Darmowe ebooki » Tragedia » Król Lear - William Shakespeare (Szekspir) (czy można czytać książki w internecie za darmo TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Król Lear - William Shakespeare (Szekspir) (czy można czytać książki w internecie za darmo TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)



1 ... 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ... 16
Idź do strony:
class="stanza">
Kto w dyby okuł mojego człowieka? 
 
Słychać trąbkę za sceną. CORNWALL
Co to za trąbka? 
 
Wchodzi Oswald. REGAN
Wiem, to moja siostra; 
List jej donosi, że wkrótce przybędzie. 
To pani twoja? 
  KRÓL LEAR
To właśnie niewolnik, 
Który pożyczył dumy i zuchwalstwa 
Od zmiennej łaski tej, której jest sługą. 
Precz z moich oczu! 
  OSWALD
Co to znaczy, panie? 
  KRÓL LEAR
Kto w dyby okuł mego sługę? Myślę, 
Że nie wiedziałaś nic o tym, Regano. 
Kto się to zbliża?  
Wchodzi Goneril. 
Jeśli starość kochasz, 
Jeśli, o niebo, twoich praw nakazem 
Jest posłuszeństwo, jeśliś samo stare, 
Twoją ma sprawa, stań po mojej stronie! 
Do Goneril: 
Czy nie masz wstydu na brodę tę spojrzeć? 
Zdołaszli25 ścisnąć rękę jej, Regano? 
  GONERIL
Cóż jej zabrania? W czymże przewiniłam? 
Nie wszystko winą, czemu winy imię 
Sąd lekkomyślny lub zgrzybiałość daje. 
  KRÓL LEAR
O piersi moja, jakżeś jest26 kamienna, 
Że znieść to możesz! Kto mojego sługę 
W dyby śmiał okuć? 
  OSWALD
Ja rozkaz wydałem, 
Lecz on zuchwalstwem na więcej zasłużył. 
  KRÓL LEAR
Ty rozkaz dałeś? 
  REGAN
Proszę cię, mój ojcze, 
Czas już na koniec, byś swą słabość uznał. 
Jeżeli wrócisz do siostry mej domu 
Z końcem miesiąca z połową orszaku 
Będziesz mógł przybyć do mego pałacu. 
Dziś jestem w drodze; dziś byś tam nie znalazł 
Nic potrzebnego na twoje przyjęcie. 
  KRÓL LEAR
Ja wrócić do niej? Z połową orszaku? 
Nie, nigdy! Wolę raczej zrzec się dachu, 
Wolę z wichrami i burzą wojować, 
Być towarzyszem wilków i puszczyków. 
O konieczności twarda! Wrócić do niej! 
Królu Francuzów, z krwią gorącą w żyłach, 
Coś bez posagu najmłodszą wziął córkę, 
Równie bym chętnie przed tronem twym klęknął 
I o jałmużnę jak giermek cię błagał. 
Aby spodlone życie me przeciągnąć. 
Ja, wrócić do niej! O nie, radź mi raczej, 
Bym popychadłem został obrzydłego 
Twego pachołka! 
 
Wskazując na Oswalda. GONERIL
Jak ci się podoba. 
  KRÓL LEAR
Proszę cię, córko, nie rób mnie szalonym! 
Nie chcę cię dłużej trudzić, bądź mi zdrowa! 
Na tej się ziemi nie zobaczym więcej. 
A przecie jesteś mym ciałem, krwią, córką! 
Lub raczej ciała mojego chorobą, 
Którą konieczność zwać mi każe moją, 
Czyrakiem, krwi mej zgniłej karbunkułem. 
Lecz cię nie będę gromił; niechaj hańba 
Przyjdzie, gdy zechce, nie ja ją przyzywam, 
Przed sąd Jowisza nie ja skargi niosę. 
Czas ci zostawiam; popraw się, gdy możesz; 
Czekać cierpliwie mogę u Regany 
Z stu rycerzami mojego orszaku. 
  REGAN
Nie tak zupełnie; nic u mnie w tej chwili 
Nie jest gotowe na twoje przyjęcie. 
Usłuchaj siostry; bo ci, co rozumem 
Twe uniesienia mierzą, sprawiedliwie 
Zgodzić się muszą, żeś stary, że starość — 
Wie ona dobrze, co robi. 
  KRÓL LEAR
Tak sądzisz? 
  REGAN
Tak sądzę szczerze. Orszak pięćdziesięciu 
Czy to nie dosyć? Potrzebaż27 ci więcej? 
Czy nawet tyle? Gdy przeciw tej liczbie 
Niebezpieczeństwo i wydatek mówią? 
Pod jednym dachem jak żyć może zgodnie 
Taki tłum ludzi pod dwoma panami? 
Bardzo to trudno, raczej niepodobna. 
  GONERIL
Czy równie dobrej nie miałbyś usługi 
Od dworzan siostry naszej lub od naszych? 
  REGAN
Prawda, a wtedy łatwo by nam było 
Wszelkie niedbalstwo naszych sług ukarać. 
Jeśli więc zechcesz przybyć do mnie, ojcze, 
By grożącego ujść niebezpieczeństwa, 
Proszę cię, przybądź z dwudziestu i pięciu; 
Na więcej nie mam miejsca ni zasobów. 
  KRÓL LEAR
Wszystko wam dałem. 
  REGAN
A czas już był wielki. 
  KRÓL LEAR
Na opiekunów moich was wybrałem, 
Lecz liczbę mego orszaku zastrzegłem. 
Mamże28 z dwudziestu pięciu tylko przybyć 
Do twego zamku? Czy tak powiedziałaś? 
  REGAN
I tak powtarzam; ni jednego więcej. 
  KRÓL LEAR
A jednak piękna jest grzesznic tych postać! 
Obok grzeszniejszych i najgorszą nie być 
Jest już zasługą. Do Goneril: 
A więc pójdę z tobą: 
Pięćdziesiąt dwakroć jest dwadzieścia i pięć, 
Twoja więc miłość jest dwa razy większa. 
  GONERIL
Słuchaj mnie, ojcze, na co ci się zdadzą 
Dwudziestu pięciu, dziesięciu lub pięciu 
W domu, gdzie służba dwa razy liczniejsza 
Na twój jest rozkaz? 
  REGAN
Po co jeden nawet? 
  KRÓL LEAR
O, nie mierz życia tylko koniecznością! 
Ostatni żebrak ma zbytek w swej nędzy. 
Zamknij człowieka w granicach potrzeby, 
A będzie tani wiódł żywot jak bydlę. 
Ty jesteś panią; gdyby twoim sądem 
Ciepło się trzymać wielkim było zbytkiem, 
Jestże potrzebny ten przepych ubioru, 
Który zaledwo ogrzać cię jest w stanie? 
Lecz co koniecznie potrzebne — o Boże, 
Daj mi cierpliwość! Jej mi tylko trzeba! 
Widzisz tu, Boże, ubogiego starca 
Lat i boleści zgiętego brzemieniem! 
Jeśli ty serca córek tych buntujesz 
Przeciwko ojcu, nie rób ze mnie głupca 
W pokorze ducha znoszącego krzywdę, 
Ale szlachetnym pierś mą natchnij gniewem! 
Niech broń niewieścia, łza, lic mych nie kala! 
Nie, czarownice wyrodne! Ja na was 
Takiej dokażę zemsty, że świat cały — 
Dokonam — jeszcze nie wiem, co dokonam — 
Lecz wiem, że będzie to postrachem ziemi! 
Myślicie może, że ja płakać będę? 
Nie będę płakał. 
Mam ja powody płakać, lecz to serce 
Na sto tysięcy kawałków wprzód pęknie, 
Niźli zapłaczę. Błaźnie, oszaleję! 
 
Wychodzą: król Lear, Gloucester, Kent, Błazen. CORNWALL
Czas się oddalić, bo nadciąga burza. 
 
Burza w odległości. REGAN
Ten dom jest mały, trudno, aby starzec 
Z całym orszakiem mógł się w nim pomieścić. 
  GONERIL
To jego wina, sam się z domu wygnał, 
Niech teraz cierpi za swoje szaleństwo. 
  REGAN
Samego chętnie przyjmę w moim zamku, 
Lecz ni jednego z jego towarzyszy. 
  GONERIL
I ja tak myślę. Gdzie jest milord Gloucester? 
  CORNWALL
Poszedł za starcem. Ale oto wraca. 
 
Wchodzi Gloucester. GLOUCESTER
Król jest jak wściekły. 
  CORNWALL
Gdzie pragnie się udać? 
  GLOUCESTER
Nakazał wyjazd, lecz nie wiem, gdzie zmierza. 
  CORNWALL
Najlepiej będzie wolność mu zostawić, 
Niech gdzie chce jedzie. 
  GONERIL
Nie proś, żeby został. 
  GLOUCESTER
Ach, noc nadciąga, wściekły wicher wyje, 
A krzaka nie ma na kilka mil wkoło! 
  REGAN
Nauczycielem dla upartych ludzi 
Musi być krzywda, która ich dosięga 
Przez własną winę. Rozkaż bramy zamknąć. 
Orszak się jego składa z paliwodów29; 
Roztropność radzi mieć się na baczności 
Przeciw zamachom, do których zbyt łatwo 
Mogą swoimi pchnąć go podszeptami. 
  CORNWALL
Noc straszna! Zamknij bramy! Dobra rada 
Mojej Regany. Schrońmy się przed burzą! 
 
Wychodzą.
Informacje o nowościach w naszej bibliotece w Twojej skrzynce mailowej? Nic prostszego, zapisz się do newslettera. Kliknij, by pozostawić swój adres e-mail: wolnelektury.pl/newsletter/zapisz-sie/
AKT TRZECI SCENA I
Step. Burza, błyskawice i grzmoty.
Wchodzą: Kent i Dworzanin. KENT
Kto się tu waży prócz straszliwej słoty? 
  DWORZANIN
Ten, który w duszy równą czuje burzę. 
  KENT
Znam cię. Lecz powiedz, gdzie pan, król nasz teraz? 
  DWORZANIN
Z rozpasanymi żywiołami walczy, 
Wzywa wiatr, żeby ziemię w morze cisnął 
Lub lądy zalał karbowaną falą, 
By świat się zmienił lub przepadł. Rwie włosy, 
Które ze ślepą wiatr chwyta wściekłością 
I na przestrzenie bez śladu rozwiewa. 
W małym swej duszy świecie stawia czoło 
Wściekłości burzy z deszczami walczącej. 
W nocy, śród której niedźwiedź przy szczeniętach 
Drzymie w jaskini, lew i wilk zgłodniały 
Nie śmią na słotę futer swych wystawić, 
On z gołą głową błąka się po polach, 
Zagłady wzywa. 
  KENT
Kto jest przy nim teraz? 
  DWORZANIN
Nikt oprócz błazna, który chce żartami 
Bolesne krzywdy od serca odegnać. 
  KENT
Znam cię, wiem dobrze, że bez żadnej trwogi 
Mogę ci wielką zwierzyć tajemnicę. 
Niezgoda, chytrze dziś jeszcze tajona, 
Tli się już między Cornwall i Albany; 
Przy nich (jak zwykle przy tych, których gwiazdy 
W swym szczytnym locie na tron posadziły), 
Nie braknie dworzan z równą im chytrością, 
Co francuskiego króla są szpiegami. 
Oni dostrzegli, co jeszcze ukryte, 
Tajny wstręt książąt, tajne ich fortele, 
Ze starym królem okrutne obejście 
I coś głębszego, czego tylko znakiem 
Może te wszystkie razem są wypadki. 
To tylko pewna, że francuski zastęp 
Do niezgodnego przybywa królestwa. 
Silny niedbalstwem naszym, bez przeszkody 
W naszych najlepszych wylądował portach, 
I wkrótce swoją rozwinie chorągiew. 
Jeżeli słowu mojemu dość ufasz, 
I bez wahania do Dover pośpieszysz, 
Znajdziesz tam kogoś, co ci podziękuje 
Za wierny obraz okrutnych boleści 
Dręczących króla przez wyrodne dzieci. 
Jestem szlachcicem z krwi i wychowania, 
Możesz mi wierzyć, że ci to poselstwo 
Z zupełną rzeczy daję świadomością. 
  DWORZANIN
Pomówim o tym jutro. 
  KENT
Nie, natychmiast. 
By cię przekonać, że jestem czymś więcej 
Niż me pozory, otwórz tę sakiewkę, 
Weź, co tam znajdziesz. Gdy ujrzysz Kordelię 
(A ujrzysz pewno), pokaż jej ten pierścień, 
Ona ci powie, kto był ten towarzysz, 
Którego imię nieznane ci teraz. 
Przeklęta burza! Idę szukać króla. 
  DWORZANIN
Daj mi twą rękę. Czy nic nie masz dodać? 
  KENT
Słów mało, ale wielkiej za to wagi: 
By króla znaleźć, bądź mi pomocnikiem, 
Idź go tą stroną szukać, ja zaś tamtą, 
Kto pierwszy znajdzie, drugiego zawoła. 
 
Wychodzą. SCENA II
Inna część stepu. — Burza.
Wchodzą: Król Lear i Błazen. KRÓL LEAR
Dmij wściekły wietrze, aż twe lica30 pękną! 
Lej katarakty twoje, uraganie31, 
Póki wież naszych kurki nie utoną! 
Siarczane ognie z szybkim jak myśl lotem, 
Gońce piorunów dęby trzaskających 
Spalcie me siwe włosy! Wy, pioruny, 
Na proch rozbijcie wielką ziemi kulę 
I naraz zniszczcie formy i nasiona, 
Z których niewdzięczny kształtuje się człowiek! 
  BŁAZEN

O mój wujaszku, święcona woda w suchym domu lepsza od deszczowej wody pod gołym niebem. Dobry wujaszku, wracaj! Proś o błogosławieństwo twoich córek. Noc ta nie ma litości ani dla mądrych ani dla głupców.

KRÓL LEAR
Grzmij z całej piersi! Pluj ogniu! Lej deszczu! 
Deszcz, wicher, grzmoty to nie moje córki; 
Nie was, żywioły, o niewdzięczność skarżę: 
Nic wam nie dałem, nie zwałem was dziećmi, 
Czego bądź od was żądać nie mam prawa, 
Zwróćcie więc na mnie całą srogość waszą! 
Biedny, schorzały, pogardzony starzec, 
Jak wasz pokorny stoję tu niewolnik. 
Służalczą jednak drużyną was zowię, 
Z dwiema córkami wyrodnymi zgodną, 
By całą waszą potęgę wysilić 
Na głowę starą i białą jak moja. 
O, rzecz to szpetna! 
  BŁAZEN

Ten, co ma dom, w którym schronić może głowę, dobrą ma czapkę.

Kto rozporkom szuka schrony32, 
Nim zapewni ją swej głowie, 
Ten wszy na niej znajdzie mrowie, 
To żebraków zwykłe żony. 
 
Kto posadził tam swą piętę, 
Gdzie kłaść serce należało, 
Będzie płakał przez noc całą 
Na nagniotki swe przeklęte. 
 

...bo jeszcze nie było pięknej kobiety, która by nie sznurowała ust przed zwierciadłem.

Wchodzi Kent. KRÓL LEAR
Nie! Będę wzorem wszelkiej cierpliwości, 
Nie rzeknę słowa. 
  KENT
Kto tam?  
  BŁAZEN

Ba i któżby? Majestat i rozporek, to jest mądry człowiek i błazen.

KENT
Ach, to ty, panie? Te nawet stworzenia, 
Co noc kochają, nocy tej się boją. 
Pioruny trwożą wędrowców ciemności, 
Kryć się im każą w swych jaskiń głębinach. 
Jak żyję, nigdy jeszcze nie pamiętam 
Takich błyskawic, grzmotów tak potężnych 
I takich ryków wiatru i ulewy. 
Ludzka natura niezdolna wytrzymać 
Podobnej burzy, takiego przestrachu. 
  KRÓL LEAR
Potężne bogi, co nad głową naszą 
Tej grzmotnej burzy rozpalacie ognie, 
Wynajdźcie teraz waszych nieprzyjaciół! 
Drżyj podlcze, zbrodni którego tajonych 
Sprawiedliwości chłosta nie dosięgła! 
W ciemnościach nocy skryj się, krwawa ręko! 
Krzywoprzysięzco, pozorny świętoszku, 
Kryjący płaszczem cnoty kazirodztwo! 
Drżyj, nikczemniku, co w mądrej obłudzie 
Czyhałeś zdradnie33 na życie człowieka! 
Tajemne zbrodnie, wystąpcie z kryjówek, 
Tych strasznych woźnych błagajcie o litość! 
Jam pokrzywdzony więcej niż krzywdziciel. 
  KENT
Ach, z gołą
1 ... 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ... 16
Idź do strony:

Darmowe książki «Król Lear - William Shakespeare (Szekspir) (czy można czytać książki w internecie za darmo TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz