Don Juan - Molière (Molier) (bibliotek a .TXT) 📖
Don Juan to komedia Moliera z 1665 roku. Jest to odpowiedź autora na krytykę Świętoszka.
Głównym bohaterem jest Don Juan, który jest pozbawionym zasad uwodzicielem. Zdobywa on Annę, a następnie w pojedynku zabija jej ojca. Aby nie dosięgła go zemsta udaje pozorną religijność, nawrócenie. Czy na końcu spotka go za to kara?
- Autor: Molière (Molier)
- Epoka: Barok
- Rodzaj: Dramat
Czytasz książkę online - «Don Juan - Molière (Molier) (bibliotek a .TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Molière (Molier)
Upewniam pana, że to niepodobieństwo49. Co do mnie, pragnąłbym tego najgoręcej; dziś jeszcze nawet prosiłem niebios o radę w tym względzie; ale, w czasie modlitwy, usłyszałem głos, który powiedział mi, iż nie powinienem myśleć o pańskiej siostrze, i że, żyjąc z nią, z pewnością nie osiągnąłbym zbawienia.
DON KARLOSMyślisz, don Juanie, że zdołasz nas omamić tą wymówką?
DON JUANJestem posłuszny głosowi nieba.
DON KARLOSJak to! Chcesz nas skwitować przez podobne baśnie?
DON JUANNiebo tego pragnie.
DON KARLOSNato wyrwałeś siostrę z klasztoru, aby następnie ją rzucić?
DON JUANNiebo tak każe.
DON KARLOSI my mielibyśmy ścierpieć taką plamę naszego rodu?
DON JUANPoświęćcie to niebu!
DON KARLOSEch, cóż! Ciągle to niebo!
DON JUANNiebo sobie tego życzy.
DON KARLOSDość na tym, don Juanie, rozumiem. Nie tu zażądam od ciebie porachunku; to miejsce nie nadaje się po temu; ale potrafię cię znaleźć i to niedługo.
DON JUANUczynisz, co zechcesz. Wiesz dobrze, że na odwadze mi nie zbywa i że potrafię użyć mej szpady, gdy trzeba. Za chwilę przechodzić będę ustronną uliczką, która prowadzi do klasztoru; oświadczam ci jednak, że nie ja bić się pragnę. Niebo broni mi takiej myśli; ale, jeżeli mnie napadniesz, zobaczymy, co z tego wyniknie.
DON KARLOSZobaczymy, zaprawdę, zobaczymy.
SCENA CZWARTAPanie, cóż pan znów przybrał za jakiś styl diabelski? To gorsze, niż tamto wszystko! Doprawdy, wolałem już pana takim, jak byłeś. Ufałem ciągle jeszcze w pańskie nawrócenie; ale teraz jużem zwątpił zupełnie, i myślę, że niebo, które cierpiało pana aż do tej chwili, nie zdoła wreszcie strawić tego ostatniego paskudztwa.
DON JUANNo, no, niebo nie bierze rzeczy tak ostro, jak mniemasz. Wierz mi, gdyby, za każdym razem kiedy ludzie...
SCENA PIĄTAAch, panie, oto niebo do ciebie przemawia i daje ci ostatnią przestrogę.
DON JUANJeśli niebo daje mi przestrogę, niechże się tłumaczy nieco jaśniej, gdy pragnie, abym je zrozumiał.
WIDMODon Juanie, zostaje ci tylko jedna chwila, byś mógł korzystać z miłosierdzia niebios. Jeśli nie skruszysz się natychmiast, zguba twoja postanowiona.
SGANARELPanie, słyszy pan?
DON JUANKto śmie przemawiać w ten sposób? Zdaje mi się, że znam ten głos.
SGANARELAch, panie, to duch! Poznaję go po chodzie.
DON JUANDuch, widmo, diabeł, zaraz się przekonamy. Widmo odmienia się i ukazuje się w postaci Czasu z kosą w ręce.
SGANARELO nieba! Widzi pan, jak zmieniło postać?
DON JUANNie, nie, nic w świecie nie zdoła przejąć mnie obawą. Ostrzem szpady sprawdzę, czy żywe ciało. Widmo ulatuje w chwili, gdy don Juan chce je ugodzić.
SGANARELOch, panie, poddaj się tylu świadectwom i ukórz serce.
DON JUANNie, nie, niech się dzieje, co chce; nie będzie powiedziane, żem był zdolny się ukorzyć. Dalej! Chodź za mną.
SCENA SZÓSTAWstrzymaj się, don Juanie. Dałeś mi wczoraj słowo, że przybędziesz do mnie na wieczerzę.
DON JUANTak. Gdzież mam się udać?
POSĄGPodaj mi rękę.
DON JUANOto jest.
POSĄGDon Juanie, zatwardziałość w grzechach sprowadza śmierć straszliwą, a kto odrzuca łaskę niebios, otwiera drogę gromom ich sprawiedliwości.
DON JUANO nieba! Co się dzieje ze mną? Ogień niewidzialny mnie pali... Och, cóż za cierpienia, całe me ciało staje się płonącym stosem. Och! Piorun pada wśród błyskawic ze strasznym hałasem i uderza w don Juana. Ziemia otwiera się i pochłania go; Z miejsca, w którym zniknął, buchają płomienie.
SCENA SIÓDMA SGANARELOch, moje zasługi50! Moje zasługi! Oto, dzięki jego śmierci, każdy jest pokryty. Obrażone niebo, zgwałcone prawa, uwiedzione dziewice, zhańbione rodziny, znieważeni rodzice, unieszczęśliwione żony, mężowie wtrąceni w rozpacz, cały świat jest ukontentowany; tylko ja jeden, nieborak, tracę. Moje zasługi! Moje zasługi! Moje zasługi!
1. włoskiej i francuskiej — Burador (Tirso di Molina, hiszp.); dwie sztuki włoskie pt. Il Convitato di pietra; dwie francuskie pt. Le Festin de Pierre (Dorimon, de Villiers). [przypis edytorski]
2. das ewigmannliche (niem.) — wieczna męskość. [przypis edytorski]
3. Fronda — ruch polityczny we Francji w latach 1648–53 występujący przeciw kardynałowi Mazariniemu. [przypis edytorski]
4. dla (daw.) — z powodu. [przypis edytorski]
5. ludwik — srebrna moneta fr. [przypis edytorski]
6. powolny (daw.) — posłuszny. [przypis edytorski]
7. wyparować — dosł. wyprząc z zaprzęgu, tu: wyprzeć ze sceny. [przypis edytorski]
8. drażniąca — Najbardziej pokrewnym typem w literaturze polskiej wydaje mi się ów tak świetnymi rysami skreślony przez Sienkiewicza Bogusław Radziwiłł z Potopu. [przypis edytorski]
9. niepodobieństwo (daw.) — coś nieprawdopodobnego a. niemożliwego. [przypis edytorski]
10. gruby (daw.) — prostacki, prymitywny. [przypis edytorski]
11. Sganarel — Sganarela grał Molier. [przypis edytorski]
12. przenieść (daw.) — znieść, wytrzymać. [przypis edytorski]
13. wyga — osoba sprytna i doświadczona. [przypis edytorski]
14. inter nos (łac.) — między nami. [przypis edytorski]
15. Epikur (341–270 p.n.e) — filozof gr., uznający szczęście za najwyższą wartość, zwolennik hedonizmu. [przypis edytorski]
16. Sardanapal — właśc. Asurbanipal, król Asyrii w latach 669-631 p.n.e, w kulturze europejskiej symbol zbytku i zniewieścienia, gdyż tym właśnie miały się cechować ostatnie lata jego panowania. [przypis edytorski]
17. bałamucić (daw.) — uwodzić. [przypis edytorski]
18. dotrzymać placu — dosł.: poradzić sobie w pojedynku. [przypis edytorski]
19. sztucznie (daw.) — w sposób wyrafinowany. [przypis edytorski]
20. utrefiony (daw.) — ułożony w loki. [przypis edytorski]
21. jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
22. rad (daw.) — chętny. [przypis edytorski]
23. rańszy (daw.) — wcześniejszy. [przypis edytorski]
24. kasik (reg.) — gdzieś. [przypis edytorski]
25. paralusz — dziś popr.: paraliż. [przypis edytorski]
26. frybra a. febra (daw.) — gorączka połączona z drgawkami. [przypis edytorski]
27. zmówiona (daw.) — zaręczona. [przypis edytorski]
28. senes — roślinny środek przeczyszczający. [przypis edytorski]
29. kassja — roślina lecznicza. [przypis edytorski]
30. emetyk — środek wywołujący wymioty. [przypis edytorski]
31. ośm — dziś popr.: osiem. [przypis edytorski]
32. ingrediencja (z łac.) — składnik. [przypis edytorski]
33. wcale (daw.) — całkiem. [przypis edytorski]
34. luidor — fr. złota moneta. [przypis edytorski]
35. prawidła (daw.) — zasady. [przypis edytorski]
36. zawisły (daw.) — zależny. [przypis edytorski]
37. niewczesny (daw.) — okazany nie w porę. [przypis edytorski]
38. ludzkość — tu: miłosierdzie. [przypis edytorski]
39. rękojmia (daw.) — gwarancja. [przypis edytorski]
40. dla (daw.) — z powodu. [przypis edytorski]
41. suknia (daw.) — szata, strój. [przypis edytorski]
42. kontent (daw.) — zadowolony. [przypis edytorski]
43. harap (daw.) — rzemienny bicz na psy myśliwskie. [przypis edytorski]
44. mierzić — brzydzić. [przypis edytorski]
45. fluksja — obrzęk twarzy spowodowany przez zapalenie zębów. [przypis edytorski]
46. samowtór (daw.) — we dwóch. [przypis edytorski]
47. dudek (daw., pot.) — głupiec. [przypis edytorski]
48. wzięcie (daw.) — zachowanie. [przypis edytorski]
49. niepodobieństwo (daw.) — coś niemożliwego. [przypis edytorski]
50. zasługi — zapłata za służbę. [przypis edytorski]
Wolne Lektury to projekt fundacji Nowoczesna Polska – organizacji pożytku publicznego działającej na rzecz wolności korzystania z dóbr kultury.
Co roku do domeny publicznej przechodzi twórczość kolejnych autorów. Dzięki Twojemu wsparciu będziemy je mogli udostępnić wszystkim bezpłatnie.
Jak możesz pomóc?
Przekaż 1% podatku na rozwój Wolnych Lektur:
Fundacja Nowoczesna Polska
KRS 0000070056
Dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur i pomóż nam rozwijać bibliotekę.
Przekaż darowiznę na konto: szczegóły na stronie Fundacji.
Ten utwór nie jest objęty majątkowym prawem autorskim i znajduje się w domenie publicznej, co oznacza że możesz go swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać. Jeśli utwór opatrzony jest dodatkowymi materiałami (przypisy, motywy literackie etc.), które podlegają prawu autorskiemu, to te dodatkowe materiały udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa – Na Tych Samych Warunkach 3.0 PL.
Źródło: http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/moliere-don-juan/
Tekst opracowany na podstawie: Molier, Dzieła, tom trzeci, tłum., oprac. i wstęp Boy, wyd. nowe, Instytut Wydawniczy "Bibljoteka Polska", Warszawa 1922.
Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Fundację Nowoczesna Polska z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów Łukasza Jachowicza.
Opracowanie redakcyjne i przypisy: Tadeusz Boy-Żeleński, Paulina Choromańska, Piotr Kowalik, Paweł Kozioł.
Publikację wsparli i wsparły: Skalee, Paweł Wroniszewski, Bronisław Larek, Czesław Surówka, Anna, Gepa, Matow, Andrzej Pietranik, mg, Karol Grabowski,
Uwagi (0)