Darmowe ebooki » Dramat szekspirowski » Król Ryszard III - William Shakespeare (Szekspir) (czytanie książek przez internet .TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Król Ryszard III - William Shakespeare (Szekspir) (czytanie książek przez internet .TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)



1 ... 7 8 9 10 11 12 13 14 15 ... 18
Idź do strony:
i radosny okrzyk 
Świadczy zarówno o mądrości waszej, 
Jak i o miłości waszej dla Ryszarda». —  
Na tym uciąłem krótko i wyszedłem. 
  GLOSTER
Zakute głąby! nie chcieli nic mówić? 
Więc major z swoją gawiedzią nie przyjdzie? 
  BUCKINGHAM
Major nadejdzie, milordzie, za chwilę. 
Udaj, jakobyś był zakłopotanym; 
Każ się usilnie prosić, nim ich przyjmiesz; 
I pomnij w ręku mieć książkę nabożną, 
A obok siebie dwóch ojców duchownych; 
Bo mi to poda tekst do patetycznej 
Prozopopei. Tylko się droż, panie, 
Nim prośbie naszej uczynisz zadosyć; 
Uczyń jak dziewka, mów «nie», a bierz jednak. 
  GLOSTER
Dobrze; odchodzę. Jeśli ty, milordzie, 
Będziesz tak dobrze przemawiał za nimi, 
Jak ja potrafię mówić «nie» za siebie, 
To rzecz niechybnie załatwim po myśli. 
  BUCKINGHAM
Idź, mości książę; wejdź na ganek; stamtąd 
Dasz im się widzieć, lord major już idzie. 
Gloster wychodzi 
wchodzi lord major i obywatele 
Witaj, milordzie! Czekam tu i czekam; 
Książę snać71 nie chce dać dziś posłuchania. 
Ketsby nadchodzi z zamku 
No, i cóż, Ketsby? Cóż twój pan powiedział 
Na moją prośbę? 
  KETSBY
Prosi Waszą Miłość, 
Iżby go jutro raczyła odwiedzić 
Albo pojutrze. Zamknięty jest z dwoma 
Świętobliwymi sługami kościoła 
I zatopiony w medytacji; żaden 
Światowy powód nie zdoła go skłonić 
Do zawieszenia tych duchownych ćwiczeń. 
  BUCKINGHAM
Kochany Ketsby, oznajm księciu panu,  
Że ja, lord major i aldermanowie72,  
W naglącej sprawie, w rzeczach wielkiej wagi,  
Bo powszechnego dobra dotyczących,  
Przyszliśmy tutaj i w podwórzu stoim, 
Pragnąc pomówić z Jego Wysokością. 
  KETSBY
Idę niezwłocznie o tym go uprzedzić. 
 
Wychodzi. BUCKINGHAM
A co? ten książę, panie, to nie Edward: 
Ten się na miękkim łożu nie rozwala, 
Ale na klęczkach duma świętobliwie; 
Nie baraszkuje w gronie sprośnych niewiast, 
Ale rozmyśla w towarzystwie księży,  
Nie śpi, by gnuśne ciało swe utuczył,  
Ale się modli, by wzmógł umysł czynny. 
Zaprawdę, Anglia byłaby szczęśliwą,  
Gdyby ten książę bogobojny przyjął 
Ster rządu nad nią; lecz niestety! pewnie 
Nam się nie uda skłonić go do tego. 
  MAJOR
Niechże Bóg broni, aby Jego Miłość 
Miała powiedzieć «nie»! 
  BUCKINGHAM
Boję się bardzo, 
Czy tak nie zrobi. Oto Ketsby wraca. 
wchodzi Ketsby 
No, Ketsby, jaką niesiesz nam odpowiedź? 
  KETSBY
Jego Książęcej Wysokości dziwno, 
W jakimeś celu, milordzie, na zamek 
Sprowadził taki tłum obywateli, 
Gdy o tym Jego Książęcą Wysokość 
Uświadomioną nie była poprzednio 
Jest on w obawie, ażali73 to jakich 
Złych względem niego nie kryje zamiarów. 
  BUCKINGHAM
Żywo boleję nad tym, że mój wielce 
Szanowny kuzyn przypuszcza z mej strony 
Złe względem niego zamiary. Bóg świadkiem, 
Żeśmy w najlepszych myślach tu przybyli. 
Idź, Ketsby, jeszcze raz; zapewnij o tym 
Jego Wysokość. 
Ketsby wychodzi 
Kiedy ludzie pełni 
Świętej dewocji siedzą nad różańcem, 
To ich niełatwo od niego odciągnąć: 
Taką ma w sobie słodycz bogomyślność. 
 
Gloster ukazuje się na górnej galerii, pomiędzy dwoma biskupami. Ketsby powraca. MAJOR
Patrzcie no, wszakże to jego Wysokość 
Stoi pomiędzy dwoma biskupami? 
  BUCKINGHAM
Dwa to filary, na których się cnota 
Chrześcijańskiego opiera książęcia, 
Aby w bezdroża próżności nie upadł. 
I w ręku, patrzcie, ma książkę nabożną, 
Tę najprawdziwszą ozdobę, po której 
Świętobliwego znać męża. — 
Przesławny 
Plantagenecie, przedostojny książę, 
Podaj łaskawe ucho naszej prośbie 
I wybacz, żeśmy przerwali praktykę 
Twej chrześcijańskiej, żarliwej dewocji. 
  GLOSTER
Nie ma potrzeby tych usprawiedliwień, 
Milordzie; ja to was raczej przepraszam, 
Że służbą bożą w cichości zajęty, 
Każę na siebie czekać przyjaciołom. 
Ale nie mówmy o tym. Cóż sprowadza 
Wasze Miłoście? 
  BUCKINGHAM
To, co się zarówno 
Podoba, mniemam, Bogu, jak i wszystkim 
Poczciwym ludziom tej wyspy, na teraz 
Będącej w smutnym stanie bezkrólewia. 
  GLOSTER
Boję się, czylim nie popełnił czego, 
Co mogło zdrożnym się wydawać w oczach 
Obywateli, i czyście nie przyszli 
Zganić mię za ten mimowolny usterk74. 
  BUCKINGHAM
Tak, zawiniłeś, milordzie: bogdajby 
Wasza Wysokość chciała wynagrodzić, 
Na nasze prośby, to swe przewinienie. 
  GLOSTER
Gdybym win moich zmywać nie był gotów, 
Na cóż bym liczył się do wiernych chrześcijan? 
  BUCKINGHAM
Dowiedz się przeto, miłościwy książę, 
Iż w tym jest twoja wina, że skazujesz 
Majestat tronu, berło twoich przodków, 
Przywilej szczęścia i należność rodu, 
Dziedziczną chwałę cnego domu twego 
Na poniżenie przez niegodne plemię; 
Ponieważ, skutkiem zbytniej łagodności 
Uśpionych myśli twoich, które zbudzić, 
Dla dobra kraju jest zamiarem naszym, 
Sławnej tej wyspie brak właściwych członków; 
Piękną jej postać szpecą blizny hańby; 
W jej pniu królewskim tkwią szczepy nikczemne, 
A on sam prawie wtrącony jest w ciemnię, 
Pochłaniającą przepaść zapomnienia. 
Chcąc to naprawić, postanowiliśmy 
Waszą Wysokość prosić, iżbyś raczył 
Przyjąć na siebie rządy tego kraju, 
Nie jako rejent, protektor, namiestnik, 
Albo cudzego mienia zawiadowca,  
Lecz jako istny, z porządku krwi, dziedzic, 
Wchodzący w swoje prawa, w posiadanie  
Swojego spadku, swych dóbr, swej własności. 
Dlatego łącznie z obywatelami, 
Którzy cię cenią, panie, i miłują,  
I na usilne tychże naleganie  
Przychodzę Waszą Książęcą Mość skłonić 
Do uczynienia zadosyć tej prośbie. 
  GLOSTER
Nie wiem, co lepiej by godności mojej 
I położeniu waszemu przystało: 
Czy żebym odszedł, nic nie powiedziawszy, 
Czy też wam gorzkie uczynił wyrzuty.  
Gdybym nic nie rzekł, moglibyście myśleć, 
Że krępująca mi język wyniosłość 
Milcząc przystaje na przyjęcie tego 
Złotego jarzma monarchicznej władzy, 
Którą niebacznie chcecie mi narzucić; 
Gdybym was zgromił za tę waszą prośbę, 
Tak oczywistym będącą dowodem 
Prawdziwej waszej dla mnie przychylności, 
To, z drugiej strony, skrzywdziłbym przyjaciół: 
By więc uniknąć pierwszego i mówić, 
A mówiąc nie wpaść w drugą ostateczność, 
Taką pośrednio daję wam odpowiedź: 
Życzliwość wasza warta mej podzięki, 
Ale zasługa moja mało warta 
Cofa się wobec celu waszych życzeń. 
Choćby, przypuśćmy, usunięte były 
Wszelkie przeszkody i choćbym na mocy 
Praw urodzenia miał utorowaną 
Drogę do tronu, to winienem wyznać: 
Tak bardzo jestem ubogi na duchu, 
Tak wielostronne są me niedostatki, 
Że bym się wolał ukryć przed wielkością, 
Jako łódź siły morza nie znosząca, 
Niż zostać moją wielkością zakrytym, 
I zaduszonym dymem mojej chwały. 
Ale, na szczęście, nie ma tej potrzeby, 
(Gdyby zaś była, byłbym, chcąc wam pomóc, 
W ciężkiej potrzebie); z królewskiego drzewa 
Królewski przecie pozostał nam owoc, 
Który dojrzawszy z czasem, niewątpliwie 
Majestatowi ujmy nie przyniesie 
I uszczęśliwi nas rządami swymi. 
Na niego zdaję to, coście panowie 
Zdać na mnie chcieli; zostawiam go spełna 
Przy jego prawach i świetnej przyszłości: 
Niech mnie Bóg broni wyzuwać go z tego! 
  BUCKINGHAM
Świadczy to, panie, o skrupulatności 
Twego sumienia, ale, jak na teraz, 
Są to skrupuły niewczesne i błahe, 
Kiedy się wszystko dokładnie rozważy. 
Mówiłeś, panie, że królewicz Edward 
Jest twym bratankiem, i my to mówimy; 
Ale nie żony Edwarda, bo Edward 
Był połączony pierwej z lady Lucy; 
Wie o tych ślubach twa matka, milordzie; 
A nieco później, przez pełnomocnictwo, 
Wszedł w związki z Boną, siostrą króla Francji. 
Gdy zaś te obie dostały odprawę, 
Naówczas prosta jedna suplikantka, 
Znękana losem, matka kilku synów, 
Z pola piękności zeszła biedna wdowa, 
Na samym schyłku swych dni przedjesiennych, 
Lubieżne jego zniewoliła oko 
I dążeń jego wyższy lot zwichnęła, 
Do sromotnego wiodąc go dwużeństwa. 
Z tego to łoża nieprawego idzie 
Edward, przez grzeczność zwany królewiczem. 
Mógłbym tu jeszcze coś więcej przytoczyć, 
Ale szacunek dla niektórych osób, 
Co jeszcze żyją, zamyka mi usta. 
Przyjm więc, łaskawy panie, ten przywilej 
Królewskiej władzy, który ci niesiemy, 
Jeśli nie w celu zlania przez to na nas 
Błogosławieństwa i na kraj nasz cały, 
To choć dlatego, ażebyś szlachetny 
Dom swój uchronił przez to od zakału, 
Jaki mu grozi, zapewniając temuż 
Prawy, właściwy porządek następstwa. 
  MAJOR
Spełń, panie, prośbę twych obywateli! 
  BUCKINGHAM
Nie gardź, o panie, tą ich serc ofiarą! 
  KETSBY
Uciesz ich, skłoń się do ich słusznych życzeń! 
  GLOSTER
Ach, po cóż na mnie składacie to brzemię? 
Jam nie do tronu, nie do majestatu. 
Wybaczcie, proszę; nie miejcie mi za złe, 
Że chęciom waszym nie mogę dogodzić. 
  BUCKINGHAM
Skoro nam tego odmawiasz, milordzie, 
Nie chcąc przez zbytnią dobroć i sumienność 
Wywłaszczać tego twojego bratanka, 
Co i umiemy wyrozumieć, znając 
Tkliwość twojego serca, twe łagodne, 
Miękkie współczucie, nie tylko dla krewnych, 
Ale zarówno dla każdego stanu: 
To wiedz, że czyli uczynisz nam zadość, 
Czy nie uczynisz, syn twojego brata 
Nigdy nad nami panować nie będzie: 
Osadzim kogo innego na tronie, 
Z krzywdą twojego domu i upadkiem. 
To jest ostatnie nasze słowo. — Pójdźcie, 
Obywatele; nie prośmy już dłużej. 
 
Wychodzi. KETSBY
Każ go przywołać nazad, drogi książę; 
Przyjm ich ofiarę: jeśli ją odrzucisz, 
Biedny kraj ciężko to odpokutuje. 
  GLOSTER
Koniecznież na mnie ma spaść ten trosk nawał? 
Dobrze więc, wróć go. 
Ketsby wychodzi 
Nie jestem ci z głazu: 
Tak natarczywe wasze nalegania 
Pokonywają mój opór, jakkolwiek 
Trwać mi w nim radzi serce i sumienie. 
Buckingham wraca 
Milordzie Buckingham i wy poważni, 
Światli mężowie, skoro przez życzliwość 
Chcecie mi na kark wtłoczyć ciężar szczęścia, 
Abym go dźwigał chętnie czy niechętnie, 
Muszęć z poddaniem przyjąć go na siebie. 
Jeśliby jednak kiedy czarna potwarz, 
Albo złośliwy, niecny jaki zarzut 
Miał być następstwem mego ustąpienia, 
Niechże mię wtedy niniejszy wasz przymus 
Oczyści z wszelkich plam, jakie by na mnie 
Były rzucone, bo wiadomo Bogu, 
I wy poniekąd sami to widzicie, 
Jakem daleki od pragnienia tego. 
  MAJOR
Boże błogosław Waszej Wysokości! 
Widzim to, panie, i możem poświadczyć. 
  GLOSTER
Czyniąc to, prawdę tylko poświadczycie. 
  BUCKINGHAM
Witam cię tedy, panie, tym okrzykiem: 
Niech żyje Ryszard, prawy król angielski! 
  WSZYSCY
Amen! 
  BUCKINGHAM
Pozwolisz, miłościwy panie, 
By koronacja odbyła się jutro? 
  GLOSTER
Kiedy bądź, skoro taka wasza wola. 
  BUCKINGHAM
Jutro więc czekać będziem na rozkazy 
Waszej Królewskiej Mości, a tymczasem 
Radosne służby nasze polecamy. 
  GLOSTER
do biskupów
Powróćmyż znowu do świętych spraw naszych. 
Bądź zdrów, kuzynie; daj ci Boże zdrowie, 
Lordzie majorze i wam, współziomkowie! 
 
Wychodzą wszyscy.
Informacje o nowościach w naszej bibliotece w Twojej skrzynce mailowej? Nic prostszego, zapisz się do newslettera. Kliknij, by pozostawić swój adres e-mail: wolnelektury.pl/newsletter/zapisz-sie/
AKT CZWARTY SCENA PIERWSZA
Przed Towrem.
Z jednej strony wchodzą: Królowa Elżbieta, księżna York i markiz Dorset; z drugiej Anna, księżna Gloster, prowadząca za rękę księżniczkę Małgorzatę Plantagenet, córkę Klarensa. KSIĘŻNA YORK
Co widzę? Wnuczka moja, Plantagenet, 
W tym miejscu, z ciotką swoją, lady Gloster?  
I ona, widać, chce także, z czystego 
Popędu serca, dostać się do Towru 
Dla zobaczenia się z królewiczami. — 
Witaj nam, córko. 
  ANNA
Daj Boże obydwu 
Waszym miłościom dzień jak najweselszy. 
  KRÓLOWA ELŻBIETA
I wam podobnież, siostro! Dokąd zmierzasz? 
  ANNA
Nie dalej jak do Towru, i w tym samym, 
Jak mi się zdaje, celu, co wy, to jest 
Dla odwiedzenia lubych królewiczów. 
  KRÓLOWA ELŻBIETA
Dziękujęć, siostro: pójdźmyż wszystkie razem. 
wchodzi Brakenbery 
Otóż i w porę komendant nadchodzi. 
Za pozwoleniem, panie komendancie, 
Chciej nam powiedzieć, proszę, jak się miewa 
Książę następca i York, mój syn młodszy? 
  BRAKENBURY
Zdrowi, łaskawa pani, ale wybacz, 
Nie mogę do nich wpuścić Waszej Cześci: 
Król najsurowiej zabronił mi tego. 
  KRÓLOWA ELŻBIETA
Król? kto? 
  BRAKENBURY
Chcę mówić: nasz pan, lord protektor. 
  KRÓLOWA ELŻBIETA
Niech go najwyższy Pan w protekcji swojej 
Od królewskiego zachowa tytułu!  
Toż on pomiędzy mną a Ich Miłością 
Stawia zaporę? ja jestem ich matką: 
Któż mi zagradzać może przystęp do nich? 
  KSIĘŻNA YORK
Jam matka ojca ich i chcę ich widzieć. 
  ANNA
Jam tylko ciotka, lecz matka ich sercem: 
Wpuść mnie więc do nich. Przyjmuję na siebie 
Całą twą winę i odpowiem za nią. 
  BRAKENBURY
Nie mogę na to przystać w żadnym razie; 
Wybacz mi, pani: związanym przysięgą. 
 
Wychodzi.
Wchodzi Stanley. STANLEY
Gdybym was spotkał, miłościwe panie, 
Godzinę później, mógłbym już powitać 
Waszą Wysokość milady York matką 
I towarzyszką dwóch pięknych królowych. 
do księżny Gloster 
Dostojna księżno, racz się do Westminster 
1 ... 7 8 9 10 11 12 13 14 15 ... 18
Idź do strony:

Darmowe książki «Król Ryszard III - William Shakespeare (Szekspir) (czytanie książek przez internet .TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz