Wesołe kumoszki z Windsoru - William Shakespeare (Szekspir) (książki dostępne online TXT) 📖
XV-wieczna Anglia. Sir John Falstaff poszukuje miłosnych wrażeń. Jego ofiarami padają dwie mężatki, pani Page i Pani Ford, które postanawia uwieść.
Nie wie jednak, że panie przyjaźnią się i bardzo szybko odkryją jego niecne zamiary. Kobiety decydują, że dokonają zemsty na Falstaffie. Uwodziciela spotykają niemiłe — choć dla przyjaciółek i dla czytelnika bardzo zabawne — sytuacje. Przy okazji miłosne rozterki związane z zazdrością i wielością adoratorów przeżywają bliscy wesołych kumoszek.
Wesołe kumoszki z Windsoru to jedyny dramat autorstwa Szekspira, którego akcja rozgrywa się we współczesnej mu rzeczywistości. Poza wartością rozrywkową i kunsztem artystycznym posiada również walor poznawczy — jest doskonałym obrazem obyczajowości epoki. Pierwsza publikacja tej komedii przypada na 1602 rok, ale wystawiana była zapewne już wcześniej. Była inspiracją dla innych artystów, m.in. dla twórców oper, np. Giuseppe Verdiego.
- Autor: William Shakespeare (Szekspir)
- Epoka: Renesans
- Rodzaj: Dramat
Czytasz książkę online - «Wesołe kumoszki z Windsoru - William Shakespeare (Szekspir) (książki dostępne online TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)
W jakimże celu zwierzasz mi się z swoją tajemnicą?
FORDGdy ci to powiem, powiem ci wszystko. Są ludzie, którzy utrzymują, że choć ze mną zachowuje pozory uczciwości, gdzie indziej tak daleko krotofile posuwa, że dziwne niejednemu nasuwa tłumaczenia. Otóż, sir Johnie, tu jest rdzeń moich projektów. Jesteś szlachcic doskonałego wychowania, dziwnej wymowy, wysokich zażyłości, poważny stopniem i osobą, powszechnie wielbiony dla twoich wojskowych, dworskich i literackich talentów.
FALSTAFFO, mości dobrodzieju!
FORDWierzaj mi, a zresztą i sam wiesz o tym dobrze. Oto są pieniądze; wydaj je, roztrwoń je, wydaj więcej; wydaj wszystko, co posiadam, a w zamian poświęć mi tylko tyle twojego czasu, ile potrzeba na miłosne oblężenie cnoty żony tego Forda. Użyj całej twojej taktyki w zalotach; otrzymaj jej przychylne zezwolenie, bo jeśli komukolwiek udać się to może, to tobie nie trudniej jak komukolwiek.
FALSTAFFJakże się to pogodzi z gwałtownością twojego uczucia, gdy to zyskam dla siebie, do czego ty wzdychasz? Zdaje mi się, że osobliwsze przepisujesz sobie lekarstwo.
FORDO, poznaj prąd moich myśli! Ona stoi tak silnie na swojej cnocie ugruntowana, że nie mam odwagi pokazać jej szaleństwa mojej duszy; zbyt jest jasna, abym śmiał w twarz jej spojrzeć. Otóż, gdybym mógł zbliżyć się do niej z dowodami w ręku, miałbym środki i argumenta do poparcia mojej żądzy, mógłbym ją wtedy wyparować z twierdzy jej czystości, jej dobrej sławy, jej ślubnych przysiąg i tysiąca innych szańców, które dziś za mocne na moją artylerię. Co ty na to, sir Johnie?
FALSTAFFPanie Strugo, naprzód pozwolę sobie przyjąć twoje pieniądze; po wtóre, daj mi rękę; a na koniec, jakem szlachcic, byleś zechciał, będziesz miał żonę Forda.
FORDO, dobry panie!
FALSTAFFBędziesz miał, powtarzam.
FORDNigdy ci nie braknie na pieniądzach, sir Johnie, nigdy, nigdy!
FALSTAFFA tobie nigdy nie braknie na pani Ford, panie Strugo, nigdy, nigdy! Będę się z nią widział (mogę ci się z tym zwierzyć) na własne jej żądanie. Właśnie gdyś ty wchodził, wychodziła ode mnie jej pomocniczka lub pośredniczka. Mam się z nią widzieć między dziesiątą a jedenastą, bo to właśnie godzina, o której nie będzie w domu zazdrosnego urwisa, jej męża. Wróć do mnie tej nocy, a dowiesz się, jak stoją interesa.
FORDBłogosławieństwem dla mnie twoja znajomość. Czy znasz Forda, sir Johnie?
FALSTAFFNa szubienicę z tym biednym urwisem rogalem! Nie znam go. Krzywdzę go jednak, nazywając go biednym, bo powiadają, że zazdrosny hultaj ma góry złota u siebie, i dlatego właśnie żona jego ma tyle dla mnie wdzięków. Będzie mi ona kluczem do szkatuły rogatego hajdamaka. Będzie to moja stodoła.
FORDPragnąłbym jednak, żebyś znał Forda, sir Johnie, abyś go mógł uniknąć na przypadek spotkania.
FALSTAFFNa szubienicę z tym urwisem, z tą osełką solonego masła! Jednym spojrzeniem odbiorę mu cały jego rozum; przestraszę go moją pałką, którą jak meteor zawieszę nad jego rogami. Wiedz, panie Strugo, że łatwy mi tryumf nad tym chłopem, a co do ciebie, będziesz spał z jego żoną. Przyjdź do mnie wieczorem. Ford jest to urwis, a ja mu tytułów przyczynię, i ty, ty, panie Strugo, dowiesz się pierwszy, że urwis Ford jest i rogalem w dodatku. Przyjdź do mnie wieczorem. Wychodzi
FORDA cóż to za przeklęty łotr epikurejczyk68! Serce moje gotowe pęknąć ze złości. Kto śmie teraz utrzymywać, że to zazdrość bez podstawy? Żona moja wyprawiła do niego posłańca, oznaczona już godzina, targ przybity. Komu by się o tym marzyło! — Patrzcie, co to za piekło fałszywa żona! Moje łoże będzie skalane, zrabowana szkatuła, dobre imię potyrane69. Nie tylko, że tę szpetną krzywdę poniosę, ale muszę jeszcze słuchać przebrzydłych nazwisk, którymi mnie tytułuje ten właśnie, który mi krzywdę tę wyrządza. A co za tytuły! co za nazwiska! Amaimon brzmi dobrze, dobrze Lucyper, dobrze Barbason, a przecie są to diabłów tytuły, nazwiska nieprzyjaciół ludzkiego rodu! Ale rogal! usłużny rogal! Sam diabeł nawet nie ma takiego nazwiska. Co za osioł z tego Page’a, co za bezpieczny osioł! Ufa swojej żonie, nie chce być zazdrosnym. Wolałbym raczej powierzyć Flamandczykowi moje masło, ser mój walijskiemu księdzu Hugonowi, Irlandczykowi flaszę mojej wódki, lub złodziejowi mojego wałacha, niż żonę moją samej sobie zostawić. Toż dopiero dla niej pora spisków, kabał i projektów: a co kobieta postanowiła w sercu do skutku doprowadzić, to doprowadzi do skutku, choćby jej miało serce pęknąć. — Dziękuję niebu za moją zazdrość! — O jedenastej godzinie! — Wszystkiemu przeszkodzę, odmaskuję żonę, pomszczę się na Falstaffie, a śmiać się będę z Page’a. — Muszę natychmiast zająć się tą sprawą: lepiej trzy godziny za wcześnie, niż minutę za późno. Fe, fe, fe! rogal! rogal! Wychodzi
SCENA IIIJanek Rugby!
RUGBYSłucham, panie.
KAJUSZKtóry jest godzina, Janek?
RUGBYJuż dawno minęła godzina, o której ksiądz Hugo miał się stawić.
KAJUSZNa honor, uratował swój duszę; dobrze się modliłem w swej piblia, że się nie stawiłem; na honor, Janek Rugby, on już umarł, gdyby się stawiłem.
RugbyMądry to ksiądz, mój panie, wiedział on dobrze, żebyś go był zabił, gdyby stanął na placu.
KAJUSZNa honor, śledź nie tak umarli, jak ja go zabiłem. Weź twój rapira, Janek, powiem ci, jak go zabiłem.
RUGBYAch, dobry panie, nie znam się na fechtunku.
KAJUSZŁotr, weź twojego rapira!
RUGBYStój, panie, ktoś nadchodzi.
Bóg ci błogosław, zuchu doktorze!
PŁYTEKŻyczymy zdrowia, panie doktorze Kajuszu!
PAGEWitamy, mości doktorze!
CHUDZIAKDzień dobry panu.
KAJUSZPo co wy wszystkie, jeden, dwa, trzy, cztery, po co wy wszystkie przyszedłem?
GOSPODARZŻeby widzieć twój pojedynek, żeby widzieć twoje ciosy, żeby widzieć skoki, żeby cię widzieć tu, żeby cię widzieć tam, żeby widzieć twoje pchnięcie, twoje cięcie, twoją rejteradę, twój dystans, twoje awansowanie. Czy zginął mój Etiopczyk? Czy zginął mój Francisco? Ha, zuchu! Co mówi Eskulapiusz70? mój Galen71, mój rdzeń bzowy? Ha, czy zginął, zuchu, czerstwy chlebie, czy zginął?
KAJUSZNa honor, on byłem największy tchórz ksiądz Gaweł na świecie; nie pokazałem się na oczach.
GOSPODARZPrawdziwy z ciebie Kastylijczyk, król Urinal72, Hektor73 grecki, mój chłopaku.
KAJUSZProsiłem was, dajcie świadectwo, że my tu czekałem sześć albo siedem, dwie albo trzy godziny na niego, a on się nie stawiłem.
PŁYTEKTym mędrszy z niego człowiek, panie doktorze! On kuruje dusze, jak ty kurujesz ciała; gdyby przyszło między wami do bójki, szlibyście pod włos waszego rzemiosła. Czy to nieprawda, panie Page?
PAGEMości Płytku, byłeś sam kiedyś sławnym zawadiaką, choć dziś jesteś człowiekiem pokoju.
PŁYTEKDo króćset beczek, panie Page, choć dziś stary ze mnie człowiek i przyjaciel pokoju, na widok pałasza świerzbią mnie palce, żeby nim świsnąć w powietrzu. Choć jesteśmy sędziami pokoju, doktorami lub kanonikami, panie Page, zostało w nas jeszcze trochę soli młodości; jesteśmy synami niewiast, panie Page!
PAGEWielka prawda, panie Płytku!
PŁYTEKDowiedziemy tego w potrzebie, panie Page. Mości doktorze Kajuszu, przychodzę tu, żeby cię do domu zaprowadzić. Jestem stróżem publicznego pokoju. Pokazałeś się mądrym doktorem, jak ksiądz Hugo mądrym a cierpliwym kapłanem. Musisz pójść ze mną, mości doktorze!
GOSPODARZZa pozwoleniem, mości sędzio. Ach, monsieur Patrzywodo!
KAJUSZPatrzywodo? Co to byłem?
GOSPODARZPatrzywoda znaczy w naszym angielskim języku zuch, waleczny.
KAJUSZTo, na honor, tyle u mnie Patrzywoda, co u którego bądź Anglika. Ten psubrat, ksiądz urwis! Na honor, obciąłem mu uszy.
GOSPODARZJeszcze on ci skroi kurtkę, mój zuchu!
KAJUSZSkroi kurtkę? Co to byłem?
GOSPODARZTo się znaczy: przeprosi publicznie.
KAJUSZNa honor, dopilnuję, żeby mi kurtkę skroiłem; domagam się, żeby mi kurtkę skroiłem.
GOSPODARZAlbo ci ją skroi, albo go sam stąd wymiotę; rzecz to moja.
KAJUSZJa dziękował za to aspanu74.
GOSPODARZPrócz tego, mój zuchu — (do innych na stronie). Lecz naprzód, panie gościu, panie Page i ty cavalero Chudziaku, śpieszcie przez miasto do Frogmore.
PAGECzy znajdziemy tam plebana Hugo?
GOSPODARZZnajdziecie. Zobaczcie, w jakim jest humorze. Ja tymczasem poprowadzę doktora przez pola. Czy przyjmujecie projekt?
PŁYTEKZgoda.
PAGE, PŁYTEK i CHUDZIAKŻegnamy, panie doktorze!
Na honor, zabiłem księdza, bo on mówiłem do Anusi Page za jakimś urwisem.
GOSPODARZNiech ginie! Włóż do pochwy twoją niecierpliwość, polej zimną wodą żółć twoją gorącą. Chodź ze mną przez pola do Frogmore, a zaprowadzę cię tam, gdzie znajdziesz pannę Annę w pewnym folwarku, na zabawie. Będziesz miał porę prawić jej koperczaki75. Co o tym myślisz?
KAJUSZJa dsiękowal panu za to; ja cię kochalem, a na zaplata, ja cię zarekomendował dobrym goście, hrabie, kawalery, panowie i szlachta, moje pacjenci.
GOSPODARZJa za to będę twoim adwersarzem przy pannie Annie. Czy dobrze powiedziałem?
KAJUSZNa honor, dobrze, bardzo dobrze powiedzialem.
GOSPODARZWięc nogi za pas, i w drogę!
KAJUSZSzedlem za moje pięty, Janek Rugby.
Proszę cię teraz, pachołku toprego pana Chutziaka, a przyjacielu Głuptasie z nazwiska, powietz mi, ot której strony wyglątałeś pana Kajusza, który się sam mianuje toktorem metycyny?
GŁUPTASOd której strony? Od strony zamku, od strony parku, od każdej strony; na drodze od starego Windsor, na każdej drodze, prócz drogi do miasta.
EVANSWięc proszę cię uprzejmie, wyjrzyj jeszcze i na tę trogę.
GŁUPTASChętnie, panie.
Otpuść mi Panie, jak pełny jestem cholery, jak jestem wstrząśnięty aż to głępi tuszy! — Uratuję się, jeśli mnie zawiedzie. — Co za melancholia mnie opanowała! — Potłukę mu wszystkie jego nocniki na urwisa tego pałce, przy pierwszej sposopności, otpuść mi Panie!
Panie, zmiłuj się nate mną! Okrutnie na płacz mi się zpiera.
Tędy, przybliża się tędy, księże plebanie!
EVANSZ żadną bronią, panie! Zbliża się pan mój, pan Płytek i jeszcze pan jakiś inny od strony Frogmore, przez kołowrót, tędy.
EVANSTaj mi moją rewerentę78, alpo raczej trzymaj ją w pogotowiu.
Co tam nowego, mości plebanie? Dzień dobry, zacny księże Hugonie! Widzieć szulera bez kostek, a dobrego literata daleko od książek, to cud prawdziwy.
CHUDZIAKO, słodka panno Anno Page!
PAGEPozdrawiamy, dobry księże Hugonie!
EVANSZachowaj was Poże w swojej świętej łasce, zachowaj was wszystkie!
PŁYTEKA to co się znaczy? Szabla i brewiarz79; czy jedną i drugi praktykujesz, księże proboszczu!
PAGEA zawsze młody; w kaftanie tylko i spodniach, gdy to dzień jakby umyślnie dla romatyzmu stworzony.
EVANSSą tego powoty i przyczyny.
PAGEPrzychodzimy, żeby ci oddać dobrą usługę, księże proboszczu.
EVANSWięc słucham: co za usługa?
PAGEJest stąd niedaleko pewien dostojny szlachcic, który, jak się zdaje, przez kogoś pokrzywdzony, tak pokłócił się z własną godnością i cierpliwością, jak może nigdy jeszcze nie widziałeś.
PŁYTEKOśm krzyżyków80 z górą przeżyłem, a nie zdarzyło mi się nigdy słyszeć o człowieku jego stanu, powagi i nauki, co by się do tego stopnia zapomniał.
EVANSKto to?
PAGEZdaje mi się, że znasz go: pan doktor Kajusz, sławny medyk francuski.
EVANSChryste Panie! Nie zropiłpyś mi większej przyjemności, gdypyś mi mówił o talerzu rosołu.
PAGEDlaczego?
EVANSOn tak zna Hipokrata81 i Galena82, jak — a to tego to urwis, taki łotr i tchórz, z jakim pragnąłpyś zropić znajomość.
PAGEO zakład, że to człowiek, z którym się bić zamierzał.
CHUDZIAKO, słodka panno Anno!
PŁYTEKTak się zdaje, wnosząc z jego oręża. Nie dajcie się im zbliżyć do siebie. Widzę, że nadchodzi doktor Kajusz.
Nie, dobry księże plebanie; włóż szablę do pochwy.
PŁYTEKI ty włóż twoją, dostojny panie doktorze.
Uwagi (0)