Niedola Nibelungów - Autor nieznany (biblioteka przez internet txt) 📖
Krótki opis książki:
Niedola Nibelungów to pochodzący z XIII wieku epos bohaterski. W oryginale został zapisany w języku średnio-wysoko-niemieckim. Przetłumaczony na język polski pod koniec XIX wieku m.in. przez dra Ludomiła Germana.
Niedola Nibelungów to opowieść o rycerskim honorze, pojedynkach, tradycjach; gorącej miłości i zdradzie, podana na tle podboju Burgundii, walki o władzę, a także konflikcie świata chrześcijańskiego i pogańskiego. Tytułowi Nibelungowie swoją nazwę wywodzą od staroniemieckiego słowa Nebul oznaczającego mgławicę. Wiąże się ich z istniejącą w mitologii skandynawskiej krainą zmarłych — krainą mieszkańców mgieł. W utworze postacie legendarne przeplatają się z historycznymi wojownikami i władcami. Do tego średniowiecznego eposu odwoływali się często późniejsi literaci, był on również odwołaniem dla ideologii głoszących wyższość narodu niemieckiego.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Autor nieznany
- Epoka: Średniowiecze
- Rodzaj: Liryka
Czytasz książkę online - «Niedola Nibelungów - Autor nieznany (biblioteka przez internet txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Autor nieznany
nadzieję ujść z życiem, więc bić się nie kwapi.
Za margrabią drużyna na wrogów uderza,
Szli męże, jak na cnego wypada rycerza.
W ręku miecz wyostrzony każdemu połyska:
Wnet od ciosów tu szyszak, tam tarcz tęga pryska.
A tamci, choć zmęczeni, w odwet tną i sieką
Mężów z Bechlarn; miecz w ranie ugrzęźnie daleko
Przebiwszy pancerz, sięga, aż gdzie życia źródło:
Dzielnie się cnym Burgundom w tych zapasach wiodło.
Już się do środka hufce tej czeladzi tłoczą.
Ale Volker z Hagenem wraz ku nim poskoczą,
Rąbią, tną, margrabiego oszczędzając życie,
Już z ich rąk po szyszakach płynie krew obficie.
Hej, ileż mieczów gromko pośród sali dźwięczy,
Ileż pęka od ciosów w pancerzach obręczy?
Klejnoty się walają we krwi po podłodze —
Straszny był bój, nikt potem nie walczył tak srodze.
Pan z Bechlarn się po sali tam i sam przebiera,
W boju jaśniejąc świetnem męstwem bohatera,
A tego dnia okazał i dowiódł dosadnie,
Iż dzielny i na sławę zasługuje snadnie.
Ówdzie stali przy sobie król Gunter z Gernotem,
Ścieląc około siebie rycerzy pokotem.
Tam Giselher z Dankwartem spokojnie się bawi,
A każdy z nich co chwila kogoś w grób wyprawi.
Rydygier, silny bardzo i w boju zuchwały,
Dobrze uzbrojon, mężów ubił już huf cały,
Aż jednemu z Burgundów gniew w sercu zawierci,
Wnet margrabiemu widmo zagroziło śmierci.
Bo na ten widok Gernot, — siłacz to nie lada, —
Zawoła: «Toż zagraża z waszych rąk zagłada
Całej drużynie; dla mnie katuszą to srogą,
Na to dłużej me oczy spoglądać nie mogą,
Niechajże dar wasz własny szkody was nabawi,
Gdy tylu moich druhów już we krwi się pławi.
Do mnie, do mnie sam chodźcie, szlachetny margrafie!
Za dar wam się odwdzięczę, jak jeno potrafię».
Nim się margrabia przedarł przez hufce walczące,
Nieraz jeszcze krwią zbroczył zbroice błyszczące;
Wreszcie zdołali śmiałki obces na się skoczyć,
I przed ranę się strzegąc, tarczą się otoczyć.
Ale miecze tak ostre, że im na przeszkodzie
Nic nie stanie, Rydygier wnet szyszak przebodzie
Wroga, choć był jak kamień twardy, krew wybucha, —
Lecz nie dała na odwet czekać ręka zucha.
Podniósł Gernot do góry miecz, dar Rydygiera,
Choć ranny był śmiertelnie, tnie, ciosem przedziera
Mocną, stalową tarczę i hełmu wiązania:
Cięty zabójczym ciosem Rydygier się słania.
Nikt gorszym za dar taki nie płaci okupem.
I Gernot, i Rydygier, obaj padli trupem
W bitwie, nawzajem sobie dając cios śmiertelny.
Dopiero, szkodę widząc, zawrzał Hagen dzielny.
«Biadaż nam, biada! — mężny pan z Tronje się żali —
W nich obu myśmy szkody niezmiernej doznali!
Nigdy jej ich ojczyzna nie wspomni bez jęku,
Lecz bodaj Rydygiera mężów mamy w ręku!»
«Biadać mi! oto miły brat mi zginął! Biada!
I coraz nowa boleść zewsząd na mnie spada,
Bo i śmierć Rydygiera serce mi rozrywa!
Szkoda obu! Och, boleść dręczy umie straszliwa!»
Tak się żalił Giselher, kiedy teść mu zginął.
Już się i jego orszak śmierci nie wywinął,
Co był w sali; — bogate śmierć zbierała żniwo;
Nikt z Bechlaren z tej walki ujść nie zdołał żywo.
Wtedy Gunter, Giselher i Hagen z Dankwartem
I Volker, wszyscy męstwem przesławni i hartem,
Poszli, kędy dwa trupy leżały na ziemi.
I łzy z oczu rycerzy pociekły nad niemi.
«Strasznie śmierć nas przerzedza! — rzekł Giselher młody —
Osuszcie łzy i wyjdźmy na dwór dla ochłody,
Bo zbroja, długą walką rozpalona, parzy.
Myślę, że Bóg nam życia już niedługo zdarzy!»
Jeden siada, o tarczę drugi się opiera
Bezczynnie, bo leżeli trupem Rydygiera
Męże, — ustał zgiełk boju, wkoło cisza głucha, —
Ecel, nieświadom skutku, niespokojnie słucha,
A królowa się ozwie: «Ot, jakże nam służy
Rydygier! Jego pomoc zagłady nie wróży
Wrogom; na jego wierność liczyć nie wypada,
Pewnie się z Burgundami o powrót układa.
Cóż z tego, królu, że mu tyle się dogadza,
Jako jeno zażąda? Ot, teraz nas zdradza!
Zamiast uiścić krzywdy nasze, on się z wrogiem znosi!»
Lecz jej odpowiedź taką dzielny Volker głosi:
«Niestety, nie tak sprawa stoi, cna królowo!
Gdybym śmiał możnej pani rzec otwarte słowo,
Rzekłbym, iż po szatańsku łżesz o Rydygierze.
Ani jemu ni druhom nie w myśli przymierze.
On działał tak sumiennie za króla rozkazem,
Iż legł trupem na sali z swą drużyną razem.
Oglądnijże się, pani, kto cię znów posłucha!
On służył waszej sprawie, aż wyzionął ducha.
Nie wierzycie? Więc was się dowodnie pouczy!»
I wiedząc, że to strasznie królowej dokuczy,
Przed oczy króla martwe wyniesiono zwłoki,
A rycerzy Ecela ścisnął żal głęboki.
Nikt opisać nie zdoła, ani nie opowie,
Jak jęczały niewiasty, płakali mężowie,
Jaką straszną boleścią serce się ściskało,
Gdy martwe margrabiego wyniesiono ciało.
Jęknął król, żal głęboki zdradził się okrzykiem
Głośnym, strasznym, jakoby lwim zajęczał rykiem,
Narzekała królowa, a serce im targa
Ból. Taka po rycerzu ozwała się skarga.
XXXVIII. Jak wszystkich rycerzy Dytrycha zabito
Jęczał gród cały, każdy bolał po nim szczerze,
Brzmiał skargą pałac cały i mury, i wieże,
Aż jeden rycerz z Berna z Dytrycha drużyny
Usłyszał i do pana poniósł te nowiny.
Rzecze do swego władcy: «Dytrychu, mój panie,
Otom posłyszał jakieś straszne narzekanie.
Jeszcze me ucho takich jęków nie słyszało,
Kto wie, może co króla samego spotkało?
Bo czemuż by zaś wszyscy podnosili jęki?
Król lub Krymhilda, — pewnie jedno z dwojga, — z ręki
Zuchwałych onych gości zgon poniosło smutny,
Bo rycerze płacz w zamku zawodzą okrutny».
Lecz książę z Berna rzecze: «Z wolna, moi mili,
Nie bierzcie tak gorąco! Co tam porobili
Obcy męże, do tego konieczność ich bodzie.
Pamiętajcie, jam z nimi w przyjaźni i zgodzie».
Więc śmiały Wolfhart na to: «Ot, zaraz się dowiem,
Pójdę tam i zapytam, potem wam opowiem.
Wysłucham, co te straszne narzekania znaczą,
I dowodnie wam opowiem, czemu tam tak płaczą».
Dytrych odpowie: «Nadtoś krewki, mój Wolfharcie!
Gdy człek do gniewu skory, pyta zbyt otwarcie,
Często powód stąd łatwy do bolesnej zwady.
Nie chcę, byś ty, Wolfharcie, chodził na wywiady».
Wysłał książę Helfryda zasięgnąć języka:
Miał zapytać jakiego Ecla wojownika
Lub gości samych, co tych jęków jest powodem,
Skąd niezmierny płacz powstał pomiędzy narodem.
Poszedł poseł i pytał: «Cóż to na was spadło?»
A ktoś im odpowiedział: «Na wieki przepadło
Czem kraj nasz się radował, czem szeroko słynął!
Patrz, za Burgundów sprawą nasz Rydygier zginął!
A z tych, co za nim poszli, ni jeden nie wrócił!»
Boleśnie tą nowiną Helfryd się zasmucił;
Nigdy gorszej on wieści panu nie przynosił.
Wracał poseł, a lica strumień łez mu rosił.
«Co słyszałeś? — zapytał Dytrych — jakież wieści?
Czemu płaczesz? Co takiej powodem boleści?»
A rycerz rzekł: «Jak mogę wstrzymać płacz i jęki?
Oto dobry Rydygier padł z Burgundów ręki».
A książę krzyknął: «Boże! Zemsta zbyt zaciekła,
Zbyt straszna! to szyderstwo na pociechę piekła!
Za cóż by taki koniec spotkał Rydygiera?
Wiem, że go z Burgundami przyjaźń łączy szczera».
A na to Wolfhart rzecze: «Jeśli wieść prawdziwa,
Niech za to gardło dadzą! Zemsta to godziwa!
Hańba nam, gdy tę krzywdę zniesiem obojętnie!
Wszak nam służył Rydygier i wiernie, i chętnie!»
Jeszcze pan Amelungów wieści czekał pewnej,
Siadł w oknie, niespokojny bardzo, smutny, rzewny,
I Hildebranda prosił, by szedł do przybyszy
Z zapytaniem i doniósł, co od nich usłyszy.
Mistrz Hildebrand, co z męstwa w srogich walkach słynie,
Nie brał miecza, ni tarczą nie zbroił się ninie,
Lecz przyjaźnie do gości szedł na rozkaz pana,
Ale go ostry wyrzut spotkał z ust siostrzana.
Rzekł groźny Wolfhart: «Jak to, chcecie iść bez zbroi?
Toć i mnie was wyłajać i zganić przystoi,