Makbet - William Shakespeare (Szekspir) (biblioteczny txt) 📖

Uwagi: 0

Słowa kluczowe:

Skarżyć się

Krótki opis książki:

Makbet to tragedia Wiliama Shakespeare'a, która powstała ok. 1606 roku i jest jedną z najczęściej wystawianych w teatrze sztuk dramaturga. Utwór został oparty na przekazach historycznych jednej z kronik.

Makbet wraz z przyjacielem, Bankiem, są dowódcami wojsk Dunkana, króla Szkocji. Gdy wracają z jednej z bitew ukazują im się wiedźmy, które przepowiadają, że Makbet będzie królem. Początkowo nie chce w to uwierzyć, jednak przepowiednia zaczyna się spełniać — wkrótce zostaje tanem Kawdoru. Wtedy to zaczyna myśleć o objęciu władzy. Za namową żony zabija Dunkana, który przybył na jego dwór i zostaje królem. Jednak aby zatuszować ślady zaczyna popełniać kolejne zbrodnie…

Przeczytaj książkę

Podziel się książką:

Czytasz książkę online - «Makbet - William Shakespeare (Szekspir) (biblioteczny txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)

Idź do strony:

class="kwestia">

Biedne pisklątko! Czy ty się nie boisz

Sieci i lepiu, potrzasku i sideł?

SYN

Czemu mam bać się? Na małe ptaszęta

Nie czyha strzelec. Ojciec mój nie umarł,

Mimo słów twoich.

LADY MACDUFF

Owierzaj mi, umarł.

Co teraz poczniesz, żeby ojca znaleźć?

SYN

A ty co, matko, żeby znaleźć męża?

LADY MACDUFF

Na jednym targu dwudziestu ich kupię.

SYN

A więc ich kupisz, żeby ich odprzedać.

LADY MACDUFF

Z całym twym mówisz dowcipem27; na wiek twój

Dosyć dowcipu.

SYN

Czy ojciec mój był zdrajcą, matko?

LADY MACDUFF

Tak jest, był nim.

SYN

Co to jest zdrajca?

LADY MACDUFF

Zdrajca jest to człowiek, który przysięga a kłamie.

SYN

I wszyscy, co to robią, są zdrajcami?

LADY MACDUFF

Każdy, co to robi, jest zdrajcą i wart szubienicy.

SYN

I wszyscy warci szubienicy, którzy przysięgają a kłamią?/

LADY MACDUFF

Wszyscy, co do jednego.

SYN

A kto ich ma wieszać?

LADY MACDUFF

Naturalnie, uczciwi ludzie.

SYN

To kłamcy i krzywoprzysięzcy nie mają rozumu, bo jest ich więcej niż trzeba, żeby pobić i powywieszać wszystkich uczciwych ludzi.

LADY MACDUFF

Dopomóż ci Boże, biedna małpeczko! Ale co ty poczniesz, żeby znaleźć ojca?

SYN

Gdyby umarł, płakałabyś po nim, matko, a gdybyś go nie płakała, to byłby znak oczywisty, że będę miał wkrótce nowego ojca.

LADY MACDUFF

Biedny świegotko! co też ty pleciesz.

Wchodzi Posłaniec. POSŁANIEC

Bóg z tobą, pani! Nie jestem ci znany,

Ale ja dobrze znam twój stan i godność.

Niebezpieczeństwo jest stąd niedaleko;

Jeśli chcesz słuchać rad prostego człeka,

Uciekaj z dziećmi, póki jeszcze pora.

Rzecz to okrutna tak straszyć cię, pani,

Lecz okrutniejsze jest niebezpieczeństwo,

Które ci grozi. Niech cię Bóg zachowa!

Dłużej tu zostać nie śmiem i nie mogę.

Wychodzi. LADY MACDUFF

Gdzie mam uciekać? Nic nie popełniłam.

Lecz zapominam, że na ziemi żyję,

Gdzie zły uczynek często chwałę daje,

Dobry jest czasem głupstwem niebezpiecznym.

Czemuż, niestety! chcę się teraz słonić28

Niewieścią bronią: nic nie popełniłam?

Cóż to za twarze?

Wchodzą Mordercy. MORDERCA

Gdzie mąż twój?

LADY MACDUFF

Przypuszczam,

Że nie jest w miejscu dość sprofanowanym,

By go mógł spotkać człek tobie podobny.

MORDERCA

To zdrajca.

SYN

Kłamiesz, ty łotrze plugawy!

MORDERCA

Co? To ty jajko, zdrady świeża ikro!

Przebija go. SYN

Zabił mnie, matko, błagam cię, uciekaj!

Umiera.

Lady Macduff wybiega, wołając: mord! za nią Mordercy. SCENA III

Anglia. Pokój w pałacu królewskim.

Wchodzą: Malcolm i Macduff. MALCOLM

Szukajmy jakiej posępnej ustroni,

By tam wypłakać serc naszych strapienia.

MACDUFF

Raczej śmiertelny miecz chwyćmy do ręki,

Ażeby prawa nasze i swobody

Odzyskać znowu, jak przystoi mężom.

Co ranek nowych wdów słyszymy wycie,

Jęk nowych sierot i nowe boleści

Biją w sklep29 nieba, które je powtarza,

Jak gdyby Szkocji dzieliło uczucia,

I powtarzało żalów jej sylaby.

MALCOLM

Wszystko, co wierzę, szczerze opłakuję,

A co wiem, wierzę; co mogę naprawić,

Naprawię, bylem przyjazną miał porę.

Co powiedziałeś, może być prawdziwe,

Lecz tyran, samo którego nazwisko

Pryszczy nam język, poczciwego męża

Miał niegdyś sławę; kochałeś go szczerze;

Jeszcze cię nie tknął. Jestem wprawdzie młody,

Przeze mnie jednak możesz się u niego

Dobrze zasłużyć, a mądrość doradza

Poświęcić słabe i niewinne jagnię,

Żeby przebłagać bóstwo zagniewane.

MACDUFF

Nie jestem zdrajcą.

MALCOLM

Lecz zdrajcą jest Makbet.

Natura nawet dobra i uczciwa

Może się potknąć na rozkaz mocarza.

Lecz daruj, proszę; myśli me nie mogą

Przemienić tego, czym jesteś w istocie.

Jasny jest anioł, chociaż najjaśniejszy

Upadł30; i choćby wszelka ludzka podłość

Znamiona cnoty nosiła na czole,

Cnota zachować musi cnoty znamię.

MACDUFF

Już moje wszystkie straciłem nadzieje.

MALCOLM

Może tam właśnie, gdziem znalazł wątpienie.

Czemuś tak nagle rzucił dzieci, żonę,

Skarby tak drogie i miłości węzły,

Bez pożegnania? Nie chciej jednak, proszę,

W mych podejrzeniach widzieć twej niesławy,

Lecz tylko własne moje bezpieczeństwo.

Mimo mych myśli, możesz być uczciwy.

MACDUFF

Krwaw się, o krwaw się, biedna moja ziemio!

Wielka tyranio, gruntuj twe podstawy,

Bo cnota nie śmie czoła ci postawić,

Używaj śmiało twoich nieprawości,

Bo ci przyznane do tego dziś prawo!

Żegnam cię, panie! Lecz wiedz, żebym nie chciał

Być łotrem, którym w twojej jestem myśli,

Za całą ziemię, którą gniecie tyran,

Z wszystkimi Wschodu skarbami w dodatku.

MALCOLM

Nie miej urazy, bo nie mówię wcale,

Jak gdybym stracił wszelką w tobie wiarę.

Wiem, że pod jarzmem ziemia nasza jęczy,

W krwi i łzach tonie, i wiem, że dzień każdy

Nowe jej rany do starych przyrzuca;

Wiem, że niejedna dłoń by się podniosła

W mych praw obronie, że tu król angielski

Mężnych tysiące daje mi na pomoc;

A jednak, kiedy na głowie tyrana

Postawię nogę, lub na miecz ją zatknę,

Biedna ma ziemia zobaczy na tronie

I zbrodni więcej, i więcej ucierpi

Niż pod tyranem, pod jego następcą.

MACDUFF

A któż nim będzie?

MALCOLM

Ja, chciałem powiedzieć,

W którego sercu tyle jest zarodków

Wszelkiego złego, że byle dojrzały,

Sam czarny Makbet jak śnieg będzie czysty,

I za baranka lud go biedny weźmie,

Gdy czyny jego z moimi porówna.

MACDUFF

We wszystkich pułkach straszliwego piekła

Nie znajdziesz diabła, który by Makbeta

W złem mógł prześcignąć.

MALCOLM

Zgadzam się, że krwawy,

Lubieżny, chciwy, fałszywy, gwałtowny,

Że w duszy swojej wszystkie chowa grzechy,

Które w języku ludzkim imię mają;

Ale dna nie ma w mojej lubieżności,

Wasze matrony, żony, wasze córki

Mych żądz napełnić nie potrafią studni.

Żądz tych gwałtowność gotowa potrzaskać

Wszelkie zawady opór stawiające:

Nie lepszyż Makbet od takiego króla?

MACDUFF

Chuć rozpasana nieraz już przedwcześnie

Tron opróżniła szczęśliwy, i nieraz

Była sprawczynią upadku narodów;

Lecz bez obawy zabierz, co jest twoje,

Rozległe znajdziesz pole dla żądz twoich,

Biorąc do syta, możesz świat oszukać

I za zimnego przed ludźmi uchodzić.

Nigdy na chętnych nie braknie ci paniach,

Nigdy nie będziesz sępem tak żarłocznym,

Byś połknął wszystko, co się dobrowolnie

Wielkości odda, znając jej pociągi.

MACDUFF

To nie dość: w mojej przewrotnej naturze

Nienasycona tak zakwitła chciwość,

Że raz na tronie, mych panów bym kosił,

By ich klejnoty, ziemie, domy zabrać.

Skarb powiększony będzie jak przyprawa

Głód zwiększająca; w sidła nieprawości

Będę uczciwych, wiernych panów chwytał,

Aby z ich śmiercią majątki ich grabić.

MACDUFF

Chciwość korzenie swe głębiej zapuszcza,

Niżli chuć wiosny, lubieżność, i chciwość

Zabitych królów naszych była mieczem;

Nie troszcz się jednak, bo znajdziesz dostatkiem

W twoich królewskich w Szkocji posiadłościach,

Aby nasycić twej chciwości paszczę.

Wszystko to znosić nietrudno nam będzie,

Biorąc na wagę inne twoje cnoty.

MALCOLM

Ja żadnej nie mam. Te cnoty królewskie:

Szczerość, wytrwałość, dobroć, sprawiedliwość,

Męstwo, pobożność, cierpliwość, pokora,

I miłosierdzie, wszystkie mi są obce;

Lecz za to żadnej nie braknie mi zbrodni,

A znam sposoby, jak wszystkie nasycić.

Gdybym na tronie zasiadł, niewątpliwie

Zgody bym mleko na dno piekła wylał,

Zakłócił pokój, jedność ziemi zerwał.

MACDUFF

O Szkocjo! Szkocjo!

MALCOLM

Jeśli twoim zdaniem

Człek taki godny ojczyzną twą sądzić,

Jam jest tym człekiem.

MACDUFF

Godny Szkocją rządzić?

Nie, żyć niegodny! Biedna moja ziemio,

Przywłaszczyciela krwawym berłem zgięta,

Kiedyż swobody swojej dzień zobaczysz,

Gdy prawy dziedzic tronu królów twoich

Sam się wyklina własnymi ustami,

Na szczep swój własny bluźnierstw miota brzemię?

Dostojny ojciec twój był świętym królem,

Matka królowa częściej na kolanach,

Niźli na nogach, dla marności świata

Z dniem każdym życia swego umierała.

Bądź zdrów! Te grzechy, z których się spowiadasz,

Które wyznajesz, z Szkocji mnie wygnały.

Serce me, tutaj nadziei twych koniec!

MALOCOLM

Gniew twój szlachetny, dziecko uczciwości,

W duszy mej czarne zatarł podejrzenia,

Myśl mą pojednał z twą czcią i szczerością.

Szatański Makbet nieraz już próbował

Podobną sztuką w swe dostać mnie szpony,

Lecz skromny zasób mojego rozumu

Bronił mnie dotąd od łatwowierności.

Bóg teraz sędzią między mną a tobą,

Bo od dziś twoją kieruję się radą.

Potwarze, którem sam rzucał na siebie,

Cofam, bo obce zbrodnie mi te wszystkie,

Bo żadna duszy mojej nie obciąża:

Nie znam kobiety, ni krzywoprzysięstwa;

Zaledwo tego pragnę, co jest moje;

Danego słowa nigdy nie zgwałciłem,

I diabła nawet nie zdradzę dla diabła;

Prawda mi droga, jak moje jest życie;

Pierwszym raz skłamał, by siebie szkalować.

Całego siebie, jak jestem, oddaję

Na twe usługi i mej biednej ziemi,

Do której, jeszcze przed twoim przybyciem,

Dziesięć tysięcy dzielnych wojowników

Podeszły Siward miał ze mną prowadzić.

Pójdziemy razem: świętej sprawy naszej

Niechaj fortuna będzie towarzyszką!

Dlaczego milczysz?

MACDUFF

Trudno mi pogodzić

Tyle szczęśliwych i bolesnych rzeczy.

Wchodzi Doktor.

Na później resztę. — Racz powiedzieć, proszę,

Czy król się zbliża?

DOKTOR

Tak jest, bo tłum chorych

W nim swe ostatnie nadzieje pokłada31;

Bezsilna sztuka nie może im pomóc;

Lecz Bóg dał taką siłę jego dłoniom,

Że jednym tknięciem do zdrowia przywraca.

MALCOLM

Dzięki, doktorze!

Wychodzi Doktor. MACDUFF

Co to za choroba?

MALCOLM

Niemoc królewska. Król ten bogobojny

Wielką ma siłę, nieba dar szczęśliwy,

Której, od czasu jak przebywam w Anglii,

Nieraz już skutki cudowne widziałem.

Nie wiem, jak pan Bóg łaskę mu tę zsyła,

Lecz wiem, że leczy biedny lud cierpiący,

Spuchły, wrzodliwy, oczom straszny widok,

A rozpacz sztuki bezsilnej lekarzy.

Złoty na szyi zawiesza im medal

Z świętą modlitwą; a jak powiadają,

Swoim następcom w spadku moc zostawia.

Oprócz tej cnoty, ma i dar proroctwa:

Błogosławieństwa, jego tron zdobiące,

Świadczą, że król ten łaski bożej pełen.

Wchodzi Ross. MACDUFF

Kto to?

MALCOLM

Mój rodak; choć nie znam go jeszcze.

MACDUFF

Dobry kuzynie, witaj między nami!

MALCOLM

Idź do strony:

Darmowe książki «Makbet - William Shakespeare (Szekspir) (biblioteczny txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!

Dodaj komentarz