Poskromienie złośnicy - William Shakespeare (Szekspir) (czytelnia online za darmo .TXT) 📖

Uwagi: 0

Słowa kluczowe:

Skarżyć się

Krótki opis książki:

Komedia została napisana około roku 1592, zaś wydana dopiero w 1623. Jest to jedno z pierwszych dzieł Shakespeare'a.

Baptista Minola, który jest bogatym mieszczaninem, ma dwie córki, starszą Katarzynę oraz młodszą Biankę. Katarzyna jest humorzasta, słynie z ciętego języka, natomiast Bianka jest łagodna, dobrze ułożona i w przeciwieństwie do swojej siostry zabiegają o nią różni wielbiciele. Baptista postanawia, że dopóki starsza z jego córek nie znajdzie sobie męża, młodsza nie będzie mogła wziąć ślubu.

Przeczytaj książkę

Podziel się książką:

Czytasz książkę online - «Poskromienie złośnicy - William Shakespeare (Szekspir) (czytelnia online za darmo .TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)

Idź do strony:

panno?

Zanim cię kupię, musisz wprzód osłodnąć.

KATARZYNA

Nie troszcz się o to, boś jeszcze nie przebył

Połowy drogi do mojego serca;

Gdybyś tam zaszedł, mym pierwszym staraniem

Byłoby główkę sczesać ci trójnogiem,

I tak cię ubrać, żebyś był rarogiem20.

HORTENSJO

Od takich diabłów zachowaj mnie, panie!

GREMIO

I ja powtarzam tę samą modlitwę.

TRANIO

O, cicho, panie, komedia to rzadka:

Złośnica straszna z niej albo wariatka.

LUCENTIO

Drugiej milczenie i pogodne czoło,

Dziewiczy urok rozlewają w koło.

Cicho, mój Tranio!

TRANIO

Dobrze mówisz, panie,

Cicho! a oczy pięknym paś widokiem.

BAPTYSTA

Żeby uczynkiem moje stwierdzić słowa,

Bianko, natychmiast wracaj mi do domu;

A, dobra Bianko, niech cię to nie martwi,

Bo ja cię zawsze z całej kocham duszy.

KATARZYNA

Wsadź palec w oczy biednemu kurczątku,

Żeby przynajmniej miała czego płakać.

BIANKA

Z mojego smutku raduj się więc, siostro.

Z pokorą twoje wypełnię rozkazy:

A w moich książkach, moich instrumentach

Znajdę osłodę mojej samotności.

LUCENTIO

na stronie

O, słuchaj, Tranio, jak mówi Minerwa21!

HORTENSJO

Panie Baptysto, dziwny z ciebie ojciec.

Żal mi, że nasze dobre dla niej chęci

Tylko jej smutek przyniosły.

GREMIO

Więc pragniesz

Dla tego diabła do klatki ją zamknąć?

Ciężko ją karać za zły język siostry?

BAPTYSTA

Skończmy rzecz, proszę; taka moja wola.

Idź, Bianko.

Bianka wychodzi.

A że wiem dobrze, jak sobie podoba

W poezji, śpiewie, różnych instrumentach,

Na mistrzach w moim nie braknie jej domu,

Aby jej młodą kierowali zdolność.

Jeśli, panowie, znacie zdolnych ludzi,

Będę wam wdzięczny, gdy mi ich przyślecie,

A ja z należną nagrodzę szczodrością

Ludzi z talentem, co mi w pomoc przyjdą,

By dzieci moje uczciwie wychować.

Na teraz, żegnam. — Zostań, Katarzyno,

Bo mam co z Bianką sam na sam pogadać.

Wychodzi.

KATARZYNA

I ja też myślę, że pójść także mogę;

Moje godziny mają mi wyznaczać,

Jak gdybym sama nie mogła osądzić,

Co mi wziąć, a co opuścić należy?

Ha!

Wychodzi.

GREMIO

Możesz iść sobie do diablej maci. Posiadasz tak dobre przymioty, że wszyscy od ciebie uciekają. Miłość ich nie jest tak wielka, Hortensjo, abyśmy nie mogli dmuchać sobie w palce i pościć cierpliwie: nasze ciasteczka z dwóch stron jeszcze niedopieczone. Bądź zdrów! przez miłość dla mojej słodkiej Bianki, jeśli mi się zdarzy spotkać człowieka, zdolnego kształcić ją w przedmiotach, w których ma upodobanie, poślę go do jej ojca.

HORTENSJO

I ja zrobię to samo. Lecz nim się rozstaniemy, jeszcze jedno słowo. Choć natura naszego współzawodnictwa nie dozwoliła nam dotąd żadnej eksplikacji22, dzisiejsze wypadki uczą nas, że jeśli chcemy znaleźć jeszcze przystęp do naszej pięknej ukochanej, jeśli pragniemy być szczęśliwymi rywalami w miłości Bianki, musimy przede wszystkim dołożyć starania, aby jedną sprawę załatwić.

GREMIO

Jaką, proszę?

HORTENSJO

Czy nie domyślasz się jeszcze? Znaleźć męża dla jej siostry.

GREMIO

Znaleźć męża? Znaleźć diabła!

HORTENSJO

Powtarzam, znaleźć męża.

GREMIO

Powtarzam, znaleźć diabła. Czy przypuszczasz, Hortensjo, że mimo bogactw jej ojca, znajdzie się człowiek tak szalony, żeby chciał piekło do swego domu wprowadzić?

HORTENSJO

Choć to przechodzi naszą cierpliwość znosić jej głośne klekotania, wierzaj mi, są na świecie zuchy, a szukając wpaść na nich można, którzy wziąć ją gotowi z wszystkimi jej wadami i dobrze wypchanym workiem.

GREMIO

Co do mnie, tyle mam chęci dostać jej posag pod tym warunkiem, co każdego rana odebrać chłostę na rynku.

HORTENSJO

Wyznaję, jak mówisz, że mały wybór w zgniłych jabłkach. Ale skoro ta prawna przeszkoda robi nas przyjaciółmi, zachowajmy przyjaźń, dopóki nie znajdziemy męża dla starszej córki Baptysty; później, gdy młodsza siostra będzie miała wolność pójść za mąż, odnowimy starą walkę. Słodka Bianko! Szczęśliwy, kto cię dostanie! Kto najdzielniej goni do pierścienia, wygrywa pierścień. Co mówisz na to, signor Gremio?

GREMIO

Zgoda. Dałbym najpiękniejszego konia z całej Padwy temu, co by chciał rozpocząć z nią umizgi, dobić targu, pojąć ją za żonę, do ślubnej poprowadzić komnaty i dom od niej uwolnić. Idźmy!

Wychodzą. — Tranio i Lucentio wracają na przód sceny. TRANIO

Powiedz mi, panie, czy miłość tak nagle

Człowieka serce może opanować?

LUCENTIO

Pókim tej prawdy nie stwierdził na sobie,

Nie chciałem nigdy wierzyć drugich słowu;

Lecz gdym tu stojąc patrzył w nią bezczynnie,

W mej bezczynności miłość mnie podbiła.

A teraz z całą wyznam ci szczerością,

Tobie, co jesteś wierny mi i drogi,

Jak niegdyś Anna kartagińskiej pani23,

Tranio, goreję, o Tranio mój! zginę,

Jeśli tej skromnej nie zyskam piękności.

Bądź mi, o, Tranio, bo wiem, że to możesz,

Bądź mi pomocą, wiem, że nie odmówisz.

TRANIO

Nie pora teraz łajać cię, mój panie,

Wyrzuty z serca uczuć nie wygonią:

Jeśli gorąca drasnęła cię miłość,

Jedyną teraz dać ci mogę radę:

Redime te captum, quam queas minimo24.

LUCENTIO

Dzięki! mów dalej, bo każde twe słowo

Leje pociechę do zbolałej duszy.

TRANIO

Tak długo oczy w dziewkę tę wlepiałeś,

Żeś może sprawy tej nie dojrzał rdzenia.

LUCENTIO

W słodkiej jej twarzy tylem wdzięków widział,

Ile ich miała córka Agenora25,

Przed którą Jowisz, choć świata był panem,

Kreteńskie brzegi całował kolanem.

TRANIO

Jak to? niczego więcej nie widziałeś?

Czy nie słyszałeś starszej siostry fuków,

Zaledwo znośnych dla śmiertelnych uszu?

LUCENTIO

Widziałem ruchy ust jej koralowych,

Czułem w powietrzu oddechu jej wonie.

Słodkie i święte, wszystko, com w niej widział.

TRANIO

Czas go, jak widzę, z zachwytu rozbudzić. —

Ocknij się, panie, gdy dziewkę tę kochasz,

Szukaj sposobów, jakimi ją dostać.

Rzeczy tak stoją: starsza jej siostrzyczka

Tak jest swarliwa, tak nieznośnie zrzędna,

Że póki się jej ojciec nie pozbędzie,

Musisz twą miłość zamknąć jak w klasztorze.

Dlatego ojciec w klatce trzyma młodszą,

By ją uchronić od natręctwa gachów.

LUCENTIO

O, Tranio, Tranio, okrutny to ojciec!

Lecz czy zważałeś, że jego jest myślą

Wyszukać dla niej mistrzów doskonałych?

TRANIO

Ja na tym wszystkie plany me gruntuję.

LUCENTIO

Ja także moje.

TRANIO

O zakład, mój panie,

W jedno ognisko myśli nasze biegną.

LUCENTIO

Powiedz mi twoje.

TRANIO

Będziesz bakałarzem,

Młody jej umysł kształcić się podejmiesz,

To jest twój zamiar.

LUCENTIO

Prawda. Co ty na to?

TRANIO

To być nie może. Kto na twoje miejsce

Syna Vincentia weźmie w Padwie rolę,

Będzie za ciebie nad księgami ślęczał,

Przyjmował gości, rodaków traktował?

LUCENTIO

Nie troszcz się wcale; mam na to sposoby.

Wszak nas w tym mieście nikt jeszcze nie widział

I z twarzy nikt nas rozpoznać nie zdoła;

Ty więc na moim miejscu będziesz panem

Będziesz sług trzymał, będziesz dom prowadził

Ja będę jakim biedakiem z Florencji,

Albo też z Pizy, albo z Neapolu.

Myśl się wylęgła, trzeba ją wychować.

Natychmiast, Tranio, zamieńmy ubiory,

Weź mój kapelusz i płaszcz mój barwisty;

Biondello twoim sługą jest, gdy przyjdzie;

Ja mu zalecę, by język miarkował.

TRANIO

To zalecenie bardzo jest potrzebne.

Zmieniają ubiór.

Skoro więc, panie, taka twoja wola,

Jestem ci moje winny posłuszeństwo,

Bo przy odjeździe mówił mi twój ojciec:

„Dla mego syna bądź zawsze usłużny”,

Chociaż to w innym mówił rozumieniu;

Więc dla miłości mojego Lucentia

Chętnie Lucentia podejmę się roli.

LUCENTIO

Zrób tak, Lucentio bowiem zakochany

Jest niewolnikiem na wszystko gotowym,

Aby dziewicę posiąść, której widok

Zabrał w niewolę ranne jego serce.

Wchodzi Biondello.

Otóż Biondello — Gdzieś ty był, hultaju?

BIONDELLO

Gdzie byłem, mniejsza; gdzieś ty jest, mój panie?

Czy płaszcz twój ukradł kolega mój, Tranio,

Albo, czy jego ty ukradłeś, panie,

Lub czyście razem okradli się oba?

Co się to znaczy? co to za nowości?

LUCENTIO

Słuchaj, hultaju, nie na żart to czasy,

Postępowanie stosuj więc do czasu.

Żeby me życie uratować, Tranio

Wziął moją odzież i mnie zastępuje,

A ja z potrzeby jego wziąłem miejsce,

Bo w nagłej kłótni, na brzeg wysiadając,

Zabiłem męża, lękam się odkrycia.

Służ mu więc wiernie, ja bowiem, bez zwłoki

Muszę ucieczką życie me ratować.

Czy mnie rozumiesz?

BIONDELLO

Ja? nie, ani słowa.

LUCENTIO

A przede wszystkim wygnaj z twych ust: Tranio;

Bo Tranio dziś się na Lucentia zmienił.

BIONDELLO

Więc szczęść mu Boże! tym lepiej dla niego,

I ja też chciałbym na jego być miejscu.

TRANIO

Przystałbym na to, gdyby tym sposobem

Lucentio córkę Baptysty otrzymał.

Teraz, nie dla mnie, lecz przez wzgląd na pana

Pomiędzy ludźmi prowadź się uczciwie:

Sam na sam, chętnie jestem z tobą Tranio,

Ale śród ludzi ja twój pan, Lucentio.

LUCENTIO

Idźmy! Rzecz jedna jeszcze pozostaje,

Której się, Tranio, ty sam podjąć musisz:

Ty będziesz jednym z liczby zalotników.

Nie pytaj, proszę, jakie mam powody,

Dość, że ci powiem, iż wielkiej są wagi.

Wychodzą.

1 SŁUGA

do Slya Drzemiesz, mój panie, komedii nie słuchasz.

SLY

Na świętą Annę, najuważniej słucham.

Piękna to sprawa. Czy jeszcze nie koniec?

1 SŁUGA

Ledwo początek.

SLY

Moja pani żono,

Wyznaję, jest to nie lada robota;

Pragnąłbym jednak, żeby się skończyła.

SCENA II

Padwa — Przed domem Hortensja.

Petruchio i Grumio PETRUCHIO

Moja Werono, żegnam cię na chwilę,

Dziś w Padwie moich odwiedzam przyjaciół,

A przed wszystkimi dobrego Hortensja,

Co mi dał tyle dowodów miłości.

To jest dom jego, jeśli się nie mylę.

No, dalej, Grumio, grzmoć mi z całej siły!

GRUMIO

Grzmocić, panie? kogo mam grzmocić? czy kto uchybił wielmożnemu panu?

PETRUCHIO

Hultaju, dobre daj mi tu grzmocenie!

GRUMIO

Dać tu panu dobre grzmocenie? Jak to, panie? Cóż ja jestem, panie, abym śmiał panu dobre dać grzmocenie.

PETRUCHIO

Mówię, hultaju, grzmoć dobrze w tę bramę,

Albo inaczej ja ci grzbiet wygrzmocę.

GRUMIO

Pan mój kłótliwy; gdybym go wygrzmocił,

Wiem dobrze, co by spotkało mnie potem.

PETRUCHIO

Co, nie chcesz? dobrze, to ja zacznę grzmocić,

Zobaczę, w jakim tonie sol, fa śpiewasz.

Ciągnie go za uszy. GRUMIO

Rety, o, rety! toć pan mój szaleje.

PETRUCHIO

Co, czy rozkazów będziesz teraz słuchał?

Wchodzi Hortensjo. HORTENSJO

Co to? co się tu dzieje? Stary mój przyjaciel

Grumio i dobry mój przyjaciel Petruchio!

Co tam słychać u was nowego w Weronie?

PETRUCHIO

Przybywasz w porę, by wojnę zakończyć.

Con tutto il cuore ben trovato26, wołam.

HORTENSJO

Alla nostra casa ben venuto,

Molto honorato signor Petruchio27.

No, wstawaj, Grumio, spór ten zakończymy.

GRUMIO

Mniejsza o to, co on tam szwargocze po łacinie. Jeśli to nie jest prawny dla mnie powód do opuszczenia jego służby! Słuchaj tylko, panie, chciał gwałtem, żebym dobre dał mu grzmocenie; no, i proszę, czy to przystoi słudze swojego pana tak traktować, człowieka, który, o ile wiem, może trzydzieści i dwa lata rachować.

Gdybym posłuszny zaraz go wychłostał,

Może by Grumio grzmocenia nie dostał.

PETRUCHIO

Bez mózgu hultaj; dobry mój Hortensjo,

Gdy mu kazałem w bramę twoją grzmocić,

Nie chciał, pomimo wszystkich mych nalegań.

GRUMIO

Co? w bramę grzmocić? panie, czyś nie mówił:

Hultaju, dobre daj mi tu grzmocenie?

A teraz prawisz o grzmoceniu bramy.

PETRUCHIO

Zmykaj, lub trzymaj język za zębami!

HORTENSJO

Cierpliwość, bracie, ja ręczę za Grumia,

Bo mi jest smutno, gdy cię widzę w gniewie

Idź do strony:

Darmowe książki «Poskromienie złośnicy - William Shakespeare (Szekspir) (czytelnia online za darmo .TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!

Dodaj komentarz