Darmowe ebooki » Wiersz » Damnata - Maria Konopnicka (czy można czytać książki w internecie za darmo txt) 📖

Czytasz książkę online - «Damnata - Maria Konopnicka (czy można czytać książki w internecie za darmo txt) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Maria Konopnicka



1 2 3 4 5 6 7
Idź do strony:
dolę, jasne dnie... 
Lecz mam w oku łzę. 
 
U tych znanych stojąc bram, 
Pozdrowienie daję wam! 
Pieśń nadziei, uśmiech błogi 
Nieśćbym rada w wasze progi, 
Wzbudzić w sercach bratni dźwięk... 
Lecz mam w piersiach jęk. 
 
Na dzień jeden i na noc, 
Miećbym chciała cudu moc. 
Zimne duchy zapłomienić, 
Żywych porwać, słabych zmienić, 
Posiew jutra siać wśród pól... 
Lecz mam w duszy ból. 
 
Ach, niejeden bo już rok, 
Zamiast słońca dał nam mrok, 
I niejedna pieśń nadziei 
Zmilkła, zgłuchła wśród zawiei, 
Wśród zawiei srogich burz 
Zmilkły pieśni zórz! 
 
VI. Jaśków sen
............................................. 
Śniło mi się na zorzę,  
Na samiutkie świtanie,  
Że po łąkach szedł anioł,  
W prostej, zgrzebnej sukmanie.  
 
A miał nogi on bose,  
Na koszuli len szary.  
A okrutną niósł kosę,  
I z grabliskiem do pary.  
 
Jak najtęższy dąb w lesie,  
Taką ci miał urodę,  
I zahuczał jak wicher:  
«Będziem mieli pogodę».  
 
I tak przeszedł przez pola,  
Jak ta jasność co błyska,  
A precz wołał ku chatom,  
— «A wstawajcie, ludziska!» 
 
Aż tu kupa narodu,  
Na gościniec się wali...  
Ja za kosę ze ściany,  
Kosa ogniem się pali.  
 
— A co kosić będziewa, —  
Pyta jeden, to drugi,  
— Czy ten łężek pod lasem?  
Czy ten spłacheć od strugi?  
 
A on precz nas prowadzi 
Prościusieńko na słońce,  
Co już weszło nad ziemię,  
W złotych zorzach grające.  
 
Aż w tę jasność, w tę złotą,  
Poszedł naród ów cały,  
Tylko krzywe się kosy,  
W onym blasku migały.  
 
I wsiąknęli w tę cichość 
W jutrzenkowe to granie...  
A sen miałem na zorzę,  
Na samiutkie świtanie.  
 
Przyjaciele Wolnych Lektur otrzymują dostęp do prapremier wcześniej niż inni. Zadeklaruj stałą wpłatę i dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur: wolnelektury.pl/towarzystwo/
VII. Warszawa
Warszawo, Warszawo, ty czerwienny grodzie!  
Obrano cię niegdyś królową w narodzie.  
Nie obrano ciebie dla twojej urody,  
Jeno dla tej Wisły, dla tej Białej wody...  
Jeno dla tej starej mazowieckiej ziemi,  
Co cię kołysała szumami leśnemi...  
 
Kołysała ciebie, do snu ci śpiewała:  
«Rośnij ty mi, grodzie, wysoko jak skała...  
Wysoko jak skała, co w nią biją fale 
Na brzeg rzucające skrwawione korale...  
Rośnij mi do słońca, daleko za chmury,  
Kędy orły lecą srebrzystemi pióry»...  
 
Wiatr się górą nosi, po gałęziach chodzi,  
Zorza co dziś zgasła, znowu rankiem wschodzi...  
Na polanie stoi stary dąb pochyły,  
Co wyrósł przed wieki z piastowej mogiły...  
Na polanie stoi, drobnym liściem chwieje,  
W szumach opowiada twoje dawne dzieje.  
 
Hej nie było tobie jasnej gwiazdy w niebie,  
Ani jasnej doli nie było dla ciebie!  
Na granicie Wawel — na piasku Warszawa,  
Nad tą modrą Wisłą świeci tęcza krwawa...  
Nad tą modrą Wisłą jaskółki latają,  
Gubią w wodzie piórka — że gniazda nie mają!  
 
Ziemio, matko stara, mazowiecka niwo!  
Bądźże miastu twemu chlebem swym życzliwą!  
Dębie ty piastowy, pieśniarzu żałośny,  
Niechże go twe szumy budzą każdej wiosny!  
Siłę niechaj bierze z kłosów swojej ziemi...  
Serce niechaj karmi pieśniami staremi!  
 
VIII. Wisła
A co ty nam niesiesz z drogi,  
Stara nasza Wisło,  
Że nad tobą wichrów tyle,  
Tyle chmur zawisło?  
 
Jeśli idziesz od Karpatów,  
Co pod śniegiem stoją,  
Czemuż to nas fale twoje 
Mętną wodą poją?... 
 
Jeśli idziesz od Krakowa,  
Jako krakowianka,  
Czemu w tęsknych szumach płyniesz,  
Bez pieśni, bez wianka?  
 
..........................................  
 
O! jak smętno jest ptaszynie,  
Gdy nad grobem leci...  
O! jak smętno matce Wiśle,  
Gdy się skarżą dzieci...  
 
Zerwały się orły z gniazda 
Wysoko od ziemi —  
Pomąciły białe śniegi 
Skrzydłami czarnemi...  
 
Wyschły kwiaty na dolinie,  
Podlewane łzami,  
Burza pieśni zagłuszyła 
Mroźnemi wichrami...  
 
Więc dziś mętne moje wody 
Przez te pola niosę,  
I zabieram z czarnej roli 
Gorżką, krwawą rosę...  
 
Więc do morza z skargą idę,  
Zasmucona, cicha,  
Za mną płaczą jasne zdroje,  
I ta ziemia wzdycha...  
 
Dnie i chwile
Groby nasze
........................................ 
„Lecz błagam, niechaj żywi nie tracą nadziei”. 
 
Słowacki.
Groby wy nasze, ojczyste groby,  
Wy życia pełne mogiły!  
Wy nie ołtarzem próżnej żałoby,  
Lecz twierdzą siły.  
 
Nie z jękiem marnym, nie z westchnieniami 
Nie z pustym echem pacierzy,  
Ale z płonącem sercem przed wami 
Stać nam należy.  
 
Bo zakładniki wyście przed niebem,  
Które Bóg wybrał wśród gminu,  
Że się znów kiedyś przełamiem chlebem 
Pieśni i czynu.  
 
I na dalekich tułaczych drogach 
Sypał nam Pan te kurhany,  
By pielgrzym tęskny na cudzych progach 
Miał znak podany.  
 
Bo jak drużyna chrobra zwycięża,  
Gdy sztandar wzlata jej ptakiem,  
Tak pogrobowiec rośnie na męża,  
Pod mogił znakiem.  
 
I tak przyjmuje ziemia ta czarna 
One popioły a kości,  
Jako złotego posiewu ziarna,  
Na plon przyszłości.  
 
Więc choć jest teraz jako step nagi,  
Zamarła z końca do końca,  
Niechaj nie tracą żywi odwagi,  
Czekając słońca.  
 
Im noc trwa dłużej, tem bliższe słońce,  
Tem bliższe błogie zaranie...  
Z grobów się ozwie lutnia dźwięcząca,  
Żywa pieśń wstanie.  
 
I od mogiły aż do mogiły 
Przeleci jako płomienie,  
I zbudzi w grobach drzemiące siły,  
Rozproszy cienie.  
 
I jako sztandar ziemią powieje,  
I zbudzi serca do bicia...  
Niechaj więc żywi mają nadzieję,  
Niech strzegą — życia!  
 
.................................... 
....................................  
 
Po zeschłym liściu wiatr cichy trąca,  
Smętne się echa niosą...  
A ja na grobach — brzoza płacząca,  
A łzy mi lecą rosą... 
 
Zaszeptały, zaszumiały 
Drzewa w tęskny chór...  
Przewiał wicher, tułacz stary,  
Przez ten ciemny bór.  
Nieobeschłym, dawnym płaczem 
Nabrzmiewają tucze,  
Płyną chmury ponad chatą,  
Jako skrzydła krucze...  
O Dziady! Dziady!  
 
Zakipiały sine tonie,  
Zamącił się zdrój...  
Niesie Wisła aż do morza 
Stary smutek swój.  
Niesie Wisła aż do morza 
Stare swoje żale,  
Z jękiem biją w chatę naszą 
Jej tułacze fale...  
O Dziady! Dziady!  
 
Osamiały, opuściały 
Długie szlaki pól,  
Leci przez nie jęk stłumiony,  
Wieje przez nie ból.  
Gorżki plon wydały siewy 
We łzach padające,  
Wyorane kości białe 
Suszy na nich słońce.  
O Dziady! Dziady!  
 
Zatrzeszczały, zaświerkały 
Na ognisku skry.  
Dym gryzący od powały 
Dobył z oczu łzy.  
Dym gryzący chatę naszą 
Oczernił żałobą,  
Nie obaczym, nie dojrzymy 
Słońca ponad sobą.  
O Dziady! Dziady!  
 
Podoba Ci się to, co robimy? Wesprzyj Wolne Lektury drobną wpłatą: wolnelektury.pl/towarzystwo/
W zaduszny dzień
Garść ziemi wezmę i klęknę u proga 
Cmentarnej bramy w dniu onym żałoby,  
I wołać będę: o, proście wy Boga 
O wielkie groby!  
 
O, proście Boga nie o te mogiły,  
Co je bluszcz stroi a kwiecie oplata,  
Lecz coby synom i wnukom się śniły 
Przez długie lata!  
 
Proście wy Boga o takie kurhany,  
Na których orły siadają i kraczą,  
A wicher po nich, jękami przewiany,  
Błądzi tułaczo.  
 
O takie groby proście, nad któremi 
Sine się gwiazdy słaniają i bledną,  
Z których przechodzeń na pierś bierze ziemi,  
Choć grudkę jedną.  
 
O polny kamień, o piasek pod głowę,  
O pacierz świerków, o brzóz białych cienie,  
O szumy lasów, o pieśni zbożowe,  
O pól westchnienia.  
 
Proście wy Boga o takie mogiły,  
Które łez nie chcą, ni skarg, ni żałości,  
Lecz dają sercom moc czynu, zdrój siły,  
I żar miłości.  
 
I nie o marmur w napisy poryty,  
I nie o jasne z palmami anioły,  
Lecz proście Boga o wolne błękity 
Nad swemi czoły.  
 
Niech polna pliszka tam napój swój bierze,  
Niechaj was zieleń obrośnie piołunów,  
Ale niech matki poszyją szkaplerze 
Z waszych całunów.  
 
O proście Boga o łzy rannej rosy,  
O serc bijących dzwon głośny a żywy,  
O pieśń skowronka, co leci w niebiosy 
Z nad żytniej niwy.  
 
Niechaj o grobach waszych mówią starce,  
Chromą na kuli opierając nogę,  
I niech to chłopię, co gra na fujarce,  
Wie do nich drogę...  
 
Na dzień Zmartwychwstania
Zawcześnie dla nas zmartwychwstałeś Panie!  
Bo nam to trzecie nie wzeszło zaranie,  
Co ponad groby jutrzenki rozściela;  
A jest żywota hasłem i wesela.  
 
Jeszcze nas zewsząd otacza noc głucha,  
Całun nam więzi i ciała i ducha,  
A przy tej czarnej mogilnej pieczarze,  
Snu wiekowego strzegąc — stoją straże.  
 
Tyś nam ich jeszcze nie przeraził Chryste,  
Powracający, jak słońce ogniste,  
Jeszcze orężem o pierś naszą wsparty,  
Wróg niespokojne odprawia tu warty.  
 
Zawcześnie dla nas zmartwychwstałeś Boże!  
Bo nam nie błysły cudowne te zorze,  
Co wysrebrzają grobowe kamienie,  
I umęczonym piersiom dają tchnienie.  
 
Jeszcze się dźwignąć nie może ta głowa,  
Którą nam gałęź zraniła cierniowa;  
Jeszcze do życia nie wznoszą się ręce,  
Przebite gwoźdźmi w krzyżowej swej męce.  
 
Jeszcze się w gwiazdy nie błysły nam rany,  
Jeszcze się krwawi grzbiet srodze smagany,  
A twarz z ślin wzgardy obeschnąć nie może...  
Zawcześnie dla nas zmartwychwstałeś Boże!  
 
Nad polem naszem słoneczna tarcz złota,  
Którą zczerniałą widziała Golgota,  
Dotąd nam stoi w wiekowym zaćmieniu,  
Dotąd czuć ziemię w przestrachu i drżeniu.  
 
Nad polem naszem czerwone miesiące,  
Na chmurach leżą, jak sierpy krwawiące,  
A po mogiłach, co jęczą w żałości,  
Zdawna umarłe ruszają się kości.  
 
Pod błękitami, wśród tego zaćmienia  
Braterstwa ludów i ludów sumienia,  
Tkwi jeszcze krzyż nasz i ziemię przeraża  
Cieniem owego krwawego cmentarza...  
 
Jeszcze nad nami urąga się tłuszcza,  
Jeszcze nas Bóg nasz i Ojciec opuszcza  
I krzyk zwątpienia słychać i wołanie:  
Zawcześnie dla nas zmartwychwstałeś Panie!  
 
W pragnieniu ducha trucizną pojeni,  
Z sercem, co za cel służyło ościeni, 
Krwi oddajemy i życia ostatek,  
Wśród jęku ziemi i synów i matek.  
 
A tam o szatę naszą całodzianą 
Los skrwawionemi dłońmi pomiotano 
I rozdzielono to, co było bliźnie,  
I co się jednem czuło w tej ojczyźnie.  
 
O to się jeszcze targ sprośny odbywa,  
Dłoń krzywdzicieli wyciąga się chciwa,  
Temu po morze i temu po morze...  
Zawcześnie dla nas zmartwychwstałeś Boże!  
 
Jeszcze nie zeszli ci jaśni, ci biali,  
Których dłoń głaz nam grobowy odwali,  
Jeszcze nie zeszedł do naszej ciemnicy 
Duch, który bije jak grom błyskawicy.  
 
Noc
1 2 3 4 5 6 7
Idź do strony:

Darmowe książki «Damnata - Maria Konopnicka (czy można czytać książki w internecie za darmo txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz