Darmowe ebooki » Tragedia » Medea - Eurypides (biblioteka nowoczesna .TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Medea - Eurypides (biblioteka nowoczesna .TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Eurypides



1 2 3 4 5 6 7
Idź do strony:
gorsze. Tym ich nie poświęcę! 
Że zasię zginąć muszą, więc przeze mnie zginą, 
Przez matkę swą rodzoną. Zbrój się tą godziną, 
Me serce! Po co zwlekać, jeśli spełnić trzeba 
Rzecz straszną, lecz konieczną. Odwagi, na nieba! 
Ty ręko nieszczęśliwa! Podnieś miecz do góry 
I spiesz się, spiesz, gdzie czeka cel życia ponury. 
Nie truchlej! Nie myśl o tym, jak ci te rodzone 
Twe dzieci były drogie! Potem łzy lej słone, 
Lecz teraz na dzień jeden zapomnij! I w śmierci 
Zostaną ci drogimi, a ciebie na ćwierci 
Ból zedrze, nieszczęśliwą snać będziesz do końca. 
 
Wychodzi. CHÓR
O biada! O Ziemio! O Słońca 
Wszystko widzący promieniu! Swe jasne 
Zwróć dzisiaj oczy 
Ku tej na świecie 
Najokrutniejszej kobiecie, 
Nim, dzieci mordując własne, 
W ich krwi swe ręce ubroczy! 
Wszak to złocisty twój siew, 
Więc jakżeż być może, 
Aby nasienie to boże 
Śmiertelny mordował człek! 
A więc, niebiańska światłości, 
Sięgnij do głębi jej trzew, 
Lub z domu wypędź precz tych krwawych zemsty gości, 
Erynie wypędź po wiek! 
 

*

Daremne więc wszystkie twe trudy! 
Daremnie rodziłaś swe dzieci! Daremnie 
Przez fal odmęty, 
Wskróś pełne zdrady 
Płynęłaś Symplegady64! 
O jakich to szaleństw ciemnie, 
O, jakiż to upór przeklęty 
Owładnął dziś duchem twym! 
Na ludzkie wszak plemię 
Spada, ciekąca na ziemię, 
Wylana rodzona krew: 
Rąk bożych mściwe narzędzie 
Zwróci się przeciw złym! 
Świeży wciąż rodząc ból, mordercę ścigać wciąż będzie! 
Słuszny jest boży gniew! 
  JEDEN Z SYNÓW
za sceną
O biada! Cóż mam czynić? Jak ujść rękom matki! 
  DRUGI SYN
jw.
Ja nie wiem, drogi bracie! To nasze ostatki! 
  CHÓR
Czy słyszysz ten jęk? Ach, dzieci to głos! 
O, straszny twa dłoń gotuje im los! 
Czy pobiec mam w dom, z rąk wydrzeć ci kord? 
Wstrzymam twych synów mord! 
  DZIECI
jw.
Ratunku! O na Boga! Czemu nie spieszycie? 
Już miecz w śmiertelne sieci zapędza nam życie! 
  CHÓR
Azali jak żelazo, nieszczęsna, lub skała, 
Że płód, któryś sama wydała, 
Rękami zabijasz własnymi? 
Jedyna tylko, jak słyszę, niewiasta 
Była na ziemi 
Od dawnych, pradawnych stuleci, 
Co swoje zabiła dzieci — 
Ino, przez Zeusa, wieczystego własta65, 
Mściwą wygnana żonę. 
Własnego płodu grzeszna zabójczyni, 
Poza brzeg morski krok rozpaczny czyni, 
W odmęty rzuca się słone 
I w ich głębinie 
Wraz z swymi dziećmi ginie. 
Cóż jeszcze być może 
Groźniejszym na świecie? O łoże 
Namiętnej chuci niewieściej, 
Ileż się w tobie zła dla człeka mieści!... 
 
Na scenę wbiega JAZON
Powiedzcie mi, stojące u pałacu wrótni, 
Czy jeszcze jest w pałacu ta przenajokrutniej 
Niszcząca nas Medea, lub czy już uciekła? 
Bo ukryć się powinna ta zbrodniarka wściekła 
Pod ziemię lub na skrzydłach wzbić się w kraj podniebny, 
Ażeby nie dać gardła za ten czyn haniebny, 
Spełniony na królewskim plemieniu. Czyż można 
Przypuścić, by myślała ta dziewka bezbożna, 
Że ujdzie z tego domu bez słusznej zapłaty 
Za mord na władcy kraju? Lecz wiedzcie, nie na tej 
Zależy mi! O dzieci mi idzie! Skrzywdzeni 
Już wiedzą, co im czynić! Zemsta się rozpleni! 
Ja po to li przybiegłem, aby jak najpewniej 
Ocalić swoje dzieci, którym grożą krewni, 
Pragnący się na matce pomścić za jej winę! 
  PRZODOWNICA CHÓRU
Ach! Nie wiesz, w jak nieszczęsną jawisz się godzinę, 
Jazonie! Nie te wówczas powiedziałbyś słowa. 
  JAZON
Cóż dzieje się? Czyż zabić i mnie jest gotowa? 
  PRZODOWNICA CHÓRU
Już dzieci twoje padły z macierzyńskiej ręki. 
  JAZON
Co mówisz? Jak okrutne sprawiasz mi tu męki! 
  PRZODOWNICA CHÓRU
Twe dzieci już nie żyją! To czynię-ć wiadomym. 
  JAZON
A gdzież zamordowane? W domu czy za domem? 
  PRZODOWNICA CHÓRU
Pałacu otwórz bramy, a zobaczysz zbrodnię. 
  JAZON
Hej! służbo! Odsuń rygle! Nie myślę bezpłodnie 
Stać tutaj! Chcę ich widzieć, zabitych okrutnie, 
I pomścić ich! Hej! prędzej! Wysadzić te wrótnie! 
  MEDEA
za sceną
Dlaczego się dobijasz? Czemu walisz w bramy? 
Do trupów chcesz się dostać, a i do mnie samej, 
Sprawczyni tego mordu? Daj spokój! Na nieba! 
Mów, czego chcesz ode mnie? Czego ci potrzeba? 
Mnie dłoń się twa nie dotknie! Z łaski Heliosa 
Dostałam wóz, co precz mnie unosi w niebiosa 
I daje schron przed ręką mych wrogów na zawsze. 
  JAZON
Ty zmoro nienawistna, ty z stworzeń najkrwawsze. 
Dla bogów i dla ludzi przewstrętne! Swe własne 
Zabiłaś oto dzieci i możesz na jasne 
Spoglądać jeszcze światło, patrzeć na tę ziemię, 
Ty matko niegodziwa, co miecz w swoje plemię 
Zatapiasz i mnie synów pozbawiasz, do końca 
Niwecząc moje życie! Już nie ujrzysz słońca! 
Dopiero teraz widzę, dawniej byłem ślepy! 
Gdym kazał ci porzucać barbarzyńskie stepy. 
Gdym wiódł cię, nieszczęśnico, do naszej Hellady, 
Tyś wówczas nie wahała dopuścić się zdrady 
Na ojcu swym, na ziemi, co cię wykarmiła! 
Zły demon dał mi ciebie, nieczysta mnie siła 
W objęcia twe popchnęła, gdy, zabiwszy brata, 
Co w domu rodzicielskim chował się przez lata 
Wraz z tobą, szłaś na drogi, na piękny nasz statek! 
O, taki był początek, przyszłych dni zadatek! 
A potem poślubiłaś o, tego człowieka. 
Któremu dałaś dzieci, a który narzeka, 
Boś dzieci te z małżeńskiej zabiła zazdrości. 
Kobiety nie ma takiej wśród helleńskich włości, 
By mogła spełnić zbrodnię podobną. A przecie 
Jam ciebie wybrał z wszystkich białogłów na świecie, 
Ażeby, na swą zgubę, uczynić cię żoną. 
Nie jesteś ty niewiastą, lwicą rozsrożoną 
Ty jesteś, stokroć gorszą od tyreńskiej Skilli66. 
Lecz ciebie ani tysiąc wyrzutów tej chwili 
Nie zmoże67, tak zuchwałe jest dzisiaj twe serce! 
Precz, dzieci morderczyni, nad wszystkie morderce 
Straszliwsza! Mnie li myśleć dziś o własnej zgubie! 
Już ja się nie połączę w tym wybranym ślubie, 
Już dzieci, którem spłodził i którem wychował, 
Nie ujrzę: zgon okrutny gniew twój im zgotował! 
  MEDEA
Twe słowa zbić bym mogła, słów mam podostatkiem, 
Lecz ojciec Zeus niebieski jest mi dzisiaj świadkiem, 
Com ja ci uczyniła, a ty mnie, nieboże, 
Jak strasznie pokrzywdziłeś! Nie dość, żeś mi łoże 
Pohańbił, jeszcze śmiałeś radować się wielce 
I w twarz mi, twoich synów biednej rodzicielce, 
Szyderstwa rzucać wstrętne! A i onej młodej 
Królewnie i jej ojcu nie mogłam nagrody 
Poskąpić należytej, iż mnie precz wygnali 
Z tej ziemi!... Możesz lwicą zwać mnie i tak dalej 
I Skillą lżyć tyreńską, tym ja się nie wzruszę! 
Zbyt dobrze ugodziłam a słusznie w twą duszę. 
  JAZON
Bolejesz i te moje podzielasz męczarnie. 
  MEDEA
I owszem; jeśli nie chcesz ze mnie szydzić marnie. 
  JAZON
Synowie! Że też taka nosi imię matki! 
  MEDEA
Z ojcowskiej wyście winy zginęły, me dziatki! 
  JAZON
Nie moja dłoń przyczyną stała się ich zguby. 
  MEDEA
Twa pycha je zabiła i twe nowe śluby. 
  JAZON
Z zazdrościś je zabiła! Godzi się to komu? 
  MEDEA
Czy mniemasz, że w tym mało dla kobiety sromu? 
  JAZON
Dla mądrej juścić mało, tylko nie dla ciebie! 
  MEDEA
Nie żyją! A to w smutku okrutnym cię grzebie. 
  JAZON
O żyją! Zmiażdżą głowę twą ich mściwe pięście! 
  MEDEA
Bóg dobrze wie, kto całe sprowadził nieszczęście. 
  JAZON
O wie, bo wie, jak serce twe jest godne wzgardy. 
  MEDEA
Milcz, wstrętem mnie napełnia ten twój język hardy. 
  JAZON
Mnie zasię twój! Znośniejsze będzie pożegnanie. 
  MEDEA
Co czynić!? I po tobie żal mi nie zostanie. 
  JAZON
Mnie pozwól pogrześć zmarłe, zdrój łez wylać szczery. 
  MEDEA
Przenigdy! Ja pogrzebię je sama tam, w Hery, 
Patronki tego grodu, świętym, cichym gaju. 
Ażeby ktoś po wrażym nie zhańbił zwyczaju 
Ich grobu. Zaś w Syzyfa ziemi dzień pokuty 
Ofiarnej zaprowadzę, aby mord ten luty68 
Opłacić jak należy. Teraz w Erechteja 
Dziedzinę ja uchodzę: niechybna nadzieja 
Pcha w dom mnie Ajgajosa, syna Pandiona. 
Złoczyńca zaś złą śmiercią, jak zasłużył, skona — 
Twą głowę szczątki Argu rozbiją na zawsze, 
Boś patrzał na małżeństwa mego dni najkrwawsze. 
  JAZON
Erynia dzieci i mściwa 
Sprawiedliwości dłoń 
Niech wtrącą cię w grób! 
  MEDEA
Gdzie taki jest demon, gdzie taki jest bóg, 
Który by chciał tej godziny 
Wysłuchać twych słów, 
Ty wiarołomco, ty co z praw gościny 
Uwodzicielski czynisz sobie łup. 
  JAZON
A goń-że stąd precz, a goń-że stąd, goń, 
Ty morderczyni mych dzieci! 
  MEDEA
Idź żonę swą grzebać! Powracaj w swój dom! 
  JAZON
Odchodzę bez dzieci! Gdzież koniec mym łzom? 
  MEDEA
Na stare twe lata powiększy się płacz! 
  JAZON
O dzieci najdroższe! 
  MEDEA
Dla matki! Ty zacz?! 
  JAZON
A przecz jeś zabiła? 
  MEDEA
Na tobie się mszcząc! 
  JAZON
O pragnę, nieszczęsny, te usta swe sprząc 
Z wargami mych synów ten jeden li raz! 
  MEDEA
Dziś do nich się milisz, a przecież był czas, 
Żeś rzucił swe dzieci! 
  JAZON
O pozwól, na Boga! 
Ich słodkich dotknąć się lic! 
  MEDEA
Nie tędy jest droga! 
Nie znaczą mi nic 
Twe słowa! Twa prośba już nic nie pomoże! 
  JAZON
Czy widzisz, o Boże!, 
Jak w duszę się wpija 
Ta lwica, ta żmija? 
Lecz ile wydołam, 
Niebiosa powołam 
Z sił wszystkich na świadki, 
Że ona te dziatki 
Zabiła mi lube 
I mnożąc mą zgubę, 
Godnego grzebania 
Mym rękom zabrania. 
O, czemu-m je spłodził?! 
Nie byłby w nie godził 
Skutecznie ten los z ręki matki! 
  CHÓR
Na Olimpu szczycie 
Rządzi rozmaicie 
Zeus i różnie włada 
Nieśmiertelnych rada. 
W przemnogiej postaci 
Zjawiają się losy 
I niespodzianki urządza nam bóg! 
Tu, zamiast zyskać, człek traci, 
Tam znowu zysków niebiosy 
Śród niespodzianych nie skąpią mu dróg — 
Tak było i z tym wydarzeniem. 
 
Przyjaciele Wolnych Lektur otrzymują dostęp do prapremier wcześniej niż inni. Zadeklaruj stałą wpłatę i dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur: wolnelektury.pl/towarzystwo/
Podoba Ci się to, co robimy? Wesprzyj Wolne Lektury drobną wpłatą: wolnelektury.pl/towarzystwo/
Informacje o nowościach w naszej bibliotece w Twojej skrzynce mailowej? Nic prostszego, zapisz się do newslettera. Kliknij, by pozostawić swój adres e-mail: wolnelektury.pl/newsletter/zapisz-sie/
Przekaż 1% podatku na Wolne Lektury.
KRS: 0000070056
Nazwa organizacji: Fundacja Nowoczesna Polska
Każda wpłacona kwota zostanie przeznaczona na rozwój Wolnych Lektur.
Przypisy:

1. Argo — statek, którym wypłynęli do Kolchidy Argonauci, czyli pięćdziesięciu dwóch uczestników wyprawy po złote runo. [przypis edytorski]

2. Pelion — góra w Tesalii. [przypis edytorski]

3. Pelias (mit. gr.) — syn Posejdona i Tyro, wysłał Jazona po złote runo, z obawy że ten zajmie należny mu tron miasta Jolkos w Tesalii. Zabity przez własne córki za sprawą namów Medei. [przypis edytorski]

4. Jazon (mit. gr.) — przywódca wyprawy Argonautów (od nazwy statku „Argo”) po złote runo do Kolchidy (płd.-wsch. wybrzeże Morza Czarnego). [przypis edytorski]

5. w tej dobie (daw.) — w tym czasie. [przypis edytorski]

6. li (daw.) — tylko. [przypis edytorski]

7. snać a. snadź (daw.) — widocznie. [przypis edytorski]

8. li (daw.) — tylko. [przypis edytorski]

9. Zeus (mit. gr.) — najważniejszy z bogów, władca Olimpu, brat Posejdona i Hadesa, syn Kronosa, patronujący zjawiskom na niebie, zwłaszcza piorunom. [przypis edytorski]

10. Temida (mit. gr.) — bogini sprawiedliwości. [przypis edytorski]

11. Artemida (mit. gr.) — dziewicza bogini-łuczniczka, opiekunka zwierzyny łownej, bliźniacza siostra Apollina; jej strzałom przypisywano nagłą śmierć kobiet. [przypis edytorski]

12. wżdyć (daw.) — przecież, jednak. [przypis edytorski]

13. kniahini (daw., reg.) — księżna. [przypis edytorski]

14. ninie (daw.) — teraz. [przypis edytorski]

15. azali (daw.) — czy. [przypis edytorski]

16. wżdyć (daw.) — przecież, jednak. [przypis edytorski]

17. azali (daw.) — czy. [przypis edytorski]

18. o niego ja

1 2 3 4 5 6 7
Idź do strony:

Darmowe książki «Medea - Eurypides (biblioteka nowoczesna .TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz