Darmowe ebooki » Baśń » O krasnoludkach i sierotce Marysi - Maria Konopnicka (na czym czytać książki txt) 📖

Czytasz książkę online - «O krasnoludkach i sierotce Marysi - Maria Konopnicka (na czym czytać książki txt) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Maria Konopnicka



1 ... 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
Idź do strony:
spożycia po uleżeniu się. [przypis edytorski]
441. graf — hrabia; tytuł arystokratyczny nadawany szlachcie w daw. Niemczech; szlachta: wyższy stan społeczny mający liczne przywileje m.in. prawo do posiadania ziemi. [przypis edytorski]
442. wikt — pożywienie; wyżywienie. [przypis edytorski]
443. pasztetnik — daw. nazwa cukiernika lub piekarnika w kuchniach węglowych, a także osoby specjalizującej się w wykwintniejszych wyrobach spożywczych, m.in. cukierniczych. [przypis edytorski]
444. gąsior — duży, szklany baniak służący m.in. do wyrobu wina w domowych warunkach. [przypis edytorski]
445. znaszże — konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: czy znasz. [przypis edytorski]
446. hajno (gw.) — tam. [przypis edytorski]
447. kobierzec — dywan. [przypis edytorski]
448. fuzja — broń myśliwska. [przypis edytorski]
449. modry — ciemnoniebieski. [przypis edytorski]
450. wieniec dożynkowy — wieniec wity ze zbóż, przyozdabiany kwiatami, jarzębiną, wstążkami. Robiony na dożynki czyli ludowe święto na zakończenie zbiorów zbóż. [przypis edytorski]
451. nagonka — grupa ludzi, którzy na polowaniach naganiają zwierzynę w pobliże stanowisk myśliwskich. [przypis edytorski]
452. ogar — pies myśliwski, tropiący zwierzynę. [przypis edytorski]
453. złaźtaż — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż, tu: w funkcji wzmacniającej; złaźta (gw.): złaźcie, zchodźcie. [przypis edytorski]
454. kiej (gw.) — kiedy. [przypis edytorski]
455. struga — niewielka rzeczka a. strumień. [przypis edytorski]
456. żuraw — tu: rodzaj prostej dźwigni umożliwiającej wyciąganie wiadrem wody ze studni. [przypis edytorski]
457. korytko — podłużne naczynie, najczęściej drewniane, przeznaczone do pojenia lub karmienia zwierząt. [przypis edytorski]
458. możeta (gw.) — możecie. [przypis edytorski]
459. nieukontentowany — niezadowolony. [przypis edytorski]
460. gwiazda jutrzenna — jutrzenka; określenie dla planety Wenus widocznej przed wschodem Słońca na widnokręgu. [przypis edytorski]
461. obrzasł — został oświecony brzaskiem, światłem widocznym przed wschodem słońca. [przypis edytorski]
462. zapiecek — w daw. wiejskich domach miejsce za piecem lub na piecu. Były to przeważnie duże piece kaflowe, czasami budowane z cegły, na których również gotowano posiłki. [przypis edytorski]
463. postronek — gruby, mocny sznur. [przypis edytorski]
464. cebrzyk — zdrob. od: ceber; duże, drewniane naczynie z klepek, podobne do wiadra, najczęściej o dwóch uchach. [przypis edytorski]
465. półkwartek — naczynie o pojemności pół kwarty, tj. ok. ½ l; kwarta: ¼ garnca, tj. ok. 1 l; garniec: daw. miara objętości cieczy, w XIX wieku równa ok. 4 litrom. [przypis edytorski]
466. zydel — drewniany stołek. [przypis edytorski]
467. kobiałka — nieduży koszyk. [przypis edytorski]
468. pułap — drewniany sufit, strop. [przypis edytorski]
469. insi — dziś: inni. [przypis edytorski]
470. obrządzić szkapę — wykonać niezbędną pracę przy koniu, jak czyszczenie sierści i kopyt, nakarmienie, napojenie; szkapa: chudy, nędzny koń. [przypis edytorski]
471. wstawajta (gw.) — wstawajcie. [przypis edytorski]
472. duchem (daw.) — szybko. [przypis edytorski]
473. widzita (gw.) — wstawajcie. [przypis edytorski]
474. ociec (gw.) — dziś popr. forma: M.lp.: ojciec. [przypis edytorski]
475. zaroiły się chłopcy (...) zaczęły — dziś popr.: zaroili się, zaczęli; zaroili się tu: poruszyli się. [przypis edytorski]
476. kijam przywiózł — konstrukcja w ruchomą końcówką czasownika: kija przywiozłem. [przypis edytorski]
477. królaś widział — konstrukcja w ruchomą końcówką czasownika: króla widziałeś. [przypis edytorski]
478. obleczenie — ubranie. [przypis edytorski]
479. berlica — berło królewskie. [przypis edytorski]
480. duchem — tu: szybko, prędko. [przypis edytorski]
481. krajka — wzorzysty pasek. [przypis edytorski]
482. ciszkiem — po cichu. [przypis edytorski]
483. modry — ciemnoniebieski. [przypis edytorski]
484. struga — niewielka rzeczka lub strumień. [przypis edytorski]
485. ugór — zaorane i nieuprawiane przez pewien czas pole. [przypis edytorski]
486. mietlica — wysoka trawa. [przypis edytorski]
487. miedza — wąski pas ziemi, który oddziela od siebie pola uprawne. [przypis edytorski]
488. moc — tu: dużo, mnóstwo. [przypis edytorski]
489. kurki wodne i cyranki — wodne ptactwo. [przypis edytorski]
490. komin (daw.) — piec z paleniskiem do gotowania. [przypis edytorski]
491. warzyć (daw.) — gotować. [przypis edytorski]
492. tedy (daw.) — więc. [przypis edytorski]
493. turbować się — martwić się. [przypis edytorski]
494. zachód — tu: staranie, wysiłek. [przypis edytorski]
495. zawinąć się — szybko się wziąć do pracy. [przypis edytorski]
496. makata — tkanina ozdobna. [przypis edytorski]
497. lubo (daw.) — choć, chociaż. [przypis edytorski]
498. smółka — młoda żywica. [przypis edytorski]
499. staje a. stajanie — daw. miara długości, dzieląca się na 84 łokcie i równa ok. 134 m. [przypis edytorski]
500. wywieść się — tu: wyrosnąć. [przypis edytorski]
501. ułupić — złapać. [przypis edytorski]
502. prawić (daw.) — mówić, opowiadać. [przypis edytorski]
503. raz wraz — raz po raz; często. [przypis edytorski]
504. kompania — towarzystwo; mieć kompanię z kim: spotykać się z kim. [przypis edytorski]
505. sztucznie (daw.) — zmyślnie, sprytnie. [przypis edytorski]
506. pułap — drewniany sufit, strop. [przypis edytorski]
507. barłóg — niechlujne posłanie. [przypis edytorski]
508. pniów — dziś popr. forma B.lm: pni. [przypis edytorski]
509. zagon — wąski kawałek ziemi uprawnej. [przypis edytorski]
510. pług — narzędzie rolnicze przeznaczone do orki. [przypis edytorski]
511. brona — narzędzie do spulchniania i wyrównywania zoranej ziemi. [przypis edytorski]
512. okrasa — tłuszcz dodawany do potrawy. [przypis edytorski]
513. zakładał do wózka szkapinę — zaprzęgał konia do wozu. [przypis edytorski]
514. rogatkę zapłacić — dawniej za wjazd do miasta pobierane były opłaty. [przypis edytorski]
515. mieszek (daw.) — woreczek na pieniądze. [przypis edytorski]
516. drabka (gw.) — drabina. [przypis edytorski]
517. półkoszek — uplecione z wikliny dwie, duże połówki kosza włożone na wóz. [przypis edytorski]
518. luśnia (daw.) — w wozie drabiniastym, drąg dodatkowo podtrzymujący drabinę. [przypis edytorski]
519. krajka — wzorzysty pasek. [przypis edytorski]
520. głoski — dziś: głosiki. [przypis edytorski]
521. boru — dziś popr. forma: Ms.lp: borze. [przypis edytorski]
522. smolny — pełen żywicy. [przypis edytorski]
523. postronek — gruby, mocny sznur. [przypis edytorski]
524. sporo (daw.) — łatwo. [przypis edytorski]
525. boru — dziś popr. forma: Ms.lp: borze. [przypis edytorski]
526. zmocnieć — nabrać mocy, siły. [przypis edytorski]
527. miesiąc (daw.) — księżyc. [przypis edytorski]
528. uroczysko — trudno dostępny teren w puszczy. [przypis edytorski]
529. mietlica — wysoka trawa. [przypis edytorski]
530. dyszel — drąg przymocowany do przedniej części podwozia wozu konnego, umożliwiający kierowanie wozem z zaprzężonymi końmi. [przypis edytorski]
531. pojrzeć — dziś: spojrzeć. [przypis edytorski]
532. siewać — dziś tylko: siać. [przypis edytorski]
533. żąć — ścinać zboże czy też trawę sierpem. [przypis edytorski]
534. chudoba (daw.) — ubogie gospodarstwo. [przypis edytorski]
535. żywiej — wyraźniej. [przypis edytorski]
536. pułap — drewniany sufit, strop. [przypis edytorski]
537. drobiazg — tu: dzieci. [przypis edytorski]
538. miesięczny (daw.) — księżycowy. [przypis edytorski]
539. skrzypeczka — skrzypce. [przypis edytorski]
540. roznośnie — głośno. [przypis edytorski]
541. zza węgła — zza rogu, narożnika. [przypis edytorski]
542. zagon — wąski kawałek ziemi uprawnej. [przypis edytorski]
543. kąkol — chwast. [przypis edytorski]
544. pług — narzędzie rolnicze przeznaczone do orki. [przypis edytorski]
545. gęśliki — zdr. od: gęśle; archaiczny instrument smyczkowy. [przypis edytorski]
546. trawa łężna — trawa na podmokłej łące. [przypis edytorski]
547. gorącość duszna (daw.) — zapał w duszy. [przypis edytorski]
548. karczunek (daw.) — karczowanie; usuwanie drzew, krzewów wraz z korzeniami. [przypis edytorski]
549. scheda — spadek, odziedziczony majątek. [przypis edytorski]
550. tumanić (pot.) — zwodzić, oszukiwać, ogłupiać kogoś. [przypis edytorski]
551. struga — niewielka rzeczka lub strumień. [przypis edytorski]
552. u strugi kijankami prały — dawniej kobiety prały odzież bezpośrednio w rzekach czy jeziorach, używając do tego celu kijów lub drewnianych przyrządów w kształcie łopatki zwanych kijankami; uderzały nimi w praną rzecz energicznie i zaraz spłukiwały wodą, czynność tę powtarzając wielokrotnie. [przypis edytorski]
553. jutrzenka — określenie dla planety Wenus widocznej przed wschodem Słońca na widnokręgu. [przypis edytorski]
554. litaury — perkusyjny instrument muzyczny; miedziane półkule pokryte skórą. [przypis edytorski]
555. surma — daw. trąbka wojskowa. [przypis edytorski]
556. oczeret — trwała roślina rosnąca na terenach podmokłych, głównie przy brzegach. [przypis edytorski]
557. szałamaja — instrument dęty drewniany; piszczałka. [przypis edytorski]
558. folgować — złagodzić swoje zachowanie względem kogoś, czegoś. [przypis edytorski]
559. rozpuknąć się — pęknąć. [przypis edytorski]
560. znojny — wypełniony ciężką pracą, wysiłkiem; męczący. [przypis edytorski]
561. dosiekali — kończyli kosić. [przypis edytorski]
562. miedza — wąski pas ziemi, który oddziela od siebie pola uprawne. [przypis edytorski]
563. dwojaki gliniane — podwójne, gliniane naczynie służące dawniej do noszenia dwudaniowych obiadów dla np. żniwiarzy. [przypis edytorski]
564. modry — ciemnoniebieski. [przypis edytorski]
565. spencer — krótka, dwurzędowa kurtka. [przypis edytorski]
566. ostróżka — roślina ogrodowa. [przypis edytorski]
567. wrąb — brzeg naczynia. [przypis edytorski]
568. podśmietanie — mieszanka kwaśnej śmietany i zsiadłego (kwaśnego) mleka. [przypis edytorski]
569. głoski — dziś: głosiki. [przypis edytorski]
570. smalić — opalać, palić. [przypis edytorski]
571. rosiczka — rosiczka okrągłolistna zwana też rosą słoneczną, roślina owadożerna o właściwościach leczniczych. [przypis edytorski]
572. kobiałka — nieduży koszyk. [przypis edytorski]
573. rozchodnik — rozchodnik ostry; roślina trująca, mająca właściwości lecznicze, dawniej stosowana do obniżenia ciśnienia tętniczego krwi i przy niektórych schorzeniach skórnych. [przypis edytorski]
574. chrzypota (gw.) — krzypota; suchy kaszel. [przypis edytorski]
575. mało wiele (daw., gw.) — niewiele, trochę. [przypis edytorski]
576. uroczysko — trudno dostępny teren w puszczy. [przypis edytorski]
577. zamodrzeć — przybrać barwę ciemnoniebieską; modry: ciemnoniebieski. [przypis edytorski]
578. pokrzyk — wilcza jagoda; roślina trująca, wykorzystywana w lecznictwie. [przypis edytorski]
579. warzyć (daw.) — gotować. [przypis edytorski]
580. sztykutać (daw.) — kuleć. [przypis edytorski]
581. na jednej nodze (pot.) — bardzo szybko. [przypis edytorski]
582. duchem (daw.) — szybko. [przypis edytorski]
583. warzyć — gotować. [przypis edytorski]
584. mieszek — mały miech, urządzenie służące do tłoczenia powietrza. [przypis edytorski]
585. garnczek — garnuszek. [przypis edytorski]
586. pacierz — dawniej nazwa odnosząca się również do zwyczajowej miary czasu, określanej na podstawie czasu potrzebnego do odmówienia modlitwy Ojcze Nasz i wynoszącej ok. pół minuty. [przypis edytorski]
587. dzięgiel — dzięgiel leśny, roślina o silnym zapachu. [przypis edytorski]
588. miedza — wąski pas
1 ... 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
Idź do strony:

Darmowe książki «O krasnoludkach i sierotce Marysi - Maria Konopnicka (na czym czytać książki txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz