doprawdy, zaprawdę. [przypis edytorski]
126. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
127. k’temu (daw.) — do tego. [przypis edytorski]
128. k’temu (daw.) — do tego. [przypis edytorski]
129. zasię (daw.) — zaś, natomiast. [przypis edytorski]
130. tedy (daw.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
131. nie mieszkając (daw.) — nie zwlekając, nie tracąc czasu. [przypis edytorski]
132. ex proposito (łac.) — celowo, z rozmysłem. [przypis edytorski]
133. przyrodzenie (daw.) — tu: natura. [przypis edytorski]
134. rankor (daw.) — żal, złość. [przypis edytorski]
135. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
136. jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
137. wierę (daw.) — doprawdy, zaprawdę. [przypis edytorski]
138. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
139. k’temu (daw.) — do tego. [przypis edytorski]
140. otrok (daw.) — chłopiec. [przypis edytorski]
141. miast (daw.) — tu: zamiast. [przypis edytorski]
142. tedy (daw.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
143. wczas (daw.) — odpoczynek, wypoczynek. [przypis edytorski]
144. tedy (daw.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
145. zasię (daw.) — zaś, natomiast. [przypis edytorski]
146. wczas (daw.) — wypoczynek. [przypis edytorski]
147. pozór (daw.) — tu: wygląd. [przypis edytorski]
148. aliści (daw.) — jednak, jednakże. [przypis edytorski]
149. Treviso — lokowane w XI wieku miasto położone na Nizinie Weneckiej. Przez długi czas było pod panowaniem weneckim. [przypis edytorski]
150. Henryk z Bolzano (1250–1315) — zw. też Henrykiem z Treviso; drobny rzemieślnik, żył w skrajnym ubóstwie i bogobojności; został pochowany w katedrze w Treviso, gdzie rozwinął się jego kult. [przypis edytorski]
151. mieć w zachowaniu kogoś (daw.) — szanować kogoś. [przypis edytorski]
152. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
153. zasię (daw.) — zaś, natomiast. [przypis edytorski]
154. nie mieszkając (daw.) — nie tracąc czasu. [przypis edytorski]
155. przytomny (daw.) — obecny (przy czymś). [przypis edytorski]
156. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
157. tedy (daw.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
158. jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
159. łatwie — dziś popr. forma: łatwo. [przypis edytorski]
160. podesta — w średniowiecznych włoskich miastach najwyższy urzędnik o uprawnieniach sądowniczych i wojskowych. [przypis edytorski]
161. szczegółowie — dziś popr. forma: szczegółowo. [przypis edytorski]
162. zasię (daw.) — zaś, natomiast. [przypis edytorski]
163. rankor (daw.) — żal, złość. [przypis edytorski]
164. tedy (daw.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
165. Amor (mit. rzym.) — bóg miłości i pożądania, przedstawiany jako chłopak z łukiem i strzałami. [przypis edytorski]
166. święty Julian — zw. Gościnnym, patron miasta Macerata; opowieści mówią, że zabił on w gniewie własnych rodziców, którzy spali w jego łożu małżeńskim, ponieważ pomyślał, że jego żona go zdradza; w ramach pokuty swe życie poświęcił pielęgnacji pielgrzymów i trędowatych. [przypis edytorski]
167. markiz — tytuł arystokratyczny utożsamiany z tytułem margrabiego. [przypis edytorski]
168. wnieść (daw.) — tu: wnioskować. [przypis edytorski]
169. sold — dawna moneta włoska warta 12 denarów. [przypis edytorski]
170. puszczam dwa soldy za dwadzieścia cztery denary — przen.: nie mam dużych wymagań. [przypis edytorski]
171. Pater noster (łac.) — Ojcze nasz. [przypis edytorski]
172. Ave Maria (łac.) — Zdrowaś Mario. [przypis edytorski]
173. przepomnieć (daw.) — zapomnieć. [przypis edytorski]
174. zaliście (...) odmówili — czy odmówiliście (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
175. stanąć na wstręcie — przeszkodzić. [przypis edytorski]
176. Dirupisti (łac.) — dosł. rozerwałeś; incipit Psalmu 116. [przypis edytorski]
177. Intemerata (łac.) — dosł.: niepokalana; tytuł maryjnej pieśni średniowiecznej. [przypis edytorski]
178. De profundis (łac.) — dosł.: z głębokości; incipit Psalmu 130. [przypis edytorski]
179. Castel Guiglielmo — dziś: Castelguglielmo; miejscowość oddalona 80 km od Wenecji i 20 km od Rovigo. [przypis edytorski]
Uwagi (0)