Darmowe ebooki » Tragedia » Medea - Eurypides (biblioteka nowoczesna .TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Medea - Eurypides (biblioteka nowoczesna .TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Eurypides



1 2 3 4 5 6 7
Idź do strony:
Głównie idzie o to, 
Ażeby własnoręcznie dary te przyjęła. 
Spieszcie się i wnet sprawę zdajcie z swego dzieła. 
  CHÓR
Nie mam już żadnej nadziei, by mogły żyć te dziecięta, 
Śmierć nieuchronna je czeka, śmierć pewna, 
I ona, nieszczęsna królewna, 
Kosztownej przerada ozdobie, 
Koniec zgotuje sobie 
Straszliwy: 
Na jasne swoje sploty 
Śmiertelny podarek złoty 
Rękoma położy własnymi. 
 

*

Snać się nie oprze pokusie! Urokiem darów przejęta, 
W płaszcz się i wieniec złocisty przystroi 
I do śmiertelnych podwoi 
Na wieczne pospieszy śluby — 
Już nie uniknie zguby! 
Przedziwy! 
Sieć zastawiona zdradnie, 
Ona do sieci tej wpadnie, 
Zejdzie do Hadu56 podziemi! 
 

*

I ty, o nieszczęśniku, zięciu naszego pana, 
Bezwiednie swe dzieci 
I dziewkę narzeczoną, 
Co miała być ci żoną, 
W śmiertelne zapędzasz sieci — 
Snać dola ci twoja nieznana! 
 

*

A także i twoja boleść okrywa mnie żałobą, 
Ty matko-nieboże, 
Co chcesz mordować syny, 
Albowiem twój jedyny 
Inne już wybrał łoże, 
Niegodnie wzgardziwszy tobą. 
 
Na scenę wchodzi PIASTUN
Kniahini, dzieciom twoim nie grozi wygnanie, 
Królewna rada wzięła podarki. Nastanie 
Dla synów twoich spokój. Wszystko złe przeminie. 
  MEDEA
Ach!  
  PIASTUN
Dlaczego wzdychasz, pani, w tej szczęsnej godzinie? 
Przecz lice znów odwracasz, nie chcesz mówić ze mną, 
Miast chętnym przyjąć sercem wiadomość przyjemną? 
  MEDEA
O jej! 
  PIASTUN
Niezgodne to są jęki z tym, co ci przynoszę. 
  MEDEA
Ojej! Ojej! 
  PIASTUN
Myślałem, że sprawię-ć rozkosze — 
Czy może wieściom moim nie bardzoś jest rada? 
  MEDEA
Przyniosłeś, coś miał przynieść. Lżyć cię nie wypada. 
  PIASTUN
Więc czemu spuszczasz oczy, łez wylewasz zdroje? 
  MEDEA
Tak musi być, mój stary! Bóg i serce moje 
Sprawiają, że tak czynię dziś, a nie inaczej. 
  PIASTUN
Przez dzieci w dom ty wrócisz, pozbądź się rozpaczy! 
  MEDEA
Lecz inni już nie wrócą! O jakaż ja biedna! 
  PIASTUN
Dzieciątek pozbawiona nie ty sama jedna, 
Nie godzi się na los swój narzekać nikomu. 
  MEDEA
I ja narzekać nie chcę. Powracaj do domu, 
O dzieciach miej staranie, jak zwykle... O dzieci, 
O dzieci moje drogie! Jak ten żywot leci, 
Dom macie, macie miasto, w którym żyć wypadnie 
Bez matki, opuszczonej, wygnanej tak zdradnie, 
Bez matki, co w świat idzie, zanim się do syta 
Nacieszyć mogła wami, ach! zanim, okryta 
Radością, zaświeciła weselne wam łoże, 
W strój ślubny przyoblekła narzeczone hoże57 
I zanim uroczyste poniosła wam świece! 
Dlaczego tak stwardniało me serce kobiece? 
Daremnie-m was chowała, daremnie cierpiała, 
Daremna, lube dzieci, moja troska cała, 
Daremny ból okrutny, kiedym was rodziła! 
W mym sercu rosła wiara, nadzieja przemiła, 
Że wy mnie pielęgnować będziecie w starości, 
Że ręce wasze zacnie pogrzebią me kości — 
Zawiści godne losy!... Teraz już przepadła 
Na wieki słodka troska! Innego dziś jadła 
Skosztuję! Pozbawiona was, o dzieci lube, 
Żywić się będę smutkiem, skazana na zgubę, 
I was już od tej chwili inne czeka życie — 
Przenigdy wy swej matki już nie zobaczycie 
Miłymi oczętami! Czemu tak ogromnie 
Wpijacie się tym wzrokiem? Czemu się tak do mnie 
Śmiejecie tym ostatnim uśmiechem? O rety! 
Co czynić?! Jak postąpić?! Poradźcie, kobiety! 
Spojrzawszy w te ich jasne źrenice, od razu 
Straciłam wszelkie męstwo! Ach! Nie jestem z głazu! 
Ja tego nie uczynię! Żegnajcie na wieki, 
Me plany! Ja was, dzieci, wezmę w kraj daleki 
Ze sobą! Na cóż ojcu dokuczyć mi trzeba? 
Czy na to, bym po dwakroć cierpiała? O nieba! 
Precz dawne me zamysły! Jednak czyż dopuszczę, 
By miano szydzić ze mnie, żem swych wrogów tłuszczę 
Puściła tak bez kary? Niechże się nie boi 
Me serce! Wstyd i hańba, żem do duszy twojej 
Dać mogła przystęp słowom tak miękkim! Przestanę 
Być tchórzem! Idźcie do dom, dziateczki kochane! 
A komu się wydaje, że przy tej ofierze 
Nie może być obecnym, niech się precz zabierze! 
Nie! Litość ręki mojej przekupić nie zdoła! 
Ach! Ach! 
A jednak, jednak, duszo, daj spokój!... Wesoła 
Snać będzie nasza dola, gdy zostanę z wami! 
Tak! Niechaj się tym czynem ma dusza nie plami! 
Nie! Nie! Na wszystkie duchy-mściciele w Hadesie, 
Przenigdy nie dopuszczę, ażeby obiesie, 
Me wrogi, szydzić miały z mojej biednej dziatwy! 
Stało się! Już mi powrót z tej drogi niełatwy! 
Już widzę, jak w mym płaszczu i w mym diademie 
Królewska pada córka nieżywa na ziemię! 
Tak weszłam na tę drogę nieszczęsną! (Lecz one 
Na drogę nieszczęśliwszą idą opuszczone!) 
Pożegnam przeto synów! Podajcie, o dziatki, 
Te prawe swoje ręce! Niech je usta matki 
Serdecznie ucałują! Najdroższe rączęta! 
Najmilsze moje główki! Piękności nietknięta 
Tych kształtów, tych twarzyczek! Szczęśliwość znajdziecie, 
Nie tu, lecz tam, me dziatki! Szczęścia na tym świecie 
Pozbawił was rodzony wasz ojciec! O słodki 
Oddechu! O uroku tej postaci wiotkiej! 
O gładkie, kraśne lica! Żegnajcie na zawsze! 
Nie mogę patrzeć na was! Oto mnie najkrwawsze 
Przemogły dziś katusze! Wiem, na co się ważę, 
Lecz gniew mnie dziś opętał, on pod swoją strażę 
Wziął wszystkie moje myśli, dłużej nie poczeka 
Ten sprawca najstraszniejszych męczarni człowieka. 
  CHÓR
Nieraz ja odważnie kierując swe kroki 
Ku coraz to większej zaciekań głębinie, 
Łamałam się bardziej, niżeli przystało 
Płci mojej niewieściej. Gdyż Muza, głębokiej 
Kapłanka mądrości, przybliża się ninie 
I ku nam! — Nie wszystkim! Nam równych i mało 
Jest może na świecie, 
Lecz Muz ukochanie u kobiet znajdziecie! 
Dlatego też mówię, iż większa przypadła 
Szczęśliwość w udziele58 tym z ludzi, co dziatek 
Nie mają rodzonych, niż tym, co się w stadła 
Połączą i płodzą. 
Kto nie wie, jakiego też losu zadatek 
Gotuje dla siebie płodzący, czy szczęście 
Wraz z dziećmi nań spadnie, czy dola swe pięście 
Pokaże — kto mając to wszystko na względzie, 
Nie płodzi, ten zbędzie 
Niejednej się troski 
Pod chęci tej wodzą. 
Lecz komu w dziedzinie zakwitła ojcowskiej 
Rozkoszna latorośl, przemiła mu dziatwa, 
O, temu nie będzie, zapewniam, zbyt łatwa 
Ta droga żywota... Nasamprzód potrzeba 
Wychować, a potem zapewnić kęs chleba, 
A potem człek nie wie, dla kogo się trudzi, 
Czy dobrych on ludzi, 
Czy złych pozostawi? A jeszcze, poza tym, 
Jest dola najgorsza, władnąca nad światem: 
Zgromadzon dobytek, wyrosły dziecięta 
Na duchu i ciele, a oto zawzięta 
Potęga się jawi, śmierć idzie zuchwała, 
Jak tu, i do Hadu unosi ich ciała! 
Dlaczegóż to jeszcze — o, niech mi kto powie! — 
Do innych udręczeń przydali bogowie 
I to najstraszliwsze dla człeka, 
Że śmierć już na dzieci gdzieś czeka?! 
  MEDEA
Z tęsknotą za wieściami, przyjaciółki moje, 
Co stało się w tym domu, zbyt długo tu stoję. 
Lecz oto pędzi ku nam służebny Jazona. 
Wiadomość niewesoła, bo prawie że kona 
Z zmęczenia — o patrzajcie! z tchem zapartym bieży. 
 
Na scenę wbiega POSEŁ
Spełniłaś czyn okrutny! Radzę jak najszczerzej: 
Uciekaj precz, Medeo! Uciekaj ukradkiem, 
Co wpadnie ci pod rękę, czy wozem czy statkiem. 
  MEDEA
Dlaczego mam uciekać? A skądże ta rada? 
  POSEŁ
Nadobną córkę króla spotkała zagłada. 
Z nią razem i Kreonta czary twe zabiły. 
  MEDEA
Rozkoszną wieść mi niesiesz, posłańcze przemiły! 
  POSEŁ
Co mówisz? Nie szalejesz? Masz-li zmysły zdrowe? 
Zburzyłaś dom królewski i o to masz głowę 
Spokojną? Z swego serca wyrzuciłaś trwogę? 
  MEDEA
Niejedno ja ci na to odpowiedzieć mogę, 
Lecz nie spiesz się, mój druhu! Opowiedz dokładnie, 
Jak było, gdyż podwójna na mnie radość spadnie, 
Jeżeli o ich zgonie wieść usłyszę pewną. 
  POSEŁ
Gdy dzieci twoich para przed jasną królewną 
Stanęła razem z ojcem, ogromne wesele 
Uczuli domownicy, co na klęsk tak wiele 
Patrzali w twoim domu. Gruchnęło wokoło, 
Że zatarg między żoną a mężem wesoło 
Zakończy się nareszcie... I oto z radości 
Ten ręce jął59 całować tych maleńkich gości, 
Ów głowę złotowłosą. I ja na pokoje 
Niewieście-m szedł za dziećmi — tak się serce moje 
Cieszyło. I królewna, którą my tej chwili, 
Miast ciebie, jako naszą nową panią czcili, 
Nim jeszcze jasne główki twych dzieci spostrzegła, 
Nasamprzód na Jazonie swym spojrzeniem legła. 
A potem, kiedy weszły twe syny, od razu 
Ściągnąwszy brwi, swe lica, blade na kształt głazu, 
Z niechęcią odwróciła. Ale mąż twój, pani, 
Łagodząc gniew jej, rzecze: „Niechaj cię nie rani 
Ich widok, wszak to twoi przyjaciele! Głowę 
Zwróć ku mnie i ukochaj przyjacioły nowe, 
Tak samo, jak je kocham ja, twój ulubieniec, 
Weź dary — masz tu suknię, masz złocisty wieniec — 
I proś, aby twój ojciec gwoli mnie60 tych dziatek 
Nie pędził z swego kraju...” I ona, ten statek61 
Ująwszy drogocenny, wytrzymać nie zdoła 
I wszystko przyobieca, a potem, wesoła, 
Nim jeszcze zbyt się z dziećmi oddalił kochanek, 
Ubrawszy w płaszcz się barwny i w złocisty wianek 
Swe skronie przystroiwszy, przed zwierciadłem stanie 
I włosy swe przygładzi, poprawi ubranie 
I śmieje się do — martwej postaci. A potem 
Białymi mknie stopami w tym ubraniu złotym 
Po sali i, radując się darom, radośnie 
Przygląda się swym wdziękom i w swych oczach rośnie, 
Na palcach się wspinając. A potem — o dzieje! 
Straszliwe! — z zbladłą twarzą nagle się zachwieje 
I ledwie dojść do krzesła wydoła, ta biedna, 
Ażeby wprost nie upaść na ziemię. A jedna 
Z służebnic, siwowłosa staruszka, myśląca, 
Że Pana to jest dzieło lub zawiść gorąca 
Któregoś z innych bogów to wszystko sprawiła, 
Rozpocznie w głos się modlić, gdy wtem naraz siła62 
Bielutkiej ujrzy piany wokół ust i zoczy 
Bezkrwiste, zbladłe lica królewny i oczy 
Zwrócone w słup. Co widząc, od razu w krzyk dziki 
Przemieni swe modlitwy. Służebne podwiki 
Pobiegną ta do ojca, tamta znów do domu 
Małżonka, by im donieść, od jakiego gromu 
Ginęła biedna dziewka. Pałac trząsł się cały 
Od ludzkich stóp, co chyżo tu i tam biegały. 
A teraz — dobry piechur, wyciągnąwszy nogi, 
Przebyłby ze sześć pletrów wyznaczonej drogi — 
Nieszczęsna, która dotąd, jak gdyby nieżywa. 
Leżała, wraz się z krzesła w dzikim szale zrywa: 
Podwójna się już zguba przylepiła do niej, 
Złocisty bowiem wieniec naokół jej skroni 
W zabójczych stanął ogniach — rzecz dziwna, zaiste! 
I suknia, dar twych dzieci, jęła się w jej lśniste, 
Bielutkie wgryzać członki. Zerwawszy się z krzesła, 
Szarpana płomieniami, głowę swą podniesła 
I jęła strasznie trząść nią w tę i ową stronę, 
Ażeby z czoła strząsnąć więzy rozpłonione. 
Na próżno! Nie puściło to złoto złowieszcze, 
A gdy tak trzęsła głową, ogień wzmógł się jeszcze, 
Podwójnym płonął blaskiem. I padła na ziemię, 
Zwalona ręką losu. Żadne ludzkie plemię 
Nie mogłoby jej poznać: zeszpecone lica 
Zaledwie były jasne dla oczu rodzica. 
Nie widać ócz ni twarzy, od góry do dołu 
Sączyła krew z kroplami płomieni pospołu. 
Szarpane zębem jadu niewidnym, jak ślozy 
Jodłowe, tak padały śród ohydnej grozy 
Nieszczęsne strzępy mięsa, oddarte od kości. 
Nikt zmarłej tknąć się nie chciał, wszyscy ludzie prości 
Nie śmieli k’niej63 się zbliżyć, pełni byli trwogi, 
Albowiem już ich wszystkich los pouczył srogi. 
Lecz ojciec, nic nie wiedząc, jakiej doznał straty, 
Na zmarłą wprost popędził, wpadłszy do komnaty. 
Objąwszy ją ramieniem, całując jej usta, 
Odezwał się w te słowa, pobladły jak chusta, 
Łkający ponad wyraz: „O dziecko me lube, 
Któż z bogów tę okrutną zgotował ci zgubę? 
Któż ojca osierocił siwego? Żałobą 
Któż okrył go nad grobem? Umrę razem z tobą!” 
Przestawszy łkać i jęczeć, kiedy chciał do góry 
Swe starcze podnieść członki w tej chwili ponurej, 
Przyczepił się do sukni, jako bluszczu zwoje 
Do prętów wawrzynowych. Poczęły się boje 
Okrutne: Usiłuje wyprężyć kolana, 
A sukni go potęga powstrzyma nieznana. 
Gdy gwałtem chciał się wyrwać, wnet mięsa kawały 
Od starych jego kości, jak szmaty, padały. 
Na koniec i on legł, oddał swoją duszę: 
Za wielkie, jak na człeka, były to katusze. 
I oto leży córka i jej ojciec stary — 
Los, godny, by się nad nim rozpłakać bez miary! 
W twe sprawy się nie mieszam, wiesz najlepiej sama, 
Jak ujść sprawiedliwości, jaka ci się brama 
Otworzyć ma. Lecz jedno wypowiadam szczerze: 
Zapewne nie od dzisiaj ja święcie w to wierzę, 
Iż cieniem-li świat ludzki i że najgłupszymi 
Są ci, którym się zdaje, jakoby olbrzymi 
Posiedli w sobie rozum, i przekarygodnie 
Mądrością swą się chełpią. Popełniają zbrodnię, 
Albowiem nikt nie żyje na świecie szczęśliwie. 
A jeśli kto opływa na ziemskiej tej niwie 
W bogactwa, to od innych szczęśliwszy być może, 
Lecz szczęścia prawdziwego skąpią ręce boże. 
  PRZODOWNICA CHÓRU
Dziś, zda się, Bóg jakowyś śle wciąż klęski nowe 
Na grzechem obarczoną Jazona głowę. 
O córko ty Kreonta! Jakżeż serce boli, 
Iżeś się doczekała tak okrutnej doli: 
Zginęłaś, boś została małżonką Jazona. 
  MEDEA
O drogie przyjaciółki! Rzecz postanowiona! 
Morduję naprzód dzieci, a potem z tej ziemi 
Uciekam, nie chcę bowiem, ażeby nad nimi 
Na skutek mojej zwłoki pastwiły się ręce 
Mych wrogów stokroć
1 2 3 4 5 6 7
Idź do strony:

Darmowe książki «Medea - Eurypides (biblioteka nowoczesna .TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz