Medea - Eurypides (biblioteka nowoczesna .TXT) 📖
Krótki opis książki:
Eurypides, obok Ajschylosa i Sofoklesa, był jednym z trzech wielkich tragików greckich. Tragedia Medea powstała w roku 431 p. n. e. i niejednokrotnie była wystawiana na deskach światowych teatrów.
Dramat opowiada o kolchidzkiej czarodziejce, która została porzucona wraz z dziećmi przez męża. Zradzona i zawiedziona kobieta postanawia się na nim zemścić.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Eurypides
- Epoka: Starożytność
- Rodzaj: Dramat
Czytasz książkę online - «Medea - Eurypides (biblioteka nowoczesna .TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Eurypides
Głównie idzie o to,
Ażeby własnoręcznie dary te przyjęła.
Spieszcie się i wnet sprawę zdajcie z swego dzieła.
CHÓR
Nie mam już żadnej nadziei, by mogły żyć te dziecięta,
Śmierć nieuchronna je czeka, śmierć pewna,
I ona, nieszczęsna królewna,
Kosztownej przerada ozdobie,
Koniec zgotuje sobie
Straszliwy:
Na jasne swoje sploty
Śmiertelny podarek złoty
Rękoma położy własnymi.
*
Snać się nie oprze pokusie! Urokiem darów przejęta,
W płaszcz się i wieniec złocisty przystroi
I do śmiertelnych podwoi
Na wieczne pospieszy śluby —
Już nie uniknie zguby!
Przedziwy!
Sieć zastawiona zdradnie,
Ona do sieci tej wpadnie,
Zejdzie do Hadu56 podziemi!
*
I ty, o nieszczęśniku, zięciu naszego pana,
Bezwiednie swe dzieci
I dziewkę narzeczoną,
Co miała być ci żoną,
W śmiertelne zapędzasz sieci —
Snać dola ci twoja nieznana!
*
A także i twoja boleść okrywa mnie żałobą,
Ty matko-nieboże,
Co chcesz mordować syny,
Albowiem twój jedyny
Inne już wybrał łoże,
Niegodnie wzgardziwszy tobą.
Na scenę wchodzi
PIASTUN
Kniahini, dzieciom twoim nie grozi wygnanie,
Królewna rada wzięła podarki. Nastanie
Dla synów twoich spokój. Wszystko złe przeminie.
MEDEA
Ach!
PIASTUN
Dlaczego wzdychasz, pani, w tej szczęsnej godzinie?
Przecz lice znów odwracasz, nie chcesz mówić ze mną,
Miast chętnym przyjąć sercem wiadomość przyjemną?
MEDEA
O jej!
PIASTUN
Niezgodne to są jęki z tym, co ci przynoszę.
MEDEA
Ojej! Ojej!
PIASTUN
Myślałem, że sprawię-ć rozkosze —
Czy może wieściom moim nie bardzoś jest rada?
MEDEA
Przyniosłeś, coś miał przynieść. Lżyć cię nie wypada.
PIASTUN
Więc czemu spuszczasz oczy, łez wylewasz zdroje?
MEDEA
Tak musi być, mój stary! Bóg i serce moje
Sprawiają, że tak czynię dziś, a nie inaczej.
PIASTUN
Przez dzieci w dom ty wrócisz, pozbądź się rozpaczy!
MEDEA
Lecz inni już nie wrócą! O jakaż ja biedna!
PIASTUN
Dzieciątek pozbawiona nie ty sama jedna,
Nie godzi się na los swój narzekać nikomu.
MEDEA
I ja narzekać nie chcę. Powracaj do domu,
O dzieciach miej staranie, jak zwykle... O dzieci,
O dzieci moje drogie! Jak ten żywot leci,
Dom macie, macie miasto, w którym żyć wypadnie
Bez matki, opuszczonej, wygnanej tak zdradnie,
Bez matki, co w świat idzie, zanim się do syta
Nacieszyć mogła wami, ach! zanim, okryta
Radością, zaświeciła weselne wam łoże,
W strój ślubny przyoblekła narzeczone hoże57
I zanim uroczyste poniosła wam świece!
Dlaczego tak stwardniało me serce kobiece?
Daremnie-m was chowała, daremnie cierpiała,
Daremna, lube dzieci, moja troska cała,
Daremny ból okrutny, kiedym was rodziła!
W mym sercu rosła wiara, nadzieja przemiła,
Że wy mnie pielęgnować będziecie w starości,
Że ręce wasze zacnie pogrzebią me kości —
Zawiści godne losy!... Teraz już przepadła
Na wieki słodka troska! Innego dziś jadła
Skosztuję! Pozbawiona was, o dzieci lube,
Żywić się będę smutkiem, skazana na zgubę,
I was już od tej chwili inne czeka życie —
Przenigdy wy swej matki już nie zobaczycie
Miłymi oczętami! Czemu tak ogromnie
Wpijacie się tym wzrokiem? Czemu się tak do mnie
Śmiejecie tym ostatnim uśmiechem? O rety!
Co czynić?! Jak postąpić?! Poradźcie, kobiety!
Spojrzawszy w te ich jasne źrenice, od razu
Straciłam wszelkie męstwo! Ach! Nie jestem z głazu!
Ja tego nie uczynię! Żegnajcie na wieki,
Me plany! Ja was, dzieci, wezmę w kraj daleki
Ze sobą! Na cóż ojcu dokuczyć mi trzeba?
Czy na to, bym po dwakroć cierpiała? O nieba!
Precz dawne me zamysły! Jednak czyż dopuszczę,
By miano szydzić ze mnie, żem swych wrogów tłuszczę
Puściła tak bez kary? Niechże się nie boi
Me serce! Wstyd i hańba, żem do duszy twojej
Dać mogła przystęp słowom tak miękkim! Przestanę
Być tchórzem! Idźcie do dom, dziateczki kochane!
A komu się wydaje, że przy tej ofierze
Nie może być obecnym, niech się precz zabierze!
Nie! Litość ręki mojej przekupić nie zdoła!
Ach! Ach!
A jednak, jednak, duszo, daj spokój!... Wesoła
Snać będzie nasza dola, gdy zostanę z wami!
Tak! Niechaj się tym czynem ma dusza nie plami!
Nie! Nie! Na wszystkie duchy-mściciele w Hadesie,
Przenigdy nie dopuszczę, ażeby obiesie,
Me wrogi, szydzić miały z mojej biednej dziatwy!
Stało się! Już mi powrót z tej drogi niełatwy!
Już widzę, jak w mym płaszczu i w mym diademie
Królewska pada córka nieżywa na ziemię!
Tak weszłam na tę drogę nieszczęsną! (Lecz one
Na drogę nieszczęśliwszą idą opuszczone!)
Pożegnam przeto synów! Podajcie, o dziatki,
Te prawe swoje ręce! Niech je usta matki
Serdecznie ucałują! Najdroższe rączęta!
Najmilsze moje główki! Piękności nietknięta
Tych kształtów, tych twarzyczek! Szczęśliwość znajdziecie,
Nie tu, lecz tam, me dziatki! Szczęścia na tym świecie
Pozbawił was rodzony wasz ojciec! O słodki
Oddechu! O uroku tej postaci wiotkiej!
O gładkie, kraśne lica! Żegnajcie na zawsze!
Nie mogę patrzeć na was! Oto mnie najkrwawsze
Przemogły dziś katusze! Wiem, na co się ważę,
Lecz gniew mnie dziś opętał, on pod swoją strażę
Wziął wszystkie moje myśli, dłużej nie poczeka
Ten sprawca najstraszniejszych męczarni człowieka.
CHÓR
Nieraz ja odważnie kierując swe kroki
Ku coraz to większej zaciekań głębinie,
Łamałam się bardziej, niżeli przystało
Płci mojej niewieściej. Gdyż Muza, głębokiej
Kapłanka mądrości, przybliża się ninie
I ku nam! — Nie wszystkim! Nam równych i mało
Jest może na świecie,
Lecz Muz ukochanie u kobiet znajdziecie!
Dlatego też mówię, iż większa przypadła
Szczęśliwość w udziele58 tym z ludzi, co dziatek
Nie mają rodzonych, niż tym, co się w stadła
Połączą i płodzą.
Kto nie wie, jakiego też losu zadatek
Gotuje dla siebie płodzący, czy szczęście
Wraz z dziećmi nań spadnie, czy dola swe pięście
Pokaże — kto mając to wszystko na względzie,
Nie płodzi, ten zbędzie
Niejednej się troski
Pod chęci tej wodzą.
Lecz komu w dziedzinie zakwitła ojcowskiej
Rozkoszna latorośl, przemiła mu dziatwa,
O, temu nie będzie, zapewniam, zbyt łatwa
Ta droga żywota... Nasamprzód potrzeba
Wychować, a potem zapewnić kęs chleba,
A potem człek nie wie, dla kogo się trudzi,
Czy dobrych on ludzi,
Czy złych pozostawi? A jeszcze, poza tym,
Jest dola najgorsza, władnąca nad światem:
Zgromadzon dobytek, wyrosły dziecięta
Na duchu i ciele, a oto zawzięta
Potęga się jawi, śmierć idzie zuchwała,
Jak tu, i do Hadu unosi ich ciała!
Dlaczegóż to jeszcze — o, niech mi kto powie! —
Do innych udręczeń przydali bogowie
I to najstraszliwsze dla człeka,
Że śmierć już na dzieci gdzieś czeka?!
MEDEA
Z tęsknotą za wieściami, przyjaciółki moje,
Co stało się w tym domu, zbyt długo tu stoję.
Lecz oto pędzi ku nam służebny Jazona.
Wiadomość niewesoła, bo prawie że kona
Z zmęczenia — o patrzajcie! z tchem zapartym bieży.
Na scenę wbiega
POSEŁ
Spełniłaś czyn okrutny! Radzę jak najszczerzej:
Uciekaj precz, Medeo! Uciekaj ukradkiem,
Co wpadnie ci pod rękę, czy wozem czy statkiem.
MEDEA
Dlaczego mam uciekać? A skądże ta rada?
POSEŁ
Nadobną córkę króla spotkała zagłada.
Z nią razem i Kreonta czary twe zabiły.
MEDEA
Rozkoszną wieść mi niesiesz, posłańcze przemiły!
POSEŁ
Co mówisz? Nie szalejesz? Masz-li zmysły zdrowe?
Zburzyłaś dom królewski i o to masz głowę
Spokojną? Z swego serca wyrzuciłaś trwogę?
MEDEA
Niejedno ja ci na to odpowiedzieć mogę,
Lecz nie spiesz się, mój druhu! Opowiedz dokładnie,
Jak było, gdyż podwójna na mnie radość spadnie,
Jeżeli o ich zgonie wieść usłyszę pewną.
POSEŁ
Gdy dzieci twoich para przed jasną królewną