Makbet - William Shakespeare (Szekspir) (biblioteczny txt) 📖

Uwagi: 0

Słowa kluczowe:

Skarżyć się

Krótki opis książki:

Makbet to tragedia Wiliama Shakespeare'a, która powstała ok. 1606 roku i jest jedną z najczęściej wystawianych w teatrze sztuk dramaturga. Utwór został oparty na przekazach historycznych jednej z kronik.

Makbet wraz z przyjacielem, Bankiem, są dowódcami wojsk Dunkana, króla Szkocji. Gdy wracają z jednej z bitew ukazują im się wiedźmy, które przepowiadają, że Makbet będzie królem. Początkowo nie chce w to uwierzyć, jednak przepowiednia zaczyna się spełniać — wkrótce zostaje tanem Kawdoru. Wtedy to zaczyna myśleć o objęciu władzy. Za namową żony zabija Dunkana, który przybył na jego dwór i zostaje królem. Jednak aby zatuszować ślady zaczyna popełniać kolejne zbrodnie…

Przeczytaj książkę

Podziel się książką:

Czytasz książkę online - «Makbet - William Shakespeare (Szekspir) (biblioteczny txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)

Idź do strony:

12em">Każda myśl uczciwa

Udział swój bierze w tej ciężkiej boleści,

Lecz głównie ciebie jednego dotyczy.

MACDUFF

Jeśli mnie, dłużej nie rób tajemnicy,

Powiedz mi wszystko!

ROSS

Niechaj uszy twoje

Moim językiem na wieki nie gardzą,

Który im wyda dźwięki najstraszliwsze,

Co kiedykolwiek mogły je rozdzierać.

MACDUFF

Ha! Już zgaduję!

ROSS

Zamek napadnięto,

Żonę twą, dzieci zabito okrutnie.

Jak? Opisywać, byłoby dorzucić

Do ich okrutnej pastwy jedną jeszcze —

I twoje życie.

MALCOLM

Litościwy Boże!

Na brwi tak czapki nie naciskaj, mężu!

Daj głos boleści! Boleść bowiem niema

Do serca szepce i pękać mu każe.

MACDUFF

I dzieci moje?

ROSS

Żonę, dzieci, sługi,

Wszystko, co było!

MACDUFF

A jam był daleko!

I żonę także?

ROSS

Już ci powiedziałem.

MALCOLM

Niechaj myśl zemsty pociechą ci będzie:

Śmiertelną boleść zemstą wyleczymy.

MACDUFF

On nie ma dzieci! Moje niemowlęta!

Wszystkie mówiłeś? Piekielny jastrzębiu!

Wszystkie, co, wszystkie piękne me pisklęta,

I matkę razem w twe chwyciłeś szpony?

MALCOLM

Jak mąż znieś boleść.

MACDUFF

Jak człowiek ją zniosę,

Ale jak człowiek czuć ją równie muszę,

Muszę pamiętać, że były stworzenia

Droższe nad wszystko dla mojego serca.

I Bóg to widział i strony ich nie wziął?

Grzeszny Macduffie, za ciebie zginęły!

O ja nikczemny! Boć nie za ich grzechy,

Ale za moje, mord na ich spadł dusze.

Teraz im, Boże, wieczny daj spoczynek!

MALCOLM

Na tym kamieniu szablę twoją naostrz;

Żal na gniew przemień, serca nie przytępiaj,

Rozwściekl je raczej!

MACDUFF

Jażbym grał oczyma

Rolę kobiety, językiem junaka?

Lecz, dobry Boże, znieś wszelkie przewłoki,

Tego szatana Szkocji i mnie postaw

Twarz w twarz, na długość mojego oręża,

A jeśli ujdzie, to i ty mu przebacz!

MALCOLM

To męża słowo. Więc śpieszmy się teraz

Pożegnać króla; wszystko już gotowe;

Makbet już dojrzał, ażeby go strząsnąć;

Przygotowało niebo swe narzędzia.

Idźmy, gdzie z zemstą pociecha zawita:

Po długiej nocy w końcu ranek — świta.

Wychodzą.

Przekaż 1% podatku na Wolne Lektury.
KRS: 0000070056
Nazwa organizacji: Fundacja Nowoczesna Polska
Każda wpłacona kwota zostanie przeznaczona na rozwój Wolnych Lektur.

AKT PIĄTY SCENA I

Dunsinane. Pokój w zamku.

Wchodzą: Doktor i Dama pałacowa. DOKTOR

Dwie noce z tobą czuwałem, ale nie mogłem sprawdzić twojego opowiadania. Kiedy przechodziła się po raz ostatni?

DAMA

Od czasu jak J. K. Mość wyciągnął w pole, widziałam, jak wstała z łóżka, zarzuciła na siebie nocną odzież, otworzyła komnatę, wzięła papier, złożyła, napisała list i odczytała, a zapieczętowawszy go, wróciła do łóżka, wszystko w śnie najgłębszym.

DOKTOR

Wielki nieład natury! Korzystać ze snu dobrodziejstwa, a razem dopełniać funkcje czuwania! W tym śnie niespokojnym, prócz przechadzki i innych czynności, czy słyszałaś ją kiedykolwiek mówiącą?

DAMA

Słyszałam rzeczy, których nie chcę po niej powtórzyć.

DOKTOR

Możesz je mnie powtórzyć, jest nawet koniecznością, żebyś je powtórzyła.

DAMA

Ani tobie, panie, ani nikomu innemu, bo nie mam świadków na potwierdzenie słów moich. Wchodzi Lady Makbet se świecą. Ale, patrz! nadchodzi! Właśnie, jak mówiłam, a na moje życie, głęboko uśpiona. Patrz, patrz! Zbliża się.

DOKTOR

Skąd wzięła to światło?

DAMA

Miała je przy sobie. Lampa pali się przy niej bez ustanku; taki jej rozkaz.

DOKTOR

Widzisz, że oczy jej są otwarte.

DAMA

Ale zamknięty ich zmysł widzenia.

DOKTOR

Co teraz robi? Patrz! Jak trze ręce.

DAMA

To ruch jej zwyczajny, jakby omywała ręce. Widziałam ją tak zajętą cały kwandrans bez przerwy.

LADY MAKBET

Ale tu zawsze jest plama.

DOKTOR

Cicho! Mówi! Zapiszę każde słowo z ust jej wychodzące dla większej pewności.

LADY MAKBET

Precz stąd, przeklęta plamo! Precz! Powtarzam. — Raz, dwa! A więc czas już wziąć się do dzieła. Czarne jest piekło! Wstydź się, mój mężu, wstydź się! Być żołnierzem a trwożyć się! Czemuż się mamy lękać, że wie ktoś o tym, skoro nikt nie może zawezwać naszej potęgi do zdania liczby? Kto by jednak mógł myśleć, że starzec miał jeszcze tyle krwi w swoich żyłach!

DOKTOR

Czy słyszysz?

LADY MAKBET

Than Fife’u miał żonę; a gdzie ona teraz? Jak to? Nigdyż te ręce nie będą czyste? Dość tego! Mój mężu, dość tego! Twoje szaleństwo psuje wszystko.

DOKTOR

Oddal się! Oddal się! Dowiedziałaś się, czego nie należało ci wiedzieć.

DAMA

Jestem przynajmniej pewna, że ona powiedziała, czego nie należało jej powiedzieć.

LADY MAKBET

Czuć tu zawsze krwi zapach. Wszystkie kadzidła Arabii nie uwonnią32 tej małej ręki. Och! och! och!

DOKTOR

Co za westchnienie! Bolesny ciężar przygniótł jej serce.

DAMA

Nie chciałabym takiego serca w moich piersiach za wszystkie honory jej ciała.

DOKTOR

Dobrze, dobrze, dobrze.

DAMA

Daj Boże, aby to było dobrze!

DOKTOR

Choroba ta przechodzi moją sztukę. Znałem jednak osoby, które we śnie chodziły, które jednak umarły świętobliwie w swoim łóżku.

LADY MAKBET

Umyj ręce; wdziej nocną odzież, a nie bądź tak blady! Powtarzam ci raz jeszcze: Banquo pogrzebany nie może wstać z grobu.

DOKTOR

Byćże to może?

LADY MAKBET

Do łóżka, do łóżka! Ktoś stuka do bramy. Chodź, chodź, chodź, chodź, daj mi rękę! Co się stało, odstać się nie może. Do łóżka, do łóżka, do łóżka!

Wychodzi. DOKTOR

Czy wróci teraz do łóżka?

DAMA

Natychmiast.

DOKTOR

Szpetne biegają między ludźmi wieści.

Przeciw naturze czyny wywołują

I nieład funkcyj przeciwny naturze.

Myśl chora wyzna głuchemu wezgłowiu

Serc tajemnice. Nie doktora teraz,

Ale jej trzeba raczej spowiednika.

Odpuść nam, Panie! — Pośpiesz teraz za nią,

Nie spuść jej z oka, żeby sama siebie

Nie pokrzywdziła. A teraz, dobranoc!

Oczy olśniła, strwożyła mą duszę;

Myślę, lecz myśli me utaić muszę.

DAMA

Teraz dobranoc, dobry mój doktorze.

Wychodzą. SCENA II

Okolica blisko Dunsinane.

Wchodzą przy odgłosie bębnów z sztandarami: Menteith, Caithness, Angus, Lennox i Żołnierze. MENTEITH

Już niedaleko angielskie są pułki,

Które prowadzą Malcolm, Siward, Macduff;

Zemsta ich pali, bo ta święta sprawa

Na bój by krwawy nawet pustelnika

Z celi wywiodła.

ANGUS

Przy birnamskim lesie

Złączym się z nimi; tamtą ciągną drogą.

CAITHNESS

Czy i Donalbain z swym przybywa bratem?

LENNOX

Nie, bo mam całą listę zbrojnej szlachty.

Jest tam Siwarda syn i tłum młokosów

Bezbrodnych33 jeszcze, chciwych złożyć dzisiaj

Pierwsze dowody, że są już mężami.

MENTEITH

A tyran?

CAITHNESS

Wzmacnia twierdzę Dunsinane’u.

Oszalał, mówią jedni, inni znowu,

Mniej nań zawzięci, jego stan mianują

Odwagi szałem; ale to jest pewna,

Że rozpaczliwej sprawy swej nie może

W pas ładu ująć.

ANGUS

Tajemne morderstwa

Czuje, jak teraz lgną do jego dłoni;

Dziś mu bunt wiarę złamaną wyrzuca,

A zbrojne jego zastępy prowadzi

Rozkaz, nie miłość; czuje, jak tytuły

Wiszą dziś na nim, niby płaszcz olbrzyma

Na karłowatym złodzieju.

MENTEITH

Kto zgani

Strwożone zmysły jego, że się mącą,

Kiedy się wszystko, co w nim jest, oskarża,

Że tam jest?

CAITHNESS

Idźmy, nasze posłuszeństwo

Ponieśmy temu, komu się należy;

Chorej ojczyźnie szukajmy lekarstwa;

Krwi naszej kroplę ostatnią wylejmy,

By ją oczyścić.

LENNOX

Wylejmy, co trzeba,

Aby jak rosą królewski kwiat skropić,

A wszystkie zielska i chwasty zatopić.

Więc naprzód, naprzód ku birnamskim lasom!

Wychodzą. SCENA III

Dunsinane. Pokój w zamku.

Wchodzą: Makbet, Doktor i Służba. MAKBET

Dość tych raportów! Niechaj uciekają;

Póki birnamski las się nie przybliży

Do Dunsinane’u, nie wiem, co to trwoga.

Dzieciuch ten Malcolm, alboż nie z kobiety

I on się rodził? Duchy, spraw śmiertelnych

Dobrze świadome, tak mi powiedziały:

„Śmiało, Makbecie, bo cię nie zwycięży

Człowiek, którego rodziła kobieta”.

Więc uciekajcie, fałszywi thanowie,

Do tych angielskich epikurejczyków,

Mimo zdrad waszych, serca ni mej duszy

Powątpiewanie lub trwoga nie wzruszy.

(Wchodzi Sługa.)

Bodaj ci diabeł poczernił, hultaju,

Twarz twoją mleczną! I gdzież to znalazłeś

Tę gęsią minę?

SŁUGA

Już dziesięć tysięcy —

MAKBET

Gęsi?

SŁUGA

Żołnierzy, królu.

MAKBET

Precz stąd, łotrze,

Pokłuj oblicze, twą pomaluj trwogę,

Obrzydły chłopie z wątrobą liliową!

Co za żołnierze? Duszy twej zagłada!

Chuściane lica twoje trwogę radzą.

Co za żołnierze, rycerzu z serwatki?

SŁUGA

Wojsko angielskie, miłościwy królu.

MAKBET

Precz mi stąd!

Sługa wychodzi.

Seyton! Słabo mi się robi,

Gdy widzę — Seyton, hola! To spotkanie

Lub mnie na zawsze od trwogi wyzwoli,

Lub dziś obali. Dość już długo żyłem;

Schnie już mój żywot, żółkną jego liście;

A co starości winno towarzyszyć,

Jak honor, miłość, przyjaciół drużyna,

I posłuszeństwo — to już nie jest dla mnie!

Lecz na ich miejsce przekleństwa, nie głośne

Ale głębokie; w ustach poważanie,

Dech, który biedne chętnie by mi serca

Odmówić chciały, tylko nie śmią. Seyton!

Wchodzi Seyton. SEYTON34

Na rozkaz, królu.

MAKBET

Jakie masz nowiny?

SEYTON

Wszystkie poprzednie raporta35 stwierdzone.

MAKBET

Póki mi z kości nie odsieką ciała,

Będę się z nimi bił. Podaj mi zbroję.

SEYTON

Jeszcze nie pora.

MAKBET

Wezmę ją natychmiast.

Niech jazda zbieży okoliczne pola,

A kto o trwodze mówić się odważy,

Na szubienicę! — Daj zbroję. — Doktorze,

Jakże tam dzisiaj twoja pacjentka?

DOKTOR

Nie tyle chora, królu, co znękana

Ciągiem natrętnych widzeń, co jej spocząć

Nie dają chwili.

MAKBET

Wylecz ją, doktorze.

Czy chorej myśli nie umiesz wyzdrowić,

Wyrwać z pamięci smutków wkorzenionych,

Wymazać z mózgu pismo niepokoju,

I jakim słodkim zapomnienia lekiem

Wypędzić z piersi niebezpieczny osad,

Który na sercu ciąży?

DOKTOR

W tej słabości

Sam chory własnym musi być doktorem.

MAKBET

Daj psom twą sztukę, słyszeć o niej nie chcę.

Pomóż mi zbroję włożyć; daj buławę;

Wyślij patrole. Słyszałeś doktorze,

Jak uciekają ode mnie thanowie? —

Śpiesz się! — Doktorze, gdybyś ty potrafił

Z wody mojego królestwa wyśledzić

Jego chorobę i zdrowie mu wrócić,

Imię bym twoje wszystkim echom podał,

By je po całej rozgłosiły ziemi. —

Odepnij, mówię! — Powiedz mi, doktorze,

Jaki rabarbar, senna albo purgans

Mógłby tę ziemię z Anglików oczyścić?

Czyś słyszał o nich?

DOKTOR

Słyszałem; wieść o nich

Przygotowania królewskie mi dały.

MAKBET

Ponieś to za mną. Nie wprzódy me serce

Na widok wroga w trwodze się pogrąży,

Aż las birnamski do Dunsinane zdąży.

Wychodzi. DOKTOR

Dzień będzie błogi, gdy Dunsinane rzucę.

Za skarby świata drugi raz nie wrócę.

Wychodzi. SCENA IV

Okolica w bliskości Dunsinane. Las na widoku.

Wchodzą przy odgłosie bębnów z chorągwiami: Malcolm, stary Siward i Syn jego, Macduff, Menteith, Caithness, Angus, Lennox, Ross, Żołnierze. MALCOLM

Dzień niedaleki, w Bogu mam nadzieję,

W którym bezpieczne domy nasze będą.

MENTEITH

Tak myślim.

SIWARD

Co to za las jest przed nami?

MENTEITH

To las birnamski.

MALCOLM

Niechaj każdy żołnierz

Niesie przed sobą gałąź tam uciętą,

Bo tak zastępy nasze osłonione

Zmylą rachuby poczt nieprzyjacielskich.

ŻOŁNIERZE

Wypełnim rozkaz.

SIWARD

Wszystko przekonywa,

Że tyran ufny w mury Dunsinane’u

Na oblężenie czeka.

MALCOLM

Idź do strony:

Darmowe książki «Makbet - William Shakespeare (Szekspir) (biblioteczny txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!

Dodaj komentarz