Natan mędrzec - Gotthold Ephraim Lessing (książki czytaj online .TXT) 📖
Krótki opis książki:
Dramat Gottholda Ephraima Lessinga z 1779 roku, napisany po tym, jak cenzura zabroniła mu dalszej polemiki z teologiem Johannem Melchiorem Goeze.
Sztuka jest pochwałą tolerancji religijnej, a jej centralnym dla wymowy ideowej punktem jest przypowieść o cudownym pierścieniu, którym ojciec miał obdarować ukochanego syna. Ponieważ nie mógł się zdecydować na żadnego z trzech potomków, wręczył im wszystkim identyczne pierścienie, więc nie było wiadomo, który jest cudowny. Tak samo zdaniem Lessinga nie można rozróżnić, która z trzech wielkich religii monoteistycznych (judaizm, chrześcijaństwo czy islam) jest prawdziwa.
Te i inne rozważania filozoficzne i teologiczne opakowane zostały w schemat fabularny, w którym młody templariusz ułaskawiony przez Saladyna zakochuje się w Resze, córce Natana – zaś w ostatnim akcie okazuje się bratankiem Saladyna i bratem Rechy.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Gotthold Ephraim Lessing
- Epoka: Oświecenie
- Rodzaj: Dramat
Czytasz książkę online - «Natan mędrzec - Gotthold Ephraim Lessing (książki czytaj online .TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Gotthold Ephraim Lessing
class="stanza">
Pewno przyszły już pieniądze
Z Egiptu? Czy też jest ich aby dużo?
SALADYN
Więc masz wiadomość?
AL-HAFI
Ja? Ja nie. Myślałem,
Że tu odebrać je mam.
SALADYN
Wypłać Sicie
Tysiąc denarów!
Przechadza się w zamyśleniu.
AL-HAFI
Wypłać, zamiast odbierz!
To mniej podobno, niż nic! Mam je Sicie
Wypłacić? Znowu Sicie? To przegrana?
Znowu przegrana w szachy!... Prawda, stoją
Jeszcze...
SITTAH
Zazdrościsz mego szczęścia?
AL-HAFI
patrząc na szachownicę
Czego
Zazdrościć, skoro... wiecie dobrze...
SITTAH
dając mu znak
Hafi!
Pst! Cicho!
AL-HAFI
jak wyżej
Sami go zazdrośćcie sobie!
SITTAH
Pst! Pst! Al-Hafi!
AL-HAFI
do Sitty
Graliście białymi?
Tu szach daliście?
SITTAH
Szczęście, że nie słyszy.
AL-HAFI
Teraz posuwa on?
SITTAH
zblizając się do niego
Powiedzże przecież,
Że mi pieniądze dasz?...
AL-HAFI
ciągle wpatrzony w grę
Tak je weźmiecie,
Jak je braliście zawsze!
SITTAH
Czyś szalony!
AL-HAFI
Gra nie skończona jeszcze, Saladynie!
To nie przegrana partia!
SALADYN
nie słuchając uważnie
Dość, dość, zapłać!
AL-HAFI
Zapłać! Królowa przecież wasza stoi!
SALADYN
jak wyżej.
To nic; nie wchodzi do gry.
SITTAH
na stronie, do Al-Hafiego
Dajże pokój!
Powiedz, że dasz mi zaraz te pieniądze...
AL-HAFI
coraz bardziej zapatrzony w szachy.
Tak, jak wam zawsze daję... naturalnie!...
Choćby królowej w partii tej nie było,
To jeszcze nie mat.
SALADYN
zbliża się i przewraca szachy.
Mat. Tak chcę i basta!
AL-HAFI
Taka wygrana, jaka gra! Zapłaty
Tak się dopełni, jak wygrano.
SALADYN
do Sitty.
Cóż to?
Co on powiada?
SITTAH
dając co chwila znaki Hafiemu
Czyż go nie znasz, bracie?
Bywa upartym, pragnie być proszonym;
Zazdrosny nawet trochę.
SALADYN
Względem ciebie?
Względem mej siostry? Co ja słyszę, Hafi?
Jesteś zazdrosny? Ty?
AL-HAFI
A może! może!
Pragnąłbym mieć jej rozum, i jak ona
Być dobrym.
SITTAH
Dotąd zawsze sprawiedliwie
Płacił mi, zatem teraz też zapłaci.
Przestańmy o tym mówić. Idź, Al-Hafi,
Odejdź! Ja wkrótce przyślę po pieniądze.
AL-HAFI
O nie! Już dłużej łudzić go nie będę,
Niech raz wie prawdę.
SALADYN
Jaką? Kto?...
SITTAH
Al-Hafi!
Przyrzekłeś przecież! Tak mi dotrzymujesz
Słowa?
AL-HAFI
Czyż mogłem myśleć, że to zajdzie
Aż tak daleko?
SALADYN
No! Niech raz się dowiem!
SITTAH
Al-Hafi, proszę, miej wzgląd...
SALADYN
Rzecz w istocie
Dziwna! I cóż to może być takiego,
W czym Sittah woli ufać derwiszowi,
Obcemu, niżli bratu?... Rozkazuję
Tobie, Al-Hafi! Mów, derwiszu...
SITTAH
Bracie,
Nie chciej w szczegóły wchodzić, bo nie warte
Tego zupełnie. Wiesz, że wiele razy
Podobną sumę wygrywałam w szachy
Od ciebie, a że nie są mi potrzebne
Pieniądze, w kasie zaś Al-Hafi nie ma
Ich nazbyt wiele, więc te należności
Są w zawieszeniu... Nie bój się jednakże;
Nie myślę wcale robić z nich podarku
Tobie, Hafiemu, ani kssie...
AL-HAFI
Prawda!
Lecz czyż to tylko to?...
SITTAH
Są jeszcze jakieś
W takim rodzaju kwoty. Pensji, którą
Mi wyznaczyłeś, od miesięcy kilku
Nie pobierałam...
AL-HAFI
To nie wszystko jeszcze.
SALADYN
Jeszcze nie wszystko, co ty mówisz?...
AL-HAFI
Odkąd
Czekamy próżno na należne sumy
Z Egiptu... ona...
SITTAH
do Saladyna.
Po co tego słuchać?
AL-HAFI
Nie tylko, że nic wziąć nie chciała...
SALADYN
Dobra
Dziewczyna! Ale to, co miała, wniosła
Do kasy... Prawda?
AL-HAFI
Tak, utrzymywała
Cały dwór, wszystkie koszta ponosiła!
SALADYN
Ha! To jest moja siostra!
Ściska ją.
SITTAH
Któż uczynił
Mnie tak bogatą, żem to zrobić mogła,
Jeżeli nie ty, bracie?
AL-HAFI
Toteż wkrótce