O krasnoludkach i sierotce Marysi - Maria Konopnicka (na czym czytać książki txt) 📖
KrĂłtki opis ksiÄ…ĹĽki:
Przeczytaj ksiÄ…ĹĽkÄ™
Podziel siÄ™ ksiÄ…ĹĽkÄ…:
- Autor: Maria Konopnicka
- Epoka: Pozytywizm
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «O krasnoludkach i sierotce Marysi - Maria Konopnicka (na czym czytać książki txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Maria Konopnicka
między XIV a XVII wiekiem. [przypis edytorski]
146. Ziemowit — popr. Siemowit; syn Piasta i Rzepichy, domniemany następca króla Popiela i pradziad Mieszka I. [przypis edytorski]
147. Mieszko — Mieszko I (ok. 935–992) z dynastii Piastów, książę polski, pierwszy historyczny władca Polski od ok. 960 r. W roku 966 przyjął chrzest i rozpoczął chrystianizację państwa. [przypis edytorski]
148. roznośny — słyszany daleko, głośny, potężny. [przypis edytorski]
149. obaczyć — zobaczyć, spostrzec, zauważyć. [przypis edytorski]
150. w boru — dziś popr. forma: Mc., lp.: w borze. [przypis edytorski]
151. krasnoludki — krasny ludek, krasny (daw.): jaskrawoczerwony. [przypis edytorski]
152. rade — z ochotą, chętnie. [przypis edytorski]
153. w boru — dziś popr. forma: Mc., lp.: w borze. [przypis edytorski]
154. tarnina — krzew ciernisty, rodzaj dzikiej śliwy. [przypis edytorski]
155. przytaić się (daw.) — ukryć się. [przypis edytorski]
156. zmitrężyć — zmarnować. [przypis edytorski]
157. zgoła — zupełnie, całkiem, wcale. [przypis edytorski]
158. na pewne — dziś: na pewno. [przypis edytorski]
159. przebrać się (daw.) — przejść, dostać się. [przypis edytorski]
160. kapłon — wykastrowany, młody kogut. [przypis edytorski]
161. rumieńszy — dziś: bardziej rumiany. [przypis edytorski]
162. łapeć (daw.) — but zrobiony (wyplatany) z łyka (tj. znajdującej się pod korą tkanki drzew i krzewów), słomy, itp. [przypis edytorski]
163. czapka magierka — czapka węgierska, zwana później „batorówką” (ponieważ największą popularnością cieszyła się za czasów panowania Stefana Batorego); okrągła lub kwadratowa czapka bez daszka, obszyta często dookoła pasem futra, czyli tzw. barankiem. [przypis edytorski]
164. mimo — tu: obok. [przypis edytorski]
165. purchawka — rodzaj grzyba. [przypis edytorski]
166. kałamarz — naczynie do przechowywania atramentu. [przypis edytorski]
167. tęgo — tu: mocno. [przypis edytorski]
168. modry — ciemnoniebieski. [przypis edytorski]
169. jar — dolina erozyjna, wąwóz. [przypis edytorski]
170. stokrocie — dziś: stokrotki. [przypis edytorski]
171. rzęsów — dziś popr. forma: D. lm.: rzęs. [przypis edytorski]
172. równianka (daw.) — wianek; wiązanka, bukiet. [przypis edytorski]
173. obalać — przewracać kogoś lub coś. [przypis edytorski]
174. kałamarz — naczynie do przechowywania atramentu. [przypis edytorski]
175. koza (pot.) — kara aresztu, wiezienia. [przypis edytorski]
176. zapiecek — w dawnych wiejskich domach miejsce za piecem lub na piecu. Były to przeważnie duże piece kaflowe, czasami budowane z cegły, na których również gotowano posiłki. [przypis edytorski]
177. przędza — nitka służąca do wyrobu m.in. tkanin. [przypis edytorski]
178. motowidło — urządzenie służące do zwijania nici w motki. [przypis edytorski]
179. cebrzyk — zdr. od: ceber; duże, drewniane naczynie z klepek, podobne do wiadra, najczęściej o dwóch uchach. [przypis edytorski]
180. bieżyć (daw.) — zmierzać, iść. [przypis edytorski]
181. nienajadek — niemogący się najeść do syta; przeciwieństwo: niejadek. [przypis edytorski]
182. gąbka — zdr. od: gęba; buzia. [przypis edytorski]
183. inszy — inny. [przypis edytorski]
184. rynka (reg.) — mały rondelek. [przypis edytorski]
185. okrasa — tłuszcz dodawany do potrawy. [przypis edytorski]
186. kędy (daw.) — którędy, gdzie. [przypis edytorski]
187. próżny (daw.) — pusty. [przypis edytorski]
188. frasunek (daw.) — zmartwienie. [przypis edytorski]
189. urok odczyniać — próbować zdjąć z kogoś lub czegoś urok, złe czary. [przypis edytorski]
190. hebd — dziki bez, wykorzystywany w lecznictwie, zastosowanie zewnętrzne; u ludzi jego spożycie grozi zatruciem. [przypis edytorski]
191. utrata (starop.) — koszt, rozrzutność. [przypis edytorski]
192. węgieł — róg, narożnik. [przypis edytorski]
193. pościółka — pościel. [przypis edytorski]
194. rynka (reg.) — mały rondelek. [przypis edytorski]
195. łyżnik — drewniana półka na łyżki. [przypis edytorski]
196. przybieżeć (daw.) — przyjść, przybiec. [przypis edytorski]
197. zbywać (daw.) — tu: zostawać; por. o nadwyżce czegoś: zbytek luksusu, zbytek jedzenia. [przypis edytorski]
198. kokoszka — kura, kwoka. [przypis edytorski]
199. kobiałka — nieduży koszyk. [przypis edytorski]
200. prawy — prawowity, właściwy. [przypis edytorski]
201. brzezina (pot.) — brzoza. [przypis edytorski]
202. witka — cienka gałązka. [przypis edytorski]
203. ćwiczyć — tu: bić. [przypis edytorski]
204. pleć — usuwać chwasty rosnące pomiędzy uprawianymi roślinami. [przypis edytorski]
205. robotny (pot.) — pracowity. [przypis edytorski]
206. folgować (daw.) — złagodzić swoje zachowanie względem kogoś, czegoś. [przypis edytorski]
207. piszczka — tu: określenie płaczącej dziewczynki. [przypis edytorski]
208. opończa — rodzaj płaszcza, z kapturem, bez rękawów, noszonego między XIV a XVII wiekiem. [przypis edytorski]
209. talar — srebrna moneta. [przypis edytorski]
210. zapaska — duży fartuch noszony dawniej przez wiejskie kobiety. [przypis edytorski]
211. strzymać — utrzymać, wytrzymać; tu: pomieścić. [przypis edytorski]
212. kuma (daw. pot.) — przyjaciółka, koleżanka. [przypis edytorski]
213. przygarść (daw.) — mała ilość czegoś. [przypis edytorski]
214. rzewność — smutek, tęsknota. [przypis edytorski]
215. rada była wziąć — była skłonna, chętna wziąć. [przypis edytorski]
216. kukiełka (daw.) — słodka bułka. [przypis edytorski]
217. pokrzyk — wilcza jagoda; roślina trująca, wykorzystywana w lecznictwie. [przypis edytorski]
218. przeciwić się (daw.) — dziś: sprzeciwić się, sprzeciwiać się. [przypis edytorski]
219. szafarz — osoba zarządzająca gospodarstwem, spiżarnią. [przypis edytorski]
220. jako i inszym — tak jak i innym. [przypis edytorski]
221. wikt (daw.) — wyżywienie. [przypis edytorski]
222. insi — inni. [przypis edytorski]
223. bór — duży las iglasty. [przypis edytorski]
224. król Salomon — zmarły ok 925 r. p.n.e. król Izraela, znany ze swojej mądrości i sprawiedliwości. [przypis edytorski]
225. frasować się (daw.) — martwić się. [przypis edytorski]
226. świecące próchno — chodzi tu prawdopodobnie o zjawisko tzw. bioluminescencji czyli emitowania światła przez organizmy żywe, w przypadku spróchniałego drzewa chodzi prawdopodobnie o żyjące na nim grzyby (np. opieńka miodowa) lub jakiś rodzaj bakterii. [przypis edytorski]
227. jaje (daw.) — jajo, jajko. [przypis edytorski]
228. przecknąć się (daw.) — ocknąć się. [przypis edytorski]
229. sporzej (gw.) — szybciej. [przypis edytorski]
230. bystry (daw.) — szybki, zwinny. [przypis edytorski]
231. miarkować — czegoś się domyślać. [przypis edytorski]
232. wygon — wspólne pastwisko dla całej wsi lub droga, którą się pędzi bydło. [przypis edytorski]
233. graniczne kopce — dawny sposób na oznaczenie granic dóbr ziemskich. [przypis edytorski]
234. tuman — chmura, kłęby gęstego dymu, mgły lub oparów. [przypis edytorski]
235. brzezina — niewielki las brzozowy. [przypis edytorski]
236. legać — dziś: leżeć. [przypis edytorski]
237. strawa (daw.) — pokarm, pożywienie. [przypis edytorski]
238. strzecha — pokrycie dachu ze słomy albo trzciny. [przypis edytorski]
239. modry — ciemnoniebieski. [przypis edytorski]
240. siemieniata — koloru siemienia, jasno brązowa. [przypis edytorski]
241. węgieł — narożnik, róg. [przypis edytorski]
242. kaduk (daw.) — diabeł. [przypis edytorski]
243. pilno — dziś: pilnie; uważnie. [przypis edytorski]
244. zamówienie — tu: zmowa, zmówienie a. czary. [przypis edytorski]
245. ożóg — rodzaj pogrzebacza. [przypis edytorski]
246. brona — narzędzie do spulchniania i wyrównywania zoranej ziemi. [przypis edytorski]
247. kichnął jak z moździerza — potężnie, głośno. [przypis edytorski]
248. urosić — dziś: zrosić. [przypis edytorski]
249. sążnisty — wysoki, długi; por. sążeń: daw. jednostka miary długości wynosząca ok. 2 m. [przypis edytorski]
250. dymnik — w chatach bez komina otwór albo rura do odprowadzania dymu. [przypis edytorski]
251. kraszanka (reg.) — pisanka o jednolitym kolorze, bez dodatkowych wzorów i ozdób. [przypis edytorski]
252. zrazu (daw.) — na początku. [przypis edytorski]
253. fryga (daw.) — bąk, zabawka dziecięca. [przypis edytorski]
254. magnąć (daw.) — fikać. [przypis edytorski]
255. przydaszek — dodatkowy, wąski daszek zawieszony pod okapem dachu a. strzechy. [przypis edytorski]
256. imać — łapać, chwytać. [przypis edytorski]
257. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
258. zbyć — pozbyć się, zgubić. [przypis edytorski]
259. lec — położyć się. [przypis edytorski]
260. zrazu (daw.) — na początku. [przypis edytorski]
261. zmiarkować (daw.) — domyślić się. [przypis edytorski]
262. warzyć się (daw.) — gotować się. [przypis edytorski]
263. kociołek — naczynie, garnek. [przypis edytorski]
264. pokurć — pogardliwie o niedużym, dość brzydkim zwierzęciu. [przypis edytorski]
265. drumla — ustny (wargowy) szarpany instrument muzyczny, wykorzystywany w muzyce ludowej i folkowej w różnych regionach na świecie. [przypis edytorski]
266. tarnina — krzew ciernisty, rodzaj dzikiej śliwy. [przypis edytorski]
267. kaduk (daw..) — diabeł. [przypis edytorski]
268. pospołu (daw.) — dziś: wspólnie, razem. [przypis edytorski]
269. ogarnąć — tu: osłonić. [przypis edytorski]
270. trapić się — martwić się. [przypis edytorski]
271. kałamarz — naczynie do przechowywania atramentu. [przypis edytorski]
272. ozwały się (daw.) — rozległy się, dały się słyszeć. [przypis edytorski]
273. takoż — także. [przypis edytorski]
274. Cygany — dziś: Cyganie. [przypis edytorski]
275. bielnik — urządzenie do bielenia tkanin. [przypis edytorski]
276. huk — tu: mnóstwo. [przypis edytorski]
277. paciorki — koraliki. [przypis edytorski]
278. gliniane kogutki — gwizdki zrobione z gliny. [przypis edytorski]
279. półkoszek (daw.) — uplecione z wikliny dwie, duże połówki kosza włożone na wóz. [przypis edytorski]
280. faska — mała beczka. [przypis edytorski]
281. uważać czegoś — tu: pilnować. [przypis edytorski]
282. zgruchnąć się (gw.) — zbiec się, nagle się zgromadzić. [przypis edytorski]
283. było z południa — dziś: było po południu. [przypis edytorski]
284. głóg — dzika róża. [przypis edytorski]
285. lebioda — pospolity chwast, dawniej liście były wykorzystywane jako jarzyna, głównie przez biedotę, a z nasion robiono mąkę do wypieku chleba. [przypis edytorski]
286. dobytek marniał bez paszy — brakowało pożywienia dla bydła; dobytek: bydło a. inne zwierzęta domowe. [przypis edytorski]
287. otręby — pozostałości po zmieleniu ziarna. [przypis edytorski]
288. podpłomyk — placek z mąki i wody. [przypis edytorski]
289. popasać — odpoczywać, robić postój. [przypis edytorski]
290. rość — dziś: rosnąć. [przypis edytorski]
291. wikt (daw.) — pożywienie. [przypis edytorski]
292. w boru — dziś popr. forma: Ms. lp.: w borze. [przypis edytorski]
293. fasować — wydawać żywność. [przypis edytorski]
294. mieniać (daw.) — zmieniać, zamieniać. [przypis edytorski]
295. tedy — więc. [przypis edytorski]
296. człeku — dziś popr. forma D.lp: człowiekowi. [przypis edytorski]
297. na furmanki się najmował — zatrudniał się do pracy w polu; furmanka: wóz konny wykorzystywany przy przewożeniu zbiorów z pól uprawnych m.in. ziemniaków, zboża, siana. [przypis edytorski]
Darmowe książki «O krasnoludkach i sierotce Marysi - Maria Konopnicka (na czym czytać książki txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)